32 309 (R 1907)
Wijziging van de Paspoortwet in verband met de mogelijkheid om de verstrekking van een reisdocument te weigeren in geval van onttrekking aan strafvervolging of tenuitvoerlegging van een straf in het buitenland en in verband met een wijziging in de differentiatiemogelijkheden van de gemeentelijk tarieven

nr. 5
VERSLAG

Vastgesteld 11 maart 2010

Inhoudsopgave blz.

1. Inleiding 1

2. Inhoud van de grond tot weigering of vervallenverklaring 2

3. Differentiatie van gemeentelijke tarieven bij aanvragen door niet-ingezetenen 3

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties¹, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering op de gestelde vragen en de gemaakte opmerkingen tijdig en genoegzaam zal hebben geantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging over dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

1. Inleiding

De leden van de SP-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het wetsvoorstel. Zij zijn het eens met de wijziging in het wetsvoorstel die het mogelijk maakt dat iemand een reisdocument geweigerd kan worden indien er sprake is van een gegrond vermoeden dat de betrokken persoon zich buiten de grenzen van het Koninkrijk zal onttrekken aan strafvervolging. Zij vinden het ook goed dat het een kan-bepaling is, zodat er geen verplichting is te weigeren of het document vervallen te verklaren. Hierdoor blijft een persoonsgerichte afweging mogelijk en noodzakelijk.

De leden van de VVD-fractie hebben met instemming kennisgenomen van het onderhavige wetsvoorstel tot wijziging van de Paspoortwet. Deze leden achten het een goede zaak dat wordt voorgesteld dat een reisdocument kan worden geweigerd of vervallen kan worden verklaard, als er een gegrond vermoeden bestaat dat een Nederlander zich buiten de grenzen van het Koninkrijk zal onttrekken aan strafvervolging of tenuitvoerlegging van een straf door een met het Koninkrijk bevriende mogendheid voor feiten die een misdrijf opleveren waarvoor een vrijheidsstraf van een jaar of langer kan worden opgelegd. Deze leden vragen wel waarom het tot 2010 heeft geduurd voordat er een wetsvoorstel ter zake werd ingediend?

De leden van de PVV-fractie steunen de wijziging die het mogelijk maakt de verstrekking van een reisdocument te weigeren of een reisdocument vervallen te verklaren indien er een gegrond vermoeden bestaat dat de betrokken persoon zich buiten de grenzen van het Koninkrijk zal onttrekken aan strafvervolging of tenuitvoerlegging van straf met bevriende staten. Situaties, zoals in 2004 toen twee Nederlanders die in Brazilië vervolgd werden wegens de productie en verspreiding van kinderporno en met Nederlandse reisdocumenten het land konden ontvluchten, zijn absoluut onacceptabel en dienen te allen tijde te worden voorkomen. Wel stellen deze leden dat dit bij alle misdrijven en verdenkingen van misdrijven moet gelden en niet uitsluitend bij verdenkingen van misdrijven waarvoor een (maximale) vrijheidsstraf van een jaar of langer kan worden opgelegd zoals dit wetsvoorstel impliceert. Waarom is er voor deze periode van een jaar gekozen?

2. Inhoud van de grond tot weigering of vervallenverklaring

De leden van de SP-fractie vragen de regering of er aandacht bestaat voor de Nederlanders die in «semi-libertad» zitten, een soort voorwaardelijke invrijheidstelling die in Latijns-Amerikaanse landen zoals Peru en de Dominicaanse Republiek voorkomt. Heeft de regering oog voor de kwetsbare positie waarin deze Nederlanders verkeren, nu zij vaak niet mogen werken en het land niet mogen verlaten en er daarom aan hen ook geen identiteitsbewijs wordt verstrekt? Is de regering bekend met deze problematiek? Zo nee, is de regering bereid te inventariseren hoe vaak dergelijke problemen voorkomen, om te beginnen in de landen Peru en de Dominicaanse Republiek? Wordt aan Nederlanders in semi-libertad per definitie een reisdocument onthouden of kan dit van geval tot geval worden beoordeeld? Hoe wordt dit afgewogen? Op welke wijze worden Nederlanders met dergelijke problemen bijgestaan?

De leden van de VVD-fractie constateren dat, evenals de bestaande gronden tot weigering of vervallenverklaring van reisdocumenten in de Paspoortwet, de nieuwe grond facultatief is geformuleerd. In de memorie van toelichting wordt een aantal voorbeelden genoemd die ertoe leiden dat wordt afgezien van weigering of vervallenverklaring van het reisdocument. Eén daarvan is onzorgvuldigheid in de rechtsgang in het desbetreffende land. Deze leden vragen welke criteria daarbij worden gehanteerd. Wanneer is een rechtsgang in het desbetreffende land onzorgvuldig? In hoeverre wordt er rekening gehouden met gebruiken ter plaatse?

Ook de gezondheid van iemand kan een reden zijn om af te zien van weigering of vervallenverklaring van het reisdocument. Hoe wordt de gezondheid van iemand beoordeeld? Komt daar een Nederlandse arts aan te pas of zal er worden afgegaan op het advies van een arts in het desbetreffende land? Kortom, hoe gaat één en ander zijn werk? Gaarne krijgen deze leden van de regering een reactie op deze punten.

De leden van de PVV-fractie hebben een vraag over het afzien van weigering of vervallenverklaring van reisdocumenten als de betrokkene in een zeer slechte gezondheidstoestand verkeert, in combinatie met zeer slechte medische verzorging gedurende detentie. Welke criteria worden hiervoor specifiek gehanteerd? Voor deze leden moet worden gegarandeerd dat zware criminelen, die in een slechte gezondheid verkeren en zich toevalligerwijs in een land bevinden met zeer slechte medische verzorging in gevangenissen, geen reisdocumenten kunnen bemachtigen.

3. Differentiatie van gemeentelijke tarieven bij aanvragen door niet-ingezetenen

De leden van de PVV-fractie steunen de wijziging in het kader van de differentiatiemogelijkheden voor de gemeentelijk tarieven. Niet-ingezetenen dienen een hoger tarief te betalen voor reisdocumenten dan ingezetenen, aangezien de kosten voor het verstrekken van een reisdocument aan een niet-ingezetene ook hoger zijn. Deze leden willen echter wel in zijn algemeenheid benadrukken dat de tarieven voor reisdocumenten die gemeenten hanteren veel te hoog liggen en in een aantal jaren onevenredig zijn gestegen. De Nederlandse gemeenten dienen tevens de tarieven van reisdocumenten zoveel mogelijk gelijk te schakelen, zodat de verschillen in gemeente A en gemeente B worden teruggebracht.

De voorzitter van de commissie,

Leerdam

De griffier van de commissie,

Van Leiden

---

1 Samenstelling:

Leden: Staaij, C.G. van der (SGP), Halsema, F. (GL), Beek, W.I.I. van (VVD), Pater-van der Meer, M.L. de (CDA), Bochove, B.J. Van (CDA), Gerkens, A.M.V. (SP), Sterk, W.R.C. (CDA), Krom, P. de (VVD), ondervoorzitter, Leerdam, J.A.W.J. (PvdA), voorzitter, Griffith, L.J. (VVD), Boelhouwer, A.J.W. (PvdA), Algra, R.H. (CDA), Irrgang, E. (SP), Brinkman, H. (PVV), Kalma, P. (PvdA), Schinkelshoek, J. (CDA), Thieme, M.L. (PvdD), Pechtold, A. (D66), Burg, B.I. van der (VVD), Leijten, R.M. (SP), Raak, A.A.G.M. van (SP), Bilder, E.J. (CDA), Anker, E.W. (CU), Heijnen, P.M.M. (PvdA), en Laaper-ter Steege, S.Th.M. (PvdA).

Plv. leden: Vlies, B.J. van der (SGP), Azough, N. (GL), Teeven, F. (VVD), Joldersma, F. (CDA), Smilde, M.C.A. (CDA), Polderman, H.J. (SP), Spies, J.W.E. (CDA), Aptroot, Ch.B. (VVD), Wolbert, A.G. (PvdA), Zijlstra, H. (VVD), Vermeij, R. (PvdA), Knops, R.W. (CDA), Gerven, H.P.J. Van (SP), Roon, R. de (PVV), Heerts, A.J.M. (PvdA), Çörüz, C. (CDA), Ouwehand, E. (PvdD), Ham, B. van der (D66), Remkes, J.W. (VVD), Wit, J.M.A.M. de (SP), Bommel, H. van (SP), Haersma Buma, S. van (CDA), Cramer, E.A. (CU), Kraneveldt-van der Veen, M. (PvdA) en Timmer, A.J. (PvdA).