31 474 VI
Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2008 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2008 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Justitie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1.	Inleiding	3
2.	Het beleid	3
2.1	Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties	3
2.2	De beleidsartikelen	7
	11 Nederlandse rechtsorde	7
	12 Rechtspleging en rechtsbijstand	8
	13 Rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding en terrorismebestrijding	9
	14 Jeugd	11
	15 Vreemdelingen	13
	17 Internationale rechtsorde	14
2.3	De niet-beleidsartikelen	15
	Niet-beleidsartikel 91 Algemeen	15
	Niet-beleidsartikel 92 Nominaal en onvoorzien	15
	Niet-beleidsartikel 93 Geheime uitgaven	16

1. INLEIDING

Dit is de 1ste suppletoire begroting 2008 van het Ministerie van Justitie. Deze suppletoire begroting hangt samen met de Voorjaarsnota 2008.

In hoofdstuk 2 zijn allereerst de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties per beleidsartikel opgenomen (paragraaf 2.1). In paragraaf 2.2 is per beleidsartikel de tabel budgettaire gevolgen van beleid opgenomen. In paragraaf 2.3 gebeurt dit voor de niet-beleidsartikelen. In de tabel budgettaire gevolgen van beleid staat per beleidsartikel kolomsgewijs de stand ontwerpbegroting 2008, de mutaties betreffende nota’s van wijzigingen en amendementen op de ontwerpbegroting 2008, de mutaties 1ste suppletoire begroting 2008, de stand 1ste suppletoire begroting 2008 en de mutaties 1ste suppletoire begroting 2008 voor de jaren 2009 tot en met 2012, inclusief nota’s van wijzigingen en amendementen op de ontwerpbegroting 2008.

Vervolgens worden bij het (niet-)beleidsartikel alle uitgaven- en ontvangstenmutaties groter dan € 5,0 miljoen toegelicht. Indien politiek relevant, worden ook kleinere mutaties toegelicht.

De eindejaarsmarge 2007 (€ 9,3 miljoen), de loonbijstelling (€ 130,1 miljoen) en de prijsbijstelling (€ 15 miljoen) zijn vooralsnog geparkeerd op de niet-beleidsdoelstelling 92.1 «Nominaal en onvoorzien». Deze middelen worden bij de ontwerpbegroting 2009 verdeeld over de Justitie-onderdelen.

2. HET BELEID

In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties (2.1), de mutaties op de beleidsartikelen (2.2) en de mutaties op de niet-beleidsartikelen (2.3) aan de orde.

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Overzicht belangrijkste suppletore uitgavenmutaties 2008 (Voorjaarsnota) x € 1 000

	Beleidsartikel	Uitgaven
Stand vastgestelde begroting 2008		5 489 960
Belangrijkste suppletore mutaties:
1) Instroom Asiel	12,15	101 400
2) Rechtsbijstand	12	15 000
3) Beveiliging luchthavens	13	10 500
4) Biometrie gevangeniswezen	13	6 000
5) Capaciteitsafname gevangeniswezen	13	– 42 700
6) Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS	13	– 16 900
7) Forensische zorg	13	11 100
8) Activering Noorderwint	13	– 15 200
9) Inspectierapporten JJI’s	14	7 000
10) Jeugdcriminaliteit	14	12 000
11) Capaciteitsafname JJI’s straf	14	– 21 900
12) Hogere kosten IND	15	25 000
13) IND tekort Eigen Vermogen	15	25 000
14) COA	15	12 800
15) Leges IND	15	32 500
16) Schadeloosstellingen	91	10 380
Overige mutaties		153 835
Stand 1e suppletore begroting 2008		5 815 775

Toelichtingen op de belangrijkste mutaties:

1) Instroom asiel

In de begroting van 2008 is met een instroom van 10 500 asielzoekers rekeninggehouden. Op dit moment wordt de instroom echter geraamd op 16 000 asielzoekers, voor zowel 2008 als 2009. Deze hogere instroom leidt tot hogere kosten bij een aantal dienstonderdelen en taakorganisaties van Justitie:

x €1 000

	Beleidsartikel	Toename kosten 2008	Toename kosten 2009
Rechtsbijstand	12	€ 10 300	€ 10 300
IND	15	€ 10 500	€ 11 600
COA	15	€ 77 600	€ 84 400
DT&V	15	€ 3 000	€ 6 000

2) Rechtsbijstand

Op operationele doelstelling 12.2 «adequate toegang tot het rechtsbestel» is conform amendement Heerts c.s. (TK vergaderstuk 31 200 VI nr. 29) de taakstelling op de rechtsbijstand voor 2008 met € 15 miljoen verlaagd.

3) Beveiliging luchthavens

Op luchthaven Schiphol zijn beveiligingsrisico’s geconstateerd. Dit is aanleiding de beveiliging van de personeelstoegangen op Schiphol en de regionale luchthavens aan te scherpen. Voor Schiphol gaat het om een uitbreiding van het bewakingspersoneel met circa 210 fte. Het uitgavenkader op operationele doelstelling 13.6 «Terrorismebestrijding» wordt hiervoor met € 10,5 miljoen verhoogd.

4) Biometrie gevangeniswezen

Om te voorkomen dat in de strafrechtketen identiteitsfraude plaatsvindt, wordt door DJI identificatie- en verificatieapparatuur in gebruik genomen. Dit is conform een eerdere toezegging aan de Tweede Kamer (TK 2006–2007, 30 800 VI en 29 271, nr. 23, pag. 3). Persoonsverwisselingen en identiteitsfraude brengen immers schade toe aan het vertrouwen van de burger in de overheid in het algemeen en Justitie in het bijzonder. De kosten hebben betrekking op de aanschaffing van apparatuur, beheer, onderhoud en opleidingen. Hierdoor is het uitgavenkader op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» voor 2008 met € 6 miljoen verhoogd en vanaf 2009 met € 5 miljoen.

5) Capaciteitsafname gevangeniswezen

Op basis van PMJ ramingen is de capaciteit van het gevangeniswezen verlaagd. De nieuwe prognoses wijzen op een lagere behoefte aan celcapaciteit de komende jaren. Hierdoor kunnen direct 192 plaatsen (structureel) worden gesloten. Bij de vermindering van de celcapaciteit is rekening gehouden met frictiecapaciteit die indien nodig snel in gebruik kan worden genomen. De ontstane meevaller op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» in 2008 € 42,7 miljoen oplopend tot € 65,7 miljoen in 2013 is ingezet ter dekking van tegenvallers elders op de Justitiebegroting.

6) Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS

In de begroting 2008 van Justitie wordt uitgegaan van een productie van 2 047 plaatsen (dat is inclusief het aantal tbs-contractplaatsen in GGZ-instellingen). Deze productietaakstelling zal in 2008 niet volledig worden gerealiseerd, dit als gevolg van bouwvertragingen vanwege aangescherpte brandveiligheidseisen en grondvervuiling. Hierdoor komt een aantal projecten in tegenstelling tot eerdere ramingen pas in 2009 gereed. De vrijval ter hoogte van € 16,9 miljoen is berekend uitgaande van een onderproductie van 100 plaatsen vermenigvuldigd met de dagprijs van € 464. De vertraagde capaciteitsuitbreiding leidt tot een verlaging van het budgettaire kader van € 16,9 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

7) Forensische zorg

Met ingang van 2008 is de verantwoordelijkheid voor de forensische zorg overgegaan van VWS/AFBZ (Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten) naar Justitie. In deze sector is al jaren sprake van een sterke autonome groei die leidt tot oplopende tekorten. Er wordt uitgegaan van een jaarlijkse groei van 8%. In 2008 wordt een tekort voorzien van circa € 11 miljoen. In 2010 is er sprake van een lager tekort (€ 6,9 miljoen), omdat er in dit jaar nieuwbouw gereed komt. In 2011 en verder is er vooralsnog een groei van ruim € 19 miljoen voorzien. Voor 2008 is € 11,1 miljoen aan operationele doelstelling 13.4.2 «DJI forensische zorg» toegevoegd.

8) Activering Noorderwint

De financieringswijze voor ICT-project Noorderwint bij het CJIB is gewijzigd door het activeren van de immateriële kosten. Dit betekent dat de oorspronkelijke investeringen zijn omgezet in een lening met ingang van 2008. Om de exploitatielasten te kunnen dekken (als gevolg van afschrijvings- en rentekosten) is het kader in de volgende jaren verhoogd met het bedrag van de lening.

9) Inspectierapporten JJI’s

Binnen de Justitiebegroting zijn middelen vrijgemaakt voor verbetermaatregelen binnen de JJI’s. Dit als reactie op de inspectierapporten JJI’s. Deze middelen worden ingezet voor onder andere het verkleinen van de groepsgrootte. De Tweede Kamer is per brief nader geïnformeerd over de kosten (Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 24 587 en 28 741, nr. 279). Per saldo zijn voor deze maatregelen in 2008 € 7 miljoen oplopend tot € 48 miljoen in 2013 aan operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegevoegd.

10) Jeugdcriminaliteit

De aanpak van de jeugdcriminaliteit maakt deel uit van de maatregelen in het kader van het project «Veiligheid Begint Bij Voorkomen». Hiervoor zijn reeds pijler 5 middelen beschikbaar, ruim € 32,4 miljoen structureel. Om zo snel mogelijk tot een effectieve aanpak te kunnen komen, worden in 2008 (€ 12 miljoen) en 2009 (€ 16 miljoen) en verder (€ 5 miljoen) aanvullende middelen ingezet. Doel is om te komen tot extra gedragsbeïnvloedende maatregelen, namelijk 350 in 2008, 500 in 2009 en structureel 750 in 2010 en verder.

11) Capaciteitsafname JJI’s straf

Op basis van het Prognose Model Justitie (PMJ) is de capaciteitsraming strafrechtelijke jeugdigen structureel verlaagd. De vrijvallende middelen die hiermee samenhangen zijn gebruikt om dekking te bieden voor de kosten verbonden aan de verbetermaatregelen JJI’s naar aanleiding van de Inspectierapporten. Operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» is in 2008 verlaagd met € 21,9 miljoen open aflopend tot ruim € 35 miljoen in 2013.

12) Hogere kosten IND

De daadwerkelijke productiekosten van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor de productgroep Regulier zijn hoger dan de gehanteerde kostprijzen. Het blijkt dat de IND meer tijd nodig heeft voor de behandeling van aanvragen dan was voorzien bij het vaststellen van de kostprijzen. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is derhalve € 25 miljoen toegevoegd.

13) IND tekort Eigen Vermogen

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft een negatief eigen vermogen van € 25 miljoen. Dit tekort is veroorzaakt door hogere productiekosten in 2007 ten opzichte van de gehanteerde kostprijzen. Dit dient, conform de regeling baten- en lastendiensten, aangezuiverd te worden tot nul. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is derhalve € 25 miljoen toegevoegd.

14) COA

De afbouw van de asielcapaciteit van het COA verloopt tot 2008 in een trager tempo dan voorzien. Vanaf 2008 zet deze afbouw van asielcapaciteit zich pas daadwerkelijk in. Ondanks de hogere instroom is bij het COA wel sprake van een afnemende bezetting, maar deze afname is minder dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Door het gewijzigde krimpscenario zijn nu in latere jaren middelen benodigd voor kosten die de afbouw van de asielcapaciteit met zich meebrengen. Hiervoor is aan operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» in 2008 € 12,8 miljoen en in 2009 € 7,4 miljoen toegevoegd.

15) Leges IND

De legesopbrengsten, zoals die geraamd zijn in de begroting, worden niet gerealiseerd. De oorzaken hiervan zijn onder andere dat er sprake is van ramingsbijstellingen, doordat bijvoorbeeld begrote en gerealiseerde aantallen producten niet overeenkomen, de geraamde ontvangsten voor naturalisatie achterblijven en er in de begroting onvoldoende rekening is gehouden met vrijstellingen voor bepaalde groepen, zoals slachtoffers van geweldsmisdrijven. Op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» is hiervoor € 32,5 miljoen toegevoegd.

16) Schadeloosstellingen

Op de niet-beleidsdoelstelling 91.1 «Algemeen» is € 10,3 miljoen aan het uitgavenkader toegevoegd. Het betreft hier dekking voor uitgaven aan schadeloosstellingen in verband met onder andere onterechte detentie, TBS-passanten, maar ook schade veroorzaakt door bijvoorbeeld de politie als onderdeel van de opsporing.

Overzicht belangrijkste suppletore ontvangstenmutaties 2008 (Voorjaarsnota)x € 1 000

	Beleidsartikel	Ontvangsten
Stand vastgestelde begroting 2008		1 100 627
Belangrijkste suppletore mutaties:
1) Griffierechten	12	– 11 000
2) B&T besparingsverlies taakstelling prijsverhoging Coalitieakkoord	13	– 10 000
3) Toerekening oda-gelden	15	91 373
Overige mutaties		40 244
Stand 1e suppletore begroting 2008		1 211 244

1) Griffierechten

Bij de griffierechten wordt in de jaren 2008 en 2009 een tegenvaller verwacht van respectievelijk circa € 11 miljoen en € 3,45 miljoen als gevolg van een lagere instroom dan oorspronkelijk geraamd. Omdat de Raad voor de rechtspraak op basis van instroom wordt gefinancierd kan deze tegenvaller grotendeels worden gecompenseerd door een meevaller op de bijdrage aan de Raad van € 8,95 miljoen in 2008 en € 5,5 miljoen in 2009 (zie de tabel budgettaire gevolgen van beleid bij artikel 12). Gezien het voorgaande is op operationele doelstelling 12.1«Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» € 11 miljoen in 2008 en € 3,45 miljoen in 2009 ingeboekt.

2) B&T besparingsverlies taakstelling prijsverhoging CA

De tarieven B&T zijn per 1 april 2008 verhoogd. In het Coalitieakkoord is echter rekening gehouden met een verhoging van de tarieven B&T per 1 januari 2008. Dit betekent dat de taakstelling in 2008 niet volledig gerealiseerd kan worden. Het besparingsverlies wordt binnen het geheel van mee- en tegenvallers van de Justitiebegroting gecompenseerd.

3) Toerekening ODA-gelden

De hogere asielinstroom in 2008 en 2009 leidt er toe dat de kosten voor eerstejaars asielopvang die aan ODA kunnen worden toegerekend hoger uitvallen. Hierdoor zijn de ODA ontvangsten voor Justitie circa € 91 miljoen toegenomen.

2.2 De beleidsartikelen

11 Nederlandse rechtsorde

11 Nederlandse rechtsorde Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	10 682	0	– 122	10 560	– 244	– 326	– 448	– 448
Waarvan garanties
Apparaat-uitgaven	10 682	0	– 122	10 560	– 244	– 326	– 448	– 448
11.1 (Nationale) wetgeving	5 440	0	– 76	5 364	– 152	– 204	– 280	– 280
11.1.1 Directie Wetgeving	5 440	0	– 76	5 364	– 152	– 204	– 280	– 280
11.2 Wetgevingskwaliteitsbeleid	5 242	0	– 46	5 196	– 92	– 122	– 168	– 168
11.2.1 Directie Wetgeving	5 242	0	– 46	5 196	– 92	– 122	– 168	– 168
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0

12 Rechtspleging en rechtsbijstand

12 Rechtspleging en rechtsbijstand Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	1 312 883	15 800	– 4 924	1 323 759	1 107	– 4 533	– 5 103	– 5 103
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	1 312 883	15 800	– 4 924	1 323 759	1 107	– 4 533	– 5 103	– 5 103
12.1 Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging	881 405	800	– 9 129	873 076	– 5 803	– 552	– 723	– 723
Waarvan juridisch verplicht				873 076
12.1.1 Raad voor de rechtspraak – gerechten	842 478	0	– 8 950	833 528	– 5 500	0	0	0
12.1.2 Hoge Raad	27 832	0	– 64	27 768	– 73	– 92	– 107	– 107
12.1.3 Overige diensten	11 095	800	– 115	11 780	– 230	– 460	– 616	– 616
12.2 Adequate toegang tot het rechtsbestel	431 478	15 000	4 205	450 683	6 910	– 3 981	– 4 380	– 4 380
Waarvan juridisch verplicht				450 683
12.2.1 Raden voor rechtsbijstand	395 786	15 000	7 056	417 842	9 811	– 978	– 1 309	– 1 309
12.2.2 Overig	35 692	0	– 2 851	32 841	– 2 901	– 3 003	– 3 071	– 3 071
Ontvangsten	186 295	0	– 11 000	175 295	– 3 000	0	0	0
Waarvan Griffie-ontvangsten	177 926	0	– 11 000	166 926	– 3 000	0	0	0

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd voor bestuurlijk gebonden uitgaven via diverse subsidiebeschikkingen, onder meer voor de Stichting Geschillencommissie Consumentenzaken, de Nederlandse Orde van Advocaten en het Bureau Financieel Toezicht. Daarnaast zijn er middelen gereserveerd voor de gesubsidieerde rechtsbijstand in de vorm van toevoegingen en piketten. Ook zijn er middelen bestemd voor toezicht en onderzoek, bijvoorbeeld op het terrein van rechtspraak, schuldsanering en rechtsbijstand.

Toelichting op beleidsartikel 12

Mutaties uitgaven

Instroom asiel

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 101,4 miljoen in 2008 op onder meer operationele doelstelling 12.2 «Adequate toegang tot het rechtsbestel» toegelicht.

Rechtsbijstand

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 15 miljoen op operationele doelstelling 12.2 «Adequate toegang tot het rechtsbestel» toegelicht.

Meevaller Raad voor de rechtspraak

De instroom rechtbank civiel, bestuur en belastingzaken is lager dan waarmee in de begroting 2008 is geraamd. De instroom kantonzaken is naar verwachting hoger. Per saldo resteert een overschot in 2008 van circa € 8,9 miljoen en in 2009 van € 5,5 miljoen op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging».

Mutaties Ontvangsten

Griffierechten

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 11 miljoen in 2008 op operationele doelstelling 12.1 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» toegelicht.

13 Rechtshandhaving, criminaliteitsbestrijding en terrorismebeschrijding

13 Rechtshandhaving, criminaliteitsbestrijding en terrorismebestrijding Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	2 528 779	– 7 300	– 306	2 521 173	1 126	– 17 230	– 18 683	– 24 510
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	2 528 779	– 7 300	– 306	2 521 173	1 161	– 17 230	– 18 683	– 24 510
13.1 Preventieve maatregelen	10 678	0	4 321	14 999	– 2 517	– 3 023	– 2 528	– 2 528
Waarvan juridisch verplicht				14 984
13.1.1 Dienst Justis	331	0	3 846	4 177	– 17	– 23	– 28	– 28
13.1.2 Overig	10 347	0	475	10 822	– 2 500	– 3 000	– 2 500	– 2 500
13.3 Handhaving en vervolging	630 211	7 500	16 868	654 579	25 866	29 093	30 865	22 840
Waarvan juridisch verplicht				550 013
13.3.1 Rechtshandhaving	52 044	7 500	139	59 683	7 357	11 774	16 159	8 137
13.3.2 Openbaar Ministerie	513 771	0	16 742	530 513	19 248	18 731	16 560	16 558
13.3.3 NFI	64 396	0	– 13	64 383	– 739	– 1 412	– 1 854	– 1 855
13.4 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties	1 819 618	– 15 000	– 29 861	1 774 757	– 28 386	– 47 419	– 48 914	– 46 660
Waarvan juridisch verplicht				1 750 344
13.4.1 DJI-gevangeniswezen-regulier	1 074 454	– 15 000	– 4 060	1 055 394	– 22 787	– 44 409	– 44 432	– 42 130
13.4.2 DJI-TBS	420 923	0	– 17 248	403 675	– 1 139	– 3 587	– 4 968	– 4 971
13.4.3 Reclassering	230 643	0	– 9 390	221 253	– 4 980	– 2 840	– 2 170	– 1 560
13.4.5 CJIB	87 972	0	866	88 838	606	3 583	2 868	2 213
13.4.6 Overig	5 626	0	– 29	5 597	– 86	– 166	– 212	– 212
13.5 Slachtofferzorg	35 659	200	1 103	36 962	2 556	2 998	2 496	2 496
Waarvan juridisch verplicht				36 962
13.5.1 Slachtofferhulp Nederland (SHN)	14 515	200	1 103	15 818	2 557	3 000	2 500	2 500
13.5.2 Schadefonds Geweldsmisdrijven (SGM)	21 144	0	0	21 144	– 1	– 2	– 4	– 4
13.6 Terrorismebestrijding	32 613	0	7 263	39 876	3 642	1 121	– 602	– 658
Waarvan juridisch verplicht				13 587
13.6.1 NCTb	29 493	0	7 296	36 789	3 692	1 204	– 431	– 431
13.6.2 IND	3 120	0	– 33	3 087	– 50	– 83	– 171	– 227
Ontvangsten	832 679	0	37 205	869 884	12 019	10 020	10 000	10 000
Waarvan Boeten & Transacties	815 546	0	12 700	828 246	6 000	5 000	5 000	5 000
Waarvan Pluk ze	12 820	0	0	12 820	0	0	0	0

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. Het niet-juridisch verplichte deel op dit beleidsartikel is bestuurlijk gereserveerd voor onder meer strafrechtelijke handhaving door het Openbaar Ministerie, terrorismebestrijding en systeemvernieuwing van het CJIB. Daarnaast is een gedeelte complementair noodzakelijk of anderszins bestuurlijk gebonden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om projecten als Meld Misdaad Anoniem, Justitie in de Buurt, Regionale Arrondissementale Justitiële Beraden en bestrijding voetbalvandalisme. Indien de middelen niet besteedbaar zijn, heeft dit consequenties voor de capaciteit bij het OM en het CJIB.

Toelichting op beleidsartikel 13

Mutaties uitgaven

Beveiliging luchthavens

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10,5 miljoen op operationele doelstelling 13.6 «Rechtshandhaving, criminaliteits- en terrorismebestrijding» toegelicht.

Biometrie

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 6,0 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Capaciteitsafname gevangeniswezen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 42,7 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Vertraging capaciteitsuitbreiding TBS

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 16,9 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Forensische zorg

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 11,1 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» toegelicht.

Activering Noorderwint

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 15,2 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechterlijke sancties» toegelicht.

Opheffen arrestantenregime

In 2004 is, in het kader van het beleidsplan «Detentie en Behandeling op Maat – Volwassenen» (DBM-V), de maatregel tot invoering van het zogeheten arrestantenregime uitgevoerd. De maatregel was destijds uitvoerbaar, omdat in de huizen van bewaring ook gedetineerden mochten verblijven met een strafrestant tot 3 maanden. Na het aannemen van de motie Weekers (TK 2006–2007, 30 800 VI, nr. 7, blz. 1) en het intrekken van het beleidsplan DBM-V is een nieuwe situatie ontstaan. De maatregel tot invoering van het zogenaamde arrestantenregime moest worden teruggedraaid. Door niet meer optimaal gebruik te kunnen maken van deze arrestantencellen, moet er eerder doorgeplaatst worden naar duurdere cellen. Dit leidt een prijseffect. In totaal gaat het om een structurele tegenvaller op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» vanaf 2008 van € 8,1 miljoen per jaar.

Taakstraffen volwassenen

Door het Openbaar Ministerie (OM) wordt steeds vaker een taakstraf gevorderd en door de rechter worden vervolgens ook meer taakstraffen opgelegd. De verwachting is dat deze stijgende lijn zich de komende jaren zal voortzetten. Voor een taakstraf wordt een kostprijs gehanteerd van € 1 082. Het voorgaande leidt tot een ophoging van het budgettaire kader tot € 8,3 miljoen vanaf 2012 op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

Desaldering Openbaar Ministerie

In de afgelopen jaren heeft het Openbaar Ministerie aan ontvangsten tussen de € 12 miljoen en € 18 miljoen gerealiseerd. Deze bedragen hebben te maken met personeelsgerelateerde ontvangsten en ontvangsten uit de reguliere bedrijfsvoering. Middels deze desaldering worden de ontvangsten structureel geraamd op € 10 miljoen op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging».

Doorberekenen van administratiekosten in boetes

Naar aanleiding van de motie Van Geel c.s. (TK 2007/08, 31 200, nr. 16) worden vanaf 2009 de administratiekosten voor boetes doorberekend aan de overtreder. Met ingang van 2009 zal dit leiden tot een lagere rijksbijdrage aan het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) van € 20 miljoen in 2009 en € 50 miljoen vanaf 2010 op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties».

Middelen ter bestrijding van de zware criminaliteit

Naar aanleiding van de motie Van Geel c.s. (TK 2007/08, 31 200, nr. 16) zijn er extra middelen vrijgemaakt voor de bestrijding van zware criminaliteit. Deze middelen zullen worden ingezet in het kader van Pijler V, in het bijzonder voor de uitvoering van activiteiten op het terrein van bestrijding van georganiseerde misdaad, financieel-economische fraude en cybercrime. Deze programma’s worden uitgevoerd op basis van gezamenlijke inspanningen van onder andere de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Justitie. Het gaat daarbij met name om extra inzet voor opsporing en vervolging. Hiervoor is op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging» in 2008 en 2009 per jaar € 7,5 miljoen beschikbaar gesteld.

Mutaties Ontvangsten

Boeten & Transacties besparingsverlies taakstelling prijsverhoging Coalitieakkoord

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10 miljoen op operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechterlijke sancties» toegelicht.

14 Jeugd

14 Jeugd Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	522 336	0	– 2 835	519 501	42 200	12 954	10 558	24 464
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	522 336	0	– 2 835	519 501	42 200	12 954	10 558	24 464
14.1 Uitvoering jeugdbescherming	9 868	0	– 865	9 003	– 1 011	– 1 149	– 1 229	– 1 229
Waarvan juridisch verplicht					8 866
14.1.1 RvdK – civiele maatregelen	4 800	0	– 201	4 599	– 346	– 483	– 560	– 560
14.1.4 Overig	5 068	0	– 663	4 405	– 663	– 663	– 663	– 663
14.2 Tenuitvoerlegging justitiele sancties jeugd	512 468	0	– 1 970	510 498	43 211	14 103	11 787	25 693
Waarvan juridisch verplicht				494 556
14.2.1 DJI – jeugd	336 793	0	– 11 183	325 610	24 395	– 3 327	– 2 055	7 242
14.2.2 RvdK – strafzaken	85 223	0	– 1 684	83 539	1 863	2 960	4 602	7 971
14.2.3 HALT	12 492	0	250	12 742	320	400	500	580
14.2.4 Bureaus jeugdzorg – jeugdreclassering	53 599	0	2 350	55 949	3 890	5 270	6 140	7 300
14.2.5 DJJ – overig	24 361	0	8 297	32 658	12 743	8 800	2 600	2 600
Ontvangsten	1 487	0	0	1 487	0	0	0	0

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd. Dit budget is vooral bestemd voor activiteiten op het gebied van de aanpak van de jeugdcriminaliteit en de verbetering van de kwaliteit van de JJI’s.

Toelichting op beleidsartikel 14

Mutaties uitgaven

Inspectierapporten JJI’s

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 7,0 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Jeugdcriminaliteit

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 12,0 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Capaciteitsafname JJI’s straf

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 21,9 miljoen op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» toegelicht.

Jeugdreclassering

Jeugdreclassering is een belangrijke schakel in de jeugdstrafrechtketen en ook bij de aanpak van jeugdcriminaliteit. De intensiveringen in de (jeugd-)strafrechtketen leiden tot een groeiend aantal zaken jeugdreclassering. Het beleid is erop gericht om vanaf 2008 85% van de betrokken jeugdigen nazorg te bieden en vanaf 2009 100%. Daarnaast is er nog steeds autonome groei zichtbaar. Op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» wordt daarom € 350 000 in 2008 tot structureel € 5,3 miljoen vanaf 2012 aan deze doelstelling toegevoegd.

Raad voor de Kinderbescherming

Er is sprake van groei in het aantal basisonderzoeken en taakstraffen. Het aantal basisonderzoeken was in 2007 10% hoger dan in 2006, het aantal taakstraffen ca. 2%. Naar verwachting zijn in 2008 circa 1100 meer basisonderzoeken nodig dan voorzien is in de begroting 2008. Dat aantal loopt op van ongeveer 3600 in 2009 tot ruim 9000 in 2013. Het aantal extra taakstraffen loopt op van 2600 in 2009 tot 8000 in 2013. Bij de verdere groeiverwachting is ook rekening gehouden met instroomeffecten van het project «Veiligheid begint bij Voorkomen» (220 extra basisonderzoeken en 160 taakstraffen). Daarnaast wordt met de kwalificatieplicht voor jeugdigen tot 18 jaar rekening gehouden met een toename van 375 basisonderzoeken en 250 taakstraffen. Dat loopt vanaf 2010 op naar circa 750. Tot slot zal ook de invoering van de Wet gedragsbeïnvloeding jeugdigen tot extra instroom leiden. Op operationele doelstelling 14.2 «Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd» wordt in 2008 € 1,9 miljoen oplopend tot € 21,3 miljoen in 2013 toegevoegd.

15 Vreemdelingen

15 Vreemdelingen Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	870 154	0	186 454	1 056 608	137 658	22 051	15 265	13 983
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	870 154	0	186 454	1 056 608	137 658	22 051	15 265	13 983
15.1 Verblijfsrechten vreemdelingen	186 957	0	91 688	278 645	41 245	30 430	27 854	26 992
Waarvan juridisch verplicht				270 153
15.1.1 IND	186 560	0	91 835	278 395	41 392	30 577	28 001	27 139
15.1.2 Overig	397	0	– 147	250	– 147	– 147	– 147	– 147
15.2 Opvang gedurende beoordeling verblijf	400 501	0	96 310	496 811	88 317	– 8 842	– 11 488	– 11 488
Waarvan juridisch verplicht				496 811
15.2.1 COA en overige opvanginstellingen	365 935	0	94 910	460 845	87 367	– 9 642	– 12 288	– 12 288
15.2.2 Overige instellingen	34 566	0	1 400	35 966	950	800	800	800
15.3 Terugkeer vreemdelingen	282 696	0	– 1 544	281 152	8 096	463	– 1 101	– 1 521
Waarvan juridisch verplicht				270 610
15.3.1 DJI – vreemdelingenbewaring	153 705	0	– 4 255	149 450	2 601	1 793	1 328	1 327
15.3.2 DJI – uitzetcentra	41 224	0	– 3	41 221	– 107	– 322	– 447	– 447
15.3.3 IND	23 640	0	– 252	23 388	– 377	– 620	– 1 277	– 1 697
15.3.4 Overig	8 428	0	– 223	8 205	– 204	– 83	– 84	– 83
15.3.5 Dienst terugkeer en vertrek	55 699	0	3 189	58 888	6 183	– 305	– 621	– 621
Ontvangsten	71 132	0	91 373	162 505	101 821	5 518	5 787	7 515

Het niet-juridisch verplichte deel van het budget op dit beleidsartikel is geoormerkt voor onder meer de Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland, voor de begeleiding van asielzoekers. Daarnaast is een deel gereserveerd voor de Internationale Organisatie voor Migratie teneinde haar in staat te stellen om (gewezen) asielzoekers te faciliteren om het Nederland vrijwillig te verlaten.

Toelichting op beleidsartikel 15

Mutaties uitgaven

Instroom asiel

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 101,4 miljoen onder meer op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» toegelicht.

Hogere kosten IND

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 25 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

IND tekort Eigen Vermogen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 25 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA)

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 12,8 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Leges IND

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 32,5 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

Indexering Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA)

In het kader van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek COA zijn subsidie-afspraken gemaakt. Als gevolg daarvan is overeengekomen dat het COA voor de loon- en prijsontwikkelingen volledig wordt gecompenseerd. De systematiek van indexering stelt dat bij Voorjaarsnota de MEV-indexeringscijfers worden gebruikt voor het vaststellen van de indexeringskosten. Hiervoor is op operationele doelstelling 15.2 «Opvang gedurende beoordeling verblijf» in 2008 € 9,5 miljoen aflopend tot € 2,7 miljoen vanaf 2010 structureel toegevoegd.

Output financiering Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

In 2007 heeft DJI minder geproduceerd dan vooraf werd ingeschat. Dit betekent dat DJI € 9,0 miljoen aan het moederdepartement moet terugbetalen. Op operationele doelstelling 15.3 «Terugkeer vreemdelingen» is hierdoor het uitgavenkader met € 7,2 miljoen verlaagd. Dit betreft vreemdelingenbewaring. De overige € 1,8 miljoen is verdeeld over andere operationele doelstellingen.

Rente en aflossing IND «Bij de tijd»

Het informatiesysteem van IND wordt vervangen voor een nieuw ICT-systeem. De hiermee samenhangende investering wordt gefinancierd vanuit de leenfaciliteit. Voor de dekking van de hiermee samenhangende rente- en aflossingskosten wordt op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» in 2008 € 1,0 miljoen oplopend tot € 6,8 miljoen in 2013 toegevoegd.

Mutaties Ontvangsten

Toerekening ODA-gelden

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 91,3 miljoen op operationele doelstelling 15.1 «Verblijfsrechten vreemdelingen» toegelicht.

17 Internationale rechtsorde

17 Internationale rechtsorde Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	1 853	0	– 30	1 823	– 61	– 81	– 112	– 112
Waarvan garanties
Apparaat-uitgaven	1 853	0	– 30	1 823	– 61	– 81	– 112	– 112
17.1 Internationale regelgeving	1 853	0	– 30	1 823	– 61	– 81	– 112	– 112
17.1.1 Directie Wetgeving	1 853	0	– 30	1 823	– 61	– 81	– 112	– 112
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0

2.3 De niet-beleidsartikelen

91 Algemeen

91 Algemeen Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	240 397	0	– 11 283	229 114	– 3 841	– 11 293	– 33 683	– 23 070
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	32 183	0	– 3 177	29 006	– 6 319	– 17 786	– 8 795	– 1 328
91.1 Algemeen	32 183	0	– 3 177	29 006	– 6 319	– 17 786	– 8 795	– 1 328
91.1.1 Effectieve besturing van het Justitie apparaat	32 183	0	– 3 177	29 006	– 6 319	– 17 786	– 8 795	– 1 328
Apparaat-uitgaven	208 895	0	– 8 106	200 789	2 478	6 493	– 24 888	– 21 742
91.1 Algemeen	208 895	0	– 8 106	200 789	2 478	6 493	– 24 888	– 21 742
91.1.1 Effectieve besturing van het Justitie apparaat	208 895	0	– 8 106	200 789	2 478	6 493	– 24 888	– 21 742
Ontvangsten	9 034	0	– 6 961	2 073	– 6 961	– 6 961	– 6 961	– 6 961

Toelichting op niet-beleidsartikel 91

Mutaties uitgaven

Schadeloosstellingen

In paragraaf 2.1 «overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties» wordt deze mutatie met een omvang van € 10,3 miljoen op operationele doelstelling 91.1 «Algemeen» toegelicht.

Extra middelen Pijler V

Binnen de Justitiebegroting zijn extra middelen vrijgespeeld voor de uitvoering van activiteiten. Deze middelen zijn voorlopig op operationele doelstelling 91.1 «algemeen» geparkeerd. Voor 2008 is dat € 9,5 miljoen en € 8,5 miljoen in 2010.

92 Nominaal en onvoorzien

92 Nominaal en onvoorzien Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	– 9 289	0	158 861	149 572	149 924	171 539	213 632	213 393
Waarvan garanties
Apparaat-uitgaven	– 9 289	0	158 861	149 572	149 924	171 539	213 632	213 393
92.1 Nominaal en onvoorzien	– 9 289	0	158 861	149 572	149 924	171 539	213 632	213 393
92.1.1 Nominaal en onvoorzien	– 9 289	0	158 861	149 572	149 924	171 539	213 632	213 393
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0

93 Geheim

93 Geheim Budgettaire gevolgen van beleid x € 1 000

	Stand OB 2008	MutatiesNvW en amend.	Mutaties 1e suppl. 2008	Stand 1e suppl. 2008	Mutatie 2009 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2010 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2011 (incl. NvW en amend.)	Mutatie 2012 (incl. NvW en amend.)
Verplichtingen	2 984	0	0	2 984	0	0	0	0
Waarvan garanties
Programma-uitgaven	2 984	0	0	2 984	0	0	0	0
93.1 Geheim	2 984	0	0	2 984	0	0	0	0
93.1.1 Geheime uitgaven	2 984	0	0	2 984	0	0	0	0
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0