31 311 Zelfstandig ondernemerschap

Nr. 239 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 juli 2021

Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap (hierna: het Comité) heeft haar advies uitgebracht ter versterking van het eigen vermogen van het mkb¹. Dit advies is tot stand gekomen na verzoek van het kabinet om een aantal aanbevelingen te doen ter structurele versterking van het mkb. In de Kamerbrief over het steun- en herstelpakket van 27 mei jl.² is aangekondigd dat er na ontvangst van het advies vanuit het kabinet een reactie zou komen. In deze brief wordt de strekking van het advies feitelijk beschreven.

Advies Comité

Het Comité signaleert dat investeringen door het mkb cruciaal zijn voor groei, maar dat bij veel mkb-bedrijven deze investeringen structureel achterblijven. Het achterblijven van deze investeringen kan volgens het Comité leiden tot een stagnerende productiviteitsgroei.

Het Comité ziet een aantal knelpunten die de mogelijkheden tot investeringen beperken. Eén van deze knelpunten ligt bij de toegang tot financiering voor het mkb. Het aanbod van financiers en financieringsproducten is volgens het Comité te beperkt. Het brede mkb is voornamelijk afhankelijk van bancaire financiering. De laatste jaren groeit de alternatieve financieringsmarkt, maar deze omvang is desondanks nog relatief beperkt en voornamelijk gericht op vreemd vermogen. Het Comité stelt dat een beperkt eigen vermogen het lastig maakt voor ondernemers om een lening te verkrijgen waarmee ze investeringen kunnen financieren.

Een ander knelpunt dat het Comité op basis van gegevens ziet is dat de coronacrisis het voor bepaalde sectoren lastiger zal maken om financiering aan te trekken. In sectoren die sterk geraakt zijn door de coronacrisis verslechtert de solvabiliteit van een deel van de bedrijven. Versterking van het eigen vermogen kan kleine ondernemingen mogelijk helpen om schulden weg te werken en om noodzakelijke investeringen te maken voor herstel en groei.

Het Comité stelt in het advies voor een fonds op te richten ter versterking van het eigen vermogen en daarmee de versterking van de solvabiliteitspositie van het mkb. Dit fonds heeft als doel de toegang tot financiering te bevorderen en het aanbod van het type financiering te verbreden. Op 1 juli jl. is door banken en het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) het Post-Covid Groeifinanciering Initiatief gelanceerd voor (middel) grote bedrijven. Dit initiatief zal zich ook richten op de solvabiliteitspositie van bedrijven en kan gebruik maken van garanties via de Groeifaciliteit. De doelgroep van het door het Comité voorgestelde fonds zou wel verschillen van het initiatief van de banken en het ABP. Het fonds zou zich richten op het kleinere mkb en openstaan voor bedrijven in verschillende fases en voor verschillende investeringen. Het initiatief van de banken en ABP richt zich daarentegen specifiek op grotere bedrijven die door de coronacrisis geraakt zijn.

Het voorgestelde fonds zou achtergestelde leningen verstrekken die worden vormgegeven als eigen vermogen. Door dit type financiering zou het mkb minder afhankelijk worden van kortlopend vreemd vermogen. Dit maakt de financiering van bedrijven robuuster en bedrijven minder vatbaar voor economische schommelingen. Het Comité stelt aan het eind van het advies nog een aantal vragen over de verdere invulling van het fonds. Hier zal het Comité in het uitgewerkte advies op terugkomen.

Vervolgstappen

Het kabinet kijkt uit naar het definitieve advies van het Comité en zal een reactie op dit advies naar de Kamer sturen. Het kabinet constateert dat de economische ontwikkelingen positief zijn. Volgens de laatste juniraming zal de economie met 3,2% groeien. Versterking van het brede mkb kan het herstel bespoedigen, maar is bovenal belangrijk voor het structurele verdienvermogen van Nederland en groei van bedrijven. Het kabinet zet zich reeds in voor een gediversifieerd financieringslandschap, zowel in aanbieders als in vormen van financiering.³ De afgelopen jaren is er bijvoorbeeld ingezet op de ontwikkeling van de alternatieve financieringsmarkt. Ook binnen de inzet van het kabinet voor een Europese Kapitaalmarktunie is verbreding van financieringsopties voor het mkb ter versterking van het eigen vermogen een speerpunt.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Kamerstuk 35 420, nr. 314

3 Kamerstuk 32 627, nr. 368