31 293 Primair Onderwijs

31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 662 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR PRIMAIR EN VOORTGEZET ONDERWIJS

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 maart 2023

Met deze brief informeer ik u over een nieuwe ronde van de subsidieregelingen basisvaardigheden waarvan de inschrijving vanaf volgende week maandag 27 maart open gaat. In deze ronde is het totale budget verhoogd en worden er meer scholen bereikt. Daarbij kijk ik scherp naar de correcte besteding van het subsidiebedrag. Ik zie dit dan ook als een belangrijke volgende stap in het Masterplan basisvaardigheden om alle leerlingen goed te leren lezen, schrijven en rekenen. Met dit Masterplan benadrukken we dat het voor alle scholen topprioriteit is om te werken aan de verbetering van basisvaardigheden. Hier ligt een grote opdracht voor het onderwijs om leerlingen en daarmee ook ons land de beste basis voor een succesvolle toekomst te bieden. Onderdeel daarvan is een scala van maatregelen en hulpmiddelen, zoals een interventiekaart, praktische tips, goede voorbeelden, webinars etc. Zo zorgen we samen voor een langjarige focus op de verbetering van basisvaardigheden.

In mei stuur ik u een uitgebreidere voortgangsbrief over het Masterplan basisvaardigheden waar ik graag met uw Kamer in het door uw geplande commissiedebat over doorspreek in juni.

Ongeveer 2.200 scholen gaan aan de slag met effectieve interventies

Onderdeel van het Masterplan basisvaardigheden is extra geld voor scholen waar de meeste verbetering nodig is en waar verschillende uitdagingen zich opstapelen. Daarom zijn vanaf september 2022 645 scholen aan de slag gegaan met het verbeteren van de basisvaardigheden bij hun leerlingen met bewezen effectieve interventies aan de hand van de subsidieregeling verbetering basisvaardigheden. Daarnaast worden er meer dan 120 scholen geholpen door op maat gemaakte basisteams. De scholen met een aanvullende subsidie zijn inmiddels, op een enkeling na, allen fysiek bezocht. We merken veel enthousiasme bij de deelnemende scholen. Voor scholen die onvoldoende of zeer zwak zijn heb ik al toegezegd daar dit jaar een nieuwe regeling voor te maken met betere selectiecriteria om de investeringen op de juiste scholen te laten landen.¹ Daarom kom ik dit jaar met een nieuwe regeling, met betere selectiecriteria om de investeringen op de juiste scholen te laten landen. Ook is het budget van de subsidieregelingen in 2023 108 miljoen euro hoger dan in 2022². In de bijlage vindt u het beleidskader conform de Comptabiliteitswet.

Daarmee is voor de schooljaren 2023–2024 en 2024–2025 voor deze regelingen in totaal bijna 332 miljoen euro per jaar beschikbaar. Met het budget van 332 miljoen euro per jaar kunnen ongeveer 2.200 scholen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs een beroep doen op de regelingen. Het gaat dan om ruim 650.000 leerlingen (25 tot 30% van het totaal). Scholen die meedoen ontvangen 500 euro per leerling per jaar. Dat geld kunnen ze gebruiken voor effectieve interventies zoals extra lessen, betere professionalisering of andere lesmethodes. Hieronder geef ik een weergave op hoofdlijnen van de belangrijkste veranderingen ten opzichte van de subsidieregeling verbetering basisvaardigheden van 2022:

• Twee regelingen. Er is een aparte regeling voor scholen met een oordeel onvoldoende/zeer zwak («prioriteitsscholen) en alle andere scholen. De voorwaarden van beide regelingen zijn grotendeels vergelijkbaar, maar verschilt bijvoorbeeld in het feit dat prioriteitsscholen een automatische toekenning van het bedrag krijgen en gegarandeerde hulp vanuit een basisteam.

• Middelen worden beter verdeeld. Er wordt in geval van overtekening op de subsidie niet meer geloot, maar er wordt gerichter gekeken naar welke scholen de middelen het meest nodig hebben.

• Nog scherper zicht op goede besteding van de middelen. Bij de nieuwe subsidieregelingen is er sprake van een aangescherpt verantwoordingsmodel. Daarbij krijgen scholen de middelen verstrekt op voorschotbasis en wordt de subsidie aan het eind van de bestedingstermijn vastgesteld op basis van de verantwoording die van alle deelnemers gevraagd wordt. Ook vindt er aanvullend op deze 100% controle een verdiepende steekproef plaats met een omvang van 10 tot 50%.

• Langere looptijd. De subsidieregelingen van 2023 hebben een looptijd van 2 jaar. Hiermee kunnen scholen de versterking van de basisvaardigheden verduurzamen.

• Lager bedrag per leerling om meer scholen te bereiken. Op basis van de ervaringen met de vorige regeling en om ook meer scholen te helpen en te leren van de bestede middelen in de huidige regeling, heb ik het leerlingbedrag verlaagd naar € 500 per jaar.

Vanaf 27 maart tot en met 14 april kan een aanvraag voor de subsidie worden ingediend bij DUS-I. Belangrijk daarbij is dat de aanvraag door de hele school gedragen is, dus inclusief de medezeggenschapsraad. In de subsidieregelingen wordt ook ingegaan op de ouderbetrokkenheid, conform de toezegging die ik het lid Bisschop heb gemaakt bij het debat over het Masterplan Basisvaardigheden op 14 juni 2022. Om de werkdruk te beperken, heb ik er voor gezorgd dat het insturen van de subsidieaanvraag relatief weinig tijd kost. Uiterlijk 21 april horen scholen of ze in aanmerking komen, waarna het geld in de loop van juni wordt uitgekeerd. Hieronder wordt nader toegelicht wat het verschil is tussen de regeling voor prioriteitsscholen en andere scholen.

Met de regeling voor prioriteitsscholen hebben ongeveer 200 scholen met een oordeel onvoldoende/zeer zwak aanspraak op financiële hulp en ondersteuning

Voor ongeveer 200 prioriteitsscholen zijn er twee aanvraagtijdvakken. Ik heb gekozen voor twee aanvraagtijdvakken omdat een school zo snel mogelijk beter moet worden, en zo niet een jaar lang hoeft te wachten op extra hulp. Bij de aanvraagtijdvakken kijk ik naar de peildata die gekoppeld zijn aan het oordeel van de Inspectie van het Onderwijs. In het eerste aanvraagtijdvak kunnen prioriteitsscholen met een peildatum van 1 september 2022 en van 1 februari 2023 een aanvraag indienen. Het tweede aanvraagtijdvak volgt in het najaar (1 september 2023 tot en met 15 september 2023).

Deze scholen krijgen ook hulp vanuit een basisteam. Daarmee wordt een ondersteuningsnetwerk vorm gegeven dat bestaat uit (publieke) partijen die de scholen kunnen helpen, ontzorgen en ondersteunen. Hierbij is de hulpvraag van de school leidend: elk basisteam wordt op maat samengesteld op basis van de opgave waar de school voor staat.

In combinatie met de regeling voor overige scholen bereiken we een ongeveer 650.000 leerlingen die dat het meeste nodig hebben

Voor ongeveer 2.000 scholen wordt ook de mogelijkheid geboden om de basisvaardigheden te versterken via financiële ondersteuning. Hierbij is er sprake van één aanvraagronde. Wanneer daar meer vraag voor is dan er middelen zijn, worden scholen geselecteerd op basis van hun onderwijsachterstandsscores³ in het regulier onderwijs en de cumi-regeling⁴ in het speciaal basisonderwijs en het speciaal (voortgezet) onderwijs. Ook hier kunnen scholen gebruiken maken van hulp uit een basisteam, zij moeten deze behoefte wel actief aangeven in de aanvraag.

De looptijd van de subsidieregeling 2022 wordt verlengd met een halfjaar

Zojuist heeft u kunnen lezen dat ik voor de subsidieregeling 2023 een aantal andere accenten heb gelegd ten opzichte van de regeling in 2022. Mede dankzij de informatie die ik uit alle onderwijscoördinatoren van het ministerie krijg, wordt steeds duidelijker waar de investeringen van het Masterplan basisvaardigheden aan kracht kan winnen om te garanderen dat het geld goed wordt besteed. Want wat we met het Masterplan doen is breder, en de regeling is niet het einddoel. We gaan de input die we krijgen ook in de bekostiging verwerken. Uit de gesprekken met scholen, onderwijscoördinatoren en basisteams is gebleken dat de bestedingstermijn van één jaar het risico met zich meebrengt dat de interventies niet duurzaam in de school kunnen worden verankerd. Daarom heb ik besloten om de bestedingstermijn van de subsidieregeling verbetering basisvaardigheden 2022 te verlengen van één naar bijna twee jaar, zoals de nieuwe regelingen. Scholen zijn hier inmiddels over geïnformeerd.

Tot slot

Met de reeds lopende subsidieregeling en de subsidieregelingen die nu open worden gesteld, krijgen vele scholen extra middelen om de basisvaardigheden te versterken. Dat vind ik een mooie stap, maar we zijn er nog niet. Zoals ik vorig jaar heb aangegeven in de voortgangsrapportage⁵ werken we toe naar structurele extra bekostiging en af van de financieringsvorm van een subsidie. Deze behoefte om duurzame financiering hoor ik ook steeds terug in mijn gesprekken met scholen. In de komende voortgangsbrief voor het Masterplan Basisvaardigheden informeer ik u over de vorderingen op dit punt en ik ga daar graag in juni met uw Kamer over in gesprek.

De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, A.D. Wiersma

---

1 Kamerstukken 31 293, 31 289 en 31 497, nr. 650.

2 Dit is reeds verwerkt in de begroting OCW 2023 (bronvermelding) (Kamerstuk 36 200 VIII).

3 Zoals berekend door het CBS.

4 Regeling culturele minderheden.

5 Kamerstuk 31 293, 31 289 en 31 497, nr. 650.