31 290 XVI
Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2007 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2007 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, mede namens de Minister voor Jeugd en Gezin,

A. Klink

B. TOELICHTING

1. Leeswijzer

De mutaties in deze suppletore wet bestaan uit herschikkingen binnen de begroting, uit overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken, uit financieringsverschuivingen tussen premiemiddelen en begrotingsmiddelen en uit middelen die generaal aan de VWS-begroting zijn toegevoegd, dan wel middelen die generaal ten gunste komen van het EMU-saldo. De gepresenteerde cijfers sluiten aan bij de Najaarsnota 2007, die de Minister van Financiën aan de Kamer aanbiedt.

Om de leesbaarheid van de toelichting op de beleidsartikelen te bevorderen zijn de volgende beginselen toegepast:

1. Naast beleidsmatig relevante mutaties worden enkel de mutaties toegelicht als het hiermee gepaard gaande bedrag hoger is dan € 2 miljoen. Mutaties die afzonderlijk lager zijn dan € 2 miljoen en/of die betrekking hebben op interne verrekeningen binnen de administratie van VWS, staan gesaldeerd toegelicht met de algemene tekst Technische mutaties. Hierdoor kan het saldo uiteindelijk hoger zijn dan € 2 miljoen;

2. Bij een overheveling tussen twee artikelen is volstaan met één toelichting. Deze toelichting is opgenomen bij het artikel dat middels deze overheveling wordt verhoogd. Bij het andere artikel is de toelichting beperkt tot de algemene tekst Overheveling naar (niet-)beleidsartikel. De toelichting aangaande desalderingen wordt opgenomen bij de uitgaven;

3. Voor wat betreft de verplichtingenmutaties wordt per artikel enkel het saldo weergegeven;

4. Overhevelingen tussen operationele doelstellingen van eenzelfde artikel worden niet toegelicht.

Voor wat betreft de premie-uitgaven en -ontvangsten worden in principe alleen mutaties die groter zijn dan € 10 miljoen toegelicht. In enkele gevallen is van deze regel afgeweken.

In paragraaf 2 wordt het beleid met betrekking tot de begrotingsuitgaven en -ontvangsten besproken. Paragraaf 3 behandelt het beleid met betrekking tot de premie-uitgaven en premie-ontvangsten. Ten slotte volgt in paragraaf 4 de artikelsgewijze toelichting. Hierin worden allereerst de begrotingsmutaties toegelicht en vervolgens – indien relevant – de premiemutaties.

2. Het beleid met betrekking tot de begrotingsuitgaven en -ontvangsten

In paragraaf 2.1 worden de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties op de begroting toegelicht. In paragraaf 2.2 worden de belangrijkste mutaties benoemd die te maken hebben met het beleid met betrekking tot Jeugd en Gezin. Verder vormt deze suppletore wet de juridische basis voor de enkele uitgaven in 2007. De wettelijke basis wordt verklaard in paragraaf 2.3.

2.1 Overzicht belangrijkste suppletore uitgavenmutaties (bedragen x € 1 000)

Onderstaand overzicht geeft inzicht in de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties. Dit zijn mutaties groter dan € 10 miljoen en toevoegingen uit de generale middelen die relevant zijn voor het kader Rijksbegroting. Een uitgebreide toelichting wordt gegeven in paragraaf 4 artikelsgewijze toelichting.

Tabel 1 – Belangrijkste begrotingsuitgavenmutaties

	(bedragen x € 1 000)	Artikel	Uitgaven
	Stand ontwerpbegroting 2007		13 589 474
	Stand na 1e suppletore begroting 2007		13 673 890
	Belangrijkste suppletore mutaties
1	Ruimte budget opleidingen en beroepen	42	– 10 000
2	Ruimte zorgverlening aan illegalen	42	– 10 000
3	Bijstelling Tegemoetkoming buitengewone uitgaven	43	36 900
4	Mantelzorg	44	– 50 000
5	Invulling Taakstellende onderuitputting voorjaarsnota 2006	99	23 700
6	Invulling Taakstellende onderuitputting voorjaarsnota 2007	99	12 350
	Overige mutaties		57 932
	Stand 2e suppletore begroting 2007		13 734 772

2.2 Overzicht suppletore uitgavenmutaties Jeugd en Gezin

De programmaministers voor Jeugd en Gezin en voor Wonen, Wijken en Integratie zullen met ingang van het begrotingsjaar 2008 het beheer gaan voeren over een eigen programmabegroting. Voor het begrotingsjaar 2007 is om praktische redenen besloten om nog geen afzonderlijke programmabegrotingen op te stellen. Zoals in de eerste suppletore wet is aangegeven, blijven de programmauitgaven voor Jeugd en Gezin voor wat betreft het begrotingsjaar 2007 op de begrotingen van VWS, Justitie, SZW en OCW staan. Onderstaand overzicht geeft inzicht in de belangrijkste uitgavenmutaties op het terrein van Jeugd en Gezin.

Tabel 2 – Belangrijkste begrotingsuitgavenmutaties J&G (bedragen x € 1 000)

	Uitgaven
Begroting VWS (XVI), artikel 45 (programmamiddelen)
Stand 1e suppletore begroting 2007	1 091 092
1. Sterkere volume-ontwikkeling in de provinciale jeugdzorg dan vooraf aangenomen.	36 111
2. Ruimte door vertraging van een bouwproject en verrekening van aanvalsplannen met provincies	– 6 430
3. Verwachte toename van het aantal meldingen van kindermishandeling	5 000
Nominale mutaties	20 462
Overige mutaties	– 621
Stand 2e suppletore begroting 2007	1 145 614
Begroting VWS (XVI), artikel 41 (deels)
Stand 1e suppletore begroting 2007	213 725
Nominale mutaties	4 222
Stand 2e suppletore begroting 2007	217 947
Begroting VWS (XVI), artikel 99 (deels)
Stand 1e suppletore begroting 2007	– 1 300
1. Aandeel Jeugd en Gezin in de taakstellende onderuitputting op de VWS-begroting	1 300
Stand 2e suppletore begroting 2007	0
Begroting Justitie (VI), artikel 14 (deels)
Stand 1e suppletore begroting 2007	284 902
1. Extra middelen voor de Raad voor de Kinderbescherming om toenemende instroom op te kunnen vangen en tegenvallende kosten voor ICT	7 500
2. Eenmalig beschikbare extra middelen voor het convenant gezinsvoogdij worden door interne herschikking op de Justitie-begroting toegevoegd aan de middelen voor Jeugd en Gezin.	4 000
Nominale mutaties	6 072
Overige mutaties	– 911
Stand 2e suppletore begroting	301 563
Begroting SZW (XV), artikel 33 (deels)
Stand 1e suppletore begroting	3 376 273
1. Op basis van onder meer de uitvoeringsinformatie van de SVB zijn de (volume)ramingen voor de AKW meerjarig aangepast	15 105
2. Correctie van een te lage inschatting door de SVB van het aantal kinderen dat recht heeft op AKW in het 2e kwartaal van dit jaar	31 071
Nominale mutaties	20 028
Overige mutaties	– 1 000
Stand 2e suppletore begroting	3 441 477
Begroting SZW (XV), artikel 22 (deels)
Stand 1e suppletore begroting	2 000
1. Bijdragen van VWS, BZK en OCW ter ondersteuning van pilotprojecten ten behoeve van jongeren die niet werken, noch leren	2 400
Overige mutaties	602
Stand 2e suppletore begroting	5 002

2.3 Overige onderwerpen

In deze paragraaf wordt door deze begrotingswet de wettelijke basis voor een aantal uitgaven geregeld.

Gedwongen opname TB-patiënten:

Op basis van de begrotingswet wordt aan het Universitair Medisch Centrum Groningen voor de jaren 2006 € 0,3 miljoen en 2007 maximaal € 1,0 miljoen beschikbaar gesteld voor de financiering van het gedwongen opnemen van TB-patiënten die weigeren een behandeling te ondergaan maar die wel besmettelijk zijn voor de omgeving, voor zover deze kosten niet laste van de zorgverzekering komen.

Kwaliteitscontrole melk-, zuivel en eiersector:

Voor controle in de melk- en zuivelsector is een bedrag van € 1,3 miljoen aan het Centraal Orgaan voor Kwaliteitsaangelegenheden in de Zuivel (COKZ) ter beschikking gesteld. Tevens is voor controle in de eiersector een bedrag van € 0,2 miljoen aan het Controlebureau voor Pluimvee, Eieren en eiproducten(CPE) ter beschikking gesteld.

Afbouwsubsidie Sportbonden:

Het nieuwe sportbeleid uit de nota Tijd voor sport, Bewegen, Meedoen, Presteren kamerstukken 30 234, nr. 2, heeft ook gevolgen voor de subsidieverlening aan sportbonden. Uit oogpunt van behoorlijk bestuur is voorzien in een afbouwsubsidie in de jaren 2007 en 2008 voor bonden waarvoor de wijzigingen ingrijpende financiële gevolgen hebben. In 2007 is aan 7 sportbonden een dergelijke afbouwsubsidie verleend voor een totaalbedrag van € 0,2 miljoen.

Haalbaarheidsonderzoek WK Voetbal in 2018:

Daarnaast heeft het Kabinet, in navolging van de Belgische regering, een subsidie van € 0,5 miljoen ter beschikking gesteld aan de KNVB voor het haalbaarheidsonderzoek naar de organisatie van het WK Voetbal in 2018.

Bestrijden illegale invoer van geneesmiddelen:

Vanwege de problematiek rond de invoer van illegale geneesmiddelen in Nederland en de overige lidstaten van de EU wordt een bijdrage gegeven aan de Raad van Europa van € 34 022,–.

De Raad van Europa wil met behulp van de bijdrage een training opzetten voor met de grenscontrole belaste Oost-Europese functionarissen om dit soort geneesmiddelen bij de invoer te onderscheppen.

3. Het beleid met betrekking tot de premiegefinancierde uitgaven en ontvangsten

Deze paragraaf geeft een overzicht van de ontwikkeling van de uitgaven in de zorgsector in het lopende jaar. De gepresenteerde cijfers sluiten aan bij de Najaarsnota 2007, die de Minister van Financiën aan de Kamer aanbiedt.

De gepresenteerde mutaties zijn bijstellingen ten opzichte van de standen die zijn opgenomen in de 1e Suppletore Wet 2007 en de VWS-begroting 2008.

Voor de beoordeling in hoeverre bijstellingen nodig zijn ten opzichte van de VWS-begroting 2008, is mede gebruik gemaakt van de informatie van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ), het Centraal Administratie Kantoor (CAK) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Met betrekking tot de AWBZ is informatie van het CVZ beschikbaar, welke voornamelijk is gebaseerd op een extrapolatie van de tot en met juli aan zorginstellingen betaalde voorschotten. Daarnaast is van het CAK informatie ontvangen over de nabetalingen over voorgaande jaren als gevolg van bijstellingen van instellingsbudgetten in die jaren.

Voor wat betreft de ZVW gaat het om de opgaven van de uitgaven ZVW van de zorgverzekeraars over het eerste half jaar van 2007. De opgaven van de kosten met betrekking tot de ZVW over het eerste half jaar bevatten nog voor een belangrijk deel schattingen van de zorgverzekeraars inzake de tot nog te ontvangen declaraties met betrekking tot het eerste half jaar. De kostencijfers en de extrapolatie daarvan naar een jaar zijn dan ook met onzekerheden omgeven. Van de NZa zijn gegevens ontvangen over de instellingsbudgetten.

3.1 Bijstellingen van de uitgaven en ontvangsten in 2007

De netto zorguitgaven, die relevant zijn voor het Budgettair Kader Zorg (het BKZ), stijgen met € 12,0 miljoen. Dit is het saldo van diverse mee- en tegenvallers in de verschillende BKZ-sectoren, die in tabel 3 zijn opgenomen en daaronder worden toegelicht.

Tabel 3 Ontwikkeling in de bruto BKZ relevante uitgaven 2007 (bedragen x € 1 000 000)

	2007
Bruto BKZ-uitgaven stand 1e suppletore begroting 2007	51 441,2
Mutaties gemeld in de VWS-Begroting 2008	190,0
Bruto BKZ-uitgaven stand VWS-begroting 2008	51 631,2
Nieuwe mutaties
Ova-correctie	27,3
Subtotaal tegenvallers	27,3
Technische mutaties
IJklijnmutaties	– 15,3
Subtotaal technische mutaties	– 15,3
Totaal uitgavenmutaties	12,0
Bruto BKZ-uitgaven stand 2e suppletore begroting 2007	51 643,2

Toelichting uitgavenmutaties

Mee- en tegenvallers

Ova-correctie

Deze mutatie betreft een correctie op de middelen die eerder voor de jaarlijkse indexering van budgetten en tarieven voor de loonkostenstijging, de ova, waren gereserveerd.

Technische mutaties

IJklijnmutaties

Deze post is het saldo van mutaties, die samenhangen met overboekingen tussen het Budgettair Kader Zorg en de ijklijn Rijksbegroting eng. Het betreft toevoeging aan de premiemiddelen vanuit de begroting van Justitie van € 0,2 miljoen ten behoeve van extra beheerskosten van zorgkantoren voor de forensische psychiatrie. Daarnaast wordt € 15,5 miljoen overgeheveld naar de begroting van Justitie voor een aanvullende financiering van forensische zorg.

Toelichting ontvangstenmutaties

Er zijn geen mutaties in de ontvangstenraming.

In tabel 4 is de ontvangstenraming opgenomen.

Tabel 4 Ontwikkeling BKZ-Ontvangsten 2007 (bedragen x € 1 000 000)

	2007
BKZ-ontvangsten stand 1e suppletore begroting 2007	3 711,9
Mutaties gemeld in de VWS-begroting 2008	2,9
BKZ-ontvangsten stand VWS-begroting 2008	3 714,8
Nieuwe mutaties	0,0
BKZ-ontvangsten stand 2e suppletore begroting 2007	3 714,8

3.2 Bijstellingen van het Budgettair Kader Zorg

Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afspraken vastgelegd over de nieuwe budgettaire ruimte die in 2007 tot en met 2011 beschikbaar is voor de zorguitgaven. Het nieuw vastgestelde Budgettair Kader Zorg (BKZ) is in de begroting 2008 opgenomen.

Tabel 5 geeft een overzicht van de bijstellingen van het BKZ. In totaal is het BKZ sinds de begroting 2008 met € 15,3 miljoen bijgesteld.

Tabel 5 Mutaties in het Budgettair Kader Zorg 2007 (bedragen x € 1 000 000)

	2007
BKZ-stand 1e suppletore begroting 2007	45 680,4
Mutaties t/m VWS-begroting 2008	2 236,0
BKZ-stand VWS-begroting 2008	47 916,4
Bij: IJklijnmutaties begrotingsgefinancierde uitgaven	– 15,3
BKZ-stand 2e suppletore begroting 2007	47 901,1

3.3 Confrontatie van de netto BKZ-uitgaven met het BKZ

De uitgavenmutaties leiden tot een verhoging van de netto BKZ-uitgaven met € 12,0 miljoen ten opzichte van de stand Begroting 2008. Het Budgettair Kader Zorg (BKZ) neemt af met € 15,3 miljoen. In totaal ontstaat hierdoor een overschrijding van € 27,3 miljoen.

Tabel 6 Ontwikkeling Budgettair Kader Zorg 2007 (bedragen x € 1 000 000)

	BKZ	Netto BKZ relevante uitgaven	Overschrijding
Stand begroting 2007	45 769	46 375	606
Stand 1e suppletore begroting 2007	45 680	47 729	2 049
Stand begroting 2008	47 916	47 916	0
Stand 2e suppletore begroting 2007	47 901	47 928	27

4. Artikelsgewijze toelichting

Beleidsartikel 41: Volksgezondheid

Algemene doelstelling:

Een goede volksgezondheid, waarbij mensen gezond leven en zo min mogelijk bloot staan aan bedreigingen van hun gezondheid.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	567 556	534 105	29 607	563 712
Uitgaven	785 045	759 543	19 622	779 165
Programma-uitgaven	776 731	750 566	19 495	770 061
Bevorderen van een gezonde leefstijl	28 664	31 885	– 1 141	30 744
Voedsel- en productveiligheid	79 648	78 833	2 177	81 010
Voorkomen gezondheidsschade door ongevallen	5 925	5 400	– 14	5 386
Bescherming tegen infectie- en chronische ziekten	296 346	254 865	9 903	264 768
Doelmatige lokale preventieve gezondheidszorg	366 148	379 583	8 570	388 153
Apparaatsuitgaven	8 314	8 977	127	9 104
Ontvangsten	13 123	13 123	– 2 618	10 505

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore wet 2007	759 543
Grote mutaties
Overheidsbijdrage in de arbeidsontwikkeling (ova 2007).	10 724
Overheveling van artikel 42 voor de uitvoering van een doelmatigheidsonderzoek dure – en weesgeneesmiddelen door ZonMw.	2 650
Door middel van een interne herschikking worden meevallers ingezet ten behoeve van tegenvallers bij FES-gelden. Een deel (€ 2,3 miljoen) van de in 2006 ontvangen FES geleden (ad € 3,65 miljoen) voor de ontwikkeling van een RSV vaccin door het NVI dient aan Ministerie van EZ te worden terugbetaald.	2 300
Als gevolg van hogere opkomst (Q) en meer SOA -testen (Q) zijn de totale kosten van uitvoering van de curatieve SOA-bestrijding in 2007 hoger dan geraamd. Uit oogpunt van bescherming tegen infectieziekten is de regeling niet gemaximeerd tot een zekere opkomst.	3 893
Ruimte veroorzaakt doordat niet alle middelen van de ontvangen ova moesten worden ingezet, minder intensivering heeft plaatsgevonden door RIVM dan geraamd. Voorts heeft er dit jaar geen evaluatie van de beleidsdoelstellingen plaatsgevonden. Middelen worden ingezet ter dekking van algehele begrotingsproblematiek.	– 2 790
Overige mutaties	2 845
Stand 2e suppletore begroting 2007	779 165

BKZ-uitgaven (bedragen x € 1 000 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
BKZ-uitgaven	52,2	92,1	1,7	93,8

Toelichting op de belangrijkste mutaties

	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	92,1
Deze mutatie betreft de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling 2007.	1,7
Stand 2e suppletore begroting 2007	93,8

Beleidsartikel 42: Gezondheidszorg

Algemene doelstelling:

Een goed werkend zorgstelsel, gericht op een optimale combinatie van kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de gezondheidszorg.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	5 625 475	5 086 452	615 495	5 701 947
Uitgaven	5 634 772	5 591 878	– 6 139	5 585 739
Programma-uitgaven	5 626 574	5 583 819	– 6 050	5 577  769
Consument kiest zorgverzekeraar en zorgaanbieder	1 865	2 340	0	2 340
Realisatie kwalitatief hoogwaardig zorgaanbod	72 503	71 945	– 4 505	67 440
Realisatie toegankelijk zorgaanbod	846 813	860 410	– 6 129	854 281
Betaalbaar verzekerd pakket voor noodzakelijk zorg	4 705 393	4 649 124	4 584	4 653 708
Apparaatsuitgaven	8 198	8 059	– 89	7 970
Ontvangsten	10 954	22 987	3 964	26 951

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	5 591 878
Grote mutaties
Overheveling naar artikel 41.	– 2 650
Bijstelling zorgtoeslag n.a.v. de MEV van het CPB.	14 300
Overheveling naar het ministerie van Financiën voor een bijdrage aan extra uitvoeringskosten door wijziging Zorgtoeslag in verband met de invoering van de Woonlandfactor.	– 3 000
Overheidsbijdrage in de arbeidsontwikkeling (ova 2007).	14 101
Bij het bevorderen van onderzoek en deskundigheid in de zorg is sprake van lagere kosten bij aanbesteding van opdrachten en lagere subsidieaanvragen. Daarnaast zijn voorgenomen uitgaven vervallen, waardoor ruimte is ontstaan. De ruimte wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 3 144
Deze bijstelling wordt vooral veroorzaakt door het verschuiven van landelijke communicatie-activiteiten van 2007 naar 2008. Dit is het gevolg van het besluit de pilotperiode voor de invoering van het EMD/WDH te continueren tot begin 2008.	– 5 000
Het grootste deel van deze mutatie wordt verklaard doordat met het instellen van het opleidingsfonds wordt een aantal opleidingen niet meer uit het reguliere beroepen- en opleidingenbudget gefinancierd. De oorspronkelijk in 2007 hiervoor gereserveerde middelen komen daardoor dit jaar vrij te vallen.	– 10 000
In afwachting van de beleidsbrief arbeidsmarkt is een deel van de middelen voor arbeidsmarktbeleid dit jaar niet tot besteding gekomen. Dit betreft een deel van de middelen voor de per 1 januari 2007 opgeheven stimuleringsregeling doorstroom zorg. Het andere deel is ingezet voor het amendement van de leden Joldersma en Bussemaker en ingezet voor bijscholing van huishoudelijke hulpen die door de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (tijdelijk) zonder werk zitten.	– 4 000
Bij de aanbesteding van de Diagnose Behandel Combinatie (DBC)-project- organisatie en enkele communicatie- en DBC Informatie Systeem (DIS) activiteiten hebben zich meevallers voorgedaan ten bedrage van € 0,6 miljoen. Daarnaast is inzet van de veegploeg DBC zorg (ondersteunt instellingen die achterlopen bij de invoering, met kennis en advies) niet noodzakelijk gebleken (€ 0,3 miljoen) en zijn de kosten van het vereenvoudigen van DBC’s lager uitgevallen (€ 1,1 miljoen). De ruimte wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 3 506
Er zijn extra middelen beschikbaar gesteld aan het Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL). Voor het NKI betreft het de rente en afschrijving voor nieuwbouw (huisvesting) om een veilige bedrijfsvoering en een adequaat onderhoud te kunnen realiseren. In de subsidie voor de nieuwbouw van het NKI is de instandhouding ervan tot nu toe buiten beschouwing gelaten. De NZa beleidsregel waarin de kengetallen voor ziekenhuizen worden vastgelegd, wordt toegepast. Voor het AVL betreft het de huisvestingskosten die zijn gerelateerd aan de bijzondere toeslag die het AVL ontvangt.	2 400
In 2007 was € 15 miljoen beschikbaar ten behoeve van claims van ggz-instel- lingen voor zorg verleend aan illegalen, samenhangend met opnames in het kader van de Wet BOPZ over de jaren 2003–2007.
Op basis van ontvangen claims wordt verwacht dat van de beschikbare € 15 miljoen er € 10 miljoen overblijft.
De ruimte wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 10 000
Overige mutaties	4 360
Stand 2e suppletore begroting 2007	5 585 739

BKZ-uitgaven (bedragen x € 1 000 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
BKZ-uitgaven	25 447,6	26 134,9	505,0	26 639,9

Toelichting op de belangrijkste mutaties

	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	26 134,9
Deze mutatie betreft de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling 2007.	405,7
In juni zijn de zorguitgaven 2006 opnieuw afgerekend. Hiervoor is gebruik gemaakt van nieuwe (meer definitieve) cijfers van onder andere de NZa. Uit deze herziene afrekening blijkt een tegenvaller van per saldo € 27,6 miljoen. Deze wordt vooral veroorzaakt door een tegenvaller bij het ambulancevervoer (€ 12,0 miljoen), de overige curatieve zorg (€ 11,4 miljoen) en de huisartsenzorg (€ 4,1 miljoen).	27,6
Deze mutatie betreft een voorgenomen besparing bij de huisartsen, deze is uiteindelijk niet gerealiseerd.	101,0
LHV, ZN en VWS zijn overeengekomen dat de maximumtarieven tot en met 2008 ongewijzigd blijven.	– 23,8
Deze mutatie betreft de toedeling van de taakstelling aanpak ziekteverzuim.	– 5,5
Stand 2e suppletore begroting 2007	26 639,9

Beleidsartikel 43: Langdurende zorg

Algemene doelstelling:

Een goede en betaalbare zorg voor mensen met een langdurende of chronische beperking van lichamelijke, verstandelijke of psychische aard.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	4 825 370	4 822 977	70 307	4 893 284
Uitgaven	4 826 470	4 822 031	63 584	4 885 615
Programma-uitgaven	4 821 789	4 817 423	64 236	4 881 659
Tijdige en goede indicatie	135 524	132 442	19 824	152 266
Toegang vergelijkbare informatie zorgaanbod	51 038	55 391	– 962	54 429
Keuze kwalitatief voldoende zorgaanbod	20 978	25 682	1 123	26 805
Keuze voldoende en gevarieerd zorgaanbod	4 948	17 052	– 1 075	15 977
LZ is collectief en voor cliënt betaalbaar	4 609 301	4 586 856	45 326	4 632 182
Apparaatsuitgaven	4 681	4 608	– 652	3 956
Ontvangsten	144	144	135	279

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	4 822 031
Grote mutaties
Bijstelling raming van de Rijksbijdrage in de kosten van kortingen (BIKK) n.a.v. de MLT.	5 300
Bijstelling raming van de Rijksbijdrage in de kosten van kortingen (BIKK) n.a.v. de MEV.	2 300
Bijstelling raming van de tegemoetkoming buitengewone uitgaven (TBU) op basis van de realisatie van het eerste half jaar van 2007 door de Belastingdienst.	36 900
Er worden middelen beschikbaar gesteld voor de verbetering van de AZR. Per 1 januari 2007 zijn zorgaanbieders verplicht (AO WMG) om de AZR te gebrui- ken. De AZR is bedoeld voor het gestandaardiseerd vastleggen en uitwisselen van informatie tussen indicatieorganen, zorgkantoren en zorgaanbieders. De AZR «matcht» de geïndiceerde en de geleverde zorg en geeft inzicht in de procesgang in de keten.	2 125
Overheveling naar artikel 98.	– 2 125
Er worden additionele middelen beschikbaar gesteld als gevolg van een toegenomen aantal aanvragen bij CIZ om meer indicaties te stellen.	7 000
Overheidsbijdrage in de arbeidsontwikkeling (ova 2007).	2 522
Er worden extra middelen beschikbaar gesteld voor het CIZ in verband met de toename van het aantal indicatieaanvragen.	9 000
Overige mutaties	562
Stand 2e suppletore begroting 2007	4 885 615

BKZ-uitgaven en -ontvangsten (bedragen x € 1 000 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Bruto BKZ-uitgaven	21 563,1	22 129,4	595,2	22 724,6
BKZ-ontvangsten	1 609,8	1 609,8	– 1 609,8	0,0

Toelichting op de belangrijkste mutaties

	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	22 129,4
Deze mutatie betreft de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling 2007.	442,5
In juni zijn de zorguitgaven 2006 opnieuw afgerekend. Hiervoor is gebruik gemaakt van nieuwe (meer definitieve) cijfers van onder andere de NZa. Uit deze herziene afrekening blijkt een tegenvaller van per saldo € 184,9 miljoen. Deze wordt veroorzaakt door tegenvallers bij de persoonsgebonden budgetten (€ 78,0 miljoen), de verpleging en verzorging (€ 104,6 miljoen), de geestelijke gezondheidzorg (€ 8,0 miljoen) en een meevaller bij de gehandi- captenzorg (€ 5,7 miljoen).	184,9
Deze mutatie betreft de toedeling van de taakstelling aanpak ziekteverzuim over de sectoren.	– 12,1
Overboeking naar het Gemeentefonds (Wmo-budget). Het betreft de vrijge- vallen middelen voor de voormalige AWBZ-subsidieregeling diensten bij wonen met zorg (€ 6,7 miljoen) en zorgvernieuwingsprojecten ggz (€ 1,0 miljoen).	– 7,7
Door de invoering van het volledig pakket thuis nemen de uitgaven en ontvangsten toe.	2,9
Overboeking naar de begroting van Justitie. Het betreft een aanvulling op de overheveling van forensische zorg met betrekking tot de zorg verleend door de instellingen Tactus (verslavingszorg) en hoeve Boschoord (gehandicaptenzorg).	– 15,5
Overboeking van de begroting van Justitie. Het betreft de beheerskosten van zorgkantoren in verband met extra administratieve activiteiten, overleg en dataverzameling forensische psychiatrie.	0,2
Stand 2e suppletore begroting 2007	22 724,6

	Ontvangsten
Stand 1e suppletore begroting 2007	1 609,8
Door de invoering van het volledig pakket thuis nemen de uitgaven en ontvangsten toe.	2,9
Technische mutatie. Alle ontvangsten worden naar Nominaal en Onvoorzien overgeheveld.	– 1 612,7
Stand 2e suppletore begroting 2007	0,0

Beleidsartikel 44: Maatschappelijke ondersteuning

Algemene doelstelling:

Burgers worden gestimuleerd en zonodig ondersteund om te (kunnen) participeren in de samenleving.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	476 019	563 651	– 7 682	555 969
Uitgaven	485 110	554 723	– 45 307	509 416
Programma-uitgaven	480 962	550 650	– 45 433	505 217
Actieve participatie in maatschappelijke verbanden	24 265	68 670	– 2 607	66 063
Beschikbaarheid vrijwillige ondersteuning	88 644	84 692	– 52 831	31 861
Prof. ondersteuning voor burgers met beperkingen	62 527	71 685	5 871	77 556
Tijdelijke ondersteuning bij (psycho) sociale problemen	305 526	325 603	4 134	329 737
Apparaatsuitgaven	4 148	4 073	126	4 199
Ontvangsten	0	0	3 109	3 109

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	554 723
Grote mutaties
De negen kennisinstituten in de maatschappelijke zorg die waren verbonden met VWS, zijn per 1 januari 2007 teruggebracht naar drie. Er zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor transitiekosten in verband met terugbrenging van het aantal kenniscentra.	6 000
Bij het beschikbaar stellen van de € 6 mln voor de transitiekosten is de helft gedekt uit de begrotingsruimte van artikel 44.	– 3 000
De oorspronkelijk bedoelde dekking van deze € 3 mln bleek later niet mogelijk op dat artikelonderdeel. Daarom is deze € 3 mln hier weer ter beschikking gesteld. Dekking is gevonden door ruimte op andere artikelonderdelen.	3 000
Er worden n.a.v. toezeggingen in het AO Wmo van 18 april 2007 extra middelen beschikbaar gesteld om gemeenten te kunnen ondersteunen bij een goede uitvoering van de Wmo, zoals monitoren, evaluatie, handreikingen en onderzoek.	5 700
Voor de hierboven genoemde mutatie voor de Wmo is dekking gevonden binnen artikel 44 door onderuitputting.	– 6 100
In de loop van 2007 is nogmaals geld ter beschikking gesteld voor de Wmo, omdat de implementatie meer blijkt te kosten dan geraamd. De activiteiten die niet waren voorzien zijn divers van aard, zoals kosten voor de businesscase VNG, plan van aanpak Taskforce en het Wmo-congres.	4 400
De invoering van de Wet Huisverbod is uitgesteld naar 1 januari 2008. Hierdoor vallen de middelen die hiervoor beschikbaar zijn in 2007 vrij. Deze middelen zullen worden ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 2 200
Uitgaven voor het bovenregionaal vervoer Valys zijn lager dan geraamd doordat het aantal nieuwe pashouders lager is dan geraamd. Daarnaast vindt de afrekening van de ritten, met ingang van het nieuwe contract, plaats op basis van de kortste route in plaats van de snelste route. Hierdoor neemt het aantal gedeclareerde kilometers af. Naar verwachting wordt er in 2007 ook geen bonus toegekend voor de punctualiteit en het aantal klachten. De ruimte wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 6 000
Een deel van middelen die in 2007 niet nodig zijn voor het bieden van een uitkering aan mantelzorgers (€ 32 mln) op grond van de Stimuleringsregeling Mantelzorg, zal via een eenmalige toevoeging aan het Wmo-budget, dat deeluitmaakt van het Gemeentefonds, door gemeenten voor mantelzorgondersteuning worden ingezet in lijn met de Beleidsbrief Mantelzorg en vrijwillige inzet. Voor de inzet van de middelen wordt een convenant afgesloten tussen de VNG, Mezzo en VWS, dat na ondertekening aan de Tweede Kamer zal worden toegezonden.	– 50 000
Overheidsbijdrage in de arbeidsontwikkeling (ova 2007).	7 389
Overige mutaties	– 4 496
Stand 2e suppletore begroting 2007	509 416

BKZ-uitgaven (bedragen x € 1 000 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
BKZ-uitgaven	156,5	156,5	3,6	160,1

Toelichting op de belangrijkste mutaties

	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	156,5
Deze mutatie betreft de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling 2007.	3,6
Stand 2e suppletore begroting 2007	160,1

Beleidsartikel 45: Jeugdbeleid

Algemene doelstelling:

Kinderen in Nederland groeien gezond en veilig op en ontwikkelen zich tot zelfstandige en maatschappelijk betrokken burgers.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	1 073 388	1 068 940	132 302	1 201 242
Uitgaven	1 090 400	1 097 785	56 346	1 154 131
Programma-uitgaven	1 083 640	1 091 092	55 522	1 146 614
Tijdige ondersteuning bij opvoeden en verzorgen	45 021	51 034	936	51 970
Tijdige indicatie ernstig bedreigde kinderen	155 980	157 339	8 495	165 834
Kwalitatief goede jeugdzorg	8 076	7 461	– 663	6 798
Tijdig juiste hulp voor geïndiceerde kinderen	873 563	874 258	47 365	921 623
Betaalbare jeugdzorg	1 000	1 000	– 611	389
Apparaatsuitgaven	6 760	6 693	824	7 517
Ontvangsten	7 530	7 530	963	8 493

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	1 097 785
Grote mutaties
Deze middelen zijn bedoeld om de te verwachte toename van het aantal meldingen van kindermishandelingen op te vangen.	5 000
Deze middelen zijn bedoeld voor extra zorgaanbod op grond van de Wet op de jeugdzorg.	30 000
Overheidsbijdrage in de arbeidsontwikkeling (ova 2007).	20 462
Tegenvaller bij de provinciale jeugdzorg. De laatste vraagramingen voor de provinciale jeugdzorg laten een sterkere volume-ontwikkeling zien dan vooraf verwacht was. Om deze volume-ontwikkeling op te vangen wordt een extra bedrag voor 2007 beschikbaar gesteld.	6 111
Er is ruimte ontstaan vanwege vertraging van een bouwproject en verrekening van aanvalsplannen met provincies. Bedrag wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 6 430
Overige mutaties	1 203
Stand 2e suppletore begroting 2007	1 154 131

Beleidsartikel 46: Sport

Algemene doelstelling:

Een sportieve samenleving waarin zowel veel aan sport wordt gedaan als van sport wordt genoten.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	65 487	88 573	7 378	95 951
Uitgaven	100 816	102 658	– 2 045	100 613
Programma-uitgaven	98 279	100 188	– 2 006	98 182
Gezond door sport	9 797	9 705	– 838	8 867
Meedoen door sport	63 628	66 812	2 731	69 543
Sport aan de top	24 854	23 671	– 3 899	19 772
Apparaatsuitgaven	2 537	2 470	– 39	2 431
Ontvangsten	0	0	912	912

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	102 658
Grote mutaties
Intertemporele schuif voor Innosport. In verband met de latere start van InnoSportNL is de projectperiode verschoven naar 2007 tot en met 2011.	-3 000
Overige mutaties	955
Stand 2e suppletore begroting 2007	100 613

Beleidsartikel 47: Oorlogsgetroffenen en herinnering Wereldoorlog II

Algemene doelstelling:

De erfenis van WO II is afgewikkeld en mensen beseffen, mede op basis van de gebeurtenissen uit WO II, wat het betekent om in vrijheid te kunnen leven.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	403 752	413 363	3 083	416 446
Uitgaven	404 348	413 960	424	414 384
Programma-uitgaven	403 260	412 632	362	412 994
Wetten, regelingen en rechtsherstel WO II	394 138	401 107	33	401 140
Herinnering en bewustzijn WO II	9 122	11 525	329	11 854
Apparaatsuitgaven	1 088	1 328	62	1 390
Ontvangsten	0	0	2 880	2 880

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	413 960
Grote mutaties
De raming voor de Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers 1940–1945 wordt met € 3,5 miljoen verlaagd als gevolg van een lagere instroom bij het project Gerichte Benadering (–€ 2,5 miljoen) en een lager gemiddeld uitkeringsbedrag bij de categorie 65+-ers (–€ 1,0 miljoen). De ruimte wordt ingezet ter dekking van de algehele begrotingsproblematiek.	– 3 500
Overige mutaties	3 924
Stand 2e suppletore begroting 2007	414 384

Niet-beleidsartikel 98: Algemeen

In dit niet-beleidsartikel worden de uitgaven beschreven die niet specifiek aan een van de beleidsdoelstellingen uit de voorgaande beleidsartikelen zijn toe te rekenen. Het gaat hierbij om ministeriebrede programma- en apparaatsuitgaven.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	272 472	277 025	11 444	288 469
Uitgaven	279 269	290 657	10 657	301 314
Programma-uitgaven	92 791	101 145	3 475	104 620
Beheer en toezicht stelsel	80 470	88 837	3 519	92 356
Internationale samenwerking	12 321	12 308	– 44	12 264
Apparaatsuitgaven	186 478	189 512	7 182	196 694
Ontvangsten	3 380	3 380	2 261	5 641

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	290 657
Grote mutaties
Overheveling van artikel 43 van middelen die bestemd zijn voor verbetering van de AZR. De AZR wordt uitgevoerd door het CVZ.	2 125
Overheveling naar het ministerie van VROM voor strategisch onderzoek van het Milieu en Natuur Planbureau (MNP)	– 3 625
Loonbijstelling.	3 095
Overige mutaties	9 062
Stand 2e suppletore begroting 2007	301 314

Niet-beleidsartikel 99: Nominaal en Onvoorzien

Dit is een technisch, administratief artikel.

Begrotingsuitgaven (bedragen x € 1 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Verplichtingen	– 16 756	40 899	– 41 066	– 167
Uitgaven	– 16 756	40 655	– 36 260	4 395
Loonbijstelling	3 524	68 851	– 64 630	4 221
Prijsbijstelling	8 495	12 801	– 8 699	4 102
Onvoorzien	0	3	0	3
Taakstelling	– 28 775	– 41 000	37 069	– 3 931

Toelichting op de belangrijkste mutaties

(bedragen x €1 000)	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	40 655
Grote mutaties
Door middel van een intertemporele compensatie uit 2008, 2009 en 2010 wordt algehele begrotingsproblematiek in 2007 gedekt.	8 803
De vrijgekomen middelen uit de intertemporele compensatie worden overgeheveld naar artikel 41 t/m 98.	– 8 803
Toedeling loonbijstelling tranche 2007 over diverse artikelen.	– 68 061
Toedeling van de prijsbijstelling over diverse artikelen.	– 3 289
De prijsbijstelling tranche 2007 wordt deels ingezet ter dekking van algehele begrotingsproblematiek.	– 5 410
Invulling taakstelling onderuitputting opgelegd bij Voorjaarsnota 2006.	23 700
Invulling taakstelling onderuitputting opgelegd bij Voorjaarsnota 2007.	12 350
0,13% extra loonbijstelling tranche 2007.	3 431
Overige mutaties	1 019
Stand 2e suppletore begroting 2007	4 395

BKZ-uitgaven en -ontvangsten (bedragen x € 1 000 000)

	Stand ontwerpbegroting 2007	Stand 1e suppletore begroting 2007	Mutaties 2e suppletore begroting 2007	Stand 2e suppletore begroting 2007
	(1)	(2)	(3)	(4)=(2)+(3)
Bruto BKZ-uitgaven	951,5	923,4	– 927,0	– 3,6
BKZ-ontvangsten	2 102,1	2 102,1	1 612,7	3 714,8

Toelichting op de belangrijkste mutaties

	Uitgaven
Stand 1e suppletore begroting 2007	923,4
Uitdeling van de vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling aan de beleidsartikelen (tranche 2007).	– 853,5
De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de Macro Economische Verkenning 2008 van het Centraal Planbureau (CPB).	– 14,7
Deze mutatie betreft een correctie op de middelen die eerder voor de jaarlijkse indexering van budgetten en tarieven voor de loonkostenstijging, de ova, waren gereserveerd.	26,7
Deze mutatie betreft de actualisatie van de kapitaallastenraming.	– 81,0
Deze mutatie betreft de toedeling van de taakstelling aanpak ziekteverzuim over de sectoren.	17,6
Overheveling naar het Gemeentefonds (Wmo-budget). Het betreft onder andere de motie Mosterd, registratiefouten, groei bij het persoongebonden budget en nominale indexatie.	– 22,1
Stand 2e suppletore begroting 2007	– 3,6

	Ontvangsten
Stand 1e suppletore begroting 2007	2 102,1
Technische mutatie. Alle ontvangsten worden naar Nominaal en Onvoorzien overgeheveld.	1 612,7
Stand 2e suppletore begroting 2007	3 714,8