31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 480 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS EN MEDIA

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 31 augustus 2021

In mijn brief van 8 juni 2021¹ heb ik uw Kamer geïnformeerd over de subsidieregeling Incidentele Middelen Leerlingendaling VO 2020–2025 (IML).² Hiermee stelt het kabinet als reactie op de aanbevelingen van de commissie-Dijkgraaf in totaal € 25 miljoen beschikbaar met als doel schoolbesturen in het voortgezet onderwijs (vo) te stimuleren maatregelen te treffen die het effect van leerlingendaling opvangen. Door deze subsidie werken scholen voor voortgezet onderwijs in onderlinge samenwerking aan een passend en toekomstbestendig onderwijsaanbod in regio’s die het sterkst door leerlingendaling worden getroffen.

Een onafhankelijke beoordelingscommissie (Commissie IML) heeft de plannen beoordeeld. De Commissie IML wordt gevormd door deskundigen uit openbaar bestuur, schoolbesturen en onafhankelijke experts op het gebied van demografische krimp en het vo.³

In totaal hebben 49 regio’s die te maken hebben met een leerlingendaling van meer dan tien procent over vijf jaar een aanvraag ingediend. In totaal is voor fase 2 € 22.700.000 beschikbaar en per regio kon maximaal € 700.000 worden aangevraagd. 38 aanvragen krijgen van de Commissie IML een positief advies. Elf aanvragen zijn beoordeeld als onvoldoende en kregen een negatief advies. Bijgevoegd treft u het adviesrapport van de Commissie IML en een overzicht van de toegekende subsidies aan⁴.

Ik neem de adviezen van de Commissie IML over. Alle 38 aanvragen waarover de Commissie IML positief heeft geadviseerd, ken ik subsidie toe. Dit is goed nieuws voor het onderwijs in deze regio’s. Met deze financiële impuls kunnen de komende jaren maatwerkoplossingen worden uitgevoerd. De schoolbesturen worden in staat gesteld gezamenlijk innovaties uit te voeren op het gebied van onder meer onderwijs, personeel, huisvesting en administratie.

Zo zijn er interessante plannen ingediend op het gebied van samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs en het ontwikkelen van een virtuele campus waar leerlingen van diverse scholen samen vakken kunnen volgen. Op deze en andere manieren adresseren de besturen de leerlingendaling en werken ze samen om het onderwijsaanbod toekomstbestendig te maken: een gevarieerd aanbod, bereikbaar voor leerlingen én van goede kwaliteit.

Ondanks toekenning van het merendeel van de aanvragen, heeft de Commissie IML ook kanttekeningen geplaatst. Zo kunnen schoolbesturen nog meer de samenwerking zoeken bij het aanbieden van bereikbaar en toekomstbestendig onderwijs in regionaal verband. Het is belangrijk dat de Commissie IML hierop wijst. Het beleid ten aanzien van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van schoolbesturen is gericht op vrijwillige – maar niet vrijblijvende – samenwerking. Dit is een proces van lange adem. Het opnemen van de bredere maatschappelijke verantwoordelijkheid in de Code Goed Onderwijsbestuur is daarbij belangrijke stap geweest. Ik verwacht dat de gesprekken die schoolbesturen met elkaar voeren in het kader van de subsidieregeling IML hier in de betreffende regio’s een volgende stap in vormen. Dat geldt ook de gesprekken in het kader van het landelijk programma Sterk Techniekonderwijs, waarover ik uw Kamer informeer in een separate voortgangsbrief.

De Commissie IML adviseert mij om ook met andere punten aan de slag te gaan. Zij adviseert mij om hulp te blijven bieden aan de afgewezen regio’s. Ik ben voornemens het restbedrag tot het subsidieplafond van ruim € 100.000 aan te wenden om deze regio’s te ondersteunen. Daarnaast geeft zij mij in overweging om met de VO-raad te onderzoeken hoe regio’s elkaar kunnen ondersteunen en inspireren. Als derde adviseert de commissie mij om met de VNG het beleid rond niet benutte huisvestingsruimte door leerlingendaling te bespreken. Met deze adviezen ga ik aan de slag.

Ik heb er vertrouwen in dat de regionale samenwerking tussen schoolbesturen met de toekenning van deze subsidies verder wordt versterkt. Ik zal de uitvoering van de nu toegekende plannen de komende jaren monitoren. Dit gebeurt onder meer aan de hand van de tussenrapportages die de gehonoreerde aanvragers uiterlijk 1 november 2022 aanleveren. Uw Kamer wordt hierover te zijner tijd geïnformeerd.

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, A. Slob

---

1 Kamerstuk 31 289, nr. 468.

2 Stcrt. 2020, nr. 23802.

3 Stcrt. 2020, nr. 31499.

4 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl