31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 236 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 mei 2015

Tijdens het ordedebat op 24 maart 2015 is door het lid Van Meenen verzocht om een brief waarin wordt weergegeven welk percentage leerlingen op scholen een voldoende haalt voor de rekentoets. Daarbij is tevens verzocht om onderscheid te maken naar de schoolsoorten en leerwegen binnen het voortgezet onderwijs (vo). Aanleiding voor dit verzoek is een uitzending van het televisieprogramma Brandpunt, waarin de resultaten van het Andreas College aan bod kwamen. Met deze brief kom ik tegemoet aan het verzoek.

In deze brief geef ik eerst een toelichting op de gegevens (paragraaf 1). Vervolgens sta ik stil bij de totale aantallen en voldoendepercentages op schoolniveau (paragraaf 2). Daarna komt de uitsplitsing naar schoolsoorten en leerwegen aan bod (paragraaf 3). Tot slot ga ik kort in op het Andreas College en geef ik een vooruitblik (paragraaf 4).

1. Toelichting gegevens

De gegevens in deze brief zijn gebaseerd op de door de scholen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) aangeleverde resultaten van de eindexamenkandidaten 2014. Het gaat om circa 188.000 leerlingen.

In de brief zijn alleen gegevens van het vo van 2014 opgenomen. In 2013 werden deze resultaten nog niet door de vo-scholen aangeleverd. In het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) worden de resultaten van het rekenexamen op dit moment nog niet op instellingsniveau centraal geregistreerd. Mbo-instellingen zullen deze gegevens aanleveren bij DUO zodra het rekenexamen gaat meetellen voor het behalen van het diploma.

In 2014 was de rekentoets voor de eerste keer verplicht in het eindexamen van het vo. Het was dan ook de eerste keer dat alle eindexamenkandidaten (hierna: leerlingen) een resultaat voor de rekentoets hadden. Nog lang niet alle leerlingen haalden een voldoende. De resultaten telden in schooljaar 2013–2014 echter – net als in het huidige schooljaar – nog niet mee voor de slaag/zak-beslissing.

Ik ga ervan uit dat de resultaten komend schooljaar (2015–2016) aanzienlijk stijgen. Leerlingen hebben dan twee jaar langer kunnen profiteren van beter rekenonderwijs. Bovendien telt het resultaat dan, met uitzondering van vmbo-bb, mee voor het diploma in het vo. Ik verwacht dat scholen en leerlingen harder hun best doen als ze weten dat de toets echt meetelt. De afgelopen jaren zagen we bij aanscherping van de eindexameneisen (de kernvakkenregel en de CE-eis) hetzelfde effect. Zoals aangekondigd in de brief van 17 december 2014, heeft een leerling in schooljaar 2015–2016 de rekentoets behaald als hij een vaardigheidsscore haalt die gelijkstaat aan het cijfer 4,5.¹

2. Voldoendepercentages per school

Grafiek 1 toont van de 538 vo-scholen het percentage scholen met een bepaald percentage leerlingen met een voldoende (5,5 of hoger) voor de rekentoets.² Daarbij kan «school» een brede scholengemeenschap zijn, maar bijvoorbeeld ook uit één schoolsoort bestaan.

Grafiek 1

Op de horizontale as is het percentage leerlingen weergegeven dat een voldoende heeft behaald voor de rekentoets per school. Voor elke categorie is op de verticale as het percentage scholen weergegeven waarop leerlingen dat resultaat hebben behaald.

Uit deze resultaten blijkt dat er grote verschillen zijn tussen scholen in het vo. De ene school heeft het rekenonderwijs al meer op orde dan de andere school. Het maakt dan ook uit op welke school je als leerling zit.

De grafiek laat zien dat in 2014 bij 24 procent van de scholen minder dan de helft van de leerlingen een voldoende heeft behaald. Ik ga ervan uit dat deze scholen dit schooljaar hard gewerkt hebben om de rekenvaardigheden van hun leerlingen te verbeteren en verwacht dat de resultaten van 2015 al hoger zullen zijn.

Scholen met lage voldoendepercentages zijn ook gericht benaderd door het Steunpunt taal en rekenen vo. Het Steunpunt ondersteunt de scholen bij de implementatie van de referentieniveaus taal en rekenen. Dit doet het Steunpunt onder andere via het Intensiveringstraject rekenen, waarbij scholen met lage resultaten op de rekentoets meerdere bezoeken krijgen van experts. In de schoolbezoeken helpen zij de scholen het rekenonderwijs goed vorm te geven.

Bij 76 procent van de scholen lag in 2014 het aantal voldoendes tussen de 50 en 100 procent. Vanzelfsprekend kan bij een deel van deze scholen het percentage leerlingen met een voldoende nog verder omhoog. Ook hier biedt het Steunpunt ondersteuning, bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten.

In 2014 heeft het Steunpunt elf goed presterende scholen bezocht om te onderzoeken wat maakt dat juist deze scholen betere resultaten behalen. In de publicatie «Rekenlessen uit de praktijk» beschrijft het Steunpunt belangrijke succesfactoren voor goed rekenonderwijs, zodat andere scholen hiermee hun voordeel kunnen doen.³

3. Voldoendepercentages per schoolsoort of leerweg

Grafiek 2 toont per schoolsoort havo of vwo en per leerweg van het vmbo het percentage scholen waarop een bepaald percentage leerlingen in 2014 een voldoende heeft behaald.

Grafiek 2

Uit deze grafiek blijkt dat er naast grote verschillen tussen scholen in 2014 ook grote verschillen tussen schoolsoorten en leerwegen waren. Op het vwo werden verreweg de hoogste resultaten behaald. Op vmbo-bb waren de resultaten echter een stuk lager. Voor vmbo-bb leerlingen komt er dan ook de mogelijkheid een aangepaste rekentoets te maken: de rekentoets 2A. Verder telt voor vmbo-bb het resultaat pas vanaf schooljaar 2016–2017 mee voor het diploma.

4. Tot slot

Het Andreas College zat wat betreft de rekentoets in 2014 met alle schoolsoorten en leerwegen boven de landelijke gemiddelden. In tegenstelling tot wat er in het ordedebat is gezegd, haalde – met uitzondering van één van de leerwegen van het vmbo – op elke schoolsoort en leerweg van deze school meer dan 60 procent van de leerlingen een voldoende voor de rekentoets. Ik zal de resultaten van 2014 van deze en alle andere scholen deze week openbaar maken.⁴

In maart hebben weer veel leerlingen de rekentoets vo gemaakt. Ze mogen meerdere pogingen doen. Aanstaande juni wordt de laatste rekentoets vo van het huidige schooljaar afgenomen. In de zomer – nadat de scholen de resultaten van die toets hebben ontvangen en de eindresultaten van eindexamenkandidaten hebben doorgegeven aan DUO – is het beeld compleet. Mijn streven is om u hierover in september te informeren.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, S. Dekker

---

1 Kamerstuk 31 332, nr. 36.

2 Het aantal (538) is gebaseerd op het totaal aantal scholen in schooljaar 2013–2014 (661) minus de scholen waar geen centrale examens werden afgelegd (123). Deze laatste categorie wordt gevormd door categorale praktijkscholen en niet-bekostigde instellingen.

3 http://www.steunpunttaalenrekenenvo.nl/sites/default/files/Rekenlessen%20uit%20de% 20praktijk.pdf.

4 De gegevens zullen worden geplaatst op http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/taal-en-rekenen/toetsen-examens-taal-en-rekenen/resultaten-rekentoets-voortgezet-onderwijs.