31 109 Evaluatie Wet BIBOB

Nr. 22 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 mei 2017

Hierbij bied ik u de jaarverslagen van het Landelijk Bureau Bibob (hierna het Bureau), onderdeel van screeningsautoriteit Justis, en de kwaliteitscommissie Bibob (hierna kwaliteitscommissie) over het jaar 2016 aan¹.

De kwaliteitscommissie heeft een onafhankelijke positie en rapporteert rechtstreeks aan mij. De verslagen worden u gezamenlijk aangeboden, maar staan los van elkaar.

Jaarverslag van het Bureau

De screeningsautoriteit Justis werkt aan een veilige en betrouwbare samenleving door het screenen van personen en organisaties. Op grond van de Wet Bibob kunnen overheidsorganen het Bureau verzoeken onderzoek te verrichten bij verlening van een vergunning of subsidie, bij het gunnen van een overheidsopdracht, of bij het aangaan van een vastgoedtransactie. Het Bureau adviseert overheidsorganen over de mate van gevaar dat de aanvrager of zijn zakelijke omgeving crimineel verkregen vermogen aanwendt of andere strafbare feiten zal plegen in het licht van zijn bedrijfsvoering. Zo wordt voorkomen dat de overheid criminele activiteiten faciliteert en wordt de bonafide ondernemer beschermd tegen oneerlijke concurrentie.

Kijkend naar de afgelopen jaren laat het aantal adviesaanvragen in 2016 een stabiel beeld zien. In 2016 heeft het Bureau in totaal 332 aanvragen voor een advies en 35 aanvragen voor een aanvullend advies in behandeling genomen. Van de adviesaanvragen komen – evenals in 2015 – geografisch gezien de meeste aanvragen van bestuursorganen uit de provincie Noord-Brabant, gevolgd door Zuid-Holland en Noord-Holland. In het kader van de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit en met ondersteuning van de Regionale Informatie en Expertise Centra (hierna RIEC’s) weten bestuursorganen goed gebruik te maken van de expertise op het gebied van de Wet Bibob bij het Bureau.

De meeste adviezen hebben, evenals in de afgelopen jaren, betrekking op de horecasector. Het aantal vastgoedadviezen is ten opzichte van 2015 gedaald. Desondanks was er bij bestuursorganen een grote behoefte aan ondersteuning en voorlichting op het gebied van vastgoedtransacties.

Veruit de meeste adviezen werden verstrekt aan gemeenten. Het Rijk heeft in 2016 één Bibob-advies ontvangen. In 38 aangevraagde adviezen was sprake van een tip van het Openbaar Ministerie aan een bestuursorgaan om een Bibob-advies aan te vragen. Dit is een daling in vergelijking met 2015.

Naast haar adviestaak heeft het Bureau ook de wettelijke taak om bestuursorganen voor te lichten en te adviseren over de implementatie en toepassing van de Wet Bibob. In 2016 heeft het Bureau tweemaal een expertbijeenkomst met lokale overheden, de provincies en de RIEC’s georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten zijn actuele Bibob-thema’s besproken en is de jurisprudentie geanalyseerd. Ook heeft het Bureau, net als in de afgelopen jaren, verschillende cursussen verzorgd voor ketenpartners. De toepassing van de Wet Bibob bij vastgoedtransacties is hierin onder andere aan bod gekomen. Het geven van voorlichting had in 2016 ook betrekking op een nieuw fenomeen «crowdfunding» dat zijn intrede heeft gedaan in het Bibob-domein.

Jaarverslag van de kwaliteitscommissie

In 2016 heeft de kwaliteitscommissie 7% van de adviezen beoordeeld. Op basis van haar beoordelingen concludeert de kwaliteitscommissie dat de onderzoeken van het Bureau aan een hoge standaard van zorgvuldigheid voldoen. De kwaliteitscommissie is van oordeel dat in het algemeen de conclusies goed zijn onderbouwd. In enkele gevallen acht de kwaliteitscommissie adviezen op onderdelen voor verbetering vatbaar. Dit betreft onder meer het voor de aanvrager in toenemende mate inzichtelijker maken van de onderbouwing van de conclusie in het Bibob-advies. Het Bureau neemt de adviezen over.

De Minister van Veiligheid en Justitie, S.A. Blok

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.