31 067
Regeling tot wijziging van het overgangsrecht inzake toelating, het op de markt brengen en het gebruik van gewasbeschermingmiddelen en biociden (Aanpassing overgangsrecht Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden)

27 858
Gewasbeschermingsbeleid

nr. 11
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 december 2007

Met deze brief wil ik u, mede namens de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijk Ordening en Milieubeheer (VROM) informeren over de gevolgen bij de herbeoordeling van gewasbeschermingsmiddelen en biociden. In mijn brief van 29 oktober 2007 (Kamerstuk 31 067/27 858, nr. 10) heb ik u geïnformeerd dat het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) de definitieve lijst met de uitkomsten van de herbeoordeling van de zogenoemde niet-geprioriteerde middelen rond 1 december a.s. zou publiceren. Dit uitstel gaf de gelegenheid voor een nadere, meer zorgvuldige afweging op basis van de inbreng van recente en relevante informatie door de toelatingshouders. Om te voorzien in een tijdige communicatie met alle belanghebbenden heeft het Ctgb op 5 november 2007 de voorlopige resultaten bekendgemaakt. Op 30 november 2007 zijn de lijsten door het Ctgb definitief vastgesteld. Op 4 december 2007 zijn deze definitieve lijsten geplaatst op de internetsite van het Ctgb. Vervolgens is de bekendmaking van deze besluiten in de Staatscourant voorzien in de week van 10 december 2007.

De uitkomsten van de herbeoordeling

In Nederland waren in 2007 circa 1500 gewasbeschermingsmiddelen en biociden toegelaten. Bij de herbeoordeling is door het Ctgb over 931 middelen een nieuw besluit genomen. Het besluit betreft middelen met een werkzame stof van de lijst met de zogenoemde niet geprioriteerde stoffen. De toelatinghouders hebben daarnaast voor 70 middelen verzocht de toelating te beëindigen.

De uitkomst van de herbeoordeling van de niet geprioriteerde middelen kan als volgt worden ingedeeld:

1. alle toepassingen van het middel komen volledig te vervallen (22 middelen);

2. bepaalde toepassingen van het middel (445 middelen):

a) komen te vervallen en/of

b) krijgen een gebruiksbeperking voorgeschreven;

3. middelen die onverkort blijven toegelaten (464 middelen).

Voor middelen en toepassingen die vervallen, zijn in het algemeen de volgende regels voor het stellen van een aflever- en opgebruiktermijn toegepast:

• zij komen per direct te vervallen indien de intrekking plaatsvindt op grond van volksgezondheid en/of risico’s voor de toepasser;

• zij krijgen een aflever- en opgebruiktermijn van totaal 18 maanden (daarvan is de aflevertermijn 12 maanden) indien de toepassing is afgewezen op grond van milieuaspecten of indien het middel op verzoek van de toelatingshouder is ingetrokken.

Gevolgen voor de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen

Door de Plantenziektenkundige Dienst (PD) is samen met de brancheorganisaties LTO, Agrodis, Nefyto en Plantum NL een impactanalyse uitgevoerd naar de gevolgen van de herbeoordeling voor gewasbescherming. Het doel was op hoofdlijnen zicht te krijgen op de mate waarin een ziekte, plaag of onkruid nog afdoende bestreden kan worden als gevolg van het wegvallen van toepassingen of het voorschrijven van gebruiksvoorschriften. De vorm was een quick scan vanwege de beperkt beschikbare tijd.

Geconcludeerd is dat er met ingang van het volgende teeltseizoen knelpunten ontstaan in de bestrijding van spintmijt onder andere in de teelt van bonen, bramen, bessen, framboos, pruimen en kersen), trips (onder andere in de teelt van komkommer) en groeiregulatie in de potcultuur van gladiool. De toelating van deze toepassingen is direct ingetrokken omdat niet kan worden aangetoond dat het risico voor volksgezondheid aanvaardbaar is. Andere knelpunten die naar verwachting ontstaan zijn de bestrijding van aaltjes (onder andere bloemisterijgewassen, bloembollen, boomteelt, opkweek groentegewassen) en bodemschimmels (onder andere akkerbouw, bloembollenteelt, bloemisterijgewassen, boomteelt, fruitteelt, groenteteelt) en (zaad)onkruiden (onder andere akkerbouw, bloemisterijgewassen, boomteelt). Deze knelpunten ontstaan op het moment dat de aflever- en opgebruiktermijn verloopt.

De uitgevoerde analyse geeft – vanwege de beperkt beschikbare tijd – geen inzicht in de economische effecten bij telers van de vervallen toelatingen of van de voorgeschreven gebruiksbeperkende maatregelen zoals bijvoorbeeld een teeltvrije zone. Ook is nog niet gekeken naar de gevolgen van de herbeoordeling op de systemen van geïntegreerde gewasbescherming. Enerzijds door na te gaan in hoeverre geïntegreerde gewasbescherming knelpunten kan opvangen, anderzijds wat de gevolgen zijn van het wegvallen van toepassingen voor geïntegreerde gewasbescherming.

Over de uitvoeringsaspecten als gevolg van de herbeoordeling ben ik nog in overleg met brancheorganisaties. Het gaat dan bijvoorbeeld over hoe om te gaan met de etiketten van middelen die al zijn gedistribueerd. Mijn doel is om tot een verantwoorde en uitvoerbare werkwijze te komen.

Gevolgen voor toepassing van biociden

De gevolgen van het vervallen van biocidetoepassingen zijn verkend. Gebleken is dat er alternatieven zijn. Verwacht wordt daarom dat de gevolgen voor de meeste gebruikers niet groot zijn. Er vervallen toepassingen voor professioneel gebruik in de volgende productgroepen:

• bactericiden: er vervallen toepassingen in de suikerindustrie, bestrijding in koelwatersystemen en aanslagbestrijding op kisten in fruit- en aardappelteelt. Voor al deze toepassingen zijn alternatieven op de markt, zo blijkt na overleg met gebruikers en Plantenziektenkundige Dienst.

• insecticiden: er verdwijnen toepassingen voor bestrijding insecten in vee- en kippenstallen, bestrijding van mieren en kruipende insecten. Ook hier zijn alternatieven toegelaten.

• houtverduurzaming: hier verdwijnen een aantal buitentoepassingen geheel en wordt gebruik binnenshuis beperkt. Vooralsnog worden geen problemen verwacht.

Relatie met het Europese toelatingsproces

Thans vindt in het kader van de EU-harmonisatie het proces plaats van plaatsing van werkzame stoffen op Annex I. Na plaatsing van de werkzame stof op Annex I dient de lidstaat alle gewasbeschermingsmiddelen, die zijn gebaseerd op deze werkzame stof, binnen vier jaar te beoordelen conform de Europese toelatingscriteria (Uniforme Beginselen). Dit is de zogenoemde Europese herregistratie. Hiervoor moet de firma een aanvraag indienen conform de Europese dossiereisen. Het kan zijn dat die herregistratie tot een continuering van de toelating leidt. Indien de aanvraag een toepassing betreft die bij deze herbeoordeling is vervallen, kan weer een toelating worden gegeven indien de toelatinghouder nieuwe dossiergegevens beschikbaar stelt. Ik zal met het Ctgb in overleg treden om dit proces met voortvarendheid uit te voeren. Bij de beoordeling van aanvragen tot herregistratie zal speciale aandacht worden besteed aan de samenwerking met enkele relevante Europese toelatingsinstanties (VK, Duitsland en Frankrijk). Ondersteunend daarbij is mijn streven naar verdere harmonisatie van beoordelingsmethodieken.

Conclusie

Alles overziend stel ik vast dat de gevolgen van de herbeoordeling voor de gebruikers op korte termijn beperkt zijn. In specifiek situaties kunnen desondanks forse problemen ontstaan. Daarvoor moet door het bedrijfsleven nog een grote inspanning worden geleverd om de gevolgen nader te analyseren en om oplossingen voor de knelpunten te zoeken. De opgebruik- en aflevertermijn geeft de sector veelal de gelegenheid om oplossingen te zoeken voor de gesignaleerde knelpunten. Daarbij zal ik hen maximaal faciliteren met de daarvoor bestaande financiële instrumenten zoals het Fonds kleine toepassingen.

Er is tevens mogelijkheid om bij erkende knelpunten middelen toe te laten op basis van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden artikel 123 (besluiten inzake dringend vereiste gewasbeschermingsmiddelen en biociden). Dit kan met name voor de middelen met een aflever- en opgebruiktermijn een oplossing bieden.

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

G. Verburg