31 019
Wijziging van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer in verband met de invoering Wet op de parlementaire enquête 200. en de Regeling parlementair en extern onderzoek

nr. 5
GEWIJZIGD VOORSTEL

14 mei 2008

Het Reglement van Orde wordt als volgt gewijzigd:

Hoofdstuk XII. Enquête komt te luiden:

HOOFDSTUK XII. PARLEMENTAIRE ENQUETE EN ANDER (PARLEMENTAIR) ONDERZOEK

Artikel 140. Regeling parlementair en extern onderzoek

Bij afzonderlijke regeling, vast te stellen door de Kamer, worden voorschriften gegeven over de besluitvorming betreffende de totstandkoming van en betreffende andere onderwerpen met betrekking tot:

a. parlementair onderzoek middels een parlementaire enquête of door een tijdelijke commissie, en

b. extern onderzoek.

Artikel 141. Enquêtecommissie

Een parlementaire enquête wordt uitgevoerd door een hiervoor in te stellen commissie uit de Kamer, de enquêtecommissie.

Artikel 142. Tijdelijke commissie

Ander parlementair onderzoek dan bedoeld in artikel 141 wordt uitgevoerd door een hiervoor in te stellen commissie uit de Kamer, de tijdelijke commissie.

Algemene toelichting

Met de inwerkingtreding van de Wet op de parlementaire enquête 2008 is een wijziging van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer noodzakelijk geworden. Deze gelegenheid is aangegrepen om de besluitvormingsprocedures over de totstandkoming van parlementair onderzoek te moderniseren en vergaand te vereenvoudigen. De besluitvormingsprocedures worden vastgelegd in een afzonderlijke regeling: de Regeling parlementair en extern onderzoek.

De Regeling parlementair en extern onderzoek beschrijft de totstandkoming van onderzoeksvoorstellen. Ook wordt in de regeling voorgeschreven dat de keuze voor het onderzoeksinstrument wordt onderbouwd. De Regeling wordt tegelijkertijd met onderhavige wijziging van het Reglement van Orde voorgelegd aan de Tweede Kamer.

In de voorgestelde wijziging van het Reglement van Orde is sprake van een vergaande vereenvoudiging van hoofdstuk XII. Alle relevante bepalingen over de parlementaire enquête zijn verwerkt in de tekst van de Wet op de parlementaire enquête 2008. Het huidige Reglement van Orde bevat bepalingen met een externe werking. Dat wil zeggen dat ook derden geraakt worden door hetgeen momenteel is vastgelegd in het Reglement van Orde. Hier wordt gedoeld op de artikelen die betrekking hebben op het horen van getuigen en deskundigen en het afleggen van een valse verklaring. Vanuit het oogpunt van rechtsbescherming is het wenselijk dat dergelijke bepalingen worden vastgelegd in de wet zelf en niet in een intern «huishoudelijk» reglement van de Tweede Kamer.

De huidige bepalingen in het Reglement van Orde spreken een aantal malen over onderzoek daar waar eigenlijk bedoeld is een parlementaire enquête. Het Presidium stelt voor om voortaan consequent te spreken over de parlementaire enquête om zo mogelijke verwarring met andere vormen van (parlementair) onderzoek te voorkomen.

Artikelsgewijze toelichting

Nu alle relevante bepalingen over de parlementaire enquête zijn opgenomen in de Wet op de parlementaire enquête 2008 kunnen de bestaande artikelen 140 tot en met 150 van het Reglement van Orde vervallen. Deze artikelen worden vervangen door drie nieuwe artikelen, die hieronder worden toegelicht.

Het opnieuw vastgestelde hoofdstuk XII van het Reglement van Orde betreft niet slechts de parlementaire enquête maar alle vormen van onderzoek.

Artikel 140

Het Presidium hecht groot belang aan een zorgvuldig opgezet en onderbouwd onderzoeksvoorstel. De aanleiding voor het voorstel maar ook de keuze voor het instrument dient helder te worden toegelicht. Het Presidium is van mening dat hiervoor het beste een afzonderlijk reglement kan worden opgesteld.

Verder worden in het artikel de verschillende onderzoeksvormen genoemd. Parlementair onderzoek omvat de parlementaire enquête en onderzoek door een tijdelijke commissie. Extern onderzoek voor de Kamer wordt nader omschreven en uitgewerkt in de Regeling parlementair en extern onderzoek.

Artikel 141

Met dit artikel wordt geregeld dat een afzonderlijke commissie wordt ingesteld voor de uitvoering van een parlementaire enquête. De verplichting tot plaatsing van het besluit tot het instellen van een onderzoek en een commissie in de Staatscourant wordt geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 2008.

Artikel 142

Met dit artikel wordt geregeld dat een afzonderlijke commissie wordt ingesteld voor de uitvoering van ander parlementair onderzoek dan een parlementaire enquête. Voorkomen wordt aldus dat een vaste commissie een parlementair onderzoek uitvoert naar een beleidsterrein waarop zijzelf actief is. Zoiets wordt ongewenst geacht met het oog op het waarborgen van een onafhankelijke beoordeling.

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,

G. A. Verbeet

De Griffier van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,

J. E. Biesheuvel-Vermeijden