31 019
Wijziging van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer in verband met de invoering Wet op de parlementaire enquête 200. en de Regeling parlementair en extern onderzoek

nr. 2
VOORSTEL TOT WIJZIGING VAN HET REGLEMENT VAN ORDE

Het Reglement van Orde wordt als volgt gewijzigd:

Hoofdstuk XII. Enquête komt te luiden:

HOOFDSTUK XII. PARLEMENTAIRE ENQUETE EN ONDERZOEK

Artikel 140. Regeling parlementair en extern onderzoek

Bij afzonderlijke regeling, vast te stellen door de Kamer, worden voorschriften gegeven over de besluitvorming betreffende de totstandkoming van onderzoek middels een parlementaire enquête, door een tijdelijke commissie en middels overige vormen, alsmede over hetgeen verder met het bedoelde onderzoek samenhangt.

Artikel 141. Enquêtecommissie

Een parlementaire enquête wordt uitgevoerd door een hiervoor in te stellen commissie uit de Kamer, de enquêtecommissie.

Artikel 142. Tijdelijke commissie

Een parlementair onderzoek wordt uitgevoerd door een hiervoor in te stellen commissie uit de Kamer, de tijdelijke commissie.

Algemene toelichting

Met de inwerkingtreding van de Wet op de parlementaire enquête 200. is een wijziging van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer noodzakelijk geworden. Deze gelegenheid is aangegrepen om de besluitvormingsprocedures over de totstandkoming van parlementair onderzoek te moderniseren en vergaand te vereenvoudigen. De besluitvormingsprocedures worden vastgelegd in een afzonderlijke regeling: de Regeling parlementair en extern onderzoek.

De Regeling parlementair en extern onderzoek beschrijft de totstandkoming van onderzoeksvoorstellen. Ook wordt in de regeling voorgeschreven dat de keuze voor het onderzoeksinstrument wordt onderbouwd. De Regeling wordt tegelijkertijd met onderhavige wijziging van het Reglement van Orde voorgelegd aan de Tweede Kamer.

In de voorgestelde wijziging van het Reglement van Orde is sprake van een vergaande vereenvoudiging van hoofdstuk XII. Alle relevante bepalingen over de parlementaire enquête zijn verwerkt in de tekst van de Wet op de parlementaire enquête 200. Het huidige Reglement van Orde bevat bepalingen met een externe werking. Dat wil zeggen dat ook derden geraakt worden door hetgeen momenteel is vastgelegd in het Reglement van Orde. Hier wordt gedoeld op de artikelen die betrekking hebben op het horen van getuigen en deskundigen en het afleggen van een valse verklaring. Vanuit het oogpunt van rechtsbescherming is het wenselijk dat dergelijke bepalingen worden vastgelegd in de wet zelf en niet in een intern «huishoudelijk» reglement van de Tweede Kamer.

De huidige bepalingen in het Reglement van Orde spreken een aantal malen over onderzoek daar waar eigenlijk bedoeld is een parlementaire enquête. Het Presidium stelt voor om voortaan consequent te spreken over de parlementaire enquête om zo mogelijke verwarring met andere vormen van parlementair onderzoek te voorkomen.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 140

In dit artikel is de verplichting komen te vervallen dat commissies uit de Kamer alleen naar aanleiding van een bij haar in overweging zijnd onderwerp een voorstel tot het instellen van een onderzoek mogen doen. Het Presidium ziet geen aanleiding een dergelijke beperkende formulering te handhaven, zeker daar deze in de praktijk nooit wordt toegepast.

Het Presidium hecht groot belang aan een zorgvuldig opgezet en onderbouwd onderzoeksvoorstel. De aanleiding voor het voorstel maar ook de keuze voor het instrument dient helder te worden toegelicht. Het Presidium is van mening dat hiervoor het beste een afzonderlijk reglement kan worden opgesteld.

Artikel 141

Met dit artikel wordt geregeld dat een afzonderlijke commissie wordt ingesteld voor de uitvoering van een parlementaire enquête. De verplichting tot plaatsing van het besluit tot het instellen van een onderzoek en een commissie in de Staatscourant wordt geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. en kan komen te vervallen in het Reglement van Orde.

Artikel 142

Met dit artikel wordt geregeld dat een afzonderlijke commissie wordt ingesteld voor de uitvoering van een parlementair onderzoek. Voorkomen wordt aldus dat een vaste commissie een parlementair onderzoek uitvoert naar een beleidsterrein waarop zijzelf actief is. Zoiets wordt ongewenst geacht met het oog op het waarborgen van een onafhankelijke beoordeling.

Het gestelde in het oude artikel 142 kan komen te vervallen. In de praktijk werd de in dit artikel voorgeschreven werkwijze ten aanzien van de behandeling van een enquêtevoorstel niet meer gehanteerd. De gehanteerde behandelingsprocedure is die welke is neergelegd in de Regeling parlementair onderzoek. Het voorstel is deze werkwijze vast te leggen in het Reglement van Orde in artikel 141.

Artikel 143

Het gestelde in artikel 143 wordt nu geregeld in artikel 141 en in de Wet op de parlementaire enquête 200. Artikel 143 kan daarmee komen te vervallen.

Artikel 144

De duur van het onderzoek wordt geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. Artikel 144 kan daarmee komen te vervallen.

Artikel 145

In de wet op de parlementaire enquête 200. is geregeld dat de ondervraging van getuigen en deskundigen gebeurt door de enquêtecommissie in aanwezigheid van ten minste drie leden van de commissie. Ondervraging van een getuige door medewerkers van de commissie wordt niet wenselijk geacht. Het horen van getuigen is een bevoegdheid die exclusief de enquêtecommissie toekomt. Het artikel 145 van het Reglement van Orde kan daarom komen te vervallen.

Artikel 146

De procedure die gevolgd moet worden bij het vermoeden van het afleggen van een valse verklaring is geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. Artikel 146 uit het Reglement van Orde kan komen te vervallen.

Artikel 147

Het ondertekenen van de processen-verbaal is geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. Artikel 147 uit het Reglement van Orde kan komen te vervallen.

Artikel 148

Het opstellen van een verslag in de vorm van een eindrapport is geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. Voor de archivering van alle documenten van een enquêtecommissie wordt aansluiting gezocht bij hetgeen is geregeld in de Archiefwet 1995. Tevens zijn in de Wet op de parlementaire enquête 200. bepalingen opgenomen over de geheimhouding van documenten. Artikel 148 uit het Reglement van Orde kan komen te vervallen.

Artikel 149

De ontbinding van een enquêtecommissie is geregeld in de Wet op de parlementaire enquête 200. Artikel 149 uit het Reglement van Orde kan komen te vervallen.

Artikel 150

De beëindiging van het onderzoek is geregeld in de wet op de parlementaire enquête 200. Het artikel 150 uit het Reglement van Orde kan komen te vervallen.

De Voorzitter,

De Griffier,

Naar boven