30 550 IV
Jaarverslag en slotwet Koninkrijksrelaties 2005

nr. 6
LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 6 juni 2006

De vaste commissie voor Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse Zaken¹ heeft over het jaarverslag 2005 Koninkrijksrelaties (kamerstuk 30 550 IV, nr. 1) de navolgende vragen ter beantwoording aan de regering voorgelegd.

De regering heeft deze vragen beantwoord bij brief van 30 mei 2006.

De vragen en antwoorden zijn hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Van Beek

De adjunct-griffier van de commissie,

Franke

1

Wat is een «Julianateam» en waarom is de oprichting van zo’n team op Sint Maarten een voorwaarde voor de inzet van Nederlands personeel voor een «gemeenschappelijk grenscontroleteam» (GGCT) op dat eiland?

Wanneer is de beschikbaarheid van een operationeel GGCT op Sint Maarten wel te verwachten en waarop is die verwachting gebaseerd?

In hoeverre speelt de gemeenschappelijke controle op het personenvervoer, samen met de Franse autoriteiten, op dit eiland hierbij een rol?

Het Julianateam is een team, bestaande uit medewerkers van de Antilliaanse Douane en Politie, dat belast is met de uitvoering van de controles op de «Princess Juliana International Airport» te Sint Maarten. Vanuit de opzet dat sprake moet zijn van een gemeenschappelijk Antilliaans-Nederlands team, heeft Nederland als voorwaarde gesteld dat de Nederlandse Antillen eerst zorg dienden te dragen voor een Julianateam.

Inmiddels is het Julianateam opgericht. In dit Julianateam participeren ook Nederlandse douaniers die zijn uitgezonden in het kader van technische bijstand. Eind juni zal de onlangs uitgevoerde evaluatie van de GGCT’s worden besproken in de ministeriële stuurgroep. Aan de hand van de evaluatie zal worden bezien hoe de inzet van Nederlands personeel op de luchthaven te Sint Maarten gestalte zal krijgen.

De Fransen participeren niet in het Julianateam. In praktische zin wordt wel met de Fransen samengewerkt bij de controle op het personenvervoer. Daarnaast verricht het Julianateam ook controles van de vluchten naar Frankrijk.

2

Is er zicht op een zodanige oplossing van «de perikelen» bij de Antilliaanse Medefinancierings Organisatie (AMFO), dat deze organisatie weer kan functioneren als destijds voorzien? Zo ja, op welke termijn is dit haalbaar?

Als financier van de AMFO is er op mijn initiatief een operational audit uitgevoerd. Naar aanleiding van de operational audit, waarin een aantal «weeffouten» in de huidige «governance structuur» zijn geconstateerd waardoor de organisatie niet functioneerde en niet kon functioneren, wordt de AMFO geherstructureerd. Dit houdt onder andere in het formuleren en implementeren van een toezichtbeleid door mij als financier, inclusief een breed scala aan interventiemogelijkheden, het versterken van de kwaliteit en onafhankelijke positie van de Raad van Toezicht en het expliciet beleggen van de dagelijkse bestuursfunctie bij de directie.

De planning is dat eind juni 2006 het raamwerk en de randvoorwaarden voor het bestuur en toezicht van de nieuwe organisatie zijn afgerond. Daarna moet de uitvoeringsorganisatie van de AMFO ingericht worden volgens de nieuwe structuur. Dit zal naar verwachting tot eind 2006 in beslag nemen.

3

Heeft het kabinet van de Nederlandse Antillen wél voldaan aan de rente- en aflossingsverplichting aan de Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) (voorheen de Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden) per vervaldatum 31 december 2005? Om welk bedrag gaat het hierbij?

Tot welk totaal (bedrag) zijn daarmee de vorderingen van Nederland op de Nederlandse Antillen opgelopen, inclusief die bestaande uit verschuldigde rente over begrotingsleningen en de leningen in het kader van de verstrekte liquiditeitssteun (ad € 8,1 miljoen), en de ingestelde contragarantie op de ALM-lening (ad € 2,2 miljoen)?

De Nederlandse Antillen hebben in 2005 niet voldaan aan de renteen aflossingsverplichtingen aan de FMO per vervaldatum 31 december 2005. Het gaat hierbij om een bedrag van in totaal € 15,986 miljoen.

Op grond van de verleende staatsgarantie heeft BZK dit bedrag inmiddels in 2006 aan de FMO voldaan en zal BZK voor dit bedrag in 2006 een vordering instellen op de Nederlandse Antillen. Deze vordering komt bovenop het bedrag dat Nederland eind 2005 aan vorderingen op de Nederlandse Antillen had van € 124,580 miljoen. Dit bedrag (zie tabel blz. 38) is het totaal van de niet voldane aflossingsverplichtingen uit hoofde van de NIO-leningen en begrotingsleningen ad € 114,302 (zie tabel blz. 39) miljoen plus de overige vorderingen van € 8,1 en € 2,2 miljoen. Deze garantiebetaling wordt door Nederland gefinancierd uit de samenwerkingsmiddelen die via de SONA aan de Nederlandse Antillen ter beschikking worden gesteld.

4

Tot welke beleidsconclusie over de «Arubadeal» leidt het feit dat ondanks een gunstige economische groei op Aruba de afgelopen jaren, de staatsschuldquote over de laatste 5 jaar met meer dan de helft is toegenomen tot (naar verwachting) 46,8% van het BBP ultimo 2005?

Hoe reëel in dit licht is de verwachting dat het kabinet Oduber IV in 2007 een begrotingsevenwicht zal weten te bereiken en in 2008 de schuldquote tot maximaal 40% zal terugbrengen?

De Arubadeal is gericht op het afbouwen van de ontwikkelingsrelatie met Aruba. In dat kader worden jaarlijks Nederlandse middelen gereserveerd voor aflossing van Arubaanse schulden bij Nederland. Op het moment dat Aruba een begrotingsevenwicht bereikt, vindt schuldsanering plaats met de daarvoor in de voorafgaande 3 jaren gereserveerde middelen. Indien niet aan de voorwaarde van begrotingsevenwicht is voldaan, zal politiek overleg plaatsvinden over de aanwending van de gereserveerde middelen. Aangezien Aruba, ondanks economische voorspoed, onvoldoende budgetdiscipline heeft getoond, ben ik niet voornemens zonder meer de gereserveerde middelen voor andere doeleinden in te zetten. Ik stel het gezond maken van de Arubaanse openbare financiën als voorwaarde.

De Arubaanse regering is voornemens een aantal maatregelen te treffen ter verhoging van de inkomsten en verlaging van de uitgaven. Zo zijn er maatregelen genomen in de Algemene Ziektekosten Verzekering zodat er dit jaar geen tekort optreedt. Tevens hebben alle overheidsdiensten bezuinigingsdoelstellingen opgelegd gekregen en is vanaf 1 januari de pensioenregeling voor ambtenaren versoberd.

Aruba heeft de Nederlandse regering verzocht om ondersteuning bij het financieel beheer. Daarnaast is Aruba voornemens om per wet verankerde criteria te introduceren ter waarborging van een gezonde financieel-economische ontwikkeling in de toekomst. Tevens wordt de huidige comptabiliteitswet geëvalueerd en zonodig herzien en wordt er gewerkt aan het inhalen van de achterstanden in de jaarrekeningen. Dit zijn stappen in de goede richting maar de maatregelen zijn nog onvoldoende om binnen afzienbare tijd de openbare financiën gezond te maken. Aanvullende bezuinigingsmaatregelen zijn mitsdien noodzakelijk. Als de Arubaanse regering op korte termijn aanvullende bezuinigingsmaatregelen neemt dan kan een begrotingsevenwicht in 2007 en een schuldquote van 40% in 2008 worden gerealiseerd.

5

Wanneer heeft de Rijks Ministerraad (RMR) voor het eerst het verzoek tot halfjaarlijkse financiële rapportages, in het kader van de waarborgfunctie, aan het kabinet van de Nederlandse Antillen voorgelegd? Wanneer is de eerste rapportage van het Nederlands-Antilliaanse kabinet wel te verwachten? Welke beleidsconclusie wordt inzake de waarborgfunctie getrokken uit het niet aanleveren van deze halfjaarlijkse rapportages door het kabinet van de Nederlandse Antillen?

Het initiatief van Nederland om de regeringen van Aruba en de Nederlandse Antillen te verzoeken mee te werken aan het aanbieden van halfjaarlijkse financiële rapportages aan de RMR, dateert van het voorjaar van 2004. Het doel van de rapportages is inzicht verkrijgen in de ontwikkeling van de openbare financiën van de Landen van het Koninkrijk. Tevens kan worden bezien of de financieel-economische maatregelen in voldoende mate zijn afgestemd op de geconstateerde ontwikkeling van de openbare financiën.

Na enig aandringen is de financiële rapportage van de Nederlandse Antillen begin 2006 ontvangen en in de RMR besproken. De bespreking van de rapportage is mede gebruikt om de noodzaak om te komen tot een gezonde financiële uitgangspositie te benadrukken. Momenteel wordt binnen het staatkundige traject gewerkt aan maatregelen om de financiële discipline van de entiteiten nu en in de toekomst te kunnen garanderen.

6

Kan een overzicht worden verschaft van wat concreet wordt verstaan onder «weinig voortgang» bij de implementatie van de adviezen van de commissie Havermans, waarbij tevens wordt aangegeven onder welk kabinet van de Nederlandse Antillen bepaalde zaken zijn gerealiseerd?

Gezien het belang van gezonde financiële positie voor de entiteiten hecht Nederland veel waarde aan een spoedige implementatie van de door Nederland aanvaarde adviezen. De implementatie door de Antilliaanse regering is vastgelopen op de volgende voor Nederland belangrijke punten: er is geen regelgeving ontwikkeld die gericht is op versterking van de comptabiliteit en kredietwaardigheid, er is geen financieel toezichtregime ingericht en er zijn geen procedureregels opgesteld ter invulling van het toezicht op leningsbesluiten. De uitvoering van deze adviezen worden thans meegenomen in de onderhandelingen over de nieuwe staatskundige constellatie. Wel is door het Antilliaanse kabinet in 2003 de Landsbijdrage, inclusief de indexering, vastgesteld.

---

1 Samenstelling: Leden: De Vries (PvdA), Dittrich (D66), Rouvoet (CU), De Vries (VVD), Buijs (CDA), Van Beek (VVD), voorzitter, Van Gent (GL), Van Bommel (SP), Luchtenveld (VVD), Van Oerle-van der Horst (CDA), Van As (LPF), Rambocus (CDA), Van Bochove (CDA), Herben (LPF), Wolfsen (PvdA), Sterk (CDA), Van Fessem (CDA), Tjon-A-Ten (PvdA), Blom (PvdA), Leerdam (PvdA), ondervoorzitter, Van Miltenburg (VVD), Visser (VVD), Van Hijum (CDA), Meijer (PvdA), Vacature (algemeen), Vacature (PvdA) en Vacature (SP).

Plv. leden: Arib (PvdA), Van der Laan (D66), Van der Staaij (SGP), Van Egerschot (VVD), Van Haersma Buma (CDA), Schippers (VVD), Vendrik (GL), Van Velzen (SP), Van Baalen (VVD), Çörüz (CDA), Varela (LPF), Jager (CDA), Ormel (CDA), Van den Brink (LPF), Timmermans (PvdA), Joldersma (CDA), Vacature (SP), Kalsbeek (PvdA), Straub (PvdA), Özütok (GL), Vacature (algemeen), Szabó (VVD), Van Vroonhoven-Kok (CDA), Van Dijken (PvdA), Halsema (GL), Koenders (PvdA) en De Pater-van der Meer (CDA).