Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 11 december 2014
Naast Search and Rescue (SAR) bij militaire operaties en gereedstelling (militaire SAR), voert Defensie ook
in Nederlandse wateren SAR uit ten behoeve van de Kustwacht (civiele SAR). Tijdens
het algemeen overleg over de NH-90 op 2 juli jl. heb ik toegezegd u nader te informeren
over de financiering van de SAR-taken van Defensie, waarbij tevens een relatie wordt
gelegd met de helikoptercapaciteit. Met deze brief doe ik deze toezegging gestand.
Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu is het beleidsverantwoordelijke ministerie
voor civiele SAR en heeft de uitvoering van deze verantwoordelijkheid belegd bij de
Kustwacht. Defensie stelt hiervoor verschillende middelen ter beschikking aan de Kustwacht.
Naast helikoptercapaciteit kan de Kustwacht voor de SAR-taak ook beschikken over vliegtuigen
van het type Dornier en, indien noodzakelijk, een beroep doen op schepen van de Koninklijke
Marine in de nabijheid van een incident. De inzet van eenheden van Defensie voor deze
taken wordt volledig gefinancierd vanuit de defensiebegroting. Na de instelling van
de Kustwacht Nieuwe Stijl in 2007, heeft Defensie hiervoor structureel extra budget
gekregen.
Helikopters
De civiele SAR-taak werd in het verleden uitgevoerd door de Lynx-helikopters. De combinatie
van de civiele SAR-taak met de (training voor) militaire SAR-taken, leverde een doelmatige
oplossing op. Voor de civiele taak was hierdoor geen extra helikoptercapaciteit nodig.
Wel waren er afspraken met de Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie
(NOGEPA) om de voor transport van offshore-medewerkers ingehuurde helikopters waar
nodig ter ondersteuning voor deze taak te kunnen inzetten.
Na het uitfaseren van de Lynx ontstond een overgangsperiode tot de invoering van de
NH-90. Overdag kan dit gat worden opgevangen door de inzet van de AB412-helikopters,
waarover Defensie nog tot 1 januari 2015 beschikt. Deze helikopters zijn primair bedoeld
voor de militaire SAR-taak. Zij verzorgen op dit moment ook het patiëntenvervoer van
de Friese Waddeneilanden. Op 4 juni jl. heb ik u geïnformeerd over het besluit deze
taak in de toekomst niet langer door Defensie te laten uitvoeren (Kamerstuk 33 750 X, nr. 62). Voor de exploitatie van de AB412-helikopters is voor 2014 een bedrag van € 3,3
miljoen opgenomen in de defensiebegroting.
Voor de nachtelijke SAR-taak, waarvoor de AB412 niet geschikt is, wordt door Defensie
in de overgangsperiode capaciteit ingehuurd bij de firma NHV. De financiering van
deze capaciteit verloopt tevens via de defensiebegroting. Voor de inhuur van de nachtelijke
SAR-capaciteit is voor 2014 een bedrag van € 0,5 miljoen geraamd.
Na de uitfasering van de AB412 op 1 januari 2015 zal NHV ook overdag de helikoptercapaciteit
voor de civiele SAR-taak leveren. Het patiëntenvervoer zal tijdelijk worden overgenomen
door Cougar-helikopters totdat hiervoor in de loop van 2015 een alternatieve oplossing
is gerealiseerd.
In het licht van het uitfaseren van de AB412 en de vertragingen bij de invoering van
de NH-90, heeft overleg met het beleidsverantwoordelijke Ministerie van Infrastructuur
en Milieu begin dit jaar geleid tot de conclusie dat de inzet van helikopters voor
de civiele SAR-taak de komende jaren het beste kan worden uitbesteed. Het Ministerie
van Infrastructuur en Milieu is verantwoordelijk voor het aanbestedingstraject. Dit
is een tijdelijke uitbesteding, na de volledige invoering van de NH-90 wordt de situatie
opnieuw bezien. De NH-90 is geschikt voor de uitvoering van SAR-taken en wordt bij
militaire operaties en gereedstelling ook al daarvoor ingezet, maar het aantal beschikbare
helikopters is de komende jaren nog te klein om de inzet voor de civiele SAR-taak
in Nederland te kunnen garanderen.
Vliegtuigen
De Dorniers worden primair ingezet voor luchtgrondwaarneming in opdracht van het Ministerie
van Infrastructuur en Milieu en andere departementen. De toestellen zijn ook inzetbaar
voor het opsporen van drenkelingen of het uitgooien van reddingsvlotten. Inzet ten
behoeve van de SAR is op ad-hocbasis, binnen het aantal aan de Kustwacht ter beschikking
staande vlieguren. De kustwachtvliegtuigen worden gevlogen door piloten van Defensie
met aan boord waarnemers van andere departementen en soms van Defensie. Voor de exploitatie
van deze vliegtuigen is in 2014 een bedrag van € 6,9 miljoen opgenomen in het Kustwachtdeel
van de defensiebegroting.
De tijdelijke uitbesteding van de helikoptercapaciteit voor de civiele SAR-taak heeft
geen invloed op de inzet van de vliegtuigen en schepen van Defensie voor deze taak.
De Minister van Defensie,
J.A. Hennis-Plasschaert