30 356
Samenvoeging van de gemeenten Liemeer, Nieuwkoop en Ter Aar

nr. 4
VERSLAG

Vastgesteld 31 januari 2006

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties¹, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering de gestelde vragen tijdig en genoegzaam zal hebben beantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging over dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

Het herindelingsproces; draagvlak, vrijwilligheid en perspectief

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het voorliggende wetsvoorstel. Zij beseffen dat het voorstel deel uit maakt van een grotere heroriëntatie op werkwijze en functioneren van de gemeenten in de regio Rijnstreek. Reeds enige jaren wordt er gesproken over vrijwillige herindeling die ertoe leidt dat er bestuurskrachtige gemeenten ontstaan die de opgaven voor het gebied en zijn inwoners voor een lange periode goed zullen kunnen behartigen.

De structuur van het gebied getuigt van een stevige interne samenhang van de nieuwe gemeente. Er is door de gemeenten veel gedaan om draagvlak te creëren met als sluitstuk een schriftelijke enquête die in december 2004 is uitgevoerd. De resultaten van de enquête maken duidelijk dat ongeveer evenveel inwoners de fusie positief beoordelen als negatief. Er zijn in totaal zeven reacties ontvangen, voornamelijk uit Ter Aar. Gezien de positieve opstelling van de drie gemeenteraden en gedeputeerde staten én het beperkte aantal inspraakreacties kan, naar de mening van deze leden, desondanks gesteld worden dat er draagvlak voor deze fusie bestaat. Bovendien staan de buurgemeenten positief tegenover deze herindeling die mede wordt bezien vanuit de mogelijkheden tot versterking van bestuurskracht en de regionale samenwerking.

Naar de mening van deze leden is het ook van belang dat er na de herindeling een gemeente ontstaat die klaar is voor de opgaven die haar de komende jaren te wachten staan én die een financieel gezond meerjarenperspectief kent. Op basis van onderzoek is de provincie tot het oordeel gekomen dat de financiële positie van de huidige gemeenten redelijk is en dat de nieuwe gemeente levensvatbaar is. Deze conclusie wordt gedeeld door de minister van BZK. Hoewel de huidige gemeente Nieuwkoop nog een artikel-12-gemeente is, zal ze «schoon» worden opgeleverd aan de nieuw te vormen gemeente.

In dit kader vragen de leden van de CDA-fractie op welke wijze de schone oplevering van Nieuwkoop zal leiden tot extra lastenverzwaring voor de burgers van de nieuwe gemeente. In hoeverre speelt de slappe-bodemproblematiek hier nog een rol?

De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van het wetsvoorstel samenvoeging van de gemeenten Liemeer, Ter Aar en Nieuwkoop. Deze leden hebben eveneens kennis genomen van het draagvlak in de gemeenteraden en onder de betrokken inwoners. Door de gemeenteraden is een grote inspanning geleverd de inwoners te informeren en te betrekken bij de herindeling. Deze leden zijn tevreden over de vrijwillige basis waarop dit wetsvoorstel tot stand is gekomen. Zij onderschrijven de conclusie van de regering dat met deze herindeling de bestuurskracht van de nieuw te vormen gemeente zal worden vergroot.

Voorts zijn zij verheugd dat met de voorgestelde samenvoeging er een einde komt aan de moeilijke financiële positie van de gemeente Nieuwkoop.

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling en instemming kennis genomen van dit wetsvoorstel. Tijdens de hoorzitting is hen nog eens duidelijk gebleken dat dit voorstel de steun heeft van alle drie de gemeenteraden, de gemeentebesturen en de bevolking. Zij zien daarom geen aanleiding om nadere opmerkingen te maken en vragen te stellen.

De leden van de SGP-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van het voorliggende wetsvoorstel. Zij stellen vast dat de voorgenomen samenvoeging wordt gedragen door het lokale bestuur. Ten aanzien van het draagvlak onder de bevolking stellen zij vast dat bij de schriftelijke raadpleging van de kiesgerechtigde inwoners van de drie gemeenten iets meer mensen zich negatief dan positief over de voorgenomen samenvoeging hebben uitgelaten. Zij kunnen dat moeilijk zien als een vruchtbare voedingsbodem voor een herindeling. Hoe beoordeelt de regering de uitkomst van dit onderzoek? Welke rol heeft deze uitkomst gespeelt bij de totstandkoming van het onderhavige wetsvoorstel, zo vragen zij.

Voorts merken zij op dat een belangrijk zorgpunt voor de nieuwe gemeente Nieuwkoop wordt gevormd door de slappe bodemproblematiek. Zij vragen in hoeverre hierin door middel van een uitkering via het Gemeentefonds wordt voorzien. Is dat voldoende om de problematiek van deze gemeente het hoofd te kunnen bieden?

In de memorie van toelichting wordt gesteld dat met de voorgenomen samenvoeging meer evenwicht komt in de bestuurlijke verhoudingen in de regio. De aan het woord zijnde leden vragen daarom welke ontwikkelingen er op bestuurlijk vlak in de regio zijn te voorzien. Zijn er mogelijk nieuwe herindelingen te verwachten?

De voorzitter van de commissie,

Noorman-den Uyl

Adjunct-griffier van de commissie,

Hendrickx

---

1 Samenstelling:

Leden: Kalsbeek (PvdA), Van Heemst (PvdA), Noorman-den Uyl (PvdA), voorzitter, Vos (GL), Van Beek (VVD), ondervoorzitter, Van der Staaij (SGP), Luchtenveld (VVD), Wilders (Groep Wilders), De Pater-van der Meer (CDA), Duyvendak (GL), Spies (CDA), Eerdmans (LPF), Sterk (CDA), Van der Ham (D66), Algra (CDA), Haverkamp (CDA), Van Fessem (CDA), Smilde (CDA), Straub (PvdA), Nawijn (Groep Nawijn), Boelhouwer (PvdA), Dubbelboer (PvdA), Van Schijndel (VVD), Irrgang (SP), Meijer (PvdA), Vacature (algemeen), Vacature (SP).

Plv. leden: De Vries (PvdA), Dijsselbloem (PvdA), Fierens (PvdA), Halsema (GL), Weekers (VVD), Slob (CU), Hirsi Ali (VVD), Szabó (VVD), Rambocus (CDA), Van Gent (GL), Çörüz (CDA), Van As (LPF), Van Haersma Buma (CDA), Koşer Kaya (D66), Eski (CDA), Knops (CDA), Van Bochove (CDA), Van Hijum (CDA), Hamer (PvdA), Hermans (LPF), Leerdam, MFA (PvdA), Wolfsen (PvdA), Van der Sande (VVD), Kant (SP), Balemans (VVD), Vacature (PvdA), De Wit (SP).