30 175 Luchtkwaliteit

Nr. 343 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MILIEU EN WONEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 januari 2020

Schone lucht is van levensbelang. Vandaag onderteken ik, samen met 46 gemeenten en provincies, het Schone Lucht Akkoord¹. Met trots presenteer ik samen met hen een pakket aan maatregelen dat de lucht in Nederland schoner en gezonder maakt².

Zoals ik voor de zomer aan uw Kamer heb laten weten³, is de inzet van het Schone Lucht Akkoord om in alle relevante sectoren een dalende trend in te zetten van emissies naar de lucht, met als doel om 50% gezondheidswinst in 2030 ten opzichte van 2016 te behalen, voor de gezondheidseffecten afkomstig van Nederlandse bronnen. Uiteindelijk doel is dat het overal in Nederland net zo schoon is als op de Waddeneilanden nu.

Voor het verbeteren van de luchtkwaliteit en het realiseren van gezondheidswinst is samenwerking tussen overheden essentieel. Luchtverontreiniging houdt zich niet aan grenzen. Het Rijk, provincies en gemeenten zijn dan ook mede van elkaar afhankelijk om gezondheidsambities te realiseren. Ik ben dan ook verheugd om samen met zoveel betrokken gemeenten en provincies het Schone Lucht Akkoord te sluiten. Ook internationale samenwerking is van belang, daarom zet het kabinet zich in voor een ambitieus Europees bronbeleid. Deze nationale en internationale inzet heeft als streefresultaat dat in 2030 gemiddeld ruim vier maanden gezondheidswinst wordt gerealiseerd.

Met het Schone Lucht Akkoord wordt de omslag gemaakt van het sturen op het voldoen aan Europese grenswaarden, naar het realiseren van gezondheidswinst voor iedereen. De aanpak in het Schone Lucht Akkoord richt zich enerzijds op generieke maatregelen welke ervoor zorgdragen dat de luchtverontreiniging overal in Nederland wordt verminderd en anderzijds op een gebiedsgerichte aanpak voor dichtbevolkte locaties met hoge concentraties luchtverontreiniging.

Bijgevoegd vindt u een analyse de effectraming van het Schone Lucht Akkoord gebaseerd op analyse van het RIVM⁴. Daaruit blijkt dat met het pakket aan maatregelen 50% gezondheidswinst in 2030 binnen bereik ligt. Ook biedt deze analyse inzicht in de baten van het maatregelenpakket. Deze liggen tussen de € 3 tot € 6 miljard in 2030. Ik ben blij dat het pakket aan maatregelen een forse bijdrage levert aan gezondheidswinst in 2030. Uitgangspunt voor het Schone Lucht Akkoord is dat de maatregelen kosteneffectief zijn en op maatschappelijk draagvlak kunnen rekenen. Hierbij zijn de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer⁵ en de beleidsdoorlichting Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit⁶ ten aanzien van verantwoording en monitoring betrokken. Ik heb in de periode 2020–2023 € 50 mln. gereserveerd op de begroting IenW voor de uitvoering van het Schone Lucht Akkoord.

Vandaag onderteken ik het Schone Lucht Akkoord en start ik een internetconsultatie, om input op te halen voor de vertaling van het akkoord naar de uitvoeringsagenda. Op deze manier krijgt iedereen die een bijdrage wil leveren, hiertoe de gelegenheid. De uitvoeringsagenda stel ik samen met deelnemende partijen op en ik streef ernaar deze in de tweede helft van 2020 af te ronden. Daarnaast verwacht ik dit jaar een tweede tekenmoment te organiseren, om nieuwe partijen die nu nog niet in de gelegenheid zijn om het akkoord te ondertekenen, alsnog de mogelijkheid te bieden.

Het Schone Lucht Akkoord is nauw verweven met andere beleidsdoelen zoals het Klimaatakkoord en de stikstofaanpak. Het uitgangspunt is om werk met werk te maken. Zo dragen de maatregelen uit het Schone Lucht Akkoord bij aan vermindering van de depositie van stikstof en daarmee aan de natuurdoelen. Voorbeeld daarvan is de aanpak van mobiele werktuigen. De inzet van schone en emissieloze mobiele werktuigen levert zowel een bijdrage aan de gezondheidswinst door schonere lucht, als aan stikstofvrij bouwen. Daarnaast zorgen veel maatregelen uit bijvoorbeeld het Klimaatakkoord voor gezondheidswinst, waaronder de transitie naar emissievrije mobiliteit en de agenda fiets. De effecten van de vastgestelde maatregelen uit de stikstofaanpak en het Klimaatakkoord worden meegenomen in de doorrekeningen van het Schone Lucht Akkoord, zodat de gezondheidswinst daarvan zichtbaar wordt gemaakt.

Met het Schone Lucht Akkoord zetten gemeenten, provincies en het Rijk een stevige stap om gezondheidswinst voor iedereen in Nederland te realiseren. Samen met een grote groep enthousiaste gemeenten en provincies, ga ik hier voortvarend mee aan de slag.

De Minister voor Milieu en Wonen, S. van Veldhoven-Van der Meer

---

1 Hiermee geef ik invulling aan de afspraak uit het Regeerakkoord (Bijlage bij Kamerstuk 34 700, nr. 34 om te komen tot een nationaal actieplan luchtkwaliteit dat zich richt op een permanente verbetering van de luchtkwaliteit.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

3 Kamerstuk 30 175, nr. 339

4 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

5 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 Ministerie van Infrastructuur en Milieu (Kamerstuk 34 950 XII, nr. 2).

6 Kamerstuk 30 175, nr. 338