30 100 XVI
Jaarverslag en slotwet ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 2004

nr. 4
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2004 wijzigingen aan te brengen in:

a. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI);

b. de begrotingsstaat inzake de baten-lastendiensten «College ter Beoordeling van Geneesmiddelen», «Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg», «Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu» en «Nederlands Vaccin Instituut» van dit ministerie.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

J. F. Hoogervorst

B. ALGEMENE TOELICHTING BIJ DE BEGROTING

B.1 Leeswijzer

Het jaarverslag geeft in cijfers en toelichting een totaalbeeld van begroting tot verantwoording. In de Artikelsgewijze toelichting bij deze Slotwet worden alleen artikelen toegelicht waarvan de uitgavenrealisatie meer dan 5% en/of meer dan € 25 miljoen afwijkt van de stand 2e suppletore begroting.

De verplichtingenraming heeft bij VWS vooral een beheersmatig karakter en wordt daarom niet nader toegelicht.

De ontvangstenraming van VWS richt zich in beginsel niet op beleidsdoelstellingen. Daarom worden de belangrijkste wijzigingen in de begroting van de ontvangsten toegelicht in de volgende paragraaf.

B.2 Realisatie ontvangsten

De realisatie van hogere ontvangsten ad € 6,1 miljoen op de gehele begroting is een saldo van meer- en minderontvangsten.

Op artikel 30 – Opleidingen, informatie, kwaliteits- en patiëntenbeleid is voor het Besluit subsidies kennisinfrastructuur € 6,3 miljoen minder ontvangen dan geraamd. Zie tevens de Artikelsgewijze toelichting over de lagere uitgaven voor dit onderwerp.

Het resterende saldo is de som van kleinere verschillen tussen raming en realisatie van per saldo € 8,4 miljoen aan hogere ontvangsten op de beleidsartikelen en € 4 miljoen aan hogere ontvangsten op het niet-beleidsartikel 98 – Algemeen.

B.3 Difterie, acellulaire kinkhoest, tetanus en polio vaccin (DaKTP)

In 2004 hebben wij bij het NVI een voorziening van € 5,5 miljoen getroffen voor de inkoop van DaKTP en voor de vernietiging van voorraden bij de entadministraties en consultatiebureaus in 2004 en 2005.

Om geen twijfel te laten bestaan over de rechtmatigheid van deze betaling, leggen we deze transactie expliciet voor aan de Staten-Generaal.

B.4 Afkoop sportaccommodaties

In 2004 hebben wij de volgende twee afkoopsommen betaald. Aan de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie € 113 445,– voor een buitenatletiekbaan in Dordrecht.

Aan de Gemeente Zoetermeer € 226 890,– voor een binnenschaatsbaan in die gemeente.

Om geen twijfel te laten bestaan over de rechtmatigheid van deze betalingen, leggen we deze transacties expliciet voor aan de Staten-Generaal.

C ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Beleidsartikel 23 – Geneesmiddelen en medische technologie Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	19 237
Mutaties Slotwet 2004	– 1 135
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	18 102

Geneesmiddelen

Op deze doelstelling is een onderuitputting opgetreden van € 0,6 miljoen. Het betreft hier diverse kleinere bedragen van maximaal € 0,1 miljoen voor projecten en onderzoeken. Dit met als voornaamste oorzaak vertraging in de besluitvorming en uitvoering.

Medische technologie

Door het gebrek aan voldoende gegevens hebben we het programma «sneller beter» nog niet kunnen uitvoeren. Dit leidde tot € 0,2 miljoen lagere uitgaven dan geraamd.

De resterende onderuitputting ad € 0,3 miljoen is het gevolg van vertraging bij diverse projecten.

Beleidsartikel 25 – Modernisering AWBZ Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	36 663
Mutaties Slotwet 2004	3 537
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	40 200

Vraaggestuurd systeem/zorg op maat (AWBZ)

Hogere uitgaven door aanvullende subsidies aan de zorgkantoorregio's – van totaal € 4 miljoen – voor de ontwikkeling en implementatie van de zorgregistratie.

Resterend verschil

Het resterende verschil van € 0,5 miljoen is de som van kleine verschillen tussen raming en realisatie op dit artikel.

Beleidsartikel 26 – Gehandicapten- en hulpmiddelenbeleid Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	17 002
Mutaties Slotwet 2004	– 876
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	16 126

De rechtspositie van gehandicapten versterken

€ 0,4 miljoen lagere uitgaven, omdat door vertraging in de besluitvorming een aantal kleinere projecten niet is gerealiseerd in 2004.

De rechtspositie van gehandicapten versterken

€ 0,5 miljoen lagere uitgaven, omdat het project Landelijk Activiteitenprogramma Kwaliteit in de Care later is gestart dan was voorzien.

Beleidsartikel 27 – Verpleging, verzorging en ouderen Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	22 839
Mutaties Slotwet 2004	– 3 388
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	19 451

Tijdigheid en toegankelijkheid

We hebben € 0,5 miljoen overgeheveld van de begroting naar de premie om het College voor zorgverzekeringen in staat te stellen een wachtlijstmeting uit te voeren. Als bijdrage aan de indicatiestelling hebben we € 0,1 miljoen overgeboekt naar artikel 25 van deze begroting.

Conform onze toezegging hebben we geen implementatieactiviteiten voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) gestart alvorens overleg te hebben gehad met de Tweede Kamer. Hierdoor hebben we € 0,8 miljoen minder uitgegeven dan geraamd.

Aan de proef «productieaanpak» hebben minder regio's deelgenomen dan verwacht. Dit feit bracht € 0,4 miljoen minder uitgaven met zich mee.

Passendheid en keuzevrijheid

Als vergoeding voor een onderzoek naar wonen, zorg en welzijn hebben we € 0,4 miljoen overgeboekt naar het SCP (artikel 98 van deze begroting).

Door vertraging bij de implementatie van de WMO hebben we € 0,5 miljoen minder uitgegeven dan geraamd.

Resterend verschil

Het resterende verschil van € 0,6 miljoen is de som van kleine verschillen tussen raming en realisatie op de overige doelstellingen op dit artikel.

Beleidsartikel 28 – Wet Voorzieningen Gehandicapten Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	89 679
Mutaties Slotwet 2004	– 9 262
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	80 417

De pashouders hebben hun toegewezen taxikilometers niet volledig gebruikt. Dit heeft geleid tot een onderuitputting van € 7,5 miljoen op de raming voor het bovenregionaal vervoer.

Voor de «dure woningaanpassingen» is € 1,8 miljoen minder uitgegeven dan bij najaarsnota geraamd. Aangezien het hier een «open einde regeling» op declaratiebasis betreft, is het totale beslag moeilijk exact te ramen.

Beleidsartikel 30 – Opleidingen, informatie, kwaliteits- en patiëntenbeleid Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	212 091
Mutaties Slotwet 2004	– 13 564
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	198 527

Algemeen

De inhoud van dit artikel is in de loop van het jaar 2004 gewijzigd om een integrale beleidsontwikkeling mogelijk te maken die nodig is voor de komende stelselherziening. Hierbij zijn de doelstellingen «Sterke positie zorggebruiker» en «Minder regels en administratieve lasten» opgegaan in de nieuwe doelstellingen «Evenwicht in marktposities» en «Informatie over het zorgaanbod».

Voor een nadere toelichting op het beleid achter deze nieuwe doelstellingen verwijzen wij u kortheidshalve naar artikel 30 van de begroting 2005 (Kamerstukken TK 2004/05, 29 800, nr. 2).

Vernieuwingen in de zorg

Overboeking naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van € 2 miljoen. Het betreft hier een bijdrage aan het project dat een aansluiting van het unieke zorgidentificatienummer op het BurgerServiceNummer dient te bewerkstelligen.

Voor dit project was echter € 1 miljoen meer geraamd dan de genoemde € 2 miljoen. Deze onderbesteding is te wijten aan vertraging in de besluitvorming.

Een vertraagde start van de projecten onder het Besluit subsidies investeringen kennisinfrastructuur, waarvoor wij als penvoerder zijn aangewezen, heeft geleid tot een onderuitputting van € 5 miljoen op deze doelstelling.

Modernisering beroepenstructuur

Overboeking van € 1 miljoen naar het ministerie van Justitie als bijdrage in de financiering van de medische tuchtcolleges.

Geringere instroom in de huisartsenopleidingen heeft geleid tot een onderuitputting van € 1,8 miljoen.

Resterend verschil

Het resterende verschil van € 2,8 miljoen is de som van kleine verschillen tussen raming en realisatie op de doelstellingen op dit artikel.

Beleidsartikel 31 – Zorgverzekeringen Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	2 271
Mutaties Slotwet 2004	– 811
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	1 460

De inzet van instrumenten leidt tot een redelijke prijs van de zorgverzekering

Enkele onderdelen van het communicatieprogramma van het project «Toekomst Zorgstelsel» hebben vertraging opgelopen, waardoor voor dit project in 2004 € 0,2 miljoen minder is uitgegeven dan geraamd.

Bij de dataverzameling en -bewerking ter voorbereiding van de risicoverevening in de Zorgverzekeringswet worden enkele onderzoeken later afgerond dan verwacht. Hierdoor vielen de uitgaven voor 2004 € 0,2 miljoen lager uit dan was geraamd.

Het opzetten van een nationaal platform zorgfraude heeft in 2004 prioriteit gekregen ten behoeve van het versterken van de coördinatiestructuur voor een effectieve aanpak van fraude in de zorgsector. De geplande periodieke onderzoeken naar de aard en omvang van de problematiek zijn daardoor opgeschoven naar het volgende jaar. Hiermee is een bedrag gemoeid van € 0,3 miljoen.

Resterend verschil

Het resterende verschil ad € 0,1 miljoen is de som van kleine verschillen tussen raming en realisatie op dit artikel.

Beleidsartikel 38 – Tegemoetkoming buitengewone uitgaven Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	80 050
Mutaties Slotwet 2004	– 45 707
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	34 343

Op basis van de huidige aanslagen voor de Inkomstenbelasting 2003 (voorlopig en definitief) zijn toeslagen uitbetaald voor een bedrag van € 34,3 miljoen. De lagere uitgaven worden veroorzaakt door het feit dat het kaseffect van de fiscale raming voor het belastingjaar 2003, volledig in het begrotingsjaar 2004 is geboekt. Hierbij is niet gecorrigeerd voor het feit dat het kaseffect meerdere jaren beslaat, omdat geen zicht was op het verloop van de aangiftes en aanslagen inkomstenbelasting voor het jaar 2003. De komende jaren kunnen nog aangiftes over het belastingjaar 2003 worden ingediend en toeslagen uitgekeerd door de belastingdienst.

Niet-Beleidsartikel 99 – Nominaal en onvoorzien Uitgaven x € 1 000

Stand 2e suppletore begroting 2004	181
Mutaties Slotwet 2004	– 181
Stand Slotwet 2004 (realisatie)	0

Het overgebleven bedrag betreft een reservering voor onvoorziene uitgaven, die zich niet hebben voorgedaan.