29 800 VII
Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2005

nr. 43
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2005

Tijdens het Algemeen Overleg van de Vaste Kamercommissie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inzake het jaarverslag 2003 van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst op 14 oktober 2004 (29 800 VII, 10), is de commissie een brief toegezegd inzake de samenwerking tussen de veiligheidsdiensten binnen het Koninkrijk en de rol die de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst daarbij speelt.

Het functioneren van de veiligheidsdiensten binnen het Koninkrijk is, binnen de kaders die het Statuut voor het Koninkrijk stelt, in beginsel een zaak van de individuele landen. De samenwerking tussen de Veiligheidsdienst Nederlandse Antillen (VNA), de Veiligheidsdienst Aruba (VDA) en de AIVD vindt om die reden op vrijwillige basis plaats, zoals deze ook plaatsvindt met diensten van landen buiten het Koninkrijk. Dit laat onverlet dat de AIVD zich ervan bewust is dat in internationaal verband het Koninkrijk der Nederlanden op zaken spelend in de Antillen of Aruba wordt aangesproken. Ook voelt de dienst een speciale band met de diensten van de Antillen en Aruba, gezien de onderlinge band die het Koninkrijk de landen geeft. Om die redenen spant de AIVD zich in de samenwerking vorm te geven.

Sedert de aanslagen op 11 september 2001 in de Verenigde Staten is de samenwerking geïntensiveerd. Een belangrijk middel daartoe met het oog op informatie-uitwisseling is het tweemaal per jaar gehouden tripartiete overleg tussen de diensthoofden (de AIVD wordt daarbij vertegenwoordigd door de directeur Staatsveiligheid). Ook worden door de AIVD zogenoemde instroomcursussen georganiseerd voor nieuwe medewerkers van de VNA en VDA. Met de VDA is een veelomvattend project opgezet bedoeld om deze dienst te ondersteunen bij een reorganisatie, capaciteitsuitbreiding en verdere professionalisering. Hiertoe wordt sinds medio 2002 ter plaatse technische bijstand verleend door ervaren leidinggevenden van de AIVD. De plaatsing bij de VDA varieert van enkele maanden tot meer dan een jaar. Voorts voorziet het project in stages van VDA-medewerkers bij de AIVD en in praktijkcursussen in Aruba verzorgd door medewerkers van de AIVD. Dit grotendeels uit Hoofdstuk 4, Koninkrijksrelaties, gefinancierde project loopt in juli 2005 af. Van de kant van de AIVD bestaat de intentie, binnen de mogelijkheden die de dienst heeft, ondersteuning te blijven verlenen waar dit nodig wordt geacht. Deze intentie geldt in gelijke mate voor steun aan de Veiligheidsdienst Nederlandse Antillen.

In de tweede helft van 2004 zijn stappen gezet die de samenwerking tussen VDA, VNA en AIVD naar een meer inhoudelijk niveau moeten brengen. Op 29 september 2004 is door de hoofden van de diensten een convenant getekend dat de basis vormt voor een intensivering van de informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de diensten. Het convenant heeft betrekking op het verrichten van onderzoek, in een samenwerkingsverband dan wel als bijstand tussen de diensten, naar personen en organisaties zoals dit voortvloeit uit de wettelijke taken en bevoegdheden van de diensten. Dit onderzoek kan mede gericht zijn op vormen van georganiseerde misdaad. Daarnaast wordt conform wettelijke taken en bevoegdheden samengewerkt bij het verrichten van veiligheidsonderzoeken ter vervulling van vertrouwensfuncties of specifieke functies in het bedrijfsleven.

Naast de totstandkoming van een convenant zijn meer specifiek afspraken gemaakt over intensieve informatie- en kennisuitwisseling op het gebied van de bestrijding van het terrorisme. Tenminste tweemaal per jaar, en zoveel vaker als nodig wordt geacht, komen medewerkers van de diensten op analistenniveau bijeen om kennis uit te wisselen over terrorisme. Het gaat daarbij om onderwerpen als radicalisering, de financiering daarvan, de relatie tussen criminaliteit en terrorisme en de veiligheidstoets bij binnenkomst van vreemdelingen.

Teneinde de samenwerking verder te intensiveren en de informatiepositie van de drie diensten in de Caribische en Zuid- en Midden-Amerikaanse regio te versterken, bestaat het voornemen in te gaan op een verzoek van de Arubaanse regering om een AIVD-liaisonpost in de regio te openen.

Begin 2005 investeert de AIVD in de modernisering van de verbindingen tussen de diensten, om zodoende de samenwerking beter te kunnen faciliteren.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. W. Remkes