29 652
Meerjarenprogramma Ontsnippering

nr. 1
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 juni 2004

Mede namens de Ministers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) zend ik u hierbij het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO)¹. Dit MJPO levert een bijdrage aan de doelstelling van doel het kabinet om de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) te realiseren (hoofdlijnenakkoord kabinet Balkenende-II) en is door Verkeer en Waterstaat (V&W), LNV en VROM gezamenlijk opgesteld. De doelstelling van dit uitvoeringsprogramma is opgenomen in de Nota Ruimte, Agenda Vitaal Platteland en de Nota Mobiliteit.

Het MJPO vormt het beleidskader voor het ontsnipperingsbeleid aan rijksinfrastructuur voor de periode tot en met 2018. Het MJPO draagt bij aan de verbetering van de natuurkwaliteit van Nederland; in het bijzonder aan de samenhang van het netwerk van natuurgebieden door het wegnemen van barrières in de EHS veroorzaakt door de rijksinfrastructuur. Ontsnippering is essentieel voor de realisatie van de EHS; met het MJPO wordt hieraan een nieuwe impuls gegeven.

Op basis van het beleidskader MJPO wordt voor de komende begroting een uitvoeringsprogramma opgesteld dat vierjaarlijks geactualiseerd wordt. Jaarlijks vindt een verantwoording plaats.

Het MJPO is een verbreding en herziening van het ontsnipperingsbeleid dat V&W sinds 1990 voert voor knelpunten van rijkswegen met de EHS. Sindsdien is meer kennis ontwikkeld en ervaring opgedaan met de versnipperingsproblematiek. Naast een knelpuntenoverzicht van spoorwegen en rijksvaarwegen ontbrak het aan samenhang met andere noodzakelijke maatregelen en samenwerking met andere actoren in een gebied.

De doelstelling van het MJPO is:

In 2018 (de planningshorizon van de EHS) zijn de belangrijkste barrières voor de EHS (inclusief de Robuuste Verbindingen) opgeheven, voor zover veroorzaakt door rijkswegen, spoorwegen en rijkswaterwegen. In het uitvoeringsprogramma MJPO staan deze belangrijkste barrières beschreven. Bepalend hiervoor is dat dieren en planten niet meer in hun migratie en dispersie worden belemmerd door de aanwezigheid van auto-, spoor- en waterwegen, voor zover die migratie en dispersie noodzakelijk zijn voor het duurzaam voortbestaan van populaties op provinciaal, nationaal en internationaal schaalniveau.

Het beleidskader MJPO bevat de volgende aspecten:

1. Een gedegen onderbouwing van het (nationale) infrastructurele ontsnipperingsbeleid;

2. Bepaling van de te ontsnipperen knelpunten van de rijksinfrastructuur met de EHS, inclusief de Robuuste Verbindingen;

3. Criteria ten behoeve van de prioritering en programmering van deze knelpunten;

4. Waarborgen dat het oplossen van de knelpunten gebiedsgericht en in afstemming met de plannen voor natuur en inrichting van het landelijk gebied wordt aangepakt.

De knelpuntenlijst van het MJPO is opgesteld met behulp van regionale workshops en een modelmatige ecologische analyse. In de regionale workshops zijn met de rijkspartijen, betrokken provincies, gemeenten en maatschappelijke organisaties knelpunten per provincie bepaald. Met behulp van de ecologische analyse is het ecologische nut van het oplossen van de knelpunten bepaald. Daarnaast zijn, mede op basis van de visie «Ruim baan voor dier en plant» van de coalitie «Nederland Natúúrlijk», tien prioritaire gebieden gekozen. Knelpunten die in deze gebieden zijn gelegen en in de workshops en/of de ecologische analyse naarvoren zijn gekomen worden met voorrang (voor 2010) aangepakt. In het beleidskader zijn deze 13 knelpunten aangegeven. De overige knelpunten die op één of meer van de hierboven onder punt 3 aangehaalde criteria scoren zullen voor 2018 worden aangepakt.

Knelpunten die niet op één van bovenstaande criteria scoren en buiten de Robuuste Verbindingen vallen zullen in de komende jaren nog nader op ecologisch rendement worden onderzocht. Bij de actualisatie van het Meerjarenprogramma Ontsnippering in 2007 zal uitsluitsel worden gegeven of deze punten zullen worden opgelost.

De uitvoering van het MJPO wordt gefinancierd door V&W en LNV samen. In totaal gaat het om circa € 410 mln tot 2018. Ten behoeve van de knelpunten buiten de Robuuste Verbindingen zal het Ministerie van V&W € 250 mln reserveren in de periode van 2004 tot 2018. Dit is voldoende om alle knelpunten die aan één of meer criteria voldoen aan te pakken. Ten behoeve van de knelpunten die binnen een Robuuste Verbinding zijn gelegen heeft het ministerie van LNV in de periode 2006–2018 uit de uitgavenintensivering voor EHS en reconstructie € 160 mln gereserveerd.

De Minister van Verkeer en Waterstaat,

K. M. H. Peijs

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.