Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 8 februari 2011
Met deze brief informeer ik uw Kamer over de stand van zaken met betrekking tot de overheveling van (dure) medisch-specialistische
geneesmiddelen van het geneesmiddelenvergoedingensysteem (GVS) naar de ziekenhuisbekostiging.
Achtergrond
In een brief van 14 juli jl. (kamerstuk 29 248, nr. 129) heeft mijn ambtsvoorganger uw Kamer geïnformeerd over het voornemen om bepaalde (dure) medisch-specialistische geneesmiddelen
integraal en exclusief onder de ziekenhuisbekostiging te brengen en de huidige dubbele verzekerde aanspraak op deze middelen
te vervangen door een enkelvoudige aanspraak. Daartoe zullen deze geneesmiddelen uit het geneesmiddelenvergoedingensysteem
(GVS) worden geschrapt en uitsluitend onder de Zvw prestatie geneeskundige zorg komen te vallen. Het gaat hier om veelal dure
geneesmiddelen die deel uit maken van de medisch-specialistische behandeling (veelal oncologische aandoeningen), maar als
ziekenhuisverplaatste zorg in de thuissituatie kunnen worden afgeleverd en toegediend.
Een overweging achter dit voorstel is onder andere dat een meer eenduidige regeling van verzekerde aanspraak en bekostiging
bij deze geneesmiddelen een einde kan maken aan voorkomende financierings- en verstrekkingsgeschillen tussen verzekeraars
en zorgaanbieders. Volgens het CVZ kan het ontbreken van deze eenduidigheid leiden tot situaties waarbij zorginhoudelijke
overwegingen ondergeschikt kunnen raken aan financiële overwegingen. Een andere overweging is dat zowel de doelmatige inkoop
van de geneesmiddelen, als het doelmatig gebruik beter gewaarborgd is als de betreffende geneesmiddelen – net als alle andere
elementen van de behandeling door het ziekenhuis – onder de ziekenhuisbekostiging worden gebracht. Als de vraag en inkoop
van deze dure geneesmiddelen via het ziekenhuis worden gebundeld kan dit prijsconcurrentie doen ontstaan tussen deze dure
geneesmiddelen.
Het voornemen behelst uitsluitend een meer eenduidige regeling van de aanspraak en bekostiging voor deze geneesmiddelen. De
patiënt zou geen hinder van deze maatregel moeten en hoeven te ondervinden. Dat betekent dat het gebruik van het geneesmiddel in de thuissituatie, mits gewenst door de patiënt en medisch verantwoord, ook gewaarborgd
dient te zijn.
Recente ontwikkelingen
Het voornemen van mijn ambtsvoorganger was om als eerste de geneesmiddelgroep van de zogenaamde TNF alfaremmers onder de ziekenhuisbekostiging
te brengen, en wel per 1.1 2011. Met die overheveling is een opbrengst van € 50 mln per jaar gemoeid. Naar aanleiding van
signalen uit het veld en op verzoek van uw Kamer heeft mijn ambtsvoorganger afgezien van de invoering per 1.1.2011 en aangekondigd
de maatregel per 1.1.2012 in te willen voeren (kamerstuk 29 248, nr. 131). Echter, naar aanleiding van het debat over de eigen bijdragen in de 2e lijns GGZ is vervolgens besloten de maatregel alsnog
in te voeren per 1.7.2011, met een opbrengst van € 25 mln in 2011. Mijn ambtsvoorganger heeft daarbij nadrukkelijk de voorwaarde
gesteld dat het veld in staat moet zijn om de kwaliteit van zorg te waarborgen.
Inmiddels hebben diverse vertegenwoordigende organisaties van patiënten, beroepsgroepen en ziekenhuizen bezwaren geuit tegen
deze vervroegde invoering van de maatregel. Partijen geven mij te kennen meer tijd nodig te hebben om de dienstverlening in
de thuissituatie te kunnen waarborgen en daarbij ook de gewenste inkoopvoordelen te bedingen. Partijen hebben deze bezwaren
in nadere overleggen met mijn departement toegelicht. Partijen pleiten er voor om alsnog af te zien van de vervroegde invoering
en in plaats daarvan de maatregel per 1.1.2012 in te voeren.
Besluit
Omdat altijd voorop heeft gestaan dat de patiënt geen hinder dient te ondervinden van de maatregel neem ik de signalen van
partijen zeer serieus en acht ik het niet opportuun om een risico te nemen met het patiëntenbelang. Alles overwegende heb
ik dan ook besloten het verzoek van partijen in te willigen en de maatregel niet per 1.7.2011, maar per 1.1.2012 in te voeren.
Dit besluit resulteert echter in een besparingsverlies van € 25 mln in 2011. Net als mijn ambtsvoorganger heb ik de betrokken
partijen aangesproken op hun verantwoordelijkheid om te komen tot maatregelen ter dekking van dit besparingsverlies. In deze
gesprekken heeft de beroepsgroep van reumatologen (Nederlandse Vereniging van Reumatologie) mij laten weten te zullen komen
tot doelmatiger gebruik van de TNF alfaremmers binnen de reumatologie. Daarbij zal de kwaliteit van zorg uiteraard niet in
het geding zijn. Dit doelmatiger gebruik is volgens de reumatologen mogelijk op grond van voortschrijdend inzicht in de wijze
waarop deze geneesmiddelen toegepast dienen te worden. Dit initiatief wordt in 2011 uitgevoerd en draagt zo bij aan dekking
van het genoemde besparingsverlies van € 25 mln in 2011.
Ik zal uw Kamer op een later moment in een voorhangbrief informeren over de nadere details van de invoering van deze maatregel
per 1 januari 2012. Daarbij zal ik tevens ingaan op het eerdere verzoek van uw Kamer om per 2012 ook andere groepen dure geneesmiddelen
in de ziekenhuisbekostiging onder te brengen.
Ik vertrouw erop u hierbij voldoende te hebben geïnformeerd.
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
E. I. Schippers