29 246
Agentschap Dienst Regelingen LNV (DRL)

28 625
Herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

nr. 14
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 maart 2007

Inleiding

Conform de afspraak die mijn ambtsvoorganger met u heeft gemaakt, informeer ik u periodiek over de stand van zaken bij Dienst Regelingen (DR). Deze rapportage geeft de stand van zaken weer bij de implementatie van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en tevens gaat zij in op de wijze waarop de elektronische dienstverlening aan de agrarische ondernemers wordt ingericht.

Stand van zaken implementatie bedrijfstoeslagregeling

Terugblik

Het afgelopen jaar heeft in het teken gestaan van de daadwerkelijke overgang van de oude steunregelingen van het GLB naar de bedrijfstoeslagregeling. Het was een bijzonder jaar, omdat zowel de aanvraag en vaststelling van de toeslagrechten diende plaats te vinden, alsmede de eerste subsidieaanvraag voor verzilvering van deze rechten.

Omdat gekozen is voor het «historisch model» is de vaststelling van de toeslagrechten niet in alle gevallen eenvoudig geweest. De vaststelling heeft plaatsgevonden op basis van de ontvangen EU-inkomenssteun in de referentieperiode 2000–2002. Naarmate de uitvoering vorderde bleken de consequenties van de dynamiek in de Nederlandse landbouw aanzienlijk groter dan verwacht. Sinds de referentieperiode hebben vele bedrijfsoverdrachten en -splitsingen plaatsgevonden. Het bleek complex om het juiste aantal toeslagrechten precies aan de goede rechthebbende te koppelen. Niet zelden moest een traject van 5 tot 10 overdrachten van het bedrijf of deel van het bedrijf langsgelopen worden om uiteindelijk tot vaststelling van de toeslagrechten te komen. Daarbij moest ook terugkoppeling plaatsvinden naar de aanvrager(s).

Daarnaast diende iedereen de aanvraag bedrijfstoeslag voor 15 mei 2006 in te dienen, zonder dat men 100% zekerheid had hoeveel toeslagrechten en waarde aan toeslagrechten men toegekend zou krijgen. Velen hadden wel een vooraankondiging toeslagrechten ontvangen of konden deze inzien op internet; zekerheid kon nog niet gegeven worden. Na overleg met Brussel is toestemming gekregen om de uiterste datum van het indienen van de aanvraag bedrijfstoeslag 2006 te verlengen naar 31 mei 2006.

In het volgende wordt achtereenvolgens ingegaan op de actuele stand van zaken met betrekking tot de vaststelling van toeslagrechten en de uitbetaling van de bedrijfstoeslag 2006.

Aanvraag en vaststelling van toeslagrechten

Zoals in de brief van 13 oktober 2006 (Kamerstuk 2006–2007, 28 625, nr. 37) is aangegeven, zijn er circa 77 000 aanvragen voor toeslagrechten ingediend bij de DR. Inmiddels heeft DR aan circa 83 000 relaties de Beschikking toeslagrechten verzonden met daarin aangegeven het aantal toeslagrechten per categorie recht en de waarde van deze toeslagrechten. De toename van 6000 is het gevolg van het feit dat, in geval van overdrachten en splitsingen, één aanvraag tot meerdere beschikkingen kan leiden.

Vrijwel iedereen (99%), die een aanvraag heeft ingediend, heeft inmiddels de beschikking ontvangen. Aan circa 100 aanvragers dient nog een beschikking verzonden te worden. Het betreffen vooral overdrachten van toeslagrechten, waarbij de «verkopende» partij in bezwaar is gegaan.

Tot op heden heeft DR 3600 bezwaren ontvangen, dit is circa 4%. Voor vrijwel alle beschikkingen toeslagrechten is op dit moment de bezwaartermijn verlopen, zodat dit aantal niet significant meer zal toenemen. Inmiddels zijn hiervan 2000 bezwaren afgehandeld. Het algemene beeld is dat 50% van de bezwaren gegrond wordt verklaard. Dit heeft te maken met het feit dat de bezwaren zich vooral richten op de meest complexe zaken zoals overdrachten en splitsingen. DR handelt thans de bezwaren af en, indien aan de orde, verstuurt zij herbeschikkingen. De planning is dat dit eind april is afgerond.

Doorvoeren 1% generieke korting

Nederland heeft van de Europese Unie op basis van de referentieperiode 2000–2002 een bedrag van € 325 miljoen beschikbaar ten behoeve van de toeslagrechten in 2006. Agrariërs die na de referentieperiode nog geïnvesteerd hebben en op basis van deze investeringen inkomenssteun hebben ontvangen, konden aanspraak maken op toeslagrechten uit de zogenaamde Nationale Reserve (NR). DR heeft circa 5 700 aanvragen hiervoor ontvangen. In totaal is op basis hiervan € 13 miljoen uit de NR toegekend.

Zoals in de brief van 15 januari 2007 (Kamerstuk 2006–2007, 28 625, nr. 38) is vermeld, is uit de berekeningen gebleken dat het voor Nederland totaal beschikbare budget ontoereikend is om alle aanspraken te honoreren. Omdat Nederland gehouden is binnen dit maximum bedrag te blijven is een generieke korting doorgevoerd van 1%. Elke agrariër ontvangt deze en de komende maand een statusoverzicht van de aan hem toegekende toeslagrechten, waarbij de 1% korting is doorgevoerd.

Uitbetaling bedrijfstoeslag 2006

Eerste betaling bedrijfstoeslag 2006

Circa 65 000 agrariërs hebben voor 2006 verzocht om verzilvering van de toeslagrechten. In december 2006 is aan 48 500 een eerste betaling gedaan van circa 90% van het totale bedrag. Hiermee heeft 75% van de aanvragers een voorschot ontvangen. Conform de Europese regelgeving kan pas een eerste betaling worden gedaan als alle controles zijn afgerond. Voor een groep van 25% (16 500 relaties) was dit ultimo 2006 niet mogelijk. Met deze eerste betaling is een bedrag van € 203 miljoen gemoeid.

In de brief van 13 oktober is aangegeven dat circa 60% van de 65 000 aanvragers in december de bedrijfstoeslag krijgt uitbetaald. Tevens is aangegeven dat voor een groep van 20% dat niet mogelijk was, omdat noodzakelijke controles doorlopen naar begin 2007. Voor de overige 20% is een inspanningsverplichting toegezegd. Het is uiteindelijk 75% geworden.

Om ook de resterende groep van 25% zo snel mogelijk een betaling te doen wordt voor zover dat mogelijk is, aan deze groep in de tweede helft van maart ook een voorschot uitbetaald. Evenals bij de groep van december bedraagt dit voorschot circa 90% van het uiteindelijk te ontvangen bedrag. Hiermee wordt bereikt dat eind maart minimaal 90% van de aanvragers een eerste, aanzienlijke betaling heeft ontvangen.

Het is evenwel niet mogelijk aan iedereen een eerste betaling te doen. Deels wordt dit veroorzaakt door het feit dat er nog een bezwaar tegen de vaststelling van de toeslagrechten loopt inzake het niet toekennen van de rechten op het juiste relatienummer en deels vanwege het feit dat op basis van de controlegegevens van DR er een korting opgelegd dient te worden. DR dient bij deze dossiers te kiezen voor zorgvuldigheid. Deze groep zal in april geïnformeerd worden over de status van de betaling van hun aanvraag bedrijfstoeslag 2006.

Vanaf 1 april start DR met de definitieve betalingen. Elke aanvrager voor verzilvering van de bedrijfstoeslag 2006 ontvangt dan het restant. Degenen die nog geen eerste betaling hebben ontvangen, krijgen in één keer het totale bedrag. De planning is dat in mei nagenoeg alle aanvragers de definitieve betaling heeft ontvangen. Zoals bekend dient voor 30 juni de bedrijfstoeslag 2006 te zijn uitbetaald.

EDV

Het programma Elektronische Dienstverlening (EDV) heeft als doel om de dienstverlening naar de klanten te verbeteren en de administratieve lasten te verminderen. Het ministerie van LNV maakt hierin vorderingen. Zo is eind vorig jaar het e-dossier voor ondernemers in zijn eerste opzet beschikbaar gesteld aan de sector. Bovendien maakte vorig jaar 15% van de ondernemers gebruik van de mogelijkheid gegevens voor de gecombineerde opgave (GDI) digitaal in te dienen. Het voornemen van LNV voor 2007 is om het internetgebruik fors te doen toenemen. Het e-dossier wordt uitgebreid met een groot aantal nieuwe toepassingen. Hierbij worden, door de inzet van praktijkpanels, de wensen van de ondernemers meegenomen.

Voor de indiening van gegevens voor de GDI van 2007 is de ambitie van DR om 30% online te ontvangen. Ik realiseer me dat ik daarbij afhankelijk ben van de medewerking van de aanvragers. Niettemin zou deze ambitie waargemaakt kunnen worden gezien de navolgende voordelen van elektronisch indienen:

• de kans op fouten en omissies is veel kleiner, hierdoor nemen ook irritaties bij de agrarisch ondernemers sterk af,

• de kans op boetes door termijnoverschrijding neemt voor agrarisch ondernemers sterk af,

• ten opzichte van GDI 2006 zijn er een aantal verbeteringen aangebracht die DR in staat stellen, onder ander via haar helpdesk, meer ondersteuning te bieden. Bijvoorbeeld: een helpdeskmedewerker kan, indien de ondernemer hem daar toestemming voor verleent, online met deze ondernemer meekijken en hem helpen bij technische problemen met het invullen van de elektronische opgave.

Op deze wijze zijn de voorwaarden geschapen voor een hogere deelname van de agrarisch ondernemers bij het elektronisch indienen van hun GDI-opgave. Uiteindelijk is het de verantwoordelijkheid van de agrarisch ondernemers zelf of men het elektronisch kanaal gaat gebruiken.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

G. Verburg