29 246
Agentschap Dienst Regelingen LNV (DRL)

nr. 12
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 maart 2006

Inleiding

Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken van de invoering van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Met name richt ik mij op het komende aanvraagtraject voor de Bedrijfstoeslagregeling via de Gecombineerde Data Inwinning (GDI). Aanvullend informeer ik u over de stand van zaken met betrekking tot de uitbetaling van de inkomenssteun GLB 2005.

Invoering GLB

In de komende maanden breekt een belangrijke periode aan voor de uitvoering van het GLB. Dit betreft de berekening van de Toeslagrechten en de aanvraag van de uitbetaling van deze rechten via de GDI. Op 29 maart zullen de aanvraagformulieren naar de agrarisch ondernemers worden verstuurd. Deze dienen de formulieren uiterlijk 15 mei te retourneren. Dit is conform de procedure zoals die al enkele jaren gangbaar is. Ik wijs erop dat de eisen van Brussel ten aanzien van de ontvangstprocedure voor het indienen van de opgaven bijzonder scherp zijn. Opgaven dienen volledig (voorzien van de vereiste bijlagen) ingeleverd te worden voor 15 mei. Wordt deze datum overschreden dan volgt er een korting van 1% van het toegekende bedrag per dag dat de datum van 15 mei wordt overschreden. Is de aanvraag na 9 juni bij Dienst Regelingen (DR) nog steeds niet volledig ontvangen dan wordt de hele subsidieaanvraag afgewezen.

Uiteraard is de agrarisch ondernemer ervoor verantwoordelijk dat de aanvraag op tijd en volledig wordt aangeboden. Dat neemt niet weg dat met name de situatie waarin de aanvankelijke aanvraag voor 15 mei DR bereikt en als gevolg van de massaliteit van het proces na 15 mei de onvolledigheid wordt ontdekt, kan leiden tot grote teleurstellingen en irritaties. Ik heb daarom in de afgelopen weken laten analyseren welke mogelijkheden er zijn om de agrarische ondernemers hierin bij te staan en kortingen op grond van onvolledigheid zoveel mogelijk te voorkomen.

Ik heb op grond daarvan besloten tot de volgende aanpak:

1) Dienst Regelingen heeft het verwerkingsproces zodanig aangepast dat de beoordeling op volledigheid een grotere prioriteit heeft gekregen. Hierdoor is het nu mogelijk binnen 8 werkdagen de stroom papieren aanvragen te checken. De ondernemer krijgt een ontvangstbevestiging inclusief een eventuele opgave van ontbrekende bijlagen.

2) De ondernemers worden door middel van intensieve communicatie gewezen op het belang van volledigheid van de aanvraag en op het belang deze zo spoedig mogelijk in te zenden.

3) Tenslotte is het voor het eerst mogelijk om de aanvraag elektronisch in te dienen. Er is een gebruiksvriendelijke internetapplicatie gemaakt in nauwe samenwerking met de praktijkpanels. Het programma toetst de volledigheid van de aanvraag. Voor de meeste ondernemers betekent dit dat de elektronisch ingediende aanvraag volledig is. Slechts een klein aantal van circa 4000 ondernemers heeft een extra verplichting tot het leveren van papieren bewijsstukken. De internetapplicatie wijst deze groep hier expliciet meerdere malen op. De voorbereiding van dit nieuwe instrument is zorgvuldig geweest, maar feit blijft dat het een innovatief en technisch complex programma is. Een rustige introductie had voor de hand gelegen om ervaring op te doen en kinderziektes weg te werken. Echter, een groter gebruik van deze applicatie [die erg efficiënt de check op volledigheid verzorgt en die waar nodig daarvoor een waarschuwing geeft] beperkt de papieren stroom en draagt daarmee bij tot het sneller kunnen uitvoeren van de volledigheidscheck in de werkstroom. Ik heb dan ook gemeend op dit punt een zeker risico te moeten nemen. Dienst Regelingen heeft de volgende maatregelen getroffen om op mogelijke kinderziektes of overbelasting voorbereid te zijn:

a) Inzet extra helpdeskcapaciteit; de capaciteit van het LNV-loket is uitgebreid om de verwachte reacties adequaat te kunnen verwerken.

b) Ondersteuning door de softwareleverancier; het volledige ontwikkelteam, inclusief dat van de softwareleverancier, blijft ook tijdens de aanvraagperiode stand-by om waar nodig het Loket bij te staan bij complexere vragen en indien noodzakelijk kinderziektes in de applicatie op te lossen. Bij overbelasting van het systeem krijgt de ondernemer op zijn scherm een melding en het verzoek een rustiger moment te kiezen om de applicatie op te roepen.

De uitgebreide voorbereiding in combinatie met de inzet van deze maatregelen biedt naar mijn mening voldoende basis om aanloopproblemen op te vangen en de voordelen van deze applicatie te benutten. Via uitvoerige communicatie zal DR de sector op de hoogte houden van de ontwikkelingen en wordt ingespeeld op de ervaringen.

Ik ben van mening dat met bovenbeschreven aanpak het maximaal mogelijke gedaan wordt om een goed verloop van de GDI 2006 mogelijk te maken.

Voortgang invoering nieuw GLB

De Vooraankondiging heeft heel veel inzicht gegeven in wijzigingen in de data van de ondernemers. De circa 25 000 reacties op de Vooraankondiging hebben bij meer dan 55 000 relaties geleid tot nader onderzoek van de gegevens. Dat heeft inmiddels bij veel relaties tot aanpassing van de gegevens geleid.

Wat opvalt is dat met name het scherp krijgen van de relatie tussen de eigendomsverhoudingen en de toedeling van de rechten tijdrovend is als gevolg van, door de jaren heen, opgebouwde cumulaties van wijzigingen in die relatie. Dit traject is nog niet afgerond. In de afgelopen weken is de sector steekproefsgewijs telefonisch benaderd over de toeslagrechten. Het beeld dat ik heb gekregen is dat een groot aantal ondernemers wakker is geschud en wijzigingsverzoeken gaat inleveren. Op zichzelf is dat prima, jammer is dat niet allen de Vooraankondiging hebben aangegrepen om hun punten bij DR aan te leveren.

Al met al zijn de voorlichting, de Vooraankondiging en de belactie goede acties geweest. Ik verwacht echter dat DR nog geruime tijd aan het vaststellen van de definitieve rechten zal werken. Zodra de nu nog te verwachten wijzigingen binnen zijn, zal ik een planning daarvan aan de Kamer sturen. Tevens rapporteer ik dan ook uitvoerig de stand van zaken over de Nationale Reserve, SAN en akkerranden en de Suiker in relatie tot de toeslagrechten.

Uitbetaling inkomenssteun GLB 2005

Reeds eerder bent u door mij geïnformeerd over de wijziging die Brussel in een zeer laat stadium bij de kortingssystematiek van de inkomensondersteuning heeft doorgevoerd. Deze wijziging heeft ertoe geleid dat de premies niet op de gebruikelijke wijze konden worden uitbetaald maar dat er in december 2005 voorschotten zijn verstrekt. Deze voorschotten zouden voornamelijk in de maanden januari en februari van dit jaar worden verrekend met de definitieve betalingen. Onderstaand ga ik in op de huidige stand van zaken.

Stand van zaken aanvraag oppervlakte (akkerbouwpremies)

Het aantal aanvragen voor inkomenssteun gekoppeld aan de aanvraag oppervlakte (akkerbouwpremies) voor het jaar 2005 bedraagt 44 300. In totaal dient er € 163 miljoen akkerbouwpremie te worden uitbetaald.

De laatste stand van zaken op 24 maart 2006 is dat 41 500 aanvragen zijn afgehandeld. Van het totale beschikbare bedrag aan akkerbouwpremie is 95% uitbetaald. Het aantal aanvragen, dat nog in behandeling is, bedroeg op die datum nog 2800. De verwachting is dat 600 aanvragen hiervan in maart zijn afgehandeld. De dan nog resterende groep wordt voor half april afgehandeld.

De vertraging in de uitbetaling ten opzichte van de eerdere rapportage wordt veroorzaakt door het gebruik van het Perceelsregister. Met dit geïntegreerde register is bereikt dat oppervlaktecontroles plaatsvinden met behulp van het Geografisch Informatie Systeem (GIS), een Europese verplichting die per 2005 is ingegaan. Dit heeft ook de klantvriendelijkheid voor de ondernemers vergroot, omdat grensproblemen simpeler kunnen worden opgelost. Een nadeel is dat er sprake is van een ander werkproces dat met de nodige zorgvuldigheid moet worden ingevoerd en dat nu toch meer tijd blijkt te vergen dan verwacht. Voor het eerste jaar van integratie wordt een dubbele check uitgevoerd waarbij het oude perceelsinformatiesysteem wordt ingezet om mogelijke fouten te voorkomen.

Daarnaast ondervinden ongeveer 1000 aanvragen vertraging als gevolg van met name de cross compliance onderzoeken. De cross compliance voorwaarden vloeien voort uit de invoering van het nieuwe GLB, maar moeten al op de «oude» inkomensondersteuningsregelingen vanaf 2005 worden toegepast.

Dit treft vooral de laatste groep aanvragen die nog afgehandeld moeten worden in de eerste helft van april. Voor deze groep geldt dat indien het cross compliance onderzoek niet voor half april kan worden afgerond, de aanvraag voorlopig zonder een eventuele korting wordt afgehandeld. Deze eventuele korting wordt dan in een later stadium ingevorderd.

Stand van zaken aanvraag ooipremies

Van de ruim 14 000 aanvragen voor ooipremie dient nog een groep van circa 900 aanvragers een premie te ontvangen. Het nog niet definitief uitbetalen van deze groep hangt eveneens samen met de cross compliance onderzoeken. Ook hier zullen alle aanvragen voor half april zijn afgehandeld. Indien het cross compliance onderzoek niet voor half april kan worden afgerond, wordt de aanvraag voorlopig zonder een eventuele korting afgehandeld.

Tenslotte heeft ook een aantal betalingen voor Programma Beheer hinder ondervonden van deze problemen. Hier is inmiddels een praktische oplossing gekozen door voorschotbetalingen te verrichten.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

C. P. Veerman