nr. 290
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 13 september 2004
Hierbij doe ik u op het verzoek van de heer Van der Vlies mijn reactie
toekomen op de uitlatingen van Women on Waves op de Portugese televisie en
op hun website. Uit het stenografische verslag van het ordedebat op 8 september
2004 begreep ik dat de heer Van der Vlies om een brief heeft verzocht waarin
ik aangeef op welke manier ik aankijk tegen het verstrekken van informatie
over het zelf uitvoeren van een abortus provocatus. Dit vanuit mijn verantwoordelijkheid
ten aanzien van de volksgezondheid en ook in het kader van de aan Women on
Waves verleende vergunning. De heer Buijs heeft gevraagd of ook de Nederlandse
eisen ten aanzien van voorlichting hierin betrokken kunnen worden.
Voor het schrijven van deze brief heb ik gebruik gemaakt van de informatie
op de website van Women on Waves (www.womenonwaves.org).
Ten aanzien van de vergunning merk ik op dat voor de vergunning alleen
van belang is of Women on Waves zich aan de in de Wet afbreking zwangerschap
(Waz) gestelde eisen houdt. Wanneer Women on Waves in het licht van de volksgezondheid
onverantwoord handelt, dan zou een tuchtrechtelijke aanpak voor de hand liggen.
Het staat echter niet vast dat Women on Waves in strijd met de wet handelt.
De volgende overwegingen zijn mijns inziens van belang.
Het maken van reclame voor geneesmiddelen is door de regelgeving aan beperkingen
gebonden. In dit geval is echter geen sprake van reclame, omdat Misoprostol
niet een merknaam is, maar de generieke naam van het geneesmiddel. De website
heeft dus een voorlichtend karakter.
Op de website roept Women on Waves vrouwen op om altijd naar een arts
te gaan wanneer deze beschikbaar is. In Nederland zijn de voorzieningen zodanig
dat iedere vrouw in staat is om naar een arts te gaan. Er kan dus vanuit worden
gegaan dat de informatie op de website niet is gericht op vrouwen in Nederland.
Women on Waves adviseert vrouwen die niet bij een arts terecht kunnen
voor abortus om Misoprostol te gebruiken. In Nederland is dit middel ook geregistreerd
voor een abortusbehandeling, maar wel met behulp van een andere methode (eerst
wordt mifepriston ingenomen en 36–48 uur later een prostaglandineanaloog,
zoals misoprostol). In Portugal is het middel geregistreerd voor een andere
indicatie, namelijk maagproblemen. Artsen kunnen een middel voor een andere
indicatie voorschrijven dan is geregistreerd, dit wordt «off label use»
genoemd. In geval van off label use is sprake van een verhoogde aansprakelijkheid
van een arts omdat hij buiten de indicatie waarnaar onderzoek is gedaan en
waarvoor het geneesmiddel is goedgekeurd, voorschrijft. Hierdoor rust op de
arts de verplichting de patiënt over dit off label use te informeren
en kunnen problemen voortvloeiend uit het gebruik van het middel hem makkelijker
worden aangerekend.
Omdat de voorlichting niet zonder meer in strijd is met de regelgeving
ten aanzien van de volksgezondheid, maar de informatie op de website wel enige
vragen oproept, heb ik de Inspectie door middel van een brief verzocht om
mij hierover te adviseren
De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
C. I. J. M. Ross-van Dorp