29 200 XI
Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (XI) voor het jaar 2004

29 200 XIV
Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) voor het jaar 2004

nr. 110
LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 14 mei 2004

De vaste commissie voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer¹ heeft bij brief van 20 april 2004 een aantal vragen voorgelegd aan de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer naar aanleiding van de brief van de provincie Gelderland aan de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer d.d. 23 maart 2004 inzake de handhaving van varkenshouderij De Knorhof (VROM-04-231).

De staatssecretaris heeft deze brief beantwoord bij brief van 13 mei 2004.

Vragen en antwoorden zijn hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Buijs

De griffier van de commissie,

Van der Leeden

1

Wat is uw oordeel over de kennelijk hoge bestuurslasten die de overheden, in dit geval de provincie Gelderland en de gemeente Buren, moeten maken om de problemen met een bedrijf als de Knorhof aan te pakken?

Allereerst merk ik op dat ik het waardeer dat de gemeente Buren en de provincie Gelderland zich zo inspannen en ingespannen hebben om de overtredingen te beëindigen. Hoewel de gewenste situatie nog niet is bereikt, is het stevige handhavingsbeleid zeker niet zonder succes gebleven.

De brief van de provincie geeft wel inzicht in de inderdaad lastige en veelsoortige procedures die in deze zaak aan de orde zijn, maar niet in de hoogte van de bestuurslasten. Het is daarom moeilijk om over een en ander een goed oordeel te vormen. Ik voeg daaraan toe dat de mogelijkheid bestaat om de gemaakte kosten in verband met de voorbereiding en de uitvoering van de bestuursdwang te verhalen op de overtreder. Die kosten behoeven dus niet voor rekening van de handhavende overheden te blijven.

2

Hoe verhouden de hoge handhavingslasten zich tot het recht voor natuurlijke en rechtspersonen om beroep en bezwaar aan te tekenen? In hoeverre bent u van mening dat die lasten proportioneel zijn?

In een rechtsstaat behoort de overtreder bezwaar en beroep te kunnen aantekenen tegen handhavingsbeschikkingen die tot hem gericht zijn. Dat recht stel ik niet ter discussie. Wel wordt steeds gezocht naar mogelijkheden om de procedures zoveel mogelijk te stroomlijnen. Zo zal naar verwachting de toekomstige vierde tranche van de Algemene wet bestuursrecht, die in voorbereiding is bij het ministerie van Justitie, leiden tot stroomlijning van de procedure voor invordering van geldschulden. Het is de bedoeling om daarbij te voorkomen dat in de procedure tegen de invordering van verbeurde dwangsommen of van de kosten van bestuursdwang opnieuw de rechtmatigheid van het opleggen van de last onder dwangsom, respectievelijk de aanzegging van bestuursdwang, aan de orde wordt gesteld.

Zoals ik al opmerkte, staat tegenover de handhavingslasten het recht voor de handhavende overheden om de kosten in verband met de voorbereiding en de uitvoering van de bestuursdwang te verhalen op de overtreder. Daartoe behoren ook de kosten van het verhaal. Verbeurde dwangsommen komen toe aan het bestuursorgaan dat de dwangsom heeft opgelegd.

3

Wat is uw oordeel over de stelling van de provincie Gelderland dat het huidige wettelijke (handhavings)instrumentarium ontoereikend is om met een verantwoorde inzet van menskracht snel en goed resultaat te boeken in een zwaar dossier als de Knorhof?

De brief van de provincie geeft geen aanleiding om deze conclusie te trekken. Dat neemt niet weg dat er altijd moet worden gezocht naar verdere verbeteringen in het wettelijk instrumentarium. Naar aanleiding van vraag 2 heb ik al gewezen op de in voorbereiding zijnde vierde tranche van de Algemene wet bestuursrecht.

4

Bent u van mening dat de slagkracht van handhaving van groot belang is voor de naleving van regelgeving? Bieden huidige wettelijke instrumenten en handhavers naar uw mening voldoende slagkracht voor de aanpak van dossiers als de Knorhof? Zo ja: hoe verklaart u dan de hoge bestuurslasten die hiermee gemoeid zijn? Zo neen: overweegt u met voorstellen te komen om de slagkracht van de handhaving te verbeteren?

De slagkracht van de handhaving is inderdaad van groot belang voor de naleving van regelgeving, al wordt het nalevingsniveau natuurlijk ook nog door andere factoren beïnvloed.

In mijn antwoord op de vorige vragen heb ik al aangegeven dat het huidige instrumentarium in principe effectief is, en ben ik ingegaan op de vraag of hier sprake is van hoge bestuurslasten. Dat het instrumentarium werkt, blijkt ook uit het effect van het optreden van de provincie Gelderland.

Met het instrumentarium alleen komen we er echter niet. Bij onderzoeken naar de milieuhandhaving wordt iedere keer bevestigd dat knelpunten niet gelegen zijn in de instrumenten zelf, maar in het gebruik ervan en in de professionaliteit van de handhaving. Dat is de achtergrond van het project professionalisering, waarover de Kamer regelmatig wordt geïnformeerd, en van het bij de Kamer in behandeling zijnde wetsvoorstel 29 285 (Handhavingsstructuur).

---

1 Samenstelling:

Leden: Duivesteijn (PvdA), Hofstra (VVD), Buijs (CDA), voorzitter, Schreijer-Pierik (CDA), Van Gent (GL), Geluk (VVD), Dijsselbloem (PvdA), ondervoorzitter, Snijder-Hazelhoff (VVD), Depla (PvdA), Van Oerle-van der Horst (CDA), Van As (LPF), Van den Brink (LPF), Van Bochove (CDA), De Ruiter (SP), Duyvendak (GL), Huizinga-Heringa (CU), Koopmans (CDA), Spies (CDA), Van Lith (CDA), Van der Ham (D66), Van Velzen (SP), Timmer (PvdA), De Krom (VVD), Verdaas (PvdA), Kruijsen (PvdA), Samsom (PvdA), Veenendaal (VVD).

Plv. leden: Crone (PvdA), Dezentjé Hamming (VVD), Mastwijk (CDA), Ormel (CDA), Halsema (GL), Luchtenveld (VVD), Boelhouwer (PvdA), Örgü (VVD), Dubbelboer (PvdA), Algra (CDA), Kraneveldt (LPF), Varela (LPF), Ten Hoopen (CDA), Vergeer (SP), Vos (GL), Van der Staaij (SGP), Vietsch (CDA), Sterk (CDA), Haverkamp (CDA), Giskes (D66), Gerkens (SP), Verbeet (PvdA), Balemans (VVD), Waalkens (PvdA), Van Heteren (PvdA), Wolfsen (PvdA), Oplaat (VVD).