28 989
Cultuurnota 2005–2008

nr. 91
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 juli 2008

In de beraadslaging met uw Kamer over de Wet archeologische monumentenzorg (invoering van het verdrag van Malta in Nederland) op 30 maart 2006 heeft staatssecretaris Van der Laan nadere informatie toegezegd over de verdere vormgeving van het regeringsbeleid, inzake de omgang met Nederlands historische scheepswrakken in het buitenland. Bij deze doe ik deze toezegging gestand en deel ik u, mede namens de staatssecretaris van Financiën en de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, verantwoordelijk voor Europese zaken en internationaal cultuurbeleid, het volgende mee.

Bij de vormgeving en uitvoering van het regeringsbeleid voor het beheer van Nederlands historische scheepswrakken in het buitenland zijn drie departementen betrokken. Het ministerie van Buitenlandse Zaken vanwege de betrekkingen tussen Nederland en de betrokken kuststa(a)t(en) en de internationaalrechtelijke advisering, het ministerie van Financiën vanwege het privaatrechtelijk beheer van wrakken waarvan de Nederlandse Staat eigenaar is, zoals schepen van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) en admiraliteitsschepen, en het ministerie van OCW vanwege de archeologische, cultuurhistorische waarde van dit erfgoed. Om deze verschillende aspecten van dit beleid beter op elkaar af te stemmen is in 2002 door de verantwoordelijke staatssecretarissen een beleidskader opgesteld (Tweede Kamer, vergaderjaar 2001–2002, 28 000 V, nr. 62).

Bij de omgang met het VOC-schip «De Rooswijk», aangetroffen op de Goodwin Sands in Britse wateren, bleek evenwel dit kader nog onvoldoende houvast te bieden voor een goed gecoördineerd Nederlands optreden. Na ambtelijk en ministerieel overleg tussen de betrokken ministeries zijn in gezamenlijkheid de volgende stappen gezet.

Het in 2002 opgestelde beleidskader is verfijnd en uitgewerkt in een uit te voeren stappenplan, een zogenaamde beslisboom. Aldus is voor de betrokkenen duidelijk welke stappen in de besluitvorming gezet dienen te worden en wie welke verantwoordelijkheid draagt als er een melding binnenkomt over een mogelijke vondst of bedreiging van een wrak waarvan de Staat der Nederlanden de rechtsopvolger is. De beslisboom zal op de websites van de betrokken ministeries beschikbaar worden gesteld.

Beter gecoördineerd Nederlands optreden wordt eveneens bevorderd met heldere, vastgestelde regels. Daarom heeft de Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken recent een besluit opgesteld voor de instelling van de Commissie scheepsvondsten. Dit besluit formaliseert de inderdepartementale Commissie Nederlands historische scheepsvondsten en scheepsvindplaatsen in den vreemde, vermeldt met welke taken deze commissie is belast en wie er zitting hebben in de commissie. De commissie ressorteert onder het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Het instellingsbesluit wordt zo spoedig mogelijk gepubliceerd in de Staatscourant.

Tenslotte de stand van zaken met betrekking tot het VOC-schip «De Rooswijk». De inzet van de Nederlandse staat is dat «De Rooswijk» geborgen wordt, maar het schip ligt in Britse wateren. De feitelijke berging ligt op het ogenblik stil. Dit wordt veroorzaakt door de aanwijzing van de vindplaats van «De Rooswijk» door de Britse overheid als beschermd archeologisch monument. Alle bergingsactiviteiten zijn hierdoor vergunningsplichtig. De Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten overlegt met betrokkenen, waaronder English Heritage, over de mogelijkheden tot berging.

De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

R. H. A. Plasterk