28 979
Wijziging van de Penitentiaire beginselenwet in verband met verruiming van de mogelijkheden van meerpersoonscelgebruik

24 587
Justitiële Inrichtingen

nr. 10
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 januari 2006

Inleiding

De laatste week van januari start de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de pilot Detentie Concept Lelystad. Over het voornemen van DJI om te experimenteren met een nieuw detentieconcept, waarbij de detentie in cellen voor zes personen wordt uitgevoerd, bent u eerder geïnformeerd bij brief van 6 september 2004 (TK 2003–2004, 28 979 en 24 587, nr. 9). In deze brief wil ik u nader informeren over de pilot te Lelystad.

Algemeen

De pilot Detentie Concept Lelystad (DCL) past in het kader van de functionele sanctietoepassing en de nadere vormgeving daarvan in het omvangrijke actieprogramma De Nieuwe Inrichting (DNI), dat onderdeel vormt van het Veiligheidsprogramma. Afstemming met ketenpartners en regionalisering zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Het DNI-concept komt ook tot uitdrukking in de bouwconcepten voor nieuw te bouwen inrichtingen. U wordt over de voortgang van dit transformatieproces geïnformeerd in het kader van het Veiligheidsprogramma.

DCL is een pilot waarbij 150 gedetineerden in zespersoons cellen verblijven in een beperkt beveiligd regime.

DCL is een geïntegreerd geheel van een nieuw ontworpen gebouw, nieuwe inzichten op het gebied van personeelsinzet, vernieuwing binnen het dagprogramma en innovatieve ondersteuning van elektronica.

Doelgroep en werkwijze

DCL heeft als doelgroep gedetineerden met een netto strafrestant van maximaal vier maanden (arrestanten en detentiefaseerders).

Een nieuw element heeft te maken met de omgang met de gedetineerden. Hier geldt het uitgangspunt dat de gedetineerde zelf verantwoordelijk is om keuzes te maken voor bepaalde activiteiten en om zich aan deze afspraken te houden. Als gedetineerden hun afspraken nakomen, kunnen zij extra’s verdienen, zoals meer telefoontijd of bezoekuren.

Nieuwbouw

Voor de pilot is een nieuwe inrichting gebouwd passend binnen het plan tot capaciteitsuitbreiding van de DJI. Deze nieuwbouw is volledig geënt op de uitgangspunten zoals die gelden voor DCL. De keuze voor de PI Lelystad is ingegeven door de beschikbare bouwgrond en daarmee de nabijheid van gesloten capaciteit voor mogelijke «terugplaatsingen» en de mogelijkheid om de faciliteiten van de bestaande inrichting te gebruiken.

Elektronica

Een sterk innovatief aspect van Detentieconcept Lelystad vormt het gebruik van elektronica. Het doel hiervan is drieledig: het realiseren van een personeelsextensief systeem, bijdragen aan de veiligheid van personeel en bijdragen aan de veiligheid van gedetineerden.

Elektronica wordt op de volgende punten toegepast:

• electronic monitoring (volgsysteem) van gedetineerden.

• gebruik van een PDA (palmtopcomputer) door executief personeel die hen alle informatie over een gedetineerde binnen handbereik geeft, zoals persoonsgegevens, zijn vonnis met einddatum, zijn foto, maar ook positieve of negatieve gedragingen die door andere leden van het paviljoenteam over de gedetineerde zijn gemeld.

• multifunctioneel televisiescherm voor de gedetineerden, dat onder andere wordt ingezet voor telefonie, televisie, weergave van het dagprogramma voor de volgende dag, het maken van bezoekafspraken, het maken van afspraken met de medische dienst en het verstrekken van gegevens over verblijfstijd en vonnis.

• agressiedetectie

• personeelvolgsysteem: ook het personeel draagt een zendertje bij zich, zodat de centrale weet waar iemand zich bevindt. Bij afwijkingen, zoals lange tijd niet bewegen, wordt actie ondernomen. Deze locatiebepaling levert een bijdrage aan de veiligheid van het personeel.

De veiligheid voor medewerkers en gedetineerden is een belangrijke prioriteit binnen de DJI. Daarom is de veiligheid in alle facetten in de voorbereidende periode uitvoerig getest. De groepsondernemingsraad van het gevangeniswezen is nauw betrokken geweest bij de voorbereiding en heeft ingestemd met deze pilot.

Evaluatie

Uiteraard wordt dit experiment geëvalueerd. Ik verwacht de evaluatie van dit detentieconcept in oktober van dit jaar. Op basis van de uitkomsten zal nadere besluitvorming plaats vinden. Indien het detentieconcept succesvol blijkt te zijn zal het concept in Lelystad kunnen worden uitgebreid.

De Minister van Justitie,

J. P. H. Donner