28 965
Zorgplicht bij financiële dienstverlening

nr. 20
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 december 2008

Hierbij voldoe ik aan het verzoek van de vaste commissie van Financiën (2008Z02312/2008D04210) om u de stand van zaken te doen toekomen met betrekking tot de zaak Dexia waarbij ik inga op de lopende rechtszaken en de gevolgen voor het rechtssysteem. Het was helaas niet mogelijk om de informatie binnen drie weken te verstrekken, omdat van diverse instanties informatie moest worden ingewonnen.

Op 25 januari 2007 heeft het Gerechtshof Amsterdam de op 23 juni 2005 ondertekende overeenkomst tussen Dexia, Stichting Leaseverlies, Stichting Eagalease, Consumentenbond en Vereniging van Effectenbezitters verbindend verklaard. Tot en met 31 juli 2007 kon door gedupeerden gebruik worden gemaakt van de opt-out mogelijkheid. Ongeveer 24 700 mensen hebben dit gedaan. Of deze personen alsnog via de rechter trachten hun gelijk te halen, dan wel alsnog met Dexia tot een schikking komen, is niet te voorspellen. Doordat er op steeds meer punten duidelijk wordt wat rechtens is (zie ook hieronder), verwacht ik echter dat zeker niet al deze mensen zich tot de rechter zullen wenden. Ca. 80% van de opt-outers wordt vertegenwoordigd door Leaseproces BV.

Een uitspraak van de Hoge Raad, waarbij een principiële rechtsvraag wordt beantwoord, kan bij een partij tot de conclusie leiden dat (door-)procederen geen zin heeft. Dit is geschied na het arrest van de Hoge Raad van 28 maart 2008, waarbij overeenkomsten als nietig werden beschouwd, die niet mede waren ondertekend door de andere echtgenoot die zich tijdig op die nietigheid beroepen heeft. Dexia heeft gelijksoortige lopende procedures geschikt met volledige terugbetaling. De betreffende procedures worden door de rechter geroyeerd en dus buiten behandeling gesteld.

Thans is er een cassatieberoep aanhangig bij de Hoge Raad dat zowel is ingesteld door een gedupeerde als Dexia. Dexia heeft de bij Dexia-procedures betrokken gerechten verzocht mee te werken aan een standstill gedurende de procedure bij de Hoge Raad. Dit verzoek is door vrijwel alle rechtbanken, inclusief Amsterdam, gehonoreerd. Rechtsvragen die in het cassatieberoep aan de orde zullen komen, hebben onder andere betrekking op de toepasselijkheid van de Wet op het consumentenkrediet, de zorgplicht van Dexia, de omvang en de verdeling van de schade tussen Dexia en gedupeerde en het misleidend karakter van door Dexia gemaakte reclame. Het arrest van de Hoge Raad zal naar verwachting in februari/maart 2009 worden gewezen.

Op 1 oktober 2008 waren er ca. 3 600 Dexia zaken aanhangig, waaronder 378 hoger beroepen. Naar verwachting worden naar aanleiding van het arrest van 28 maart 2008 nog ca. 550 zaken geroyeerd. Dexia heeft hierover al een schikking getroffen met de betrokken cliënten. Daar staat tegenover dat een aantal collectieve zaken door de rechter gesplitst zullen worden, waardoor het aantal procedures met ca. 190 zal gaan stijgen. Omdat Dexia, als de grootste aanbieder van aandelenlease-producten, in Amsterdam is gevestigd, zijn de meeste zaken bij de rechtbank daar (sector kanton) aanhangig. Het aantal aanhangige zaken op 1 oktober 2008 bedroeg bij de rechtbank Amsterdam ca. 3 250 en bij het gerechtshof Amsterdam 143.

Bij brief van 25 oktober 2006 (TK 2006–2007, 28 965, nr. 19) berichtte mijn ambtsvoorganger dat er ca. 4 500 zaken bij de rechtbank Amsterdam aanhangig waren en dat er diverse maatregelen genomen worden om die zaken te kunnen afdoen. Ondanks de sindsdien nieuw aangebrachte zaken is de voorraad afgenomen. Die afname zal naar verwachting doorzetten met de huidige royementen en de duidelijkheid die zal worden geboden met het lopende cassatieberoep. Dat blijkt ook uit een persbericht van de rechtbank Amsterdam van 25 november 2008 waarin wordt vermeld dat de voorraad inmiddels verder is geslonken tot 2 100 zaken. Hoewel de afdoening van de zaken nog steeds aanzienlijke inspanning vergt, verwacht ik niet dat het functioneren van het rechtssysteem door de Dexia-procedures verder in knel zal komen.

De minister van Financiën,

W. J. Bos