28 934
Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2003 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2003 wijzigingen aan te brengen in:

a. de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Defensie;

b. de begrotingsstaat inzake de baten-lastendienst Defensie Telematica Organisatie van dit ministerie.

De in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).

De Minister van Defensie,

H. G. J. Kamp

B. BEGROTINGSTOELICHTING

I DE DEPARTEMENTALE BEGROTING

1. Leeswijzer

Samenvatting begrotingswijzigingen

De mutaties van deze eerste suppletore begroting 2003 hebben voor het grootste deel een technisch karakter. Deze dienen om de bedrijfsvoering veilig te stellen en om de hoofddoelstellingen van Defensie, de inzetbaarheid van de krijgsmacht, te bereiken. Daarnaast zijn bij de Voorjaarsnota extra middelen toegevoegd. Zo is ten laste van het generieke beeld de loonbijstelling 2003 (€ 164,6 miljoen) uitgedeeld, die, in afwachting van toedeling aan de defensieonderdelen, voorlopig gestald is op het niet-beleidsartikel Nominaal en onvoorzien. Voorts zijn de eindejaarsmarge met betrekking tot het uitvoeren van vredesoperaties, ongeveer € 56 miljoen, en de niet in 2002 tot besteding gekomen gelden voor het Europese Veiligheids- en Defensiebeleid (ongeveer € 63,2 miljoen) aan het defensiebudget toegevoegd. Van de belangrijkste budgetverhogingen zijn verder nog te noemen het door het ministerie van Financiën overgeboekte bedrag ten behoeve van de herfasering van de SDD-fase van de JSF en de inrichting van de satellietinterceptiecapaciteit in Nederland (SIGINT) door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de MIVD. Het bedrag ten behoeve van de herfasering SDD-fase maakt onderdeel uit van een meerjarige (intertemporele) compensatie, waardoor de korting welke voor dit onderwerp als maatregel uit het Strategisch Akkoord grofmazig was verwerkt ten laste van het defensiebudget, nu in lijn wordt gebracht met de daadwerkelijke vrijval van het dollarvoordeel over de jaren. Bij Voorjaarsnota is tenslotte ook een aantal taakstellingen opgelegd. Dit betreft onder andere de inhuur van extern personeel en de niet-belastingontvangsten

Prijsbijstelling

Om te voorkomen dat de bedrijfsvoering in gevaar komt doordat mogelijk activiteiten worden geschrapt, zo kan het schrappen van oefeningen de inzetbaarheid van de krijgsmacht aantasten, zijn de begrotingsartikelen op een verwacht prijspeil 2003 gebracht. Dit komt ten laste van het artikelonderdeel Prijsbijstelling van het artikel Nominaal en onvoorzien.

De voorjaarsnotabesluitvorming heeft er toe geleid dat slechts veertig procent van de geraamde prijsbijstelling aan Defensie is toegekend. Het betreft een bedrag van € 33,232 miljoen. Voor het verschil zal tijdens de begrotingsuitvoering een nadere prioriteitsafweging plaatsvinden, mede gerelateerd aan het ten behoeve van de ontwerpbegroting 2004 op te stellen Integraal Defensieplan. De resultaten van deze prioriteitsafweging zullen met de tweede suppletore begroting 2003 worden verwerkt.

Nota van wijziging

De verwachte opbrengsten van de maatregelen die voortvloeiden uit de taakstellingen die Defensie in het Strategisch Akkoord 2002 kreeg opgelegd, zijn met de Nota van wijziging ten laste van de programma-uitgaven van de diverse defensieonderdelen gebracht, omdat nog niet duidelijk was hoe ze konden worden gevonden. Deze suppletore begroting herschikt de opbrengsten over de daarvoor in aanmerking komende artikelonderdelen.

Toelichtingen

Conform de vigerende regelgeving worden in deze suppletore begroting alleen de beleidsmatige mutaties toegelicht.

Nieuwe mutaties

Bij de artikelen worden relevante nieuwe mutaties naar soort en oorzaak opgenomen in de tabel met technische en beleidsmatige mutaties. Tevens wordt in het overzicht «De budgettaire gevolgen van het beleid» weergegeven wat de gevolgen van de mutaties zijn voor de resultaat verantwoordelijke eenheden.

Vredesoperaties

Naar aanleiding van het door de Algemene Rekenkamer gewenste verbeterde inzicht in prestatie-indicatoren is bij deze suppletore begroting 2003 een bijlage gevoegd, die informatie bevat over de personele en materiële inzet bij de verschillende huidige vredesoperaties. Per operatie wordt de bijdrage vermeld.

Voortgang projecten in het kader van het Defensie Materieelproces (DMP)

Zoals vermeld in de begroting 2003 wordt een actualisering van de voortgang van de DMP-projecten gegeven bij de eerste suppletore begroting 2003. In de memorie van toelichting worden de projecten specifiek toegelicht als er een reële prijsoverschrijding c.q. prijsonderschrijding van meer dan € 2,5 miljoen is, of als er een belangrijke wijziging in het product of het tijdsschema is opgetreden. Dit betreft uitsluitend de wijzigingen waarover de Kamer nog niet eerder is geïnformeerd. Overige (kleinere) wijzigingen zijn verwerkt in de actualisering van het Materieelprojectenoverzicht (MPO), dat beschikbaar is op de internetsite van het ministerie van Defensie (www.mindef.nl).

Baten- en lastendiensten

Het aandeel van de baten-lastendienst Defensie Telematica Organisatie (DTO) in de taakstelling van het Strategisch Akkoord 2002 wordt in deze eerste suppletore begroting gepreciseerd.

2. Het beleid

Algemeen

Door middel van het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2003, afgerond op respectievelijk € 321,765 miljoen (exclusief de Nota van wijziging) en € 4,511 miljoen, te verhogen.

De mutaties die tot deze bijstellingen leiden worden in de Voorjaarsnota 2003 (Kamerstukken II, 2002–2003, ......., nr. 1) opgenomen.

De cijfermatige aansluiting van de uitgaven- en ontvangstenniveaus is als volgt te specificeren:

Uitgaven  
   
Stand ingediende ontwerpbegroting 2003€7 311,688 miljoen
– wijzingen naar aanleiding van de Nota van wijziging€– 3,700 miljoen
– wijzigingen 1e suppletore wetsvoorstel 2003€321,765 miljoen
Niveau begroting Defensie (X) in de Voorjaarsnota 2003€7 629,753 miljoen
   
Ontvangsten  
   
– stand ontwerpbegroting 2003€272,623 miljoen
– wijzigingen 1e suppletore wetsvoorstel 2003€4,511 miljoen
Niveau begroting Defensie (X) in de Voorjaarsnota 2003€277,134 miljoen

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Het aantal mutaties in deze suppletore begroting is, mede gezien de demissionaire status van het kabinet, beperkt. In de hieronder opgenomen tabel, die leidt tot de stand van deze eerste suppletore begroting, zijn elf veelal technische mutaties opgenomen. De mutatie inzake de oprichting van de satellietinterceptiecapaciteit en de Voorjaarsnotamutaties zijn echter beleidsmatig.

Overzicht uitgaven

In onderstaand overzicht zijn de mutaties op de uitgaven voor de onderscheiden (beleids)artikelen gespecificeerd (x € 1 miljoen):

OmschrijvingKMKLKluKMarVropsCivielISOKGeheimNom.Alg.Totaal
Ontwerpbegroting 2003 (incl. NVW)1 403,42 209,71 349,4335,6178,433,0140,6230,80,965,81 360,37 307,9
Wijzigingen in samenhang met de Voorjaarsnota 2003            
1.Eindejaarsmarge 2002 Vredesoperaties    56,4      56,4
2.Eindejaarsmarge 2002– 5,4– 25,0– 4,2– 0,7 9,455,2– 0,8 3,9– 4,128,3
3.Overhevelingen andere departementen 0,1 1,5      – 0,41,2
4.Bijstelling ontvangsten   1,8   2,7   4,5
5.Loonbijstelling attachés      0,5    0,5
6.Inrichting satelliet-interceptie capaciteit          20,520,5
7.Uitdeling prijsbijstelling 200319,529,021,53,1 0,51,83,3 – 83,34,60,0
8.Herschikkingen defensieonderdelen11,0– 4,4– 11,1– 2,0 0,40,3– 11,2 13,93,10,0
9.Decentralisatie P-gelden9,843,911,94,7   1,8  – 72,10,0
10.Toekenning loonbijstelling          164,6164,6
11.Wijziging nav. Voorjaarsnota  17,1      – 6,41,912,6
 waaronder toekenning 40% prijsbijst.         33,2 33,2
Afrondingsverschillen         0,1 0,1
Stand Voorjaarsnota 20031 438,32 253,31 384,6344,0234,843,3198,4226,60,9191,81 313,87 629,8

Budgettair Kader

1/2. Doorwerking in 2003 van de eindejaarsmarge 2002

De budgettoevoeging van € 56,4 miljoen betreft de budgetten voor vredesoperaties die ten tijde van de tweede suppletore begroting 2002 reeds werden vrijgegeven en in het kader van de eindejaarsmargesystematiek doorgeschoven werden naar 2003. De overige budgettoevoegingen in het kader van de eindejaarsmarge bedragen per saldo € 28,368 miljoen en hebben betrekking op alle defensieonderdelen. Ten tijde van de tweede suppletore begroting werd hiervan reeds een bedrag van € 70,0 miljoen niet bestede EVDB-gelden doorgeschoven naar 2003.

3. Overhevelingen van/naar andere departementen

De defensiebegroting werd per saldo met € 1,576 miljoen verhoogd door twee overhevelingen van andere departementen. De mutaties betreffen een overheveling van € 0,067 miljoen van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) ten behoeve van het BOSCO (brandstoffen)bedrijf bij het Landelijk Bevoorradingsbedrijf van de Koninklijke landmacht (LBBKL). Van het ministerie van Justitie komt tot en met 2006 een jaarlijkse bijdrage van € 1,509 miljoen voor het defensieaandeel in de aanpak van drugskoeriers.

Tevens werd € 0,4 miljoen overgeheveld naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, ten behoeve van de cryptofaciliteit van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).

4. Ramingsbijstelling ontvangsten

Het defensiebudget wordt bijgesteld met € 4,511 miljoen voor hogere ontvangsten. Het betreft vooral de hogere ontvangsten bij de defensieonderdelen Dico en Koninklijke marechaussee.

5. Loonbijstelling attachés

Met deze mutatie is vanuit de HGIS het loonpeil van de attachés op het niveau 2003 gebracht.

6. Inrichting satellietinterceptiecapaciteit

Deze mutatie betreft de budgettoevoeging door het ministerie van Financiën om een dergelijke capaciteit in Nederland in te richten. Het betreft een samenwerkingsproject tussen de AIVD en de MIVD.

7/11. Uitdeling prijsbijstelling

Met deze eerste suppletore begroting wordt de berekende prijsbijstelling ad € 83,033 miljoen (intern) uitgedeeld over de daarvoor in aanmerking komende (niet-)beleidsartikelen. Als onderdeel van de voorjaarsnotamutaties is 40% van de oorspronkelijk benodigde prijsbijstelling aan de departementen toegekend. Voor Defensie gaat het voor 2003 om een bedrag van € 33,232 miljoen.

8. Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Om uiteenlopende redenen zijn tussen de diverse defensieonderdelen de nodige bedragen herschikt. Twee opvallende, defensiebrede mutaties zijn het project Milsatcom, dat door de Koninklijke marine mede voor de overige krijgsmachtdelen wordt uitgevoerd, waaraan de andere defensieonderdelen budget bijdragen. Een andere opmerkelijke mutatie is de overheveling van de budgetten voor de inhuur van transportcapaciteit vanuit het Dico naar de andere defensieonderdelen. Als gevolg van het constante streven naar een doelmatiger besteding van de beschikbare defensiemiddelen, is besloten om de budgetten voor de inhuur van transportcapaciteit bij de afnemende defensieonderdelen te leggen.

9. Decentralisatie P-gelden

Een van de speerpunten van het defensiebeleid is de «versterking van het personeelsbeleid». Voor dit speerpunt zijn in het verleden gelden toegevoegd aan de defensiebegroting en zijn ook intern gelden vrijgemaakt. Voor de besteding van deze gelden is centraal beleid ontwikkeld. Een deel van de voor de speerpunt bestemde gelden is reeds in eerdere begrotingscycli toebedeeld aan de uitvoerende defensieonderdelen. Voor die onderdelen waarvoor door de uitvoerende defensieonderdelen nog geen goed gekeurde uitvoeringsmaatregelingen waren genomen, was het budget nog niet toegekend. Inmiddels is door de defensieonderdelen verder invulling gegeven aan het geformuleerde beleid en kunnen de hiervoor bestemde budgetten aan hen worden toegekend.

10. Uitdeling loonbijstelling 2003

Met deze mutatie van € 164,554 miljoen kan het loonniveau ten tijde van de Voorjaarsnota binnen Defensie worden gebracht op het niveau voor het jaar 2003, zoals dat is overeengekomen in het in november 2001 gesloten arbeidsvoorwaardenakkoord 2001–2003. Tijdens de verdere uitvoering van de begroting zal dit bedrag worden uitgedeeld aan de daarvoor in aanmerking komende defensieonderdelen.

11. Voorjaarsnota

In de ministerraad van 16 en 23 mei 2003 werden de voor Defensie relevante mutaties voor de Voorjaarsnota 2003 vastgesteld. Naast de reeds genoemde mutaties met betrekking tot loon- en prijsbijstelling, zijn hierin voor Defensie de volgende posten opgenomen:

Bedragen x € 1 000

OmschrijvingArtikel2003
Maatregelen  
Beperking inhuur externen80.02– 2 000
Rentecompensatie agentschappen80.02– 465
Taakstelling subsidies80.02– 148
Taakstelling niet-belastingontvangsten80.02– 3 800
Totaal maatregelen – 6 413
Intensiveringen  
Herfasering dollarvoordeel SDD-fase03.0317 100
Correctie subsidie TNO90.151 875
Totaal intensiveringen 18 975
Totaal Voorjaarsnota 2003 12 562

Korte toelichting op de Voorjaarsnotamutaties

Beperking inhuur externen

Dit betreft een versnelling naar 2003 van een taakstelling op de inhuur externen uit het voorliggende Hoofdlijnenakkoord.

Rentecompensatie agentschappen

Dit betreft een technische doorwerking van een mutatie uit de tweede suppletore begroting 2001 en heeft betrekking op de bijstelling van de structurele rentecompensatie die Defensie heeft ontvangen als onderdeel van de vermogensconversie agentschappen.

Herfasering dollarvoordeel SDD-fase

Deze mutatie maakt deel uit van de bovengenoemde intertemporele compensatie van het dollarvoordeel.

Correctie subsidie TNO

Met deze mutatie wordt Defensie gecompenseerd voor een te hoge aanslag in de taakstelling betreffende subsidies zoals neergelegd in het Strategisch Akkoord 2002.

Taakstellingen

Deze mutaties betreffen het aandeel van Defensie in de betrokken Rijksbrede taakstellingen.

Overzicht ontvangsten

In onderstaand overzicht zijn de mutaties op de uitgaven voor de onderscheiden (beleids)artikelen gespecificeerd (x € 1 miljoen):

OmschrijvingKMKLKluKMarVropsCivielISOKGeh.Nom.Alg.Totaal
Ontwerpbegroting 2003 (incl. NvW)115,959,539,15,21,45,314,422,5  9,3272,6
Wijzigingen in samenhang met de Voorjaarsnota 2003            
             
Bijstelling ontvangsten   1,8   2,7   4,5
Stand Voorjaarsnota 2003115,959,539,17,01,45,314,425,20,00,09,3277,1

2.2 De beleidsartikelen

Beleidsartikel 01. Koninklijke marine

De financiële middelen die de Koninklijke marine ten tijde van de eerste suppletore begroting 2003 ter beschikking staan, zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 01. Koninklijke marine

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e suppletore begrotingTotaal mutatiesStand 1e suppletore begroting
 (1)(2)(3)(4)=(2+3)(5)=(1+4)
Verplichtingen1 234 999– 33 02439 7526 7281 241 727
Uitgaven     
Programma-uitgaven     
Commandant der Zeemacht in Nederland342 113– 33 02432 650– 374341 739
Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied70 458 0070 458
Commandant van het Korps mariniers121 887 – 3 601– 3 601118 286
Ondersteunende eenheden283 017 1 0411 041284 058
Subsidies149 – 24– 24125
Investeringen411 534 – 7 016– 7 016404 518
Totaal programma-uitgaven1 229 158– 33 02423 050– 9 9741 219 184
      
Apparaatsuitgaven     
Admiraliteit195 099 11 82811 828206 927
Wachtgelden en inactiviteitswedden12 186 0012 186
Totaal apparaatsuitgaven207 285011 82811 828219 113
Totale uitgaven1 436 443– 33 02434 8781 8541 438 297
Ontvangsten115 920 00115 920

Toelichting

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1 000)Programma-uitgavenApparaats-uitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties:     
Prijsbijstelling 19 457  19 457
Decentralisatie P-gelden 9 768  9 768
Overheveling DVVO 2 297  2 297
Overheveling MILSATCOM  12 410 12 410
Overhevelingen andere DO'n142– 2 906– 846 – 3 610
Interne overhevelingen2 250– 2 770520 0
Kasritme overeenkomst KSG  12 700 12 700
Aanpassen kasritme LCF  – 3 757 – 3 757
Aanpassen kasritme PAM  – 9 874 – 9 874
Aanpassen kasritme overig– 1 726– 3 718931 – 4 513
Sub-totaal technische mutaties66622 12812 084034 878
      
Beleidsmatige mutaties:     
Uitstel 3e mariniersbataljon19 100 – 19 100 0
Korting subsidies24  – 240
Inhuur personeel800– 800  0
IV-marktordening2 800– 2 800  0
Afstoten AMBV's2 300– 2 300  0
Reductie personeel4 400– 4 400  0
Sub-totaal beleidsmatige mutaties29 424– 10 300– 19 100– 240
Totaal30 09011 828– 7 016– 2434 878

Toelichting beleidsmatige mutaties

Voor de gestalde maatregelen, voortvloeiend uit de taakstelling van € 33,024 miljoen voor de Koninklijke marine, welke conform de Nota van wijziging waren gestald op de programma-uitgaven, zijn in deze suppletore begroting voor de relevante bedragen herschikkingen verwerkt naar de daarvoor in aanmerking komende artikelonderdelen/ressorts van dit beleidsartikel.

De volgende beleidsmatige mutaties hangen samen met deze nadere uitwerking van het Strategisch Akkoord 2002:

Uitstel 3e Mariniersbataljon

Eén van de maatregelen in het afgesloten Strategisch Akkoord 2002 is het uitstel van het derde mariniersbataljon. Als gevolg hiervan worden de daarvoor benodigde investeringen in infrastructuur en materieel uitgesteld. De hierdoor behaalde besparingen in de exploitatie bij het Korps mariniers zijn reeds verwerkt onder de initieel bij de programma-uitgaven gestalde totaalreeks.

IV-marktordening

Efficiencymaatregelen bij de DTO zullen naar verwachting leiden tot lagere tarieven. De hiervoor geraamde besparingen zijn vooralsnog verwerkt onder apparaatsuitgaven.

Afstoten AMBV's

In het kader van het Strategisch Akkoord 2002 worden twee mijnenbestrijdingsvaartuigen afgestoten. Dit leidt in 2003 tot besparingen in ondermeer onderhoudskosten en een reductie in het aantal vaardagen.

Reductie personeel

De diverse maatregelen in het Strategisch Akkoord 2002 leiden tot een verlaging van de personele behoefte. De instroombeperkende en uitstroombevorderende maatregelen zullen in 2003 naar verwachting leiden tot een besparing op personeelskosten.

De bovenstaande taakreducties leiden tot wijzigingen in de volgende prestatie-indicatoren:

– bij «Nationale en internationale oefeningen en overige activiteiten» van het CZMNED een verlaging met 20 vaardagen tot een nieuwe raming van 248 vaardagen;

– bij het aantal «Mensoefendagen training» van de CKMARNS een verlaging van 3361 tot een aangepaste raming van 57 968;

– bij het aantal «Reparatieorders ten behoeve van CZMNED» onder Materieel-Logistiek een daling met 200 tot 10 700.

Beleidsartikel 02. Koninklijke landmacht

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het beleidsartikel Koninklijke landmacht zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 02. Koninklijke landmacht

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begrotingMutaties via NvW en amen-dementenMutaties 1e suppletore begrotingTotaal mutatiesStand 1e suppletore begroting
 (1)(2)(3)(4)=(2+3)(5)=(1+4)
Verplichtingen2 230 379– 19 46851 79032 3222 262 701
Uitgaven     
Programma-uitgaven     
1 Divisie «7 December»574 130– 19 46842 91223 444597 574
Nationaal Commando, exclusief Civiele Taken631 655 – 92 879– 92 879538 776
Opleidings- en trainingscommando KL236 031 – 7 960– 7 960228 071
Subsidies en bijdragen949 – 200– 200749
Investeringen388 260 – 23 961– 23 961364 299
Totaal programma-uitgaven1 831 025– 19 468– 82 088– 101 5561 729 469
      
Apparaatsuitgaven     
Landmachtstaf111 136 56 40756 407167 543
Overige eenheden BLS251 483 69 25269 252320 735
Wachtgelden en inactiviteitswedden35 521 0035 521
Totaal apparaatsuitgaven398 1400125 659125 659523 799
Totale uitgaven2 229 165– 19 46843 57124 1032 253 268
Ontvangsten59 493 0059 493

Toelichting Nota van wijziging

De maatregelen, voortvloeiend uit de taakstelling voor de Koninklijke landmacht, die een gevolg was van de Nota van wijziging door het Strategisch Akkoord 2002, waren gestald op de programma-uitgaven en zijn in deze suppletore begroting voor het hiermee gemoeide bedrag van € 19,468 miljoen herschikt over de daarvoor in aanmerking komende ressorts van dit beleidsartikel alwaar de maatregelen neerslaan.

De budgetmutaties die hebben geleid tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn in onderstaande tabel weergegeven.

(Bedragen x € 1000)Programma-uitgaven Apparaats-uitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties:     
Prijsbijstelling 200311 5456 92110 538 29 004
Decentralisatie gestalde P-gelden043 591  43 591
Diverse overhevelingen, eindejaarsmarge e.d.– 90 75387 726– 34 499 – 37 526
Overheveling van Dico transportcapaciteit8 129605  8 734
Sub-totaal technische mutaties– 71 079138 843– 23 961043 803
      
Beleidsmatige mutaties:     
      
Aanpassing personeelsramingen2 359– 2 39100– 32
Verwerking Nota van wijziging:19 268  019 268
– taakstelling subsidies   – 200– 200
– taakstelling vermindering militair personeel– 3 879– 721  – 4 600
– taakstelling data en telecommunicatie – 8 800  – 8 800
– taakstelling inhuur– 1 628– 372  – 2 000
– taakstelling selectieve vacaturestop burgerpersoneel– 2 968– 900  – 3 868
Sub-totaal beleidsmatige mutaties13 152– 13 1840– 200– 232
Totaal– 57 927125 659– 23 961– 20043 571

Toelichting beleidsmatige mutaties

Personeelsraming

Door de gunstige wervingsresultaten in 2002 is de begrotingssterkte 2003 hoger dan in de begroting 2003 is geraamd. Hierdoor is het uitgavenniveau bijgesteld. Verder is de begrotingssterkte bijgesteld met de gevolgen van het Strategisch Akkoord 2002, de ingestelde vacaturestop voor het burgerpersoneel, de mogelijkheid voor militair personeel om vervroegd uit te treden voorafgaand aan het gebruik van de UKW-regeling en de beperking van de instroom van militair personeel.

Verwerking Nota van wijziging

Met deze mutatie is de naar aanleiding van de Nota van wijziging op programma-uitgaven gestalde taakstelling van € 19,468 miljoen, herschikt naar de op de vermelde taakstellingen betrekking hebbende artikelonder-delen/ressorts.

Investeringen

De uitgavenverlaging van € 23,961 miljoen wordt verklaard bij de hierna vermelde onderdelen.

Verwerking mutaties investeringen

Artikelonderdeel (bedragen x € 1 000) 
Automatisering1 646
Logistiek– 9 888
Commandovoering, verbindingen en gevechtsinlichtingen– 4 770
Elektronisch materieel4 225
Nucleair, biologisch en chemisch materieel1 524
Luchtverdediging883
Manoeuvre– 7 565
Vuursteun– 3 608
Gevechtssteun– 1 636
Infrastructuur– 4 772
Totaal– 23 961

Automatisering

Door vertraging van het project Tracking en Tracing als gevolg van het uitblijven van besluitvorming over Matlog-IV is de verplichting van het project verschoven naar 2004.

Logistiek

De uitgaven dalen per saldo met name door vertraging in de behoeftestellingsfase van het project Geneeskundig materieel en door wijziging in het afleverschema van het in 2002 afgesloten contract voor het project Vervanging Trekker/oplegger combinatie (TROPCO) 400/650 kN. Daarnaast zijn uitgaven geraamd ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek en aanvullende behoeften voor het project MOGOS.

Commandovoering, verbindingen en gevechtsinlichtingen

De uitgavendaling vindt zijn oorzaak hoofdzakelijk in het feit dat geen uitgaven worden geraamd voor het project MILSATCOM omdat dit project in 2002 budgettair is overgeheveld naar de Koninlijke marine en het project TITAAN, doordat hierin vertraging is opgetreden in de behoeftestelling. Hiertegenover stijgen de uitgaven doordat een deel van de projecten Vervanging tactische telecommunicatie en C2 support-centre vertraagd zijn naar 2003 omdat niet alle geplande leveringen in 2002 werden gerealiseerd.

Elektronisch materieel

De verhoging van de uitgaven wordt veroorzaakt door vertraging in de behoeftestelling aan uitbreiding van het frequentiebereik voor de EOV-systemen.

Manoeuvre

In dit onderdeel is een reservering opgenomen ten behoeve van de terugbetaling aan de Koninklijke marechaussee van een lening uit 2002.

De uitgaven dalen enerzijds doordat met name de besluitvorming voor het contract voor het project TACTIS (Tactische indoor simulator) is vertraagd. Anderzijds stijgen de uitgaven door vertraging in de leveringen in 2002 waardoor voor de projecten Licht Verkennings- en Bewakingsvoertuig (LVB), Vervanging Pantservoertuigen (MRAT/AD) en Duelsimulatoren/ geïnstumentaliseerd oefenterrein de uitgaven in 2003 worden voorzien. Deze leveringen vinden nu plaats in 2003.

Vuursteun

De verlaging van de uitgaven wordt voornamelijk veroorzaakt doordat het project Waarnemingsopbouw is gerealiseerd als onderdeel van het project Licht Verkennings- en Bewakingsvoertuig en daardoor vanuit het onderdeel Vuursteun opgenomen is bij het onderdeel Manoeuvre.

Beleidsartikel 03. Koninklijke luchtmacht

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het beleidsartikel Koninklijke luchtmacht zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 03. Koninklijke luchtmacht

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp- begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen1 467 497– 48 00035 135– 12 8651 454 632
Uitgaven     
Programma-uitgaven     
Tactische luchtmacht441 339– 75 00070 629– 4 371436 968
Logistiek Centrum Koninklijke Luchtmacht (LCKLu)111 823 – 12 119– 12 11999 704
Koninklijke Militaire School Luchtmacht (KMSL)87 646 – 629– 62987 017
Investeringen425 269 – 9 202– 9 202416 067
Subsidies0 000
Totaal programma-uitgaven1 066 077– 75 00048 679– 26 3211 039 756
Apparaatsuitgaven     
Staf Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten (Staf BDL)351 191 – 13 864– 13 864337 327
Wachtgelden en inactiviteitswedden7 176 3203207 496
Totaal apparaatsuitgaven358 3670– 13 544– 13 544344 823
Totale uitgaven1 424 444– 75 00035 135– 39 8651 384 579
Ontvangsten39 097 0039 097

Toelichting

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1 000)Programma-uitgavenApparaats-uitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties;     
Prijsbijstelling13 136–8 400 21 536
Decentralisatie P-gelden 11 871  11 871
Overhevelingen2 384– 10 809– 2 691 – 11 116
Eindejaarsmarge– 23 223– 9 00627 973 – 4 256
Sub-totaal technische mutaties– 7 703– 7 94433 682–18 035
      
Beleidsmatige mutaties;     
Operationeel65 584 – 65 584
Activiteiten – 5 600– – 5 600
Investeringen  – 42 884 – 42 884
Sub-totaal beleidsmatige mutaties65 584– 5 600– 42 884–17 100
Totaal57 881– 13 544– 9 202–35 135

Toelichting beleidsmatige mutaties

Herschikking Nota van wijziging

Met de Nota van wijziging is voor het jaar 2003 een financiële invulling gegeven aan het Strategisch Akkoord 2002. Het hiermee gemoeide bedrag (€ 75 miljoen) was tijdelijk gestald binnen het exploitatiebudget van het ressort Tactische luchtmacht. In deze suppletore begroting is de taakstelling verwerkt hetgeen leidt tot mutaties binnen dit beleidsartikel. De hiermee samenhangende maatregelen die zijn verwerkt ten laste van de investeringen betreffen voornamelijk:

– de ramingsbijstelling SDD-fase (€ 30 miljoen);

– de vertraging PAC III (€ 27 miljoen); dit project is doorgeschoven naar 2005.

Daarnaast zijn taakstellingen doorgevoerd die betrekking hebben op de inhuur van externen en burger- en militair personeel.

Bij de vaststelling van de Voorjaarsnota 2003 is de voornoemde ramingsbijstelling van de SDD-fase in de tijd herfaseerd. Voor 2003 is hierdoor een bedrag toegevoegd van € 17,1 miljoen.

IV-marktordening

In de Nota van wijziging is de taakstelling «IV-marktordening» (€ 3,8 miljoen) ten onrechte ten laste van de exploitatie gebracht. Deze mutatie wordt nu teruggeboekt naar het investeringsartikel.

Bird Avoidance Model (BAM)

Dit project was geraamd binnen het exploitatiebudget (€ 0,516 miljoen). Het betreft echter een investeringsproject, waardoor nu de hiervoor gereserveerde fondsen worden teruggeboekt naar het onderdeel investeringen.

Beleidsartikel 04. Koninklijke marechaussee

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het beleidsartikel Koninklijke marechaussee zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 04. Koninklijke marechaussee

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp- begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen344 589– 5 3009 3674 067348 656
Uitgaven     
Programma-uitgaven     
Operationele taakvelden     
– Beveiliging44 085 – 389– 38943 696
– Handhaven vreemdelingenwet96 987– 5 3004 997– 30396 684
– Politietaken Defensie (exclusief Internationale en vredesoperaties)53 510 49249254 002
– Politietaken burgerluchtvaartterreinen8 209 78788 287
– Assistentieverlening, samenwerking en bijstand4 561 41414 602
Investeringen36 064 – 66– 6635 998
Totaal programma-uitgaven243 416– 5 3005 153– 147243 269
      
Apparaatsuitgaven     
– Staven Koninklijke marechaussee38 309 2 7612 76141 070
– Opleidingscentrum58 375 52352358 898
Wachtgelden en inactiviteitswedden753 00753
Totaal apparaatsuitgaven97 43703 2843 284100 721
Totale uitgaven340 853– 5 3008 4373 137343 990
Ontvangsten5 200 1 8001 8007 000

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1 000)Programma uitgavenApparaatsuitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties:     
Prijsbijstelling1 47170587003 046
Decentralisatie P-gelden 4 737  4 737
Overige mutaties3 974– 2 050– 9360988
Sub-totaal technische mutaties5 4453 392– 6608 771
      
Beleidsmatige mutaties:     
Bewaking Prinses Juliana Kazerne– 690– 330  – 1 020
Overheveling i.v.m. aanpak drugskoeriers1 287222001 509
Overname inzake beveiliging– 823   – 823
Sub-totaal beleidsmatige mutaties– 226– 10800– 334
Totaal5 2193 284– 6608 437

Toelichting beleidsmatige mutaties

Beëindiging bewaking Prinses Julianakazerne

De Koninklijke marechaussee heeft van de minister van Defensie de opdracht gekregen het Koninklijk object «De Horsten» te Wassenaar te beveiligen. Om deze opdracht uit te kunnen voeren, heeft de Koninklijke marechaussee de beveiligingstaak op de Prinses Julianakazerne beëindigd en overgedragen aan de Koninklijke landmacht.

Overheveling ministerie van Justitie in het kader van drugskoeriers

Aan het verzoek van het ministerie van Justitie om, in het kader van drugskoeriers, tot uitbreiding van het Schipholteam te komen, is door de Koninklijke marechaussee invulling gegeven.

Overheveling overeenkomst Centrale organisatie en Koninklijke marine inzake beveiliging

De overname van de gewapende wacht bij het Kerndepartement door het Marine Beveiligingskorps, heeft tot genoemde mutatie geleid.

Beleidsartikel 09. Vredesoperaties

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het beleidsartikel Vredesoperaties zijn als volgt te specificeren.

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 09. Vredesoperaties

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen178 401 56 38756 387234 788
Uitgaven     
VN-contributies59 445 – 9 945– 9 94549 500
SFOR75 000 – 9 125– 9 12565 875
TASK FORCE FOX5 000 – 3 000– 3 0002 000
ISAF/ISAF HQ10 000 26 11526 11536 115
Enduring Freedom13 800 21 50021 50035 300
Display Deterrence (voorheen Tulip Guardian/ Patriots)0 6 0006 0006 000
EUPM0 2 0152 0152 015
Overige operaties0 5 9005 9005 900
Contributie bijdrage NAVO/PSO en EU1 815 3163162 131
Restant voorziening vredesoperaties13 341 16 61116 61129 952
Totale uitgaven178 401 56 38756 387234 788
Ontvangsten1 407   1 407

In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de personele en materiële inzet van de huidige vredesoperaties.

De mutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting zijn onderstaand weergegeven. Hierbij is de eindejaarsmarge aangewend ter invulling van de beleidsmatige mutaties:

Bedragen x € 1 000Bedrag mutatie
Beleidsmatige mutaties 
Bijstelling bestaande operaties (SFOR/TFF/overige operaties)– 6 225
Verlenging van de operaties: Enduring Freedom/EUPM23 515
Nieuwe operaties (HQ ISAF/ Display Deterrence/EU-contributie)32 431
Bijstelling VN-contributies– 9 945
Toevoeging voorziening vredesoperaties16 611
Totaal56 387

Toelichting beleidsmatige mutaties

Als gevolg van het kabinetsbesluit tot deelname aan de operaties Enduring Freedom, ISAF (HQ) en Display Deterrence zijn ten laste van de eindejaarsmarge gelden toegevoegd aan het budget voor vredesoperaties.

Voor een beter inzicht in de geraamde uitgaven wordt onderstaand nog een nadere detaillering gegeven van de geraamde bedragen per onderdeel met een korte toelichting.

Hierna wordt een korte toelichting van een aantal operaties, waaronder VN-contributies, gegeven. Voor een nadere uiteenzetting van de wijze waarop en de mate waarin wordt deelgenomen aan operaties, wordt verwezen naar de bijlage vredesoperaties.

A. Contributies

VN-contributies

Op basis van het aantal vredesoperaties dat de VN op dit moment uitvoert en heeft gebudgetteerd, wordt thans een bijdrage van Nederland in de VN-contributies voorzien van € 49,5 miljoen. Dit betekent ten opzichte van de ontwerpbegroting 2003 een neerwaartse bijstelling van het budget met € 9,945 miljoen. De Nederlandse bijdrage is 1,74% van de geraamde uitgaven van de door de VN geïnitieerde operaties.

Bijdragen in overige operaties

NAVO Peace Support Operations (PSO)

Per de begroting 2000 worden de gemeenschappelijke uitgaven van de Navo voor vredesoperaties separaat geadministreerd. Het Nederlandse aandeel in deze uitgaven bedraagt € 1,815 miljoen per jaar.

Contributiebijdrage Europese Unie

Nederland draagt bij aan de door de EU geleide operatie Allied Harmony in Macedonië. De Nederlandse bijdrage is 5,06% op het totaal geraamde budgetbedrag van de operatie.

B. Inzet militaire middelen enzovoorts

Mechbat. Stabilisation Force (SFOR)

Het betreft de inzet van het gemechaniseerd infanteriebataljon, inclusief staf, ten behoeve van de operatie SFOR in Bosnië/Herzegovina. Ten opzichte van de ontwerpbegroting is het budget met € 9,125 miljoen naar beneden bijgesteld. Dit wordt veroorzaakt door een personele reductie van SFOR (ongeveer 250 vte'n).

Task Force Fox

Eind december 2002 is de Nederlandse militaire inzet in de operatie TFF beëindigd. De onder TFF geraamde uitgaven betreffen de herstelkosten van de vanuit TFF teruggekeerd materieel en daarnaast naijlende betalingen van de verplichtingen uit 2002.

European Union Police Mission (EUPM)

Het doel van de EUPM is het coachen van het midden- en hogere Bosnische politiekader in het uitoefenen van politietaken naar Europees Model. De Nederlandse bijdrage bestaat uit twintig militairen van de Koninklijke marechaussee en acht civiele politiefunctionarissen.

Display Deterrence

Op 7 februari 2003 heeft de Nederlandse Regering ingestemd op het Turkse verzoek om militaire ondersteuning te leveren bij de verdediging van het Turks grondgebied tegen een mogelijke WMD van Irak. De Nederlandse bijdrage bestaat uit het stationeren van drie patriotraketverdedigingsssytemen en de inzet van ongeveer 360 militairen. Op 16 april 2003 is besloten de Nederlandse steunverlening te beëindigen. Het materiaal is verscheept en het personeel teruggehaald.

International Security Assistance Force (ISAF)/ ISAF III HQ

Vanaf 21 januari 2002 neemt Nederland deel aan de International Security Assistance Force in Afghanistan op basis van de VN-Veiligheidsraads-resolutie 1386. Volgens deze resolutie dient de veiligheidsmacht de Afghanen te assisteren bij de handhaving van de veiligheid in Kabul. Op 10 februari 2003 hebben Nederland en Duitsland gezamenlijk van Turkije het Lead Nationschap in ISAF overgenomen met het D/NL snel inzetbare hoofdkwartier uit Münster. In de ontwerpbegroting 2003 was de inzet van HRF HQ nog niet voorzien (€ 24,5 miljoen). Tevens is ISAF met twee maanden verlengd om aan te sluiten bij de periode van het leadnationschap (tot 10 augustus 2003).

Operatie Enduring Freedom (OEF)

In het kader van de strijd tegen het terrorisme neemt de Nederlandse krijgsmacht deel aan OEF. De militaire acties, gericht tegen terroristische groeperingen, blijven ook in 2003 van kracht. Hiertoe is de inzet van F-16's met zes maanden verlengd. Ook voor de uitvoering van «Intelligence, Surveillance and Reconnaisance»-taken is de inzet van een Nederlands Maritieme Patrouillevliegtuig (MPS) verlengd tot 1 juli 2003. Hetzelfde geldt voor het fregat dat actief is rond het Arabisch schiereiland. Deze verlengingen waren niet voorzien in de ontwerpbegroting 2003.

Overige (kleine) operaties en bijdrage

De geraamde uitgaven onder de overige kleine missies zijn overwegend personele en materiële exploitatiekosten. Voor operaties die reeds beëindigd zijn, zoals KFOR en UNMEE, zijn de geraamde uitgaven vooral de herstelkosten van het vanuit het operatiegebied teruggekeerd materieel.

Beleidsartikel 10. Civiele Taken

De financiële middelen die ten tijde van de eerste suppletore begroting 2003 ter beschikking staan ten behoeve van de civiele taken, zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 10. Civiele Taken

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen33 026 10 23310 23343 259
Uitgaven     
Kustwacht Nederlandse Antillen en Aruba19 004 7 2627 26226 266
Kustwacht Nederland5 764 1 0091 0096 773
Explosievenopruiming8 258 1 6901 6909 948
Hulp aan civiele overheden  272272272
Totale uitgaven33 026 10 23310 23343 259
Ontvangsten5 292 005 292

Toelichting

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 is in onderstaande tabel weergegeven:

Bedragen x € 1 000Bedrag mutatie
Technische mutaties 
Eindejaarsmarge9 399
Prijsbijstelling473
Overige361
Totaal technische mutaties10 233

Beleidsartikel 11. Internationale Samenwerking

Budgettaire gevolgen van het beleidsartikel 11. Internationale Samenwerking

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen303 005– 5002 6952 195305 200
Uitgaven     
Bijdrage aan de Navo     
Navo Veiligheidsprojecten in Nederland17 470 85685618 326
Bijdrage aan het Navo Veiligheids Investeringsprogramma29 204 – 7 778– 7 77821 426
Investeringen AWACS3 083   3 083
Exploitatie AWACS7 389   7 389
Bijdragen aan de militaire begroting van de Navo13 595   13 595
Overige bijdragen2 111   2 111
Totaal bijdrage aan Navo72 8520– 6 922– 6 92265 930
      
EVDB44 534– 50064 09363 593108 127
Attachés (HGIS)22 279 52452422 803
Overige Internationale samenwerking1 420 1331331 553
Subtotaal68 233– 50064 75064 250132 483
Totale uitgaven141 085– 50057 82857 328198 413
Ontvangsten Navo14 430   14 430

Navo

De mutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn onderstaand weergegeven.

Bedragen x € 1 000

 Bedrag mutatie
Technische mutaties 
Eindejaarsmarge– 7 778
Prijsbijstelling856
Totaal– 6 922

EVDB

De mutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn onderstaand weergegeven.

Bedragen x € 1 000

 Bedrag mutatie
Technische mutaties 
Eindejaarsmarge63 200
Prijsbijstelling893
Totaal64 093

Attachés (HGIS)

De mutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn onderstaand weergegeven. Het voorstel tot toekennen van de loonbijstelling ten laste van het HGIS-budget is gehonoreerd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Bedragen x € 1 000

 Bedrag mutatie
Technische mutaties 
SVZK korting– 6
Loonbijstelling door BuZa530
Totaal524

De uitgaven voor attachés bestaan uit salarissen en persoonsgerelateerde uitgaven en overige materiële uitgaven. Tevens is in dit beleidsartikelonderdeel de NDOC- en NOC-cursussen van het Instituut Defensie Leergangen (IDL) in het kader van internationale samenwerking (Moe-beleid) ondergebracht. Momenteel genieten 105 defensiemedewerkers een DBZV-vergoeding (Dienst Buitenlandse Zaken Voorzieningen). Deze medewerkers zijn werkzaam op 25 ambassadeposten in het buitenland.

Internationale Samenwerking

De mutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting zijn onderstaand weergegeven.

Bedragen x € 1 000

 Bedrag mutatie
Technische mutaties 
Eindejaarsmarge– 164
Herschikking weu satelliet260
Prijsbijstelling37
Totaal133

De negatieve eindejaarsmarge wordt deels als taakstellende korting verwerkt op het Moe-beleid voor het jaar 2003. De stijging in de pensioenvergoeding van het personeel van het satellietcentrum veroorzaakt een tekort op het budget internationale samenwerking en verklaart deze herschikking.

2.3 De niet-beleidsartikelen

Niet-beleidsartikel 60. Ondersteuning krijgsmacht

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het niet-beleidsartikel Ondersteuning krijgsmacht zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het niet-beleidsartikel 60. Ondersteuning krijgsmacht

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen231 438– 6 100– 4 224– 10 324221 114
Uitgaven     
Programma-uitgaven     
Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie60 185– 6 100– 9 689– 15 78944 396
Instituut Keuring en Selectie Defensie15 860 909015 950
Militair Geneeskundig Facilitair Bedrijf57 132 24424457 376
Instituut Defensie Leergangen10 788 10210210 890
Overige Interservice Diensten49 377 1 0661 06650 443
Investeringen23 441 3 1703 17026 611
Totaal programma-uitgaven216 783– 6 100– 5 017– 11 117205 666
      
Apparaatsuitgaven     
Staf Defensie Interservice Commando15 492 81881816 310
Wachtgelden en inactiviteitswedden4 661 – 25– 254 636
Totaal apparaatsuitgaven20 153079379320 946
Totale uitgaven236 936– 6 100– 4 224– 10 324226 612
Ontvangsten22 50102 7112 71125 212

Toelichting

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 zijn in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1000)Programma-uitgavenApparaats- uitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties:     
Prijsbijstelling1 9353471 026 3 308
Overhevelingen102– 192  – 90
Decentralisatie gestalde P-gelden 1 813  1 813
Eindejaarsmarge– 9033144 – 828
Bijstelling ontvangstenraming2 711   2 711
Overige mutaties1 206– 1 2062 100 2 100
Sub-totaal technische mutaties5 0517933 17009 014
      
Beleidsmatige mutaties:     
Operationeel    0
Logistiek    0
Activiteiten– 13 238   – 13 238
Sub-totaal beleidsmatige mutaties– 13 238000– 13 238
Totaal– 8 1877933 1700– 4 224

Toelichting beleidsmatige mutaties

De aanpassingen van de activiteiten hangen samen met de:

a. overheveling van Dico naar de andere defensieonderdelen in verband met een gewijzigde procedure inzake de verrekeningen van de inhuur van transport (€ 13,888 miljoen);

b. overheveling van de afdeling Claims van de Centrale organisatie naar Dico (€ 0,650 miljoen).

Niet-beleidsartikel 70. Geheime uitgaven

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het niet-beleidsartikel Geheime uitgaven zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van niet-beleidsartikel 70. Geheime uitgaven

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen91802424942
Programma-uitgaven     
Geheime uitgaven918 2424942
Totale programma-uitgaven91802424942
Totale uitgaven91802424942

Toelichting

De budgetmutatie die geleid heeft tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 is in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1 000)

Technische mutaties 
Uitdeling prijsbijstelling 200324
Totaal mutaties24

Niet-beleidsartikel 80. Nominaal en onvoorzien

Algemeen

De verplichtingen en uitgaven op dit niet-beleidsartikel worden ten opzichte van de begroting 2003, inclusief de Nota van wijziging, verhoogd met € 125,935 miljoen. Dit is als volgt per artikelonderdeel te specificeren:

Nominaal en onvoorzien (x € 1000,–)VerplichtingenUitgaven
Stand ontwerpbegroting– 73 968– 73 968
Nota van wijziging139 792139 792
Stand inclusief Nota van wijziging65 82465 824
Mutatie loonbijstelling198 084198 084
Mutatie prijsbijstelling– 72 149– 72 149
Mutatie onvoorzien  
Mutatie efficiencybesparing  
Stand 1e suppletore begroting191 759191 759

Een belangrijke verplichtingen- en uitgavenmutatie ten aanzien van het artikelonderdeel Loonbijstelling betreft de toekenning door het ministerie van Financiën van de voorlopige loonbijstellingreeks 2003 (€ 164,554 miljoen) aan het ministerie van Defensie. Daarnaast vormt de toevoeging van de resterende loonbijstellingsgelden 2002 aan het budget van dit jaar voor een belangrijk deel het restant van de mutatie. De uitdeling over de daarvoor in aanmerking komende (niet-)beleidsartikelen, zal in de loop van het begrotingsuitvoeringstraject plaatsvinden.

Ten aanzien van het artikelonderdeel Prijsbijstelling kan opgemerkt worden dat de belangrijkste mutatie de uitdeling van de, op basis van het prijsindexcijfer voor de materiële overheidsconsumptie en de bouw berekende, prijsbijstelling 2003 is (€ 83,033 miljoen). Zoals in de leeswijzer vermeld wordt, heeft toedeling van dit intern berekende bedrag aan de (niet-)beleidsartikelen plaatsgevonden om de bedrijfsvoering niet in gevaar te brengen. Met de verwerking van de Voorjaarsnotamutaties is 40% van de prijsbijstelling (€ 33,232 miljoen voor 2003) aan het defensiebudget toegevoegd. Hier staan echter andere mutaties, met name betrekking hebbend op de doorwerking van de eindejaarsmarge, samenhangend met de lagere Domeinenverkopen in 2002, tegenover. De kortingsreeksen uit de Voorjaarsnota met betrekking tot de taakstellingen externen, subsidies en niet-belastingontvangsten alsmede de rentecompensatie inzake de vermogensconversie van de baten-lastendiensten, zijn eveneens op dit artikelondeerdeel gestald.

De verdeling over de (niet-)beleidsartikelen heeft volgens onderstaand overzicht plaatsgevonden (bedragen x € 1 000,-):

ArtnrOmschrijvingVerplichtingenUitgaven
  20032003
80Prijsbijstelling  
 Stand ontwerpbegroting7 4487 448
 Diverse mutaties10 88410 884
 Beschikbaar18 33218 332
 Verdeeld over de volgende artikelen:  
    
1Koninklijke marine19 45719 457
2Koninklijke landmacht29 00429 004
3Koninklijke luchtmacht21 53621 536
4Koninklijke marechaussee3 0463 046
10Civiele taken473473
11Internationale samenwerking1 7861 786
60Defensie Interservice Commando3 3083 308
70Geheime uitgaven2424
90Algemeen4 3994 399
 Totaal van de verdeling83 03383 033
    
 Nog niet verdeeld– 64 701– 64 701

Niet-beleidsartikel 90. Algemeen

Algemeen

De totaal geraamde uitgaven op het niveau van de eerste suppletore begroting 2003 van het niet-beleidsartikel Algemeen zijn als volgt te specificeren:

Budgettaire gevolgen van het niet-beleidsartikel 90. Algemeen

Bedragen x € 1 000Stand ontwerp-begroting (1)Mutaties via NvW en amende-menten (2)Mutaties 1e suppletore begroting (3)Totaal mutaties (4)=(2+3)Stand 1e suppletore begroting (5)=(1+4)
Verplichtingen1 358 224– 4 100– 42 314– 46 4141 311 810
Uitgaven     
Kerndepartement incl. wachtgelden105 746– 4 1003 951– 149105 597
Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst50 685 63263251 317
Totaal Apparaatsuitgaven156 431– 4 1004 583483156 914
      
Programma-uitgaven     
Investeringen21 884 26 15526 15548 039
Departementsbrede uitgaven     
– Milieu-uitgaven5 629 – 1 606– 1 6064 023
– Pensioen en uitkeringen979 150 – 21 873– 21 873957 277
– Wetenschappelijk onderzoek60 902 – 2 095– 2 09558 807
– Ziektekostenvoorziening24 852 60560525 457
– Subsidies en bijdragen12 374 – 125– 12512 249
– Overige uitgaven103 163 – 52 083– 52 08351 080
Totaal programma-uitgaven1 207 9540– 51 022– 51 0221 156 932
Totale uitgaven1 364 385– 4 100– 46 439– 50 5391 313 846
Ontvangsten9 283 009 283

Toelichting

De budgetmutaties die geleid hebben tot de stand van de eerste suppletore begroting 2003 is in onderstaande tabel weergegeven:

(Bedragen x € 1000)Programma-uitgavenApparaats-uitgavenInvesteringenSubsidiesTotaal
Technische mutaties;     
Prijsbijstelling1 4042 995  4 399
Eindejaarsmarge 2002– 3 764874– 1 210 – 4 100
Decentralisatie P-gelden– 73 4921 712  – 71 780
Overhevelingen– 4 272– 6344 376200– 330
Sub-totaal technische mutaties– 80 1244 9473 166200– 71 811
      
Beleidsmatige mutaties;     
Lumpsum huisvesting, voeding, dienstauto's22 503   22 503
Herschikking Pensioenen en Uitkeringen– 19 469   – 19 469
Oprichting SIGINT door AIVD en MIVD 3 25417 200 20 454
Correctie TNO-reeks in Strategisch Akkoord   1 8751 875
Overige uitgaven38– 3 6185 789– 2 2009
Sub-totaal beleidsmatige mutaties3 047– 36422 989– 32525 372
Totaal– 77 0774 58326 155– 125– 46 439

Toelichting beleidsmatige mutaties

Lumpsum huisvesting, voeding en dienstauto's.

De bedragen welke zijn gemoeid met de betaling (€ 21,953 miljoen) van de met de belastingdienst overeengekomen lumpsum huisvesting en voeding defensiepersoneel worden ten laste van het artikelonderdeel «Overige departementale uitgaven» gerealiseerd. Verder is Defensie gecompenseerd (€ 0,550 miljoen) voor de gevolgen van de fiscalisering van het gebruik van dienstauto's.

Herschikking pensioenen en uitkeringen.

De mutaties betreffen de UKW 50-jarigen (€ 0,575 miljoen), de nominale bijdrage kapitaaldekking (– € 21,6 miljoen), de nominale bijdrage kapitaaldekking Prepensioen (– € 15,042 miljoen) en verrekening (€ 14,098 miljoen) met de defensieonderdelen vanwege het afwijken van de 30%-norm voor het nadienen, zoals die is vastgelegd in de CAO 2000 – 2001.

Oprichting SIGINT door de AIVD en de MIVD

De mutaties betreffen de oprichting van SIGINT (Satellietinterceptie capaciteit in Nederland) door de AIVD en de MIVD waarvoor door het ministerie van Financiën gelden beschikbaar zijn gesteld.

Correctie TNO-reeks

Deze mutatie betreft het terugdraaien door het ministerie van Financiën van de taakstellende subsidiereductie voor wetenschappelijk onderzoek en veteranenbeleid.

Overige uitgaven

Met de Nota van Wijziging is voor het jaar 2003 financiële invulling gegeven aan het Strategisch Akkoord. Het hiermee gemoeide bedrag (€ 4,100 miljoen) was tijdelijk gestald binnen het exploitatie budget van het kerndepartement. Nu deze taakstelling is verwerkt leidt dit tot mutaties binnen dit defensieonderdeel. De invulling hiervan heeft voornamelijk betrekking op beperkende maatregelen voor inhuur externen en automatisering (informatievoorziening).

3. Baten-lastendienst Defensie Telematica Organisatie

Toelichting op de opbouw van baten en lasten

Baten-lastendienst Defensie Telematica Organisatie

Suppletore begroting 2003 (Voorjaarsnota)

Exploitatieoverzicht: opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand Voorjaarsnota

Bedragen in EUR 1000

 123=1+2
 Oorspronkelijk vastgestelde begrotingMutaties (+ of –) 1e suppletore BegrotingTotaal geraamd
Baten   
Opbrengst moederdepartement223 600– 21 000202 600
Opbrengst overige departementen12 90050013 400
Opbrengst derden000
Rentebaten000
Buitengewone lasten000
Exploitatiebijdrage000
Totaal baten236 500– 20 500216 000
    
Lasten   
Apparaatskosten   
* personele kosten129 800– 8 100121 700
* materiële kosten78 800– 9 90068 900
Rentelasten4 8001 2006 000
Afschrijjvingskosten000
* materieel16 70080017 500
* immaterieel2 600– 7001 900
Dotaties voorzieningen500– 5000
Buitengewone lasten000
Totaal lasten233 200– 17 200216 000
Saldo van baten en lasten3 300– 3 3000

Algemeen

De uitgangspunten van deze eerste suppletore begroting 2003 zijn fundamenteel veranderd ten opzichte van de ontwerpbegroting 2003. In deze suppletore begroting zijn de gevolgen van het Strategisch Akkoord en het Drie Jaren Plan DTO verwerkt. Ten tijde van de opstelling van de ontwerpbegroting was er van beide nog geen sprake.

Baten

Omzet

Naar aanleiding van het besluit af te zien van uitbesteding van DTO en in het kader van het Strategisch Akkoord is aan DTO een efficiencydoelstelling opgelegd van 10%. De te behalen efficiency vertaalt zich in een verlaging van de tarieven bij een gelijkblijvend service- en leveringsniveau. Op basis van deze maatregel is een totaalbedrag van € 20 miljoen voor het jaar 2003 ingeboekt. Dit komt tot uitdrukking in een verlaging van de ICT-budgetten bij de defensieonderdelen aangezien ten laste van deze begrotingsartikelen de verlaagde tarieven worden betaald.

Lasten

Personeelskosten

Personeel (in volledige tijdsequivalenten) (vte'n)Ontwerpbegroting 2003Eerste suppletore begroting 2003
Militairen190135
Burgers1 7101 809
Totaal DTO medewerkers1 9001 944
   
Inhuur15079
Totaal aantal vte'n2 0502 023

De reductie van de personeelskosten wordt in 2003 goeddeels vormgegeven door ingehuurd personeel te vervangen door vaste krachten. Gelet op de huidige situatie in de ICT-branche wordt dit mogelijk geacht. Tevens staan als gevolg van deze situatie de tarieven van het inhuurpersoneel onder druk.

Materieelkosten

De opgelegde tariefdaling van € 20 miljoen heeft mede tot gevolg dat de materieelkosten dalen.

Toelichting op het kasstroomoverzicht

Baten-lastendienst Defensie Telematica Organisatie

Suppletore begroting 2003 (Voorjaarsnota)

Kasstroomoverzicht per 31 december 2003:

Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand Voorjaarsnota

Bedragen in EUR 1000

  123=1+2
  Oorspronkelijk vastgestelde begrotingMutaties (+ of –) 1e suppletore begrotingStand 1e suppletore Begroting
1.Rekening-courant RIC 1 januari 200337 0005 90042 900
     
 Saldo baten en lasten (+)3 300– 3 3000
 Afschrijvingen (+)19 30010019 400
 Afname balanspost voorzieningen (-/-) – 3 000– 3 000
2.Totaal operationele kasstroom **22 500– 6 10016 400
     
 Totaal investeringen (-/-)– 19 500– 28 200– 47 700
 Totaal boekwaarde desinvesteringen000
3.Totaal investeringskasstroom– 19 500– 28 200– 47 700
     
 Eénmalige uitkering aan moeder-Departement (-/-)– 4 6001 200– 3 400
 Eénmalige storting door moeder-departement (+)  0
 Aflossingen op leningen (-/-)– 19 3003 300– 16 000
 Beroep op leenfaciliteit (+)19 50028 20047 700
4.Totaal financieringskasstroom– 4 40032 70028 300
     
5.Rekening-courant RIC 31 december35 6004 30039 900
 2003 (= 1+2+3+4)   

** Totaal van afgeronde bedragen

Rekening courant RHB 1 januari 2003

De stand van de rekening courant in de suppletore begroting 2003 is aangepast aan de gerealiseerde stand per 31 december 2002.

Totaal investeringen

Het investeringsniveau is voor de suppletore begroting 2003 met € 28,5 miljoen verhoogd. Om de besparing MULAN uit het Drie Jaren Plan DTO mogelijk te maken is onder meer een investering nodig in de glasvezeltechnologie NAFIN.

Uitkering moederdepartement

Het resultaat DTO over het jaar 2002 bedraagt € 3,9 miljoen. Hiervan zal in 2003 € 3,4 miljoen worden uitgekeerd aan het moederdepartement.

Aflossingen leningen

In het jaar 2002 is een lager beroep gedaan op de leenfaciliteit dan oorspronkelijk begroot.

Beroep op leenfaciliteit

De investeringen worden gefinancierd vanuit de leenfaciliteit. Het beroep op de leenfaciliteit is dus gelijk aan de investeringen. Aangezien de investeringen in 2003 stijgen, stijgt tegelijkertijd het beroep op de leenfaciliteit.

BIJLAGE 1

Overzicht van de personele en materiële inzet van de huidige vredesoperaties

MISSIEPeriodeBijdrageMeeteenheidRealisatie 2002Vermoedelijke uitkomsten 2003 
SFORVanaf 1995Gemiddelde bezettingAantal1 360 1 094
  TransporthelikoptersVlieguren918 540
KFOR/Kosovo Gemiddelde bezetting 1Aantal personeel7 7
Enduring FreedomDec 01-sept 03Totale cumulatieve inzet 2Aantal personeel483 407
 T/m juni 2003Fregat (1)Vaardagen649 137
   Aantal personeel 155  
 T/m april 2003Onderzeeboot (1)Vaardagen229 93
   Aantal personeel 55  
 T/m juni 2003Maritieme helikopters (2)Vlieguren862 480
   aantal personeel 6  
 T/m juni 2003MPA (Orion)Vlieguren1 407 650
   Aantal personeel 17  
 T/m sept 2003Transportvliegtuigen (KDC 10/C-130/Gulfstream IV en F50 /F60 )Vlieguren1 449 1 000
 T/m sept 2003Jachtvliegtuigen (6* F16)Vlieguren1 363 8 000
   aantal personeel 174  
ISAFJan 02–aug 03Gemiddelde bezettingAantal personeel240 240
ISAF HQfeb 03–aug 03Gemiddelde bezettingAantal personeel0 372
 T/m aug 03Transportvliegtuigen (KDC10/C130/F60)Vlieguren529 500
Display DeterrenceFeb 03–18 april 2003Gemiddelde bezettingAantal personeel0 362
BKAC Gemiddelde bezetting HQAantal personeel8 2
  MPA (Orion)Vlieguren245 100
FEDMACVanaf juni 1998Gemiddelde bezettingAantal personeel1 1
EUMMVanaf 1996Gemiddelde bezettingAantal personeel3 3
EUPM1 jan–03 tot eind 2005Gemiddelde bezettingAantal personeel1 21
OVSE Macedoniëokt 2001–dec 2003Gemiddelde bezettingAantal personeel1 1
OVSE-MoldaviëVanaf 1993Gemiddelde bezettingAantal personeel1 1
UNTSOVanaf 1956Gemiddelde bezettingAantal personeel12 12
Naar boven