Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 5 juli 2016
In de brief van 15 juni 20151 over het medisch beroepsgeheim heb ik uw Kamer geïnformeerd over de verkenning met
partijen (de KNMG, de Inspectie SZW, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst
en het Openbaar Ministerie) naar het alternatief van de structurele inzet van een
onafhankelijk deskundige arts die inzage krijgt in het medisch dossier. Dit met als
doel om het strafrechtelijk onderzoek naar zorgfraude effectiever en efficiënter te
laten verlopen. We hebben gezocht naar een oplossing die proportioneel en zorgvuldig
is, en die het medisch beroepsgeheim maximaal respecteert terwijl tegelijkertijd strafrechtelijk
kan worden opgetreden als dat nodig is. In voornoemde brief heb ik toegezegd uw Kamer
voor de zomer nader te informeren over de stand van zaken.
Op 5 juli 2016 ben ik met de KNMG, de Inspectie SZW, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst
en het Openbaar Ministerie een werkwijze overeengekomen met betrekking tot de inzet
van een onafhankelijk deskundige arts bij signalen en verdenkingen van fraude in de
zorg. Met deze brief informeer ik u over de inhoud van deze werkwijze.
De werkwijze is er op gericht om met maximaal behoud van het medisch beroepsgeheim
opsporingsonderzoek naar fraude in de zorg beter mogelijk te maken. De betrokken partijen
hebben afgesproken dat er een pool komt van onafhankelijk deskundige artsen. Indien
de Inspectie SZW, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst en het Openbaar Ministerie
(opsporing en vervolging) gegevens ontvangen met betrekking tot een signaal of verdenking
van mogelijke fraude in de zorg, dan kan een onafhankelijk deskundige arts uit deze
pool ingeschakeld worden. Opsporing en vervolging krijgen geen inzage in de gegevens.
Deze gegevens gaan ongezien door naar de onafhankelijk deskundige arts. Deze bekijkt
vervolgens of de gegevens onder het medisch beroepsgeheim vallen, stelt vast of en
hoe vaak een bepaalde behandeling heeft plaatsgevonden en anonimiseert de patiëntgegevens,
zodat deze niet herleidbaar zijn tot een persoon. Het dossier met geanonimiseerde
gegevens gaat vervolgens naar opsporing en vervolging ten behoeve van het strafrechtelijk
onderzoek. Alvorens een onafhankelijk deskundige arts wordt ingezet toetst een onafhankelijk
juridisch deskundige eerst nog of de inzet van de onafhankelijk deskundige arts in
een individuele zaak gerechtvaardigd is.
Bescherming medisch beroepsgeheim
Met deze werkwijze voorkomen betrokken partijen dat patiëntinformatie terecht komt
in de strafrechtelijke onderzoeksdossiers, wanneer artsen verdacht worden van fraude
in de zorg. Nu is dat nog niet altijd het geval. Door de inzet van een onafhankelijk
deskundige arts, blijven het medisch beroepsgeheim van de arts en de privacy van de
patiënt maximaal gewaarborgd. Hiernaast kunnen opsporing en vervolging effectiever
en efficiënter signalen en verdenkingen van fraude in de zorg oppakken en zodoende
betekenisvolle zaken strafrechtelijk onderzoeken.
Deze werkwijze zal naar verwachting op 1 januari 2017 operationeel zijn. In de periode
tussen 5 juli en 1 januari 2017 zal de KNMG de onafhankelijk deskundige artsen werven
en opleiden. Daarnaast zullen in die periode de juridisch deskundigen worden geworven.
Jaarlijks evalueren partijen met elkaar de werkwijze.
Afgesproken is dat vanwege het innovatieve karakter van deze werkwijze een laatste
juridische toets plaatsvindt door deskundigen. Na ommekomst van de juridische toets
zal ik uw Kamer hier nader over informeren.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
E.I. Schippers