28 807 Vogelpestcrisis (Aviaire influenza)

Nr. 178 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 december 2014

Hierbij informeer ik u over de aanpassing van het pakket maatregelen om de uitbraak van vogelgriep te bestrijden.

Gisteren is bekend geworden dat op basis van alle beschikbare informatie het het meest waarschijnlijk dat er drie separate introducties van het vogelgriepvirus hebben plaatsgevonden in de gebieden Hekendorp, Ter Aar en Kamperveen. Uit het onderzoek is gebleken dat vogelgriep type H5N8 hoogpathogeen aanwezig was bij smienten in de buurt van Kamerik. Uit de screening van de bedrijven in de verschillende 10 kilometer zones en de serologische en genetische analyse van de aangetroffen virussen, is voorts gebleken dat het om separate introducties gaat, om onafhankelijke besmettingen dus. Het is daarom waarschijnlijk dat het vogelgriepvirus via wilde eenden in ons land terecht is gekomen.

Op basis van de veterinaire conclusies en adviezen heb ik besloten het pakket aan maatregelen om de vogelgriep te bestrijden aan te passen. Vandaag heb ik hier ook over gesproken met de sector.

Aanpassing maatregelen

De maatregelen in de 3 en 10 kilometer beschermings- en toezichtsgebieden rond de besmette bedrijven blijven, conform Europese voorschriften, 30 dagen van kracht.

Het westen van Nederland (regio A) wordt gezien als een risicogebied. In deze regio zijn veel waterrijke gebieden, waar ook de twee wilde eenden zijn aangetroffen met het hoogpathogene virus. De situatie is hier met drie uitbraken, waarvan de laatste in Zoeterwoude op 30 november jl., niet stabiel. Om die reden blijven in dit risicogebied alle beperkende maatregelen van kracht die nu gelden, zoals een totaal vervoersverbod van pluimvee, eieren, pluimveemest en gebruik strooisel. Ook het jachtverbod blijft hier gelden. Deze maatregelen blijven in ieder geval de komende 14 dagen in stand.

De ophok- en afschermplicht voor pluimvee en ander gevogelte blijft in heel Nederland van kracht. Voor hobbydierhouders van pluimvee en ander gevogelte geldt deze verplichting in de beschermings- en toezichtsgebieden van 3 en 10 km. Verder geldt een bezoekersregeling op alle pluimveebedrijven en gemengde bedrijven met pluimvee. Tenslotte blijft het verzamelverbod en tentoonstellingsverbod voor pluimvee en ander gevogelte van kracht. Het jachtverbod wordt opgeheven voor Nederland, met uitzondering voor het risicogebied.

Voor de rest van Nederland geldt dat met uitzondering van het beschermings- en toezichtsgebied bij Kamperveen er geen specifieke regio-indeling meer gehanteerd wordt. Wel blijven de maatregelen in stand die er voor moeten zorgen dat bij een introductie van het vogelgriepvirus op een bedrijf deze niet verder verspreid worden. Dat betekent dat voor het vervoer blijft gelden dat deze maximaal 1 pluimveebedrijf per rit mag bezoeken, met een passend hygiëneprotocol. Ook blijven klinische controles voor kippen en de PCR test voor eenden bestaan. Voor de afvoer van mest wordt een corridor ingesteld naar de verbrandingsinstallatie en champostbedrijf in Moerdijk.

Ook is het in de rest van Nederland weer toegestaan om eendagskuikens en broedeieren te vervoeren naar pluimveebedrijven. Opfokleghennen kunnen na een gedegen klinische controle van het herkomstbedrijf weer worden afgevoerd naar legbedrijven binnen Nederland.

Voor dit vervoer geldt één uitzondering voor het vervoer van leghennen. Opfokleghennen afkomstig uit het gebied dat eerder werd omschreven als regio D, mogen alleen in Regio D worden opgelegd. Deze extra eis wordt gesteld omdat er in dit gebied nog steeds een 10 kilometer beschermings- en toezichtsgebied aanwezig is in Kamperveen en vanwege de aanwezigheid van grote aantallen wilde vogels. Ook mest moet binnen dit gebied worden afgezet.

Indien er onverhoopt de komende tijd toch een uitbraak van vogelgriep in Nederland zich voordoet buiten het risico gebied, dan zal ik voor die regio dezelfde strikte maatregelen instellen als die thans gelden in het risicogebied. Uitgangspunt daarbij blijft dat de pluimveedichte gebieden van Nederland worden gevrijwaard van het vogelgriepvirus.

Het aangepaste pakket aan maatregelen zal in gaan op donderdag 4 december om 00.00 uur.

Hygiënemaatregelen

Gezien het feit dat het gaat om separate introducties in de getroffen gebieden, acht ik het van belang om de hygiëne op de bedrijven te versterken. Pluimveehouders zijn zelf verantwoordelijk voor de verbetering van de hygiëne op hun bedrijf. Daarom zullen nadere afspraken met de sector worden gemaakt voor aanpassing van het hygiëneprotocol in het kader van de eigen kwaliteitssystemen (IKB). Vandaag heb ik, samen met de Gezondheidsdienst voor Dieren en de brancheorganisatie voor de pluimveesector Avined, een brief gestuurd aan alle pluimveehouders, waarin het belang van stringente hygiëne-maatregelen wordt benadrukt. De noodzakelijke hygiënemaatregelen zijn ook via internet beschikbaar (http://www.gddiergezondheid.nl/actueel/nieuws/2014/11/doe-alles-om-insleep-vogelgriep-te-voorkomen).

Stand van zaken vogelgriep Zoeterwoude

Op 30 november jl. werd vogelgriep vastgesteld op een pluimveebedrijf in Zoeterwoude. Dit bedrijf is daarom geruimd. In het gebied met een straal van 1 km rond het besmette bedrijf ligt nog één ander pluimveebedrijf. Uit voorzorg is besloten dit bedrijf preventief te ruimen. Bij het onderzoek (PCR) is geen vogelgriepvirus aangetroffen. Beide ruimingen zijn inmiddels afgerond.

Zoals aangegeven bevinden zich tussen het 1 km en het 10 km gebied 3 andere pluimveebedrijven. Op twee bedrijven is op dit moment geen pluimvee aanwezig. Het andere bedrijf is geïnspecteerd en daarbij zijn monsters genomen. Bij het onderzoek (PCR) is geen vogelgriepvirus aangetroffen.

Stand van zaken onderzoek wilde vogels

Gisteren is bekend geworden dat in twee van de 52 monsters van uitwerpselen van smienten (wilde eendensoort) in de buurt van Kamerik (provincie Utrecht) het vogelgriepvirus is aangetroffen van het hoogpathogene H5 type. Vandaag is vastgesteld dat het hier om het H5N8 type gaat.

De Europese Commissie heeft de European Food Safety Authority (EFSA) gevraagd een wetenschappelijk rapport uit te brengen over de uitbraak van vogelgriep van het hoogpathogene H5N8 type in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Daarbij wordt gevraagd om een epidemiologische analyse van de huidige situatie in Europa om mogelijke routes te bezien waarlangs het virus is binnen gekomen, en dan met name de rol van wilde vogels hierin. De Europese Commissie heeft gevraagd het rapport op 5 december a.s. gereed te hebben.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, S.A.M. Dijksma