28 684 Naar een veiliger samenleving

Nr. 357 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juni 2012

De Inspectie Veiligheid en Justitie (Inspectie VenJ) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hebben in 2010/2011 onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het proces van vergunningverlening bij publieksevenementen. De inspecties hebben gekeken naar de gemeenten (als vergunningverlener) en de politie en de hulpverleningsdiensten (brandweer en Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR)) in de veiligheidsregio (voor de advisering). Deze partijen hebben een rol om de veiligheid en gezondheid van burgers bij publieksevenementen te waarborgen. Zoals u is toegezegd in de brief d.d. 12 maart 2010¹ van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bied ik u hierbij, mede namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het rapport «Veiligheid en gezondheidsbescherming bij publieksevenementen moeten verbeteren» aan.²

Conclusies van de inspecties

1. Evenementenbeleid van gemeenten is nog niet op orde

De gemeenten vullen hun verantwoordelijkheid als vergunningverlener voor publieksevenementen niet altijd goed in. Nog te vaak prevaleert het economisch belang of de promotie van de eigen gemeente boven het belang van de publieke veiligheid en gezondheid. Ook de beschikbare kennis en capaciteit spelen een belangrijke rol; deze zijn met name bij kleinere gemeenten vaak beperkt.

Het evenementenbeleid is in veel gemeenten ook nog niet volledig op orde: het is dan wel bestuurlijk vastgesteld, maar niet afgestemd met de politie en de hulpverleningsdiensten en de andere gemeenten in de regio. Het beleid lijkt in de grote gemeenten meer uitgewerkt dan in de kleinere gemeenten.

Verder concluderen de inspecties dat er geen eenduidige definitie van publieksevenement is en onvoldoende gebruik wordt gemaakt van een actuele, regionale evenementenkalender.

2. Gemeenten vragen niet structureel en systematisch om advies aan de politie en hulpverleningsdiensten

Gemeenten kunnen de politie en hulpverleningsdiensten om advies vragen over te stellen vergunningsvoorwaarden. De politie en hulpverleningsdiensten zijn de deskundigen op het gebied van veiligheid en gezondheid.

Veel gemeenten raadplegen de politie en hulpverleningsdiensten nadat zijzelf de afweging hebben gemaakt dat er maatregelen in de vergunning nodig zijn om de veiligheid en gezondheid van burgers te beschermen. De gemeenten gaan daarmee voorbij aan de professionaliteit en deskundigheid van de politie en hulpverleningsdiensten, die meer kennis in huis hebben om een gefundeerde risico-inschatting te maken.

Om te voorkomen dat gemeenten tegenstrijdige adviezen ontvangen, is het van belang dat de politie en hulpverleningsdiensten hun adviezen integreren of op elkaar afstemmen. In de praktijk wordt er lang niet altijd integraal geadviseerd. Een groot deel van de gemeenten is terughoudend in het vragen van één integraal advies. De politie en hulpverleningsdiensten adviseren zelden ongevraagd; ook het ongevraagd integreren van de afzonderlijke gevraagde adviezen is geen gewoonte.

3. Er is onvoldoende toezicht bij evenementen

Het stellen van voorwaarden heeft alleen zin als gemeenten ook (laten) controleren of de voorwaarden opgevolgd worden en als zij sancties verbinden aan het niet naleven ervan. In de praktijk houden gemeenten echter lang niet altijd toezicht. Bovendien wordt vaak niet gehandhaafd indien blijkt dat niet aan de voorwaarden wordt voldaan.

Aanbevelingen van de inspecties

De inspecties doen de volgende aanbevelingen.

Aan de colleges van Burgemeester en Wethouders:

• Zorg voor meer regionale samenwerking en afstemming in de veiligheidsregio;

• Formuleer per veiligheidsregio een eenduidige definitie voor publieksevenementen, met een indeling in (risico)categorieën;

• Stel een regionale evenementenkalender op met alle evenementen, niet alleen de grote;

• Kom tot een regionaal evenementenbeleid;

• Informeer burgers, gemeenteraad, politie en hulpverleningsdiensten actief over verleende vergunningen en de gestelde voorwaarden;

• Houd (meer) toezicht op verleende vergunningen en handhaaf consequent bij overtredingen.

Aan de gemeenten, politie en de hulpverleningsdiensten:

• Richt een gezamenlijk kwaliteitssysteem in om het evenementenbeleid te borgen.

Reactie

Ik heb kennisgenomen van het rapport «Veiligheid en gezondheidsbescherming bij publieksevenementen moeten verbeteren» en onderschrijf, mede namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de aanbevelingen van de Inspectie VenJ en IGZ voor het verbeteren van het gemeentelijke evenementenbeleid en de gemeentelijke vergunningverlening bij evenementen. De conclusies van de inspecties zijn ernstig, in die zin dat de situatie niet bij alle gemeenten op orde lijkt te zijn. Hierbij dient echter wel bedacht te worden dat de onderzoeksresultaten van de Inspectie VenJ en IGZ dateren uit 2010 en 2011. In de tussentijd is er het nodige in gang gezet om de kwaliteit van de vergunningverlening en -handhaving door gemeenten bij publieksevenementen te verbeteren.

Zo heeft het Veiligheidsberaad in 2010 de opdracht gegeven voor het ontwikkelen van een landelijke Handreiking evenementenveiligheid³. Deze handreiking is met name bedoeld voor politie en hulpverleningsdiensten. De focus van deze handreiking ligt primair op het integraal adviseren van gemeenten bij het bepalen van de behandelaanpak van evenementen en het adviseren van het bevoegd gezag over risicovolle situaties bij evenementen. Aansluitend daarop heb ik opdracht gegeven om een handreiking «Evenementenveiligheid voor gemeenten» op te stellen. Deze handreiking, welke onderdeel uitmaakt van de landelijke Handreiking evenementenveiligheid, gaat in op de specifieke rol van de gemeente en de burgemeester bij evenementen.

Op het gebied van geneeskundige advisering bij evenementen heeft de organisatie GHOR Nederland de Handreiking Geneeskundige Advisering Publieksevenementen ontwikkeld. Deze handreiking wordt momenteel geoperationaliseerd. Eerder is al de Leidraad veiligheid publieksevenementen opgesteld.

Deze instrumenten helpen gemeenten het proces van vergunningverlening bij evenementen te verbeteren en helpen veiligheidsregio’s om te komen tot een integraal advies. Ik verwacht dan ook dat zowel gemeenten als veiligheidsregio’s er veel gebruik van zullen maken bij het oppakken van de aanbevelingen van IVenJ en IGZ.

Ook de aanbevelingen van de inspecties helpen gemeenten om op verantwoorde wijze hun rol bij de vergunningverlening van publieksevenementen in te vullen en de samenwerking in de veiligheidsregio’s op dit punt te versterken. De aanbevelingen passen binnen de bestaande verantwoordelijkheden en taken van gemeenten en veiligheidsregio’s om de veiligheid en de gezondheid van burgers bij publieksevenementen te helpen waarborgen. Ik verwacht dat zij hun rol oppakken en de adviezen ter harte nemen. Ik zal de VNG en het Veiligheidsberaad via het Strategisch Beraad Veiligheid vragen om de aanbevelingen van de inspecties te bezien en deze actief onder de aandacht te brengen van het lokaal bestuur en de veiligheidsregio’s.

Het initiatief van de inspecties om in 2013 te onderzoeken of de situatie is verbeterd ondersteun ik. Ik hoop en verwacht dat de resultaten zullen laten zien dat er flinke slagen zijn gemaakt.

De minister van Veiligheid en Justitie, I. W. Opstelten

---

1 Vergaderjaar 2009–2010, Kamerstuk 29 628 nr. 197.

2 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

3 http://www.infopuntveiligheid.nl/Publicatie/DossierItem/69/2506/handreiking-evenementenveiligheid-2011.html