28 676 NAVO

Nr. 383 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 januari 2022

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda aan voor de NAVO ministeriële bijeenkomst van 7 januari 2022.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H.P.M. Knapen

GEANNOTEERDE AGENDA NAVO MINISTERIËLE 7 JANUARI 2022

Inleiding

Op vrijdag 7 januari a.s. zal er een virtuele bijeenkomst van de NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken (FMM) plaatsvinden. De Minister van Buitenlandse Zaken ontving hiertoe op zaterdag 1 januari jl. een uitnodiging van de Secretaris-Generaal van de NAVO en is voornemens om aan deze bijeenkomst deel te nemen.

Veiligheidssituatie Oost-Europa/NAVO-Rusland Raad

De bijeenkomst staat in het teken van de veiligheidssituatie aan de Oostflank van de NAVO en dan met name de Russische troepenopbouw aan de grens met Oekraïne en het toenemende bredere assertieve gedrag van Rusland in dit kader. De directe aanleiding voor de FMM is de voorbereiding van de NAVO-Rusland Raad (NRR) die op 12 januari a.s. zal plaatsvinden. Tijdens de NRR wordt met vertegenwoordigers van Rusland gesproken over de veiligheidssituatie in Oost-Europa, in het bijzonder ten aanzien van de situatie aan de grens tussen Oekraïne en Rusland. Het is nog onbekend op welk niveau de NRR plaats zal vinden. Uw Kamer wordt hierover voorafgaand geïnformeerd, naar verwachting in het verslag van de FMM.

De NAVO zet reeds lang in op het bijeenkomen van de NRR waarbij dan ook Oekraïne op de agenda moet staan. Dat is voor de bijeenkomst op 12 januari het geval. Daarnaast zal Rusland waarschijnlijk willen spreken over de voorstellen die het publiekelijk heeft gedaan in december jl. over de veiligheidssituatie in Europa.

Nederland is voorstander van een heldere boodschap aan Rusland dat agressief optreden tot scherpe verzwaring van sancties zal leiden, zoals ook recent door de Amerikaanse president Biden is aangegeven. In lijn met de motie van het lid Brekelmans c.s. (Kamerstuk 21 501-02, nr. 2433), zal Nederland bij een verdere Russische agressie tegen Oekraïne (economische) sancties van de EU steunen.

Naast het versterken van de afschrikking bij verdere Russische agressie tegen Oekraïne, acht het kabinet de-escalatie, transparantie en dialoog van belang om de verhoudingen tussen Rusland en Oekraïne te stabiliseren. Daarom is Nederland voorstander van een veiligheidsdialoog met Rusland om afspraken over wapenbeheersing, militaire transparantie en vertrouwenwekkende maatregelen mogelijk te maken. Nederland staat dan ook positief tegenover het bijeenkomen van de NRR om te spreken over de veiligheidssituatie in Oost-Europa. Voor Nederland staan daarbij de afspraken uit de Slotakte van Helsinki voorop, waarin is afgesproken dat het aan soevereine staten zelf is of zij een bondgenootschap aangaan en hoe zij dat doen. De voorwaarden die Rusland publiekelijk heeft gesteld in twee ontwerpverdragen met de NAVO en de VS staan haaks op het principe van soevereiniteit en druisen in tegen de uitgangspunten waarop de Europese veiligheidsordening sinds de Helsinki Slotakte is gebaseerd. Tevens hecht Nederland aan gecoördineerd optreden tussen de NAVO en de EU en ziet een prominente rol voor de OVSE weggelegd.