28 665
Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ten behoeve van de stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie

28 782
Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ten behoeve van de bevordering van de opwekking van duurzame elektriciteit

nr. 44
VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG

Vastgesteld 5 december 2003

De vaste commissie voor Economische Zaken1 heeft op 18 november 2003 overleg gevoerd met de heer Brinkhorst, minister van Economische Zaken, over:

– Lijst van vragen en antwoorden over de brief van 23 oktober 2003 inzake de voorgenomen subsidietarieven duurzame energie en warmtekrachtkoppeling (WKK) in de MEP-regeling (28 665, nr. 43);

– Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ten behoeve van de bevordering van de opwekking van duurzame elektriciteit (28 782, nr. 16).

Van dit overleg brengt de commissie bijgaand beknopt verslag uit.

Vragen en opmerkingen uit de commissie

De heer Crone (PvdA) laat weten dat hij mede namens de fractie van GroenLinks enkele vragen wil stellen over de Milieukwaliteit elektriciteitsproductie (MEP). Tijdens een eerder debat is er reeds op gewezen dat de MEP-gelden niet toereikend zijn. Uit de stukken blijkt dat ook de minister deze mening is toegedaan: hij heeft gemeld dat er in 2005 al te weinig geld zal zijn om de aanvragen in te willigen. Dit komt doordat het verschuiven van de ecotaks naar de MEP gepaard is gegaan met een enorme bezuiniging. Volgens de heer Crone zijn er twee mogelijkheden: of de duurzame-energiedoelstelling wordt niet gehaald omdat er te weinig geld is, of de doelstelling wordt wel gehaald maar dan moet er geld bij. Welke positie neemt de minister in op dit punt? Dit is temeer van belang daar de tarieven voor 2005 en 2006 nu al aan de orde zijn.

De MEP-operatie valt per saldo slecht uit voor de windenergie, omdat de REB-vrijstelling conform artikel 36i (de 36i-regeling) wordt vervangen door de MEP-regeling. Volgens berekeningen van het Energieonderzoekcentrum Nederland (ECN) is de rentabiliteit van windmolens teruggevallen van 18% naar 12%. Dit ligt ruim onder de algemeen gehanteerde grens van 15% rendement. Levert de MEP nu nog wel wat op voor windenergie? De enige manier om daarachter te komen, is de proef op de som nemen. Hoeveel windprojecten zijn er tot nu toe onder het MEP-regime goedgekeurd?

Het belangrijkste punt betreft de kolenvergassingscentrale Buggenum.

Deze centrale is indertijd op verzoek van de Kamer geveild tegen een lagere opbrengst dan op de markt het geval zou zijn geweest. De marktpartijen die in de race voor de centrale waren, wilden alle moderne technologie slopen en Buggenum als gascentrale gebruiken, wat niet alleen slecht is voor de werkgelegenheid maar ook voor het milieu. Nu blijkt dat de centrale door de nieuwe MEP-tarieven zo onrendabel is geworden dat zij als een gewone gascentrale zal worden gebruikt. Hiermee is het oorspronkelijke doel verdwenen; bovendien heeft Nederland zo geen biomassa- en kolentechnologie meer in huis. Kunnen de kolenvergassingstechnologie en de biomassaverbranding van dit type centrales worden ondergebracht in een nieuwe MEP-categorie, waardoor de subsidie wat hoger wordt? De bestaande tarieven dienen daartoe te worden verhoogd van 7 eurocent naar iets minder dan 10 eurocent. Wil de minister dit in een ministeriële regeling opnemen?

De heer Hessels (CDA) benadrukt dat kolenvergassing een innovatieve en milieuvriendelijke techniek is en daarmee valt onder twee van de speerpunten van dit kabinet. Het ECN heeft in zijn marktconsultatierapport opgemerkt dat deze technologie niet binnen de MEP-systematiek is in te passen. Er zou een nieuwe systematiek moeten komen waarbij het ministerie van Economische Zaken volgens het ECN het voortouw dient te nemen. Het is jammer dat dit punt om die reden niet is opgenomen in het uiteindelijke ECN-advies inzake de MEP-tarieven. De heer Hessels sluit zich verder aan bij de opmerkingen van de heer Crone over de centrale in Buggenum. Ziet de minister mogelijkheden om de classificatie van de kolenvergasser te herzien, wellicht door toevoeging van een nieuwe categorie binnen de MEP?

De MEP-regeling beperkt zich tot de productie van milieuvriendelijke elektriciteit. Wil de minister overwegen om op termijn ook de milieuvriendelijke productie van gas en warmte bij een dergelijke regeling onder te brengen?

Antwoord van de regering

De minister laat weten dat volgens de prognose tot en met 2004 sprake zal zijn van een onderbesteding van de MEP-gelden; van 2005 tot 2007 is wellicht sprake van een overbesteding. Het is op dit moment moeilijk, te bepalen of de overbesteding zal wegvallen tegen de onderbesteding. Er zijn veel onzekerheden; het is bijvoorbeeld nog niet duidelijk wanneer de grote windmolenparken op zee tot stand worden gebracht en hoeveel afvalverbrandingsinstallaties worden vernieuwd.

De vraag hoeveel windprojecten er zijn goedgekeurd, is nog niet te beantwoorden. Het MEP-proces is net gestart. De minister denkt de Kamer hierover in februari of maart 2004 te kunnen informeren. Tot nu toe zijn er weinig projecten aangemeld, maar naar verwachting zal voor het einde van het jaar nog een lawine aan projecten worden ingediend.

De minister verkent op dit moment de mogelijkheden voor een MEP voor gas en warmte. Een nieuwe regeling behoort tot de opties. Ook kan dit probleem wellicht worden bezien in het kader van de Energie-investeringsaftrekregeling (EIA-regeling) of in het kader van het CO2-reductieplan.

De minister is al in gesprek met Nuon over de centrale in Buggenum. Hij herkent de door de heer Crone geschetste problematiek. Nuon zal over een halfjaar beslissen wat er met de centrale gebeurt. De minister is bereid, te bezien of er een nieuwe categorie moet komen. Die moet dan wel aan twee voorwaarden voldoen: de nieuwe categorie moet homogeen zijn en moet voldoende omvang hebben. Als aan beide voorwaarden wordt voldaan, kan de onrendabele top worden bepaald. Een en ander zou in het eerste kwartaal of aan het begin van het tweede kwartaal van 2004 kunnen gebeuren.

Nadere gedachtewisseling

De heer Crone (PvdA) is blij met de toezeggingen van de minister. De evaluatie van de MEP vindt pas aan het einde van volgend jaar plaats. Is het tijdspad dat de minister schetst voor het eventueel instellen van een nieuwe categorie wel haalbaar?

Ook de heer Hessels (CDA) hoopt dat het besluit van de minister op tijd zal komen, omdat Nuon halverwege 2004 besluit of de centrale in Buggenum open blijft.

Wil de minister de voorwaarde toelichten dat een nieuwe categorie voldoende omvang moet hebben? In Buggenum wordt een innovatieve techniek gebruikt; in de beginfase zal dus per definitie sprake zijn van onvoldoende omvang. Juist door het instellen van een nieuwe categorie krijgt deze innovatieve techniek een kans.

De minister zegt toe, op tijd te beslissen over de nieuwe categorie.

Kolenvergassing is een duurzame, maar geen nieuwe techniek. De minister voelt niets voor het instellen van «eenpansregelingen». Een regeling van algemene aard moet meer dan een bedrijf bedienen; anders is er sprake van incidentenpolitiek.

De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken,

De Grave

De griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken,

Tielens-Tripels

XNoot
1

Samenstelling:

Leden: Crone (PvdA), De Grave (VVD), voorzitter, Schreijer-Pierik (CDA), ondervoorzitter, Atsma (CDA), Timmermans (PvdA), Vendrik (GroenLinks), Blok (VVD), Ten Hoopen (CDA), Slob (ChristenUnie), Van den Brink (LPF), Duyvendak (GroenLinks), Kortenhorst (CDA), Hessels (CDA), Gerkens (SP), Van Velzen (SP), Varela (LPF), Algra (CDA), Van Fessem (CDA), Aptroot (VVD), Blom (PvdA), Smeets (PvdA), Douma (PvdA), De Krom (VVD), Van der Laan (D66), Heemskerk (PvdA), Van Dam (PvdA) en Dezentjé Hamming (VVD).

Plv. leden: Tichelaar (PvdA), Örgü (VVD), De Nerée tot Babberich (CDA), Van Hijum (CDA), Koenders (PvdA), Vos (GroenLinks), Weekers (VVD), Jan de Vries (CDA), Van der Vlies (SGP), Hermans (LPF), Van den Brand (GroenLinks), Verburg (CDA), Van Vroonhoven-Kok (CDA), Lazrak (SP), De Ruiter (SP), Eerdmans (LPF), De Haan (CDA), Van Dijk (CDA), Hofstra (VVD), Samsom (PvdA), Van Dijken (PvdA), Van Heteren (PvdA), Snijder-Hazelhoff (VVD), Giskes (D66), Tjon-A-Ten (PvdA), Waalkens (PvdA) en Szabó (VVD).

Naar boven