27 863 Betalingsverkeer

36 045 Situatie in de Oekraïne

Nr. 102 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juni 2022

Op 19 april 2022 heeft de Europese Raad een aanbeveling van de Europese Commissie voor het vrijwillig omwisselen van de Oekraïense hryvnia door ontheemden uit Oekraïene aangenomen.¹ In mijn brief van 25 mei jl.² heb ik uw Kamer geïnformeerd over het besluit van het kabinet om, conform de Raadsaanbeveling, ook in Nederland een dergelijke regeling op te zetten. Ook heb ik toegezegd om uw Kamer verder te informeren over de uitwerking van het voorstel en het moment waarop de regeling in werking zal treden. Inmiddels is de regeling gereed en licht ik uw Kamer met deze brief nader in over de werking van de regeling en de voorwaarden waaronder hiervan gebruik kan worden gemaakt.

Opzet van de regeling

Het kabinet heeft een regeling opgezet die ontheemden uit Oekraïne de mogelijkheid geeft om in de periode van woensdag 15 juni tot en met 14 september 2022 éénmalig een bedrag tot en met 10.000 contante hryvnia te kunnen omwisselen tegen euro’s bij een vestiging van GWK Travelex. GWK Travelex brengt hierbij geen conversiekosten in rekening.

Om de regeling uit te kunnen voeren is de Staat een overeenkomst aangegaan met GWK Travelex en De Nederlandsche Bank (DNB). DNB zal de hryvnia-biljetten opkopen van GWK Travelex tegen de wisselkoers die is vastgesteld door de Oekraïense centrale bank en welke GWK Travelex aan de balie heeft toegepast. DNB is daarnaast een overeenkomst aangegaan met de Oekraïense centrale bank om de hryvnia-biljetten namens de Staat te kunnen verkopen aan de Oekraïense centrale bank tegen dezelfde koers waartegen DNB de biljetten heeft opgekocht. In deze overeenkomst is onder andere opgenomen dat de wisselkoers wekelijks kan worden gewijzigd door de Oekraïense centrale bank.

De regeling geldt in lijn met de Raadsaanbeveling in eerste instantie van woensdag 15 juni tot en met 14 september 2022. Tussentijds zal worden bezien of het noodzakelijk is om de regeling met nog drie maanden te verlengen. Het kabinet zal na afloop van de regeling uw Kamer informeren over het gebruik ervan.

Voorwaarden van de regeling

De regeling zal in Nederland qua voorwaarden en omvang zo veel mogelijk aansluiten bij de Raadsaanbeveling en bij wat andere landen doen. De volgende voorwaarden voor de regeling zullen in Nederland gaan gelden:

• De personen die voor de regeling in aanmerking komen zijn:

  • o personen die een geldig Oekraïens paspoort of identiteitsbewijs bezitten of personen met de Oekraïense nationaliteit die een Nederlands vreemdelingen – of verblijfsdocument hebben (in geplastificeerde vorm) en;

  • o de leeftijd van 18 jaar of ouder hebben bereikt.

• Om de valuta te kunnen wisselen moeten personen zich bij een geldwisselkantoor van GWK Travelex kunnen identificeren en registreren.

• Ontheemden uit Oekraïne kunnen per persoon éénmalig tot en met een maximum van 10.000 contante hryvnia-biljetten wisselen voor euro’s. Het is mogelijk dat de wisselkoers, die wordt vastgesteld door de centrale bank van Oekraïne, per week verschilt.

• De laagste denominatie van hryvnia-biljetten die GWK Travelex zal accepteren is UAH 100. GWK Travelex zal geen hryvnia-munten accepteren.

Enkele van bovengenoemde voorwaarden zijn noodzakelijk vanwege uitvoeringstechnische beperkingen. Personen met een verlopen Oekraïens identiteitsbewijs dat is voorzien van een sticker van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) kunnen enkel geld wisselen van maandag t/m vrijdag tussen 08.00–18.00 binnen de reguliere openingstijden van een geldwisselkantoor van GWK Travelex. Voor deze personen moet GWK Travelex aan de balie extra handelingen verrichten.

De voorwaarden van de regeling zullen actief bekend worden gemaakt op de reguliere kanalen die worden gebruikt voor de communicatie met de doelgroep, waaronder de website www.refugeehelp.nl.

Kosten

De regeling gaat gepaard met kosten voor zowel de inname van de valuta als de uitvoering van de transacties. DNB zal een voorschot ontvangen van de Staat voor het kopen van de Oekraïense biljetten van GWK Travelex met daarbij een beperkte vergoeding voor de uitvoeringskosten die zijn gemoeid met het tellen en controleren van de biljetten op echtheid en transport naar de centrale bank van Oekraïne. DNB zal de biljetten namens de Staat beheren. Daarnaast zal GWK Travelex een vergoeding vanuit de Staat ontvangen op basis van de kostprijs, omdat de hryvnia-biljetten vanwege de oorlog in Oekraïne geen commerciële waarde vertegenwoordigen en er geen transactiekosten in rekening worden gebracht bij personen die gebruik maken van de regeling.

De huidige inschatting is dat een bedrag oplopend tot maximaal € 23,25 mln. nodig is om de valuta te kunnen kopen van GWK Travelex. Dit is op basis van de inschatting dat maximaal 75.000 personen in Nederland gebruik willen maken van de regeling en ieder het maximale bedrag van 10.000 hryvnia zal wisselen (ca. 310 euro). De hoogte van de uitgaven hangt af van het gebruik van de regeling en de hoogte van de wisselkoers. In opdracht en op kosten van de Staat zal DNB de Oekraïense valuta zodra de situatie dit toelaat omwisselen bij de nationale centrale bank van Oekraïne waardoor het grootste deel van de uitgaven weer terugvloeit naar de Staat.

De Minister van Financiën, S.A.M. Kaag

---

1 COM(2022)163, EUR-Lex – 52022PC0163 – EN – EUR-Lex (europa.eu).

2 Kamerstukken 27 863 en 36 045, nr. 101.