27 859 Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA)

Nr. 38 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 juni 2010

In een Algemeen Overleg op 28 januari 2010 (kamerstuk 27 859, nr. 33) heb ik uw Kamer toegezegd te rapporteren over de voortgang van het actieplan Kwaliteit GBA. Hierbij doe ik deze toezegging gestand. In deze voortgangsrapportage zal ik specifiek ingaan op de invoering van de GBA als basisregistratie en de communicatie richting burgers.

Invoering GBA als basisregistratie

De GBA als basisregistratie betekent dat afnemers vanaf 1 januari 2010 voor de uitvoering van hun publiekrechtelijke taken verplicht zijn gebruik te maken van actuele GBA-gegevens en bij twijfel terug te melden. Deze maatregel zal naar verwachting tot een belangrijke kwaliteitsverbetering leiden. Immers, afwijkende gegevens worden naar aanleiding van (loket-) contacten met de burger voortaan teruggemeld. Onjuistheden kunnen worden teruggegeven aan de gemeente die na onderzoek gegevens in de GBA kan aanpassen.

In de afgelopen periode heeft het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (agentschap BPR) van het ministerie van BZK onderzoek gedaan met als doel een geactualiseerd overzicht per 1 juni 2010 te geven over de invoering van de basisregistratie personen bij alle organisaties die daartoe wettelijk verplicht zijn.¹ Het betreft in totaal 430 gemeenten en 172 afnemers. Van de 430 gemeenten heeft nu 89% verklaard de basisregistratie personen volledig of bijna volledig te hebben ingevoerd. Bijna vijftien miljoen in de GBA ingeschreven personen zijn woonachtig in een gemeente die de basisregistratie personen heeft ingevoerd.

Gedurende de looptijd van het onderzoek heb ik conform mijn toezegging aan uw Kamer een aantal van de achterblijvende gemeenten uitgenodigd voor een gesprek. In deze gesprekken hebben gemeenten toegezegd zorg te dragen voor het noodzakelijke bestuurlijke commitment en de daarbij behorende middelen om te komen tot een succesvolle invoering van de GBA als basisregistratie. De gemeenten die nog niet klaar zijn met de invoering, kampen met organisatorische en/of (ICT-) technische belemmeringen. Conform afspraak treft u in de bijlage aan de lijst van gemeenten die hebben aangegeven per 1 juni 2010 nog niet gereed te zijn met de invoering van de GBA als basisregistratie. In alle gevallen geven deze achterblijvende gemeenten aan de invoering nog dit jaar te realiseren.

Ik stel vast dat gemeenten zich de nodige inspanningen hebben getroost om de GBA als basisregistratie binnen een redelijke termijn na 1 januari 2010 in te voeren. Ook ten aanzien van de achterblijvers ben ik ervan overtuigd dat zij binnen afzienbare tijd aan hun wettelijke verplichting voldoen. Ik zie geen noodzaak om de nu nog achterblijvende gemeenten te dreigen met maatregelen; wel zal ik de voortgang van deze gemeenten nauwgezet blijven monitoren.

Van de afnemers heeft 68% verklaard de basisregistratie personen volledig of bijna volledig te hebben ingevoerd. Daar geldt dat sprake is van grote verschillen tussen de verschillende soorten afnemers, waarbij de sectoren Gezondheidszorg en Politie en Justitie achterblijven ten opzichte van de rest. Conform afspraak treft u in de bijlage aan de lijst van afnemers die hebben aangegeven per 1 juni 2010 nog niet gereed te zijn met de invoering van de GBA als basisregistratie. Daarbij is ook aangegeven per welke datum deze afnemers alsnog de invoering van de GBA als basisregistratie zullen hebben gerealiseerd.

Ten aanzien van de afnemers moet ik constateren dat zij voortgang hebben geboekt, maar minder dan op grond van eerdere rapportages mocht worden verwacht. Gelet op het feit dat ik ten aanzien van deze afnemers geen handhavende bevoegdheden heb, zal ik de verantwoordelijke bewindspersonen hier in de komende periode op aanspreken. Ik zal dat doen aan de hand van een aantal specifieke casussen van grootgebruikers van GBA-gegevens. Samen met de verantwoordelijke bewindspersoon wil ik die specifieke afnemers nadrukkelijk aan de hand nemen om de invoering op de kortst mogelijke termijn te realiseren.

Communicatie

In het actieplan Kwaliteit GBA van 11 juni 2008 heb ik aangegeven onderzoek te doen naar de bekendheid van de GBA bij burgers. Zoals ik uw Kamer in de voortgangsrapportage van 9 juni 2009 heb bericht, is 95% van de burgers op een juiste wijze in de GBA is geregistreerd. Nut en noodzaak van de GBA zijn echter veelal onbekend bij de burger. Begin 2009 heeft het agentschap BPR van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een GBA brochure «De Basisregistratie Personen: voor de overheid en voor u» gratis beschikbaar gesteld aan alle gemeenten. Deze brochure wordt nog steeds verstrekt aan die gemeenten die hier gebruik van willen maken in hun voorlichting richting burgers.

Gegeven het bovenstaande en de aandacht van uw Kamer² voor burgers die een klacht hebben over een GBA-afnemer die de burger in de uitvoering van publiekrechtelijke taken toch opnieuw vraagt naar persoonsgegevens, heb ik besloten samen met een aantal afnemers (niet-zijnde gemeenten) dit najaar een actie uit te voeren. Doel van de actie is de burger voor te lichten op welke wijze de overheid met behulp van de GBA dienstverlenend werkt, en de burger te wijzen op het belang van een juiste inschrijving³. De GBA-afnemer zal in een klantcontact met zijn eigen doelgroep burgers informeren over de werking van de GBA als basisregistratie. Daarbij zal ook worden gekeken naar afnemers die contacten hebben met burgers waarvan een vermoeden bestaat dat zij niet op een juiste wijze in de GBA zouden kunnen zijn geregistreerd (zoals studenten). Hiermee worden twee vliegen in één klap geslagen: afnemers wordt gewezen op de noodzaak om de GBA als basisregistratie te gebruiken en specifieke groepen burgers wordt gewezen op het belang van een juiste inschrijving.

Slotopmerkingen

In deze rapportage kan ik uw Kamer helaas geen inzicht bieden in de uitkomsten van de momentopname Kwaliteit GBA 2010. Vooral als gevolg van de drukke werkzaamheden van gemeenten in verband met de Kamerverkiezingen op 9 juni 2010, is het aantal aanmeldingen van gemeenten voor de momentopname achter gebleven. Om die reden heb ik besloten de onderzoekstermijn voor gemeenten te verlengen tot 16 augustus 2010. Ik zal u de resultaten van het onderzoek na het zomerreces doen toekomen. Dan zal ik uw Kamer ook nader informeren over de relatie GBA en de vreemdelingenketen (waaronder het vraagstuk van de onbekende geboortedatum) en de nieuwe instrumenten om de kwaliteit van de gegevens te verbeteren.

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

A. Th. B. Bijleveld-Schouten

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

2 In het Algemeen Overleg op 28 januari jl.

3 Hiervoor wordt ook aan afnemers de GBA brochure ‘De Basisregistratie Personen: voor de overheid en voor u’ beschikbaar gesteld.