27 428
Beleidsnota Biotechnologie

27 543
Toepassing van genetica in de gezondheidszorg

nr. 72
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 maart 2006

Op 17 januari 2006 bracht de Gezondheidsraad het advies «Behandelbaarheid» uit. Ik heb dit advies in 2004 gevraagd tegen de achtergrond van toenemende mogelijkheden van voorspellende geneeskunde bijvoorbeeld door kennis op het terrein van de genetica. Hierdoor worden in beleid en wetgeving vragen actueel naar het nut, de wenselijkheid en de aanvaardbaarheid van voorspellend onderzoek als behandeling, genezing of preventie niet mogelijk zijn. De concrete vraag betrof een nadere verkenning en operationalisering van het begrip behandelbaarheid en het doen van voorstellen voor een operationalisering van de relevante begrippen. Dit was al aangekondigd door de toenmalige minister van Volksgezondheid (Kamerstukken II, 2001/2002, 27 428 en 27 543, nr. 34).

In de signalering van het Centrum Ethiek en Gezondheid van 2003 heeft ook de Gezondheidsraad gewezen op de belangrijke plaats van het begrip. Het begrip wordt zowel in de Wet op het bevolkingsonderzoek (Wbo) als in de Wet medische keuringen als criterium gebruikt. In beide wetten heeft het als doel mensen bescherming te bieden tegen een confrontatie met belastende gegevens over hun gezondheid en tegen uitsluiting van essentiële maatschappelijke voorzieningen.

Conclusie van het advies van de Gezondheidsraad is dat er in de praktijk wel problemen zijn bij de uitvoering van deze wetten en dat het (juridisch) behandelbaarheidscriterium daarbij een rol speelt. Maar conclusie is verder ook dat het bij die problemen niet gaat om een gebrek aan duidelijkheid over de inhoud van het criterium. Door de Commissie Wbo¹ zijn voorstellen gedaan voor de uitleg van dit criterium. Verdere precisering zal dan ook geen oplossing geven.

Het advies signaleert enkele knelpunten betreffende de Wet medische keuringen die buiten de adviesaanvraag vallen en daarom ook niet verder zijn besproken. Genoemd worden aanvullende vormen van bescherming die meer recht doen aan de bestaande grijze gebieden, meer duidelijkheid over de afbakening van de meldplicht en het zwijgrecht en evaluatie van de centrale rol van het behandelbaarheidscriterium (blz. 12).

Ik zal ten behoeve van de wijziging van de Wet op het bevolkingsonderzoek die voorgenomen is naar aanleiding van de evaluatie een beslissing nemen over het al dan niet handhaven van het criterium tegen de achtergrond van het beschermingsdoel van de Wet. Uiteindelijk zijn daarover, zoals het advies «Behandelbaarheid» ook aangeeft, uiteenlopende adviezen uitgebracht (blz. 34).

In mijn standpunt over de tweede evaluatie van de Wet medische keuringen, waarover het rapport naar verwachting eind 2006 verschijnt, zal ik tevens ingaan op de knelpunten en oplossingsrichtingen die de Gezondheidsraad in het advies beschrijft.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

C. I. J. M. Ross-van Dorp

---

1 Commissie van de Gezondheidsraad die als taak heeft om vergunningsaanvragen voor bevolkingsonderzoek te beoordelen en daarover te adviseren aan de Minister van VWS.