27 400 D
Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Fonds economische structuurversterking voor het jaar 2001

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

Het advies van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt op grond van het bepaalde in artikel 25a, derde lid, onder b, van de Wet op de Raad van State.

INHOUDSOPGAVE		blz.
A.	Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel	2
	Wetsartikelen 1 en 2 (uitgaven en ontvangsten)	2
B.	Algemene toelichting bij de begroting	3
1.	Inleiding	3
2.	Uitgaven	3
3.	Ontvangsten	6
4.	Totaaloverzicht van het Fonds	8
5.	Financieel beheer	8
C.	Toelichting per begrotingsartikel	9
1.	Uitgaven	9
2.	Ontvangsten	19

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2 (uitgaven en ontvangsten)

De begrotingen die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begroting van het Fonds economische structuurversterking voor het jaar 2001 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2001. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2001.

Met de vaststelling van deze wetsartikelen wordt de in de begrotingsstaat opgenomen begroting van de uitgaven en de ontvangsten voor het jaar 2001 vastgesteld. De in die begroting opgenomen begrotingsartikelen worden door middel van een algemene toelichting en een toelichting per begrotingsartikel toegelicht in de onderdelen B en C van deze memorie van toelichting.

De Minister van Economische Zaken,

A. Jorritsma-Lebbink

De Minister van Financiën,

G. Zalm

B. ALGEMENE TOELICHTING BIJ DE BEGROTING

1. INLEIDING

Bij wet van 21 december 1995 is het Fonds economische structuurversterking (Fes) ingesteld (Wet Fonds economische structuurversterking, Stb. 1996, 51 en 52). Het fonds is een begrotingsfonds conform de Comptabiliteitswet en heeft als doel het financieren van investeringsprojecten van nationaal belang waarmee beoogd wordt de economische structuur te versterken. Hiertoe worden vanuit het fonds bijdragen toegekend aan andere begrotingshoofdstukken ter financiering van dergelijke projecten. Het Fes is dus een verdeelfonds, de feitelijke projectuitgaven worden geraamd en verantwoord op de andere begrotingshoofdstukken.

De voeding van het fonds bestond tot en met 1998 uit bepaalde aardgasbaten, de common area baten, andere voor het fonds te bestemmen ontvangsten uit de winning van aardgas, opbrengsten uit het vervreemden van bepaalde vermogensbestanddelen van het Rijk en uit overige ontvangsten.

Met ingang van 1999 is de voeding van het fonds overeenkomstig de afspraken in het Regeerakkoord gewijzigd. Op hoofdlijnen wordt uitgegaan van een voeding uit 41,5% van de aardgasbaten (niet-belasting middelen) en de opbrengsten uit hoofde van de structureel bespaarde rentelasten die het gevolg zijn van het in mindering brengen op de staatsschuld van common area baten, vervreemdingen van staatsdeelnemingen en veilingen van frequenties. Op de structureel bespaarde rentelasten bij vervreemdingen van staatsdeelnemingen wordt de daarmee samenhangende structurele derving van dividendontvangsten in mindering gebracht.

De wijziging van de voeding is door het kabinet neergelegd in een wetsvoorstel dat in oktober 1999 aan de Tweede Kamer is voorgelegd. De parlementaire afhandeling van het wetsvoorstel heeft echter nog niet plaatsgevonden. Voor de Slotwet en Financiële Verantwoording met betrekking tot het jaar 1999 is daarom een voorziening in de Slotwet 1999 getroffen die het mogelijk heeft gemaakt over het jaar 1999 te handelen overeenkomstig de afgesproken wijziging van de voedingssystematiek. Evenals voor de begroting 2000 wordt voor deze begroting 2001 ook uitgegaan van de in het Regeerakkoord afgesproken wijziging van de voedingssystematiek.

2. UITGAVEN

2.1. Investeringsimpuls 1994 en MARIN

Bij Voorjaarsnota 1993 is besloten tot een Investeringsimpuls van in totaal NLG 5 mld in de periode 1994–1998 voor de versterking van de economische structuur. De impuls heeft betrekking op projecten in de sfeer van verkeer en vervoer (NLG 4 250 mln), bodemsanering (NLG 500 mln) en kennisinfrastructuur (NLG 250 mln). Voor de projecten op het terrein van verkeer en vervoer is binnen het fonds NLG 1 500 mln gereserveerd voor de financiële doorloop na 1998. Eveneens is NLG 330 mln beschikbaar voor het tekort in de Europese bijdrage aan verkeer en vervoer projecten. Hiermee bedraagt de totale Fes-bijdrage in de Investeringsimpuls 1994 per saldo NLG 6 830 mln (NLG 6 850 mln inclusief prijsbijstelling 2000), waarvan tot en met 1999 NLG 5 560 mln uit het fonds is uitgekeerd.

Het kabinet heeft bij Voorjaarsnota 1996 besloten om aan de projecten voor kennisinfrastructuur het investeringsplan voor het Maritiem Research Instituut Nederland (MARIN) toe te voegen. Het betreft hier een bijdrage in investeringen in hardware met een totale omvang van NLG 100 mln. Hiervan is tot en met 1999 NLG 100 mln door het fonds uitgekeerd, waarmee dit project binnen het Fes is afgesloten.

2.2. Betuweroute en Hogesnelheidslijn

De feitelijke projectuitgaven voor de Betuweroute en de Hogesnelheids- lijn-Zuid (HSL-Zuid) worden geraamd op de begroting van het Infra- structuurfonds. Ten aanzien van de Betuweroute is reeds in 1995 een positief besluit genomen door het parlement. Ten aanzien van de HSL-Zuid heeft het kabinet zich in de PKB-3 in mei 1996 uitgesproken voor het voorkeurstracé uit de PKB-1, met een aantal inpassingsmaatregelen naar aanleiding van het gevoerde bestuurlijk overleg en de discussies rondom het Groene Hart.

Voor deze projecten is in het fonds NLG 9 971 mln geraamd, inclusief NLG 1200 mln reeds uitgekeerde en nog uit te keren prijsbijstelling. Aan voorfinanciering voor deze projecten is in het fonds NLG 3 931 geraamd, inclusief een maximum van NLG 370 mln aan uitgekeerde en nog uit te keren prijsbijstelling. Dit brengt de binnen het Fes geraamde middelen voor de Betuweroute en de Hogesnelheidslijn in totaal op NLG 13 902 mln. Tot en met 1999 heeft het Fes hiervan NLG 2 413 mln uitgekeerd.

2.3. SWAB, Extra impuls en Hubertustunnel

Van de ontvangsten uit hoofde van het tussenvonnis in het common area geschil is in de ontwerpbegroting 1998 NLG 1 305 mln via het Fes ingezet voor investeringen in het kader van Samen Werken Aan Bereikbaarheid (SWAB). Bij Najaarsnota 1999 is ter vermindering van het destijds bestaande tekort in het Fes ultimo 2010 besloten NLG 100 mln van deze uitgaven niet meer uit het Fes te financieren, maar ten laste van de algemene middelen. Van de in totaal binnen het Fes geraamde NLG 1 205 mln (NLG 1 211 mln inclusief prijsbijstelling 2000) is tot en met 1999 NLG 790 mln uit het fonds uitgekeerd.

In de brief van 31 maart 1998 betreffende de Impuls voor de ruimtelijk-economische structuur (Kamerstukken II 1997/98, 25 017 nr. 6) heeft het kabinet aan een aantal verkeeren vervoerprojecten middelen toegekend uit het Fes. In totaal is hiertoe in het Fes een bijdrage geraamd van NLG 1 891 mln (NLG 1 914 mln inclusief prijsbijstelling 2000), waarvan tot en met 1999 NLG 283 mln uit het fonds is uitgekeerd.

Bij Voorjaarsnota 2000 is een bijdrage aan het Infrastructuurfonds van NLG 60 mln (exclusief prijsbijstelling) gereserveerd ten behoeve van de Hubertustunnel.

2.4. Investeringsimpuls 1998

Het Regeerakkoord bevat een investeringspakket dat, voorzover het Fes-waardige projecten betreft, via het fonds gefinancierd wordt. Het gaat hierbij in de periode 1999 tot en met 2010 om een totaalbedrag van NLG 15 240 mln (NLG 15 228 mln inclusief prijsbijstelling 2000) via het Fes. Hiervan is in 1999 NLG 349 mln door het fonds uitgekeerd. De concrete uitwerking van het pakket naar projecten vindt plaats via de ICES (Interdepartementale Commissie Economisch Structuurbeleid). Indien individuele projectvoorstellen voldoende zijn uitgewerkt, worden bijdragen van de post Nog te verdelen (uitgavenartikel 01.07) overgeboekt naar de post Investeringsimpuls 1998 (uitgavenartikel 01.08).

2.5. Investeringsimpuls 2001

Het kabinet heeft bij de begrotingsvoorbereiding 2001 besloten tot een investeringspakket van in totaal NLG 12 240 mln (NLG 12 351 mln inclusief prijsbijstelling 2000) voor de clusters Bereikbaarheid, Natuur, milieu en vitaliteit steden, Kennis en PPS voor de periode 2001 tot en met 2010. Ook bij deze impuls vindt de concrete uitwerking van de verschillende projecten plaats via de ICES. Voorzover voorstellen nog onvoldoende zijn uitgewerkt, worden de daarmee samenhangende middelen geraamd op artikel 01.07 (Nog te verdelen). Indien projectvoorstellen voldoende zijn uitgewerkt, worden de middelen geraamd op het nieuwe artikel 01.09 Investeringsimpuls 2001.

Tezamen met de besluitvorming over deze impuls is besloten in de jaren 2000 tot en met 2010 voor NLG 350 mln per jaar aan reeds bestaande investeringsprojecten uit het Fes te financieren. Het betreft hier Fes-waardige projecten die voorheen ten laste van de reguliere Rijksbegroting werden geraamd. De hierdoor ontstane ruimte op de Rijksbegroting wordt aangewend voor andere uitgaven.

2.6. Prijsbijstelling

Om aan te sluiten bij de systematiek van prijsbijstelling die voor uitgaven op de Rijksbegroting geldt, is in deze begroting binnen artikel 01.07 Nader te verdelen een raming opgenomen voor prijsbijstelling. Voor de Betuwe- route en de Hogesnelheidslijn was reeds in prijsbijstelling voorzien. De prijsbijstelling betreft de verkeers- en vervoersuitgaven van de Investeringsimpuls 1994, SWAB, de Impuls voor de ruimtelijk-economische structuur van NLG 1891 mln, het cluster Bereikbaarheid van de Investeringsimpuls 1998 en alle uitgaven van de Investeringsimpuls 2001. De uitdeling van de prijsbijstelling zal conform de systematiek op de Rijks- begroting (in jaarlijkse tranches en zonder nacalculatie) geschieden.

2.7. Kasplafond

De totale geraamde fondsuitgaven in enig jaar mogen niet hoger zijn dan de totale voor dat jaar geraamde ontvangsten, minus 10% van de voor dat jaar geraamde ontvangsten uit de aardgasbaten (de zogenaamde buffer)¹, plus het eindsaldo van het jaar ervoor. In onderstaande tabel worden de in deze ontwerpbegroting opgenomen uitgaven geconfronteerd met het kasplafond.

(x NLG 1 mln)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Geraamde uitgaven	4 630 929	4 980 271	4 982 619	5 700 237	3 918 371	3 678 931
Kasplafond	9 027 088	7 973 580	6 867 430	5 773 132	3 976 616	4 056 966

2.8. Toezeggingen

De fondsbeheerders kunnen ten laste van het fonds toezeggingen doen voor bijdragen aan begrotingshoofdstukken. In deze toezeggingsbrieven is aangegeven onder welke voorwaarden de bijdrage beschikbaar wordt gesteld en hoe de verantwoording dient te geschieden. Tot nu toe zijn op deze wijze de volgende toezeggingen geformaliseerd:

Specificatie van toezeggingsbrieven
Aan	d.d.	Voor project(en)	Bedrag
EZ	16.08.94	HPCN en NOBIS	60 mln
VenW	16.08.94	Verkeer en vervoer, Bodemsanering, LWI, Transport-technologie en Ondergronds bouwen	4 565 mln
VROM	16.08.94	Bodemsanering	300 mln
OCW	16.08.94	Mainport Rotterdam en MIBITON	45 mln
LNV	16.08.94	Agro ketenmanagement	30 mln
VenW	16.02.96	Betuweroute	96 mln
EZ	15.08.96	MARIN	100 mln
VenW	20.12.96	Betuweroute en Hogesnelheidslijn	4 039 mln
VenW	22.01.98	Hogesnelheidslijn	17 mln
VenW	12.01.99	Samen Werken aan Bereikbaarheid	1 305 mln
VenW	12.01.99	Betuweroute	695 mln
VenW	12.01.99	Impuls ruimtelijk economische structuur	1 866 mln
VenW	12.01.99	Doorloop na 1998 van verkeer en vervoer projecten uit Investeringsimpuls 1994	1 830 mln
VenW	12.01.99	Hogesnelheidslijn	52 mln
VROM	12.01.99	Impuls ruimtelijk economische structuur, ontsluiting vinex-locatie Deventer – Colmschate Noord. 25 mln
VROM	15.10.99	Stichting kennisontwikkeling en kennistransfer Bodem (SKB)	35 mln
VenW	15.10.99	Ondergronds Logistiek Systeem (OLS)	9 mln
EZ	15.10.99	Gigaport	142 mln
VenW	15.10.99	Connekt, Kenniscentrum Verkeer en Vervoer	35 mln
VenW	15.10.99	Expertisenetwerk Meervoudig Ruimtegebruik (EMR)	35 mln
OCW	15.10.99	Wetenschap en Technologie Centrum Watergraafsmeer	30 mln
OCW	15.10.99	Biomade	15 mln
OCW	15.10.99	Kaderregeling Technocentra	40 mln
LNV	15.10.99	Ketennetwerken, Clusters en ICT (KLICT)	29 mln
OCW	15.10.99	Delfts Cluster	42 mln
VenW	21.12.99	Samen Werken aan Bereikbaarheid	– 100 mln
VenW	21.12.99	Bereikbaarheidsimpuls 1998	328 mln
EZ	21.12.99	Economie Ecologie en Technologie (EET)	40 mln
VROM	21.12.99	Programma Milieutechnologie (ProMT)	20 mln
VROM	21.12.99	Nationaal Initiatief voor Duurzame Ontwikkeling (NIDO)	28 mln
Totaal			15 753 mln

3. ONTVANGSTEN

De tot en met 1996 ten gunste van het Fes gekomen opbrengsten uit de verkoop van staatsdeelnemingen (NLG 5 712 mln uit verkoop KPN en NLG 1 488 mln uit verkoop DSM) worden aangewend voor de Investeringsimpuls 1994.

Uit hoofde van het tussenvonnis met betrekking tot het common area overbeleveringsgeschil tussen Brigitta en NAM is NLG 2 505,4 mln in het Fes gestort. Van de resterende ontvangsten zijn conform de nieuwe voedingssystematiek de structureel bespaarde rentelasten met ingang van 1999 ten gunste van het Fes gebracht.

Ten slotte is in 1998 NLG 1 322,4 mln ontvangen uit de veiling van etherfrequenties. De opbrengsten van veilingen van frequenties in 2000 en latere jaren komen overeenkomstig de gewijzigde voedingssystematiek ten gunste van de staatsschuld, waarna de bespaarde rentelasten structureel ten gunste van het Fes komen.

Van de taakstellende ontvangstraming Rentebesparingen uit incidentele baten (ontvangstartikel 01.06) ad NLG 75 mln in 1999 is in 1999 NLG 68 mln gerealiseerd. De structurele doorwerking daarvan ligt echter beduidend hoger omdat de incidentele baten lopende het jaar 1999 zijn gerealiseerd. Hierdoor is in 1999 slechts de rentebate voor een evenredig deel van het resterende kalenderjaar ten gunste van het Fes gekomen.

Voor de meerjarige raming van ontvangsten uit hoofde van aardgasbaten en rentebesparingen zijn technische aannames gehanteerd. Uitgegaan is van behoedzame veronderstellingen ten aanzien van enerzijds olieprijs en dollarkoers en anderzijds verkoop staatsdeelnemingen, veilingen en rente (rekening houdend met eventuele dividendderving). Bij afwijkingen van deze veronderstellingen, kunnen verschuivingen plaatsvinden tussen en binnen de meerjarige ramingen voor aardgasbaten en rentebesparingen.

Met het oog op de verwachte toekomstige vervreemdingen van staatsdeelnemingen en veilingen van rechten en frequenties, is de taakstellende ontvangstraming voor rentebesparingen uit incidentele baten in deze ontwerpbegroting verhoogd met ingang van het jaar 2000. Hierbij wordt uitgegaan van additionele opbrengsten uit vervreemding van deelnemingen en veilingen van circa NLG 35 mrd in de jaren 2000 tot en met 2005, mede afhankelijk van aard en tijdstip van verkoop. Daarvan is inmiddels een bedrag van bijna 6 miljard gerealiseerd door de veiling van UMTS-frequenties.

De ontvangsten van het fonds uit hoofde van aardgas zijn, net als in de begrotingen 1999 en 2000, in deze begroting 2001 geraamd op basis van de in het Regeerakkoord afgesproken voedingssystematiek. Met ingang van 1999 zijn deze derhalve niet meer gebaseerd op het extra exportvolume (ten opzichte van het Plan Gasafzet 1990), maar bedragen deze een vast percentage van 41,5% van de totale niet-belasting ontvangsten uit aardgas. Voor een overzicht van de gehanteerde olieprijzen en dollarkoersen wordt verwezen naar de toelichting bij ontvangstenartikel 01.03 Overige ontvangsten uit aardgas.

4. TOTAALOVERZICHT VAN HET FONDS

(x NLG 1 mln)	t/m 1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006–10	Totaal
Investeringsimpuls	5 560	736	174	39		341			6 850
Overig V&V	283	294	255	223	278	316	190	76	1 914
MARIN	100								100
BR en HSL	2 413	1 500	1 945	1 463	1 386	298	679	287	9 971
SWAB	790	420							1 211
Impuls 1998/ voorfinanc. BR HSL	349	1 321	1 283	1 727	1 650	620	622	11 587	19 159
Impuls 2001			912	1 067	1 851	1 839	1 630	5 052	12 351
Bruggetje RA		350	350	350	350	350	350	1 750	3 850
Prijsbijstelling			46	89	175	154	209	2 730	3 403
Totale uitgaven	9 495	4 631	4 980	4 983	5 700	3 918	3 679	21 482	58 869
Naar Infrafonds		4 330	4 217	4 282	4 800	2 989	2 719	15 325
Staatsdeelnemingen	7 200								7 200
Overig vermogen	1 322								1 322
Common area	2 505								2 505
Overig aardgas	1 883	2 532	2 864	2 615	2 200	2 034	2 158	11 871	28 157
Extra export gas	2 978								2 978
Incidentele baten	68	286	747	1 234	1 647	1 853	1 853	9 266	16 954
Totale ontvangsten	15 958	2 818	3 611	3 849	3 847	3 887	4 011	21 137	59 117
Jaarsaldo		– 1 813	– 1 370	– 1 133	– 1 853	– 31	332	– 346
Cumulatief saldo	6 462	4 649	3 280	2 146	293	262	594	248

Het jaarsaldo is het batig (nadelig) saldo van uitgaven en ontvangsten over het betreffende begrotingsjaar. Het cumulatief saldo is het batig (nadelig) saldo tot en met het betreffende begrotingsjaar. Dit laatste saldo is als batig (nadelig) saldo opgenomen in de saldi artikelen van de Fes-begroting.

De gasbaten in de periode 2006 tot en met 2010 zijn gebaseerd op een dollarkoers van NLG 2,05 en een olieprijs van 17,5$ per vat. De veronderstellingen voor deze jaren ten aanzien van de dollarkoers zijn opwaarts bijgesteld ten opzichte van de begroting 2000 om beter aan te sluiten bij het huidige niveau.

Uit de meerjarige doorkijk in bovenstaande tabel blijkt dat het fonds bij deze ramingsveronderstellingen in 2010 een positief cumulatief saldo heeft van NLG 248 mln. Bezien ten opzichte van het jaarlijkse kasplafond, is in 2010 echter sprake van een besteedbare ruimte van circa NLG 3 mln.

5. FINANCIEEL BEHEER

In de begroting 2001 van het Fes worden conform het invoeringstraject Euro tevens ramingen in Euro's gepresenteerd. In de financiële administratie van het Fes is hiertoe een geautomatiseerde conversie van de raminggetallen in guldens naar ramingsgetallen in Euro's opgenomen.

C. TOELICHTING PER BEGROTINGSARTIKEL

1. UITGAVEN

01 Bijdragen van het fonds aan andere begrotingen

Artikel 01.01 Bijdragen aan de begroting van het Infrastructuurfonds in het kader van verkeer & vervoer

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		922 500	307 500	222 500	276 000	635 500
1e suppl. wet 2000		10 000	15 000	25 000	10 000
Mutatie		12 565	1 595		2 228	21 409
Ontwerp-begr. 2001	951 900	945 065	324 095	247 500	288 228	656 909	189 625
Ontwerp-begr. 2001 EUR	431 953	428 852	147 068	112 311	130 792	298 092	86 048

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd aan het Infrastructuurfonds ten behoeve van het onderdeel verkeer en vervoer uit de Investeringsimpuls 1994. Met ingang van de begroting 1998 worden deze uitgaven binnen het Infrastructuurfonds geraamd op de uitgavenartikelen 01.01, 01.02, 01.03 en 02.02. In de uitgavenraming 2004 voor verkeer en vervoer is NLG 330 mln opgenomen als dekking voor lager uitvallende Europese bijdragen. Tevens is bij eerste suppletore begroting 2000 een bijdrage van NLG 60 mln voorzien aan het Infrastructuurfonds ten behoeve van de Hubertustunnel.

Specificatie artikel 01.01
(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
V&V Investeringsimpuls	641 069	53 768			341 126
Overig V&V IF	288 861	251 252	220 000	278 150	315 283	189 625
Overig V&V VROM	5 000	4 000	2 500		500
Hubertustunnel	10 135	15 075	25 000	10 078
Totaal	945 065	324 095	247 500	288 228	656 909	189 625

Toelichting op de mutatie

Betreft de toevoeging van prijsbijstelling.

Specificatie prijsbijstelling
(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004
V&V Investeringsimpuls	8 569	268			11 126
Overig V&V IF	3 861	1 252		2 150	10 283
Hubertustunnel	135	75		78
Totaal	12 565	1 595		2 228	21 409

Artikel 01.02 Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van bodemsanering

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		94 500	75 000	2 200
1e suppl. wet 2000		– 2 935	45 000	37 184
Mutatie		366	135
Ontwerp-begr. 2001	120 843	91 931	120 135	39 384
Ontwerp-begr. 2001 EUR	54 836	41 716	54 515	17 872

In het kader van het onderdeel bodemsanering is NLG 300 mln beschikbaar voor de ontwikkeling van VINEX-woningbouwprojecten. Hiervan is tot en met 1999 NLG 142 mln via de begroting van VROM aan de betrokken provincies en stadsgewesten beschikbaar gesteld. Voor een nadere toelichting op deze uitgaven wordt verwezen naar uitgavenartikel 05.16.05 van de begroting van VROM.

Daarnaast is NLG 200 mln (exclusief prijsbijstelling) beschikbaar voor bodemsanering in verband met infrastructuurprojecten. Hiervan is NLG 150 mln bestemd voor onvoorziene uitgaven bij de uitvoering van de verkeer en vervoerprojecten uit de Investeringsimpuls 1994 en voor VINEX-infrastructuurprojecten. De resterende NLG 50 mln zal met name worden ingezet voor bodemsanering van percelen van de NS ten behoeve van de ontwikkeling van stationslocaties. Van deze middelen is tot en met 1999 NLG 157 mln uit het Fes bijgedragen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar uitgavenartikel 04.02 van de begroting van het Infrastructuurfonds.

Specificatie artikel 01.02
(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
VROM	64 565	93 000
Infrastructuur (V&V en VINEX)	27 366	27 135	39 384
Totaal	91 931	120 135	39 384

Toelichting op de mutatie

Betreft de toevoeging van prijsbijstelling voor het project Infrastructuur (Verkeer & Vervoer en VINEX).

Artikel 01.03 Bijdragen aan andere begrotingen in het kader van kennisinfrastructuur

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000
1e suppl. wet 2000		1 783	1 120
Mutatie		1 120	– 1 120
Ontwerp-begr. 2001	48 676	2 903
Ontwerp-begr. 2001 EUR	22 088	1 317

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor het onderdeel kennisinfrastructuur van de Investeringsimpuls 1994 en voor het bij Voorjaarsnota 1996 toegevoegde MARIN-project. Afgezien van de eindafrekening, zijn de projecten inmiddels afgerond. De eindafrekening zal plaatsvinden in 2000. Daarom is er voor dit jaar nog een bijdrage geraamd.

Specificatie artikel 01.03
(x f 1 000)	2000	Begr.	Art.
NOBIS	66	EZ	02.13
HPCN	1 054	EZ	02.13
MIBITON	1 283	OCW	23.04
Mainport Rotterdam	500	OCW	23.04
Totaal	2 903

Voor een nadere toelichting op de verschillende projecten wordt verwezen naar de ontwerp-begrotingen van de departementen waarin de uitgaven voor deze projecten zijn opgenomen.

Toelichting op de mutatie

De eindafrekening van de projecten NOBIS en HPCN vindt in het jaar 2000 plaats.

Artikel 01.04 Overige bijdragen vanuit het fonds

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		1 497 000	1 935 000	1 231 000	1 359 000	307 900
1e suppl. wet 2000				194 000
Mutatie		3 000	10 000	38 000	27 000	– 10 000
Ontwerp-begr. 2001	981 000	1 500 000	1 945 000	1 463 000	1 386 000	297 900	679 000
Ontwerp-begr. 2001 EUR	445 158	680 670	882 603	663 880	628 939	135 181	308 117

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd aan het Infrastructuurfonds voor de Betuweroute (BR) en de Hogesnelheidslijn (HSL). Op dit artikel wordt tevens prijsbijstelling geraamd over de Fes-bijdragen aan deze twee projecten.

De uitgaven aan de BR en de HSL worden op het Infrastructuurfonds geraamd op de artikelen 03.02 en 03.03.

Specificatie artikel 01.04
(x f 1 000)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Betuweroute	1 120 000	1 129 000	891 000	517 000	236 900
HSL	380 000	778 000	516 000	791 000	39 000	617 000
Prijsbijstelling		38 000	56 000	78 000	22 000	62 000
Totaal	1 500 000	1 945 000	1 463 000	1 386 000	297 900	679 000

Toelichting op de mutatie

Bij Voorjaarsnota is een verschuiving naar 2002 verwerkt van onderuitputting op de Betuweroute en de Hogesnelheidslijn in 1999 van respectievelijk NLG 58 mln en NLG 136 mln.

De mutatie bij Miljoenennota betreft de prijsbijstelling voor de BR en de HSL. Tranche 2000 (uiteindelijk vastgesteld op 2,5%) is aan de ramingen voor de BR en de HSL toegedeeld en de resterende reserveringen voor latere jaren zijn geactualiseerd.

Specificatie prijsbijstelling tranche 2000
(x f 1 000)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Betuweroute	28 000	28 000	30 000	12 000	1 000
HSL	17 000	27 000	23 000	30 000	– 9 000	2 000
Totaal	45 000	55 000	53 000	42 000	– 8 000	2 000

Artikel 01.06 Bijdragen aan de begroting van het Infrastructuurfonds in het kader van SWAB

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		414 600
Mutatie		5 617
Ontwerp-begr. 2001	475 900	420 217
Ontwerp-begr. 2001 EUR	215 954	190 686

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd aan het Infrastructuurfonds ten behoeve van het SWAB (samen werken aan bereikbaarheid). In de begroting van het Infrastructuurfonds worden deze uitgaven geraamd op de uitgavenartikelen 01.02, 01.03 en 02.02.

Toelichting op de mutatie

Betreft de toevoeging van prijsbijstelling.

Artikel 01.07 Nog te verdelen

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		50 000	64 000	71 000	326 300	326 300
1e suppl. wet 2000		– 6 000	– 24 000	– 25 000
Mutatie		– 5 000	186 033	228 735	249 962	253 921
Ontwerp-begr. 2001		39 000	226 033	274 735	576 262	580 221	635 256
Ontwerp-begr. 2001 EUR		17 697	102 569	124 669	261 496	263 293	288 267

Op dit artikel worden middelen gereserveerd voor verschillende categorieën uitgaven.

Op de eerste plaats worden middelen geraamd voor het in het Regeerakkoord aangekondigde investeringspakket, voor zover het Fes-waardige projecten betreft. De concrete invulling van het pakket wordt in de Interdepartementale Commissie Economische Structuur (ICES) voorbereid. Inmiddels zijn veertien projectplannen voor de periode 1999 tot en met 2002 door de commissie goedgekeurd. Gerekend inclusief de bij Miljoenennota 2001 over te hevelen bijdrage voor het kennisproject Experimentele Faciliteiten, zijn de voor deze projectplannen gereserveerde gelden overgeheveld naar artikel 01.08 Investeringsimpuls 1998. Op artikel 01.07 wordt voor de periode 1999 tot en met 2002 enkel nog een bijdrage aan het onderdeel Sleutelprojecten uit het cluster Vitaliteit steden geraamd.

Op de tweede plaats heeft het kabinet bij de voorbereiding van de begroting 2001 besloten om voor de jaren 2001 tot en met 2010 voor een bedrag van in totaal NLG 12 240 mln (exclusief prijsbijstelling) te investeren in de volgende clusters:

• Bereikbaarheid (NLG 6 760 mln)

• Natuur, milieu en stedelijke ontwikkeling (NLG 3 500 mln)

• Kennis (NLG 1 780 mln)

• PPS (NLG 200 mln)

Voor de projecten uit dit investeringpakket die voldoende zijn uitgewerkt, worden de middelen geraamd op artikel 01.09 Investeringsimpuls 2001. Voorzover dit nog niet het geval is, worden de projecten op dit artikel (01.07 Nog te verdelen) geraamd.

Om aan te sluiten bij de systematiek van prijsbijstelling die voor uitgaven op de Rijksbegroting geldt, is een raming opgenomen voor prijsbijstelling. Deze prijsbijstelling betreft de verkeersen vervoersuitgaven van de Investeringsimpuls 1994, SWAB, de Impuls voor de ruimtelijk-econo- mische structuur van NLG 1 891 mln, het cluster Bereikbaarheid van de Investeringsimpuls 1998 en alle uitgaven van de Investeringsimpuls 2001. De uitdeling van de prijsbijstelling zal conform de systematiek op de Rijksbegroting in jaarlijkse tranches geschieden. In de prijsbijstelling voor bijdragen aan het Infrastructuurfonds wordt rekening gehouden met de daarvoor reeds beschikbare middelen binnen het Infrastructuurfonds.

Specificatie artikel 01.07
(x f 1 000)	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Impuls 1998: Sleutelprojecten	39 000	30 000	36 000	54 300	54 300	54 400
Impuls 1998: Milieu				30 000	30 000	30 000
Impuls 1998: Kennis				242 000	242 000	242 000
Impuls 2001: Natuur, milieu en Stedel. Ontw.		50 000	50 000	75 000	100 000	100 000
Impuls 2001: PPS		100 000	100 000
Prijsbijstelling		46 033	88 735	174 962	153 921	208 856
Totaal	39 000	226 033	274 735	576 262	580 221	635 256

Toelichting op de mutatie

Voor de jaren 1999 tot en met 2002 vindt een overheveling plaats naar artikel 01.08 Investeringimpuls 1998 voor projecten die door de ICES zijn goedgekeurd. De mutatie betreft de overheveling van het project Experimentele Faciliteiten naar artikel 01.08.

Voorts worden de middelen voor de Investeringsimpuls 2001 opgenomen voorzover projecten nog onvoldoende zijn uitgewerkt. De middelen voor de voldoende uitgewerkte projecten van de Investeringsimpuls 2001 worden geraamd op artikel 01.09 Investeringsimpuls 2001.

Tevens zijn reserveringen voor prijsbijstelling opgenomen.

Specificatie mutatie
(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004
Kennis experimentele faciliteiten	– 5 000	– 10 000	– 10 000
Impuls 2001: Natuur, milieu en vital. Steden		50 000	50 000	75 000	100 000
Impuls 2001: PPS		100 000	100 000
Prijsbijstelling		46 033	88 735	174 962	153 921
Totaal	– 5 000	186 033	228 735	249 962	253 921

Artikel 01.08 Investeringsimpuls 1998

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		828 000	897 000	1 054 000	976 000	654 000
1e suppl. wet 2000		444 559	337 500	626 999	338 000	– 457 000
Mutatie		9 254	18 785	10 001	9 563	97 138
Ontwerp-begr. 2001	348 942	1 281 813	1 253 285	1 691 000	1 323 563	294 138	295 375
Ontwerp-begr. 2001 EUR	158 343	581 661	568 716	767 342	600 607	133 474	134 035

Op dit artikel worden de bijdragen geraamd voor door de Interdepartementale Commissie Economische Structuur (ICES) goedgekeurde projectvoorstellen van de Investeringsimpuls 1998. De projectvoorstellen zijn onderdeel van het in het Regeerakkoord aangekondigde investeringspakket. Voor 2003 en latere jaren zijn, behoudens de reeks bereikbaarheid/voorfinanciering, nog geen bedragen toegedeeld. Over de verdeling van de voor de periode 2003–2010 in het Regeerakkoord vermelde bedragen voor de onderdelen kennis en milieu heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden.

Op basis van de huidige besluitvorming worden de volgende bijdragen geraamd:

Specificatie artikel 01.08
(x f 1 000)	Departement	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Bereikbaarheid/Voorfinanciering private financiering		1 114 254	1 082 785	1 525 000	1 287 563	167 138	222 375
Prijsbijstelling voorfinanciering					36 000	127 000	73 000
Milieu
Milieutechnologie	VROM	5 500	7 500	7 000
Milieutechnologie	EZ	16 000	11 000	13 000
Kennis
Nationaal Initiatief Duurzame Ontwikkeling	VROM	8 231	9 000	9 000
St.kennisontwikkeling en -overdracht bodem	VROM	12 328	10 000	11 000
Ondergronds Logistiek Systeem	V&W	3 000	5 000	1 000
Experimentele Faciliteiten	EZ		15 000	10 000
Gigaport	EZ	48 500	42 000	41 000
Konnect	VenW	12 000	12 000	11 000
EMR	VenW	9 000	12 000	14 000
Watergraafsmeer	OCW	10 000	10 000	10 000
Biomade	OCW	5 000	5 000	5 000
Tehnocentra	OCW	16 000	12 000	12 000
Ketennetwerken, Clusters en ICT	LNV	10 000	8 000	7 000
Delfts Cluster	OCW	12 000	12 000	15 000
Totaal		1 281 813	1 253 285	1 691 000	1 323 563	294 138	295 375

Toelichting op de mutatie

Ten behoeve van de regeling experimentele faciliteiten is aan artikel 01.08 een uitgavenraming van NLG 15 mln in 2001 en NLG 10 mln in 2002 toegevoegd (zie artikel 01.07).

Daarnaast wordt prijsbijstelling toegevoegd aan de ramingen voor bereikbaarheid en aan de voorfinanciering van de private financiering HSL/BR.

Eveneens wordt binnen de ramingen voor bereikbaarheid in totaal NLG 250 mln naar voren gehaald. Het FES accommodeert hiermee de kasschuif die noodzakelijk is om de middelen voor het aanbestedingsresultaat van de HSL-Zuid ter beschikking te krijgen in de uitvoeringsperiode.

Specificatie mutatie
(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004
Experimentele faciliteiten (EZ)		15 000	10 000
St.kennisontwikkeling en -overdracht bodem (RO)			1
Prijsbijstelling private financ. HSL/BR				15 000	39 000
Reservering prijsbijstelling private financ.				– 8 000	– 7 000
Prijsbijstelling bereikbaarheid	9 254	3 785		2 563	– 34 862
Actualisatie uitgavenplanning HSL-Zuid					100 000
Totaal	9 254	18 785	10 001	9 563	97 138

Artikel 01.09 Investeringsimpuls 2001

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000
Mutatie		350 000	1 111 723	1 267 000	2 126 184	2 089 203	1 879 675
Ontwerp-begr. 2001		350 000	1 111 723	1 267 000	2 126 184	2 089 203	1 879 675
Ontwerp-begr. 2001 EUR		158 823	504 478	574 940	964 820	948 039	852 959

Op dit nieuwe artikel worden de bijdragen geraamd voor de Investeringsimpuls 2001 waartoe het kabinet bij de voorbereiding van de begroting 2001 heeft besloten. Het gaat hierbij om een impuls van NLG 12 240 mln (exclusief prijsbijstelling) in de jaren 2001 tot en met 2010 voor de volgende uitgavenclusters:

• Bereikbaarheid (NLG 6 760 mln)

• Natuur, milieu en vitaliteit steden (NLG 3 500 mln)

• Kennis (NLG 1 780 mln)

• PPS (NLG 200 mln)

Voor de projecten uit dit investeringpakket die voldoende zijn uitgewerkt, worden de middelen geraamd dit nieuwe artikel 01.09 Investeringsimpuls 2001. Voorzover dit nog niet het geval is, worden de projecten op artikel 01.07 (Nog te verdelen) geraamd.

Ook worden op dit artikel de middelen geraamd voor reeds bestaande Fes-waardige projecten uit het Infrastructuurfonds die voorheen ten laste van de reguliere Rijksbegroting werden gefinancierd (overeenkomstig het zogenaamde «bruggetje» uit het Regeerakkoord). Het gaat hierbij in totaal om NLG 3 850 mln in de jaren 2000 tot en met 2010.

Specificatie artikel 01.09
(x NLG1000)	Departement	2000	2001	2002	2003	2004	2005
bereikbaarh & stedelijke ontw	IF		546 723	727 000	1 576 184	1 539 203	1 339 675
Natuur milieu en sted ontw (bedrijventerr)	EZ		10 000	15 000	25 000	25 000	15 000
Kennis onderzoek en innovatie	EZ		50 000	50 000	50 000	50 000	50 000
Kennis onderzoek en innovatie	OW		25 000	25 000	25 000	25 000	25 000
Kennis	OW		130 000	100 000	100 000	100 000	100 000
Fes-bruggetje Regeerakkoord	IF	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000	350 000
Totaal		350 000	1 111 723	1 267 000	2 126 184	2 089 203	1 879 675

Toelichting op de mutatie

Betreft toegevoegingen voor de investeringsimpuls 2001 en voor reeds bestaande Fes-waardige projecten uit het Infrastructuurfonds die voorheen ten laste van de reguliere Rijksbegroting werden gefinancierd («Fes-bruggetje» uit het Regeerakkoord).

02 Saldi

Artikel 02.01 Voordelig eindsaldo

Opbouw van de uitgaven vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		4 284 819	3 057 319	2 229 619	962 319	749 619
1e suppl. wet 2000		397 343	562 723	– 46 460	– 270 460	311 540
Mutatie		– 32 800	– 340 330	– 36 845	– 398 961	– 799 511
Ontwerp-begr. 2001	6 462 166	4 649 362	3 279 712	2 146 314	292 898	261 648	593 838
Ontwerp-begr. 2001 EUR	2 932 403	2 109 788	1 488 268	973 955	132 911	118 731	269 472

Op dit artikel wordt het voordelig eindsaldo geraamd. Het voordelig eindsaldo is gelijk aan het positieve verschil in enig jaar tussen de ontvangsten inclusief batig beginsaldo en de uitgaven inclusief nadelig beginsaldo.

Toelichting op de mutatie

De nieuwe mutatie is per saldo het gevolg van de mutaties in de bijdragen aan de begrotingshoofdstukken en bij de ontvangsten. Een neerwaartse mutatie in de bijdragen leidt tot een opwaartse mutatie bij het voordelig eindsaldo. Een opwaartse mutatie bij de ontvangsten (inclusief het voordelig beginsaldo) heeft hetzelfde effect. De nieuwe mutatie is als volgt opgebouwd (de raming in 2005 vloeit voort uit de extrapolatie van de uitgaven en ontvangsten):

(x NLG1000)	2000	2001	2002	2003	2004
Uitgavenmutatie V&V impuls	– 12 565	– 1 595		– 2 228	– 21 409
Uitgavenmutatie Bodemsanering	– 366	– 135
Uitgavenmutatie Kennis	– 1 120	1 120
Uitgavenmutatie HSL en BR	– 3 000	– 10 000	– 38 000	– 27 000	10 000
Uitgavenmutatie SWAB	– 5 617
Uitgavenmutatie Nog te verdelen	5 000	10 000	10 000
Uitgavenmutatie Investeringsimpuls '98	– 9 254	– 18 785	– 10 001	– 9 563	– 97 138
Uitgavenmutatie Impuls 2001	– 350 000	– 1 307 756	– 1 505 735	– 2 376 146	– 2 343 124
Ontvangstenmutatie Gasbaten	208 000	498 000	913 000	706 000	498 000
Ontvangstenmutatie Rentebesparing	136 122	521 621	934 221	1 346 821	1 553 121
Mutatie voordelig beginsaldo		– 32 800	– 340 330	– 36 845	– 398 961
Totaal	– 32 800	– 340 330	– 36 845	– 398 961	– 799 511

2. ONTVANGSTEN

01 Ontvangsten van het fonds

Artikel 01.03 Overige ontvangsten uit aardgas

Opbouw van de ontvangsten vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		1 868 000	1 826 000	1 453 000	1 370 000	1 411 000
1e suppl. wet 2000		456 000	540 000	249 000	124 000	125 000
Mutatie		208 000	498 000	913 000	706 000	498 000
Ontwerp-begr. 2001	1 383 294	2 532 000	2 864 000	2 615 000	2 200 000	2 034 000	2 158 000
Ontwerp-begr. 2001 EUR	627 711	1 148 972	1 299 627	1 186 635	998 316	922 989	979 258

Op dit artikel zijn de voor het fonds bestemde overige ontvangsten uit aardgas geraamd. Met ingang van 1999 worden hier de ontvangsten uit hoofde van de gewijzigde voedingssystematiek geraamd. Zie voor een toelichting hierop ook de paragrafen 1 en 3 van de Memorie van Toelichting.

Toelichting op de mutatie

De mutatie in de aardgasbaten is het gevolg van een stijging in de ramingen van de olieprijs en de dollarkoers:

	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Olieprijs $/vat	26,5	24,0	17,5	17,5	17,5	17,5
Dollarkoers	2,30	2,20	2,05	2,05	2,05	2,05

Artikel 01.06 Rentebesparingen uit incidentele baten

Opbouw van de ontvangsten vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		150 000	225 000	300 000	300 000	300 000
Mutatie		136 122	521 621	934 221	1 346 821	1 553 121
Ontwerp-begr. 2001	68 100	286 122	746 621	1 234 221	1 646 821	1 853 121	1 853 121
Ontwerp-begr. 2001 EUR	30 902	129 837	338 802	560 065	747 295	840 910	840 910

Met ingang van 1999 worden eenmalige opbrengsten in de vermogenssfeer ten gunste van de staatsschuld gebracht en komen de daardoor structureel bespaarde rentelasten (gecorrigeerd voor eventuele dividendderving) ten gunste van het Fes.

In het Regeerakkoord is er van uitgegaan dat tot en met het jaar 2002 voor circa NLG 8 mrd aan opbrengsten zal worden gegenereerd uit hoofde van verkoop van staatsdeelnemingen, common area baten en opbrengsten van veilingen. Rekenend met een rentepercentage van 6% en na aftrek van dividendderving, was in de begroting 2000 een structurele opbrengst van NLG 300 mln ingeboekt. Daarbij werd uitgegaan van een evenwichtige opbouw over de jaren heen.

Toelichting op de mutatie

Met het oog op de verwachte toekomstige vervreemdingen van staats- deelnemingen en veilingen van rechten en frequenties, is de taakstellende ontvangstraming voor rentebesparingen uit incidentele baten in deze ontwerpbegroting verhoogd met ingang van het jaar 2000. Om deze inkomsten te genereren zijn additionele opbrengsten uit vervreemding van deelnemingen en veilingen nodig van circa NLG 35 mrd in de jaren 2000 tot en met 2005.

02 Saldi

Artikel 02.01 Voordelig beginsaldo

Opbouw van de ontvangsten vanaf de vorige ontwerp-begroting (x NLG1000)
	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Ontwerp-begr. 2000		6 073 419	4 284 819	3 057 319	2 229 619	962 319
1e suppl. wet 2000		388 750	397 343	562 723	– 46 460	– 270 460
Mutatie			– 32 800	– 340 330	– 36 845	– 398 961
Ontwerp-begr. 2001	7 605 905	6 462 169	4 649 362	3 279 712	2 146 314	292 898	261 648
Ontwerp-begr. 2001 EUR	3 451 409	2 932 404	2 109 788	1 488 268	973 955	132 911	118 731

Op dit artikel wordt het batig eindsaldo van het voorafgaande jaar geraamd, welk saldo op grond van het eerste lid van artikel 4 van de Wet Fes ten gunste van de begroting van het fonds in enig jaar komt (zie ook de toelichting bij uitgavenartikel 02.01 Voordelig eindsaldo).

Toelichting op de mutatie

De nieuwe mutatie sluit aan op de mutatie in het batig eindsaldo (uitgavenartikel 02.01) en is bij dat artikel nader toegelicht.

---

1 De buffer zal bij wet worden aangepast aan de gewijzigde voedingssystematiek van het fonds (zie de paragrafen 1 en 3). Voorheen bedroeg de buffer 25% van de in de tijd nogal fluctuerende ontvangsten uit extra export. Omdat de huidige voeding gebaseerd is op de stabielere totale aardgasbaten en structurele rentebaten, wordt nu uitgegaan van een buffer van 10%.