26 991 Voedselveiligheid

Nr. 358 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 mei 2013

In deze brief informeren wij u, zoals ook toegezegd tijdens het Algemeen Overleg Voedselfraude van 25 april jl., over de stand van zaken van de lopende onderzoeken via een voortgangsrapportage. Wij zullen uw Kamer in juni via een volgende rapportage informeren over de voortgang en waar mogelijk afronding van de lopende onderzoeken.

Onderzoek naar koel- en vrieshuis en een vleeshandelaar in Breda

De Inlichtingen en Opsporingsdienst van de NVWA (NVWA-IOD) voert een strafrechtelijk onderzoek uit naar een Nederlandse vleeshandelaar uit Breda en een vleeshandelaar uit Cyprus. Op 26 april jl. heeft de NVWA-IOD de voor toezicht relevante resultaten van haar onderzoek overgedragen aan de toezichtsdivisie van de NVWA.

De NVWA-toezichtsdivisie is op basis van de bevindingen van de NVWA-IOD een traceringsonderzoek gestart:

• Op 6 mei is de eigenaar van Windmeijer Meat Trading B.V. gehoord en verzocht om aan te tonen dat het vlees afkomstig is van een betrouwbare herkomst (terugtraceren). Daaruit bleek dat Windmeijer Meat Trading hiertoe niet in staat is, omdat de eigenaar geen volledige administratie van het vlees heeft.

• Op 7 mei heeft de NVWA het, onder andere door Windmeijer Meat Trading en het Cypriotische bedrijf Draap Trading LTD, gebruikte koel- en vrieshuis te Breda bezocht om op basis van de administratie van het koel- en vrieshuis de herkomst van het door Windmeijer en Draap verhandelde en opgeslagen vlees te kunnen vaststellen. Op basis van nader onderzoek aan de inslagadministratie van het koel- en vrieshuis is vast komen te staan dat het vlees dat Windmeijer Meat Trading verhandeld heeft afkomstig is uit EEG-erkende bedrijven. Terugtracering van individuele verhandelde partijen was echter niet mogelijk. In het koel- vrieshuis is thans ongeveer 240 ton paardenvlees in opdracht van Windmeijer en voor een zeer beperkt deel in opdracht van Draap opgeslagen. Van een belangrijk deel van de thans in het koel- en vrieshuis opgeslagen partijen lijkt tracering mogelijk.

Vervolgstappen NVWA

• De NVWA ziet erop toe dat Windmeijer zijn verantwoordelijkheid voortvloeiend uit de Algemene Levensmiddelenverordening (ALV) neemt en zijn afnemers informeert.

• De NVWA treedt conform haar handhavingsbeleid op tegen Windmeijer vanwege het niet bijhouden van een volledige administratie en het niet kunnen traceren van het vlees.

• De NVWA heeft beslag gelegd op de opgeslagen partijen vlees in het koel- en vrieshuis en ziet er op toe dat alleen dat vlees in de keten komt waarvan de volledige tracering te borgen is.

• De NVWA informeert Frankrijk en Cyprus via het RASFF-systeem over haar bevindingen.

Recall uitsnijderij Oss (Selten)

In de brief van 12 april jl. (Kamerstuk 26 991, nr. 348) en in het Algemeen Overleg voedselfraude van 25 april jl hebben wij u geïnformeerd over de recall van de uitsnijderij in Oss (Selten).

Opzet recall

De mogelijke afnemers van Selten hebben in april allen een brief ontvangen van de NVWA waarin door de NVWA is aangegeven dat deze mogelijke afnemers alle tussen 1 januari 2011 en 15 februari 2013 door Selten geleverde vleespartijen moeten traceren en de producten die geproduceerd zijn met dit vlees uit voorzorg van de markt moeten halen. Zij moeten hun afnemers informeren over de producten waarin het vlees van Selten is verwerkt en hen aangeven dat zij hetzelfde moeten doen richting hun afnemers, indien ze producten hebben doorgeleverd. De directe afnemers van Selten en de afnemers in de volgende schakels in de keten moeten de genomen acties melden aan de NVWA. De NVWA heeft de bedrijven onderverdeeld in de volgende bedrijfstyperingen: diervoeder, handelaar, horeca, uitsnijderijen, slachterijen/slagerijen, koel-vrieshuis, productiebedrijven, winkel/supermarkt en overige.

Handhavingslijn

Voor de bedrijven waarvan is komen vast te staan dat zij vlees van Grootvleeshandel Willy Selten BV te Oss hebben ontvangen in de periode 1 januari 2011 tot en met 15 februari 2013 hanteert de NVWA de volgende handhavingslijn.

• Bedrijven moeten een melding doen aan de NVWA over hun afnemers, kilogrammen ontvangen vlees en mogelijk te recallen partijen vlees.

• Bedrijven die geen melding hebben gedaan op 2 mei hebben een brief. ontvangen waarin ze worden gewezen op hun verplichting van artikel 19 van de Algemene Levensmiddelenverordening (ALV).

• Bedrijven die, na de door de NVWA verstuurde brief, nog geen melding hebben gedaan worden telefonisch door de NVWA benaderd. Als deze bedrijven ondanks het telefonisch onderhoud geen ALV-melding opstellen, dan volgt binnen vijf werkdagen een bedrijfsinspectie.

Bij deze inspectie wordt nagegaan of het bedrijf vlees van Selten heeft ontvangen, hoeveel kilogram het betreft en dienen de afnemers kenbaar te worden gemaakt. Als blijkt dat het bedrijf geen melding heeft gedaan wordt een boeterapport dan wel proces-verbaal of schriftelijke waarschuwing opgemaakt.

Als bedrijven na dit bezoek nog altijd niet willen meewerken door niet de gegevens van afnemers kenbaar te maken, deze niet te benaderen en niet het vlees en/ of de producten waarin dit vlees is verwerkt te willen terugroepen zullen deze bedrijven een last onder dwangsom opgelegd krijgen. Als de dwangsom is uitgewerkt en het bedrijf nog altijd geen melding heeft gedaan zal de last onder dwangsom worden omgezet in een last onder bestuursdwang.

Stand van zaken recall (14 mei 2013)

Onderstaande gegevens over de stand van zaken van de terughaalactie van het vlees van de uitsnijderij in Oss zijn gebaseerd op informatie van de NVWA die op 14 mei beschikbaar was.

In totaal zijn er 132 directe afnemers van Selten.

• 1) 120 afnemers hebben bij de NVWA gemeld hoeveel vlees zij van Selten hebben afgenomen, in welke producten dat vlees is verwerkt, aan welke afnemers die producten zijn geleverd en welke acties zij in gang hebben gezet via de zogenaamde ALV-melding.

• 2) De 12 afnemers die dit niet hebben gedaan zijn bezocht door de NVWA. Van deze 12 afnemers zijn er 2 afnemers die al langere tijd failliet zijn. De NVWA heeft 4 boeterapporten opgemaakt (1 horecabedrijf, 3 groothandels). De overige 6 directe afnemers worden onderzocht en de verwachting is dat deze directe afnemers alsnog met aanvullende gegevens komen.

De NVWA heeft de afnemers onderverdeeld in type bedrijf. De bedrijfstyperingen diervoeders, winkel/supermarkt en horeca worden als laatste schakel in het handelskanaal aangemerkt. Gezien het feit dat het hier gaat om verse producten met een relatieve korte houdbaarheidstermijn (t.h.t.) wordt aangenomen dat deze producten reeds geconsumeerd zijn.

• 1) 14 van de 132 afnemers zijn als laatste schakel in het handelskanaal aangemerkt.

• 2) De 118 overige afnemers (slachterij, (groot)handelaren, productiebedrijven, uitsnijderijen) kunnen producten van Selten doorverkocht hebben aan één of meerdere andere afnemers.

Op 2 mei zijn de afnemers van de 118 bedrijven die vallen onder het bedrijfstype handelaren, uitsnijderijen, koel-vrieshuis en productiebedrijven (totaal 163 indirecte bedrijven) – aangeschreven met de opdracht om alsnog de ALV-melding te doen. De bedrijven die nog geen ALV melding hebben gedaan (64) zijn op 15 mei aangeschreven. Voor deze bedrijven, en ook de bedrijven waar zij weer aan hebben geleverd, geldt dezelfde handhavingslijn als voor de directe afnemers van Selten.

Op basis van de tot op heden ontvangen meldingen door de NVWA zijn er door de hele keten heen 1.722 afnemers die mogelijk vlees en/of producten ontvangen hebben waarvan de herkomst Selten is. 290 indirecte afnemers zijn als tussenschakel in beeld (handelaren, koelvrieshuizen, uitsnijderijen en productiebedrijven). 1.432 indirecte afnemers (1.208 horecabedrijven, 39 slagers, 184 supermarkten, 1 diervoederbedrijf) zijn als laatste schakel getypeerd.

Selten heeft naast de 132 Nederlandse afnemers ook aan 370 afnemers in 15 Europese lidstaten geleverd. Zoals gemeld in de brief van 12 april jl heeft de NVWA de betrokken lidstaten via het Europese RASFF-systeem geïnformeerd. Tevens zijn alle lidstaten en de Europese Commissie met een brief van de Nederlandse CVO op de hoogte gesteld en is Europol over het onderzoek geïnformeerd. De betrokken autoriteiten zijn via de RASFF melding ook op de hoogte gebracht van de namen van de afnemers zodat ook zij de nodige stappen kunnen ondernemen.

De omvang en complexiteit van deze recall is zeer groot mede vanwege de vele schakels in het handelskanaal. De NVWA heeft desalniettemin de verwachting dat begin juni de recall Selten volledig afgerond kan zijn.

Onderzoek herkomst producten

De herkomst van de producten is onderdeel van strafrechtelijk onderzoek.

Dit onderzoek, waarvan Europol de coördinatie heeft, omvat meerdere landen (waaronder Duitsland en het Verenigd Koninkrijk). De NVWA-IOD en het Openbaar Ministerie (OM) zijn hierbij betrokken.

Polen

In onze brieven van 13 maart (Kamerstuk 26 991, nr. 342) en 12 april jl. hebben wij u geïnformeerd over het feit dat de NVWA naar aanleiding van het ketenonderzoek bij een vrieshuis en verwerkingsbedrijf in Varsseveld een onderzoek heeft ingesteld naar partijen vlees afkomstig van een Pools bedrijf. Wij hebben u gemeld dat de NVWA, na aanleiding van een melding uit Polen zelf, nader onderzoek heeft ingesteld naar drie partijen. De uitkomsten van dit onderzoek zijn dat in twee van de drie partijen geen sporen van paarden DNA is aangetroffen. De partij waarin wel paarden DNA is aangetroffen was vrij van residuen. Deze partij is deels uitgeleverd aan Duitsland. Slechts een klein deel is in Nederland op de markt gekomen. Het merendeel hiervan is geconsumeerd dat wat nog aanwezig was is geblokkeerd. Via een RASFF is Duitsland over de levering van deze laatste partij op de hoogte gebracht, zodat ook de Duitse autoriteiten de nodige stappen kunnen ondernemen.

Tot slot

Op dit moment zijn er geen concrete aanwijzingen dat er een gevaar is voor de volksgezondheid. Dit geldt zowel voor het vlees als voor de levensmiddelen waarin het vlees is verwerkt die op de markt zijn gebracht.

Uiteraard zullen wij uw Kamer zo spoedig mogelijk nader op de hoogte stellen van de voortgang en afronding van de onderzoeken en de recall.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, S.A.M. Dijksma

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers