Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 16 oktober 2013
Op 3 oktober jl. verzocht de vaste commissie voor Defensie mij om een routekaart over
de aanschaf van de F-35, vanaf nu tot 2015. In deze brief schets ik het verdere proces.
In de bijlage zijn de verschillende stappen grafisch weergegeven1.
Op 17 september jl. heeft u de nota over de toekomst van de krijgsmacht ontvangen
(Kamerstuk 33 763, nr. 1) met daarin vervat het kabinetsbesluit de F-16 door de F-35 te vervangen. Na de bespreking
van het kabinetsbesluit met de Kamer, zal Defensie beginnen met de volgende stap in
het Defensie Materieel Proces: de voltooiing van de verwervingsvoorbereiding ofwel
de D-fase. In de D-fase wordt onder meer de definitieve analyse gemaakt van de gevolgen
van de invoering van de F-35 op het gebied van organisatie, personeel, materieel-logistiek,
bedrijfsvoering, infrastructuur en milieu. Ook wordt de transitieperiode van de F-16
naar de F-35 voorbereid. Deze stap is van belang om ervoor te zorgen dat de luchtmacht
tijdig gereed is voor de introductie van de F-35 als nieuw hoofdwapensysteem vanaf
2019. De werkzaamheden vergen vanaf nu nog ongeveer een jaar en zullen resulteren
in een D-brief die ik naar verwachting begin 2015 aan de Kamer zend.
In 2015 zal Nederland ook aan het F-35 Joint Program Office (JPO) moeten melden voor welk aantal toestellen (te leveren in 2019) de eerste financiële
verplichtingen kunnen worden aangegaan. In de bestelsystematiek van het F-35 programma
is overeengekomen dat in beginsel vier jaar (X-4) voorafgaand aan het jaar (X) van
levering van toestellen een verzoek tot verwerving wordt ingediend met een Participant Procurement Request (PPR). Het JPO voegt die verzoeken van de verschillende landen (in datzelfde jaar)
samen tot een Consolidated Procurement Request (CPR) op grond waarvan het een offerte-aanvraag indient bij de fabrikant. Volgens
de geldende afspraken wordt het CPR door alle betrokken partnerlanden ondertekend
tijdens de vergadering van de JSF Executive Steering Board in het voorjaar. Het CPR is niet vrijblijvend voor de ondertekenaars. Het vormt het
uitgangspunt voor het contracteringsproces en is daarmee van invloed op de financiële
uitkomsten die ook voor andere partnerlanden gelden. De ondertekening van het CPR
schept dus verplichtingen. In het daarop volgende jaar (X-3) moet een eerste aanbetaling
worden gedaan voor de investeringen ter voorbereiding op de productie en voor onderdelen
met een lange levertijd (de long lead items). Momenteel bedraagt deze aanbetaling vijf procent van de stukprijs.
Het JPO sluit, na voltooiing van de onderhandelingen met de fabrikant, twee jaar na
de PPR/CPR (X-2) het definitieve contract voor de aanschaf van de toestellen en de
bijbehorende ondersteuning. Dit gebeurt nadat de partners daarvoor toestemming hebben
gegeven. De levering van toestellen heeft daarmee plaats vier jaar na de PPR/CPR en
twee jaar na de contractering. Deze bestelsystematiek geldt voor alle partners, dus
ook voor Nederland.
De Minister van Defensie,
J.A. Hennis-Plasschaert
BIJLAGE: MIJPALEN PROJECT VERVANGING F-16