26 025
Financiële verantwoordingen over het jaar 1997

nr. 15
FINANCIËLE VERANTWOORDING VAN HET INFRASTRUCTUURFONDS OVER HET JAAR 19971

Deze financiële verantwoording bestaat uit:

– de rekening van verplichtingen, uitgaven en ontvangsten, zoals blijkt uit bijgevoegde staten, voorzien van een toelichting;

– de op deze rekening aansluitende saldibalans per 31 december 1997, voorzien van een toelichting.

De Minister van Verkeer en Waterstaat,

A. Jorritsma-Lebbink

Inhoudsopgave

   Bladzijde
    
1De Rekening, voorzien van toelichting3
    
1.1Rekening4
 1.1.1Uitgaven en verplichtingen4
 1.1.2Ontvangsten6
    
1.2Algemeen deel Toelichting7
 1.2.1Inleiding7
 1.2.2Leeswijzer7
 1.2.3Budgettair kader8
 1.2.4Financieel beheer9
    
1.3Artikelgewijze toelichting10
 1.3.1Uitgaven en verplichtingen10
  1.3.1.1 Rijkswegen10
  1.3.1.2 Rijksvaarwegen12
  1.3.1.3 Nationale Railwegen14
  1.3.1.4 Bijdragen t.b.v. regionale/lokale wegen, vaarwegen en stads- en streekvervoer18
  1.3.1.5 Algemene uitgaven21
 1.3.2Ontvangsten24
  1.3.2.1 Rijkswegen24
  1.3.2.2 Rijksvaarwegen25
  1.3.2.3 Nationale Railwegen26
  1.3.2.4 Algemene ontvangsten26
  1.3.2.5 Bijdragen t.l.v. andere begrotingen van het Rijk27
Bijlage 1 Realisatieprogramma Hoofdwegennet30
Bijlage 2 Realisatieprogramma Hoofdvaarwegennet31
Bijlage 3 Realisatieprogramma Spoorwegennet Personenvervoer32
Bijlage 4 Realisatieprogramma Spoorwegennet Goederenvervoer34
Bijlage 5 Programma Betuweroute34
Bijlage 6 Realisatieprogramma HSL/Zuid34
Bijlage 7 Realisatieprgramma Intermodaal Vervoer34
Bijlage 8 Realisatieprogramma Onderliggend Wegennet35
Bijlage 9 Realisatieprogramma Stads- en Streekvervoer36
    
2Saldibalans, voorzien van een toelichting37
2.1Inleiding38
2.2Activa38
 2.2.1Begrotingsuitgaven38
 2.2.2Extra-comptabele vorderingen38
 2.2.3Leningen u/g39
 2.2.4Voorschotten39
 2.2.5Tegenrekeningen41
 2.2.6Sluitrekening met V&W (XII)41
2.3Passiva42
 2.3.1Begrotingsontvangsten42
 2.3.2 Openstaande verplichtingen42
 2.3.3 Openstaande garantieverplichtingen43
 2.3.4 Tegenrekeningen43

HOOFDSTUK 1

De rekening van verplichtingen, uitgaven en ontvangsten van Infrastructuurfonds over het jaar 1997, voorzien van een toelichting

HOOFDSTUK 1.1 REKENING 1997 INFRASTRUCTUURFONDS

1.1.1 Onderdeel uitgaven en verplichtingen (bedragen x f 1 000)

   (1) (2)  (3)=(1)–(2)
Art. Omschrijving BegrotingRealisatie1 Verschil  
   verplichtingenuitgaven verplichtingen uitgaven verplichtingen%  Uitgaven %
  TOTAAL 7 145 267 7 378 066   – 232 799 
            
01 Rijkswegen 2 281 655 2 494 213   – 212 558 
            
 01Investeringen Rijkswegen2 097 1781 261 7332 180 4651 395 537– 83 287– 4% – 133 804– 11%
 02Onderhoud Rijkswegen881 140824 178934 153864 359– 53 013– 6% – 40 181– 5%
 03Apparaatsuitgaven Rijkswegen101 578102 744172 118140 241– 70 540– 69% – 37 497– 36%
 04Vergoeding ten behoeve van tunnelexploitatiemaatschappijen093 000094 0760n.v.t – 1 076– 1%
            
02 Rijksvaarwegen 567 291 660 255   – 92 964 
            
 01Investeringen Rijksvaarwegen288 080230 915174 727199 775113 35339% 31 14013%
 02Onderhoud Rijksvaarwegen399 883322 783340 024431 72959 85915% – 108 946– 34%
 03Apparaatsuitgaven Rijksvaarwegen13 59313 59327 14728 751– 13 554– 100% – 15 158– 112%
            
03 Nationale Railwegen 3 130 284 3 077 291   52 993 
 01Investeringsbijdragen ten behoeve van spoorwegen4 271 6001 848 0054 181 5521 619 71290 0482% 228 29312%
 02Onderhoudsbijdragen en kapitaallasten ten behoeve van spoorwegen1 200 0001 224 0001 597 3001 399 300– 397 300– 33 % – 175 300– 14%
 04Rente en aflossing voorfinanciering NS058 279058 2790n.v.t 00%
 05Garanties voor de aflossingen en rentebetalingen op aangegane geldleningen ten behoeve van het openbaar vervoer60 000memorie230 0000– 170 000– 283% 0n.v.t
            
04 Bijdragen ten behoeve van regionale/lokale wegen, vaarwegen en stadsen streekvervoer 1 060 137 1 117 323   – 57 186 
 01Investeringsbijdragen ten behoeve van wegen, fiets- en verkeersveiligheidsvoorzieningen92 026119 43518 27763 87873  74980% 55 55747%
 03Onderhoudsbijdragen ten behoeve van vaarwegen8 63863 53775 95461 269– 67 316– 779% 2 2684%
 04Investeringsbijdragen ten behoeve van stads- en streekvervoer52 500283 9211 940 641390 047– 1 888 141– 3 596% – 106 126– 37%
 05Onderhoudsbijdragen en kapitaallasten ten behoeve van stads- en streekvervoer233 397380 2446 126390 097227 27197% – 9 853– 3%
 07Investeringsbijdragen aan provincies en kaderwetgebieden0213 000231 311212 032– 231 311n.v.t 9680%
            
05 Algemene uitgaven 105 900 28 984   76 916 
            
 01Te saneren uitgaven3624002008416245% 31679%
 03Overige uitgaven117 00019 50000117 000100% 19 500100%
 04Nadelig saldo van de afgesloten rekeningenmemorie000n.v.t  0n.v.t
 05Bodemsanering35 00061 0002 46328 90032 53793% 32 10053%
 06Bevordering verkeersveiligheid25 00025 000  25 000100% 25 000100%

1.1.2 Onderdeel ontvangsten (bedragen x f 1 000)

   (1) (2) (3)=(1)-(2)
Art.Omschrijving Begroting Realisatie Verschil
   Ontvangsten OntvangstenOntvangsten %
  TOTAAL7 008 4227 712 093– 703 671 
       
01 Rijkswegen139 066133 7595 307 
       
 01Ontvangsten ten behoeve van investeringen Rijkswegen101 90091 35810 54210%
 02Ontvangsten ten behoeve van onderhoud Rijkswegen36 00041 431– 5 431– 15%
 03Ontvangsten ten behoeve van apparaatsuitgaven Rijkswegen1 16697019617%
       
02 Rijksvaarwegen58 84556 4412 404 
       
 01Ontvangsten ten behoeve van investeringen Rijksvaarwegen45 40015 62029 78066%
 02Ontvangsten ten behoeve van onderhoud Rijksvaarwegen13 44540 821– 27 376– 204%
       
03 Nationale Railwegen3 100155 158– 152 058 
       
 01Ontvangsten ten behoeve van investeringsbijdragen spoorwegen3 100104 564– 101 464– 3 273%
 07Verrekening voorschotten openbaar vervoer en goederenvervoer per spoormemorie50 594– 50 594n.v.t.
       
04 Bijdragen ten behoeve van regionale/lokale wegen, vaarwegen en stads- en streekvervoermemorie3 081– 3 081 
       
 01Ontvangsten ten behoeve van investeringsbijdragen wegen 2 562– 2 562n.v.t.
 04Ontvangsten ten behoeve van investeringsbijdragen stad- en streekvervoer 519– 519n.v.t.
 06Garantieregeling Eurogeulmemorie00n.v.t.
       
 05Algemene ontvangsten3 000519 305– 516 305 
       
 03Overige ontvangsten3 00063 893– 60 893– 2 030%
 04Voordelig saldo van de afgesloten rekeningenmemorie455 412– 455 412n.v.t.
       
07 Bijdragen ten laste van andere begrotingen van het Rijk6 804 4116 844 349– 39 938 
       
 01Bijdrage ten laste van de begroting van V&W5 169 4115 450 449– 281 038– 5%
 02Bijdrage ten laste van de begroting van EZ3 00003 000100%
 03Bijdrage ten laste van de begroting van VROM000n.v.t.
 04Bijdrage ten laste van het Fonds Economische Structuurversterking1 632 0001 393 900238 10015%

1.2.1 Inleiding

Proces versnelling/verbetering

Met de brief van 21 oktober 1997 (kenmerk B97/433M) heeft de minister van Financiën de Kamer geïnformeerd dat een ambtelijke werkgroep zich bezig gaat houden met mogelijke verbeteringen van de kwaliteit van de inhoud van de financiële verantwoording.

Volgens de aanbevelingen van de werkgroep, onder leiding van de Staf van de Commissie voor de Rijksuitgaven, is in de onderliggende verantwoording al zoveel mogelijk rekening gehouden met het nieuwe motto: minder papier, maar meer informatie. Bijvoorbeeld door de informatie op artikelniveau te verstrekken, door normen t.a.v. afwijkingen aan te blijven houden en door meer structuur in de rapportage aan te brengen.

1.2.2 Leeswijzer

Rekening

In hoofdstuk 1.3 is de artikelsgewijze toelichting bij de Rekening opgenomen.

De Tweede Kamer is over het merendeel van de mutaties al gedetailleerd geïnformeerd door middel van de suppletoire begrotingen over 1997. Voor een uitvoeriger verklaring wordt verwezen naar de memorie van toelichting bij die begrotingen.

Vanwege de overzichtelijkheid van de informatie is dan ook gekozen voor het hanteren van de hieronder aangegeven norm op artikelniveau. Voor U 03.01 Investeringsbijdragen ten behoeve van spoorwegen wordt de informatie op artikelonderdeelniveau verstrekt. Dit vanwege het (budgettair) belang van dit artikel.

Norm bij verklaren verschillen:

Voor begrotingsbedragenVerschillen
< f 10 mln. > 50%
f 10 – f 50 mln.> f 5 mln.
> f 50 mln.> 10%

Deze keuze houdt in dat die artikelen, waarbij het verschil tussen het begrotingsbedrag en de realisatie (= Rekening) kleiner is dan de aangegeven norm, in principe niet worden toegelicht.

Vervolgens is gekeken naar de afwijkingen op het niveau van de kwantitatieve onderbouwingen. Indien ook op dit niveau geen sprake was van significante afwijkingen, is ook daadwerkelijk van toelichting afgezien.

In afwijking van bovenvermelde norm zijn die artikelen waarop in de begroting 1997 geen ontvangsten waren geraamd, maar waar in 1997 wel relatief kleine bedragen op zijn verkregen, niet apart toegelicht. Dit gezien de materiële omvang.

Saldibalans

In hoofdstuk 2 is de Saldibalans opgenomen, voorzien van een toelichting.

Nieuw is, dat het niveau van toelichten is opgetrokken van afzonderlijke Directoraten-Generaal/Hoofddirectie naar departementaal niveau.

Ook hier is gekozen om ten aanzien van de afzonderlijk posten van de Saldibalans alleen dié posten toe te lichten die een waarde van f 5 mln. of meer vertegenwoordigen.

Om detaillisme te voorkomen zijn bedragen en aantallen in de tabellen afgerond op respectievelijk duizend- en tientallen.

1.2.3 Budgettair kader

De cijfers

Dit overzicht geeft (in f mln.) de opbouw van de gerealiseerde budgetten weer voor de jaren 1995–1997 voor de V&W-begroting (XII).

BeleidsterreinReal.'97Begr.'97 19961995
01 Rijkswegen2 4942 2822 2811 942
02 Rijksvaarwegen660567536564
03 Nationale Railwegen3 0773 1302 6942 256
04 Bijdr. tbv reg./lok. (vaar)wegen en stad/streek1 1171 0601 1241 103
05 Algemene uitgaven291065286
Totaal7 3777 1456 6875 951

Hieronder wordt per beleidsterrein een korte verklaring verstrekt bij de diverse verschillen; een meer uitvoerige toelichting is opgenomen onder de artikelen zelf.

01 De hogere realisatie is voornamelijk toe te schrijven aan extra uitgaven om de (eerder door opstartproblemen vertraagde) verkeersignaleringsprojecten versneld te kunnen oppakken, voor verkeersbeheersingsmaatregelen i.h.k.v. de nota «Meer benutting, minder files» en voor de realisatie van rijkswegenprojecten.

02 De budgettair grootste oorzaken voor de hogere uitgaven van f 93 mln. zijn: de gevolgen van de winter 1996/1997 (ijsbestrijding), de calamiteuze situatie bij de Slufter, niet in 1997 geraamde betalingstermijnen (o.a. Ketelmeerdepot) en een hogere mate van uitbesteding.

03 De (per saldo) lagere uitgaven over 1997 bestaan enerzijds uit lagere uitgaven op 03.01 «Investeringsbijdragen t.b.v. spoorwegen» van f 228 mln. (inclusief een niet geraamde betaling van f 395 mln. aan België inzake de HSL/Zuid).

Deze onderuitputting is met name zichtbaar op het budget van de (grondaankopen) Betuweroute (ruim f 400 mln.), en in mindere mate bij het Personenvervoer en Intermodaal vervoer (achtereenvolgens f 151 en 53 mln.).

Anderzijds is eind 1997 overeenstemming bereikt inzake het meerjarig budget dat voortvloeit uit de overeenkomst «Over de Wissel Tussen Markt en Overheid». De Kamer is hierover reeds geïnformeerd door middel van mijn brief van 19 december 1997, met kenmerk DGP/IB/SR/V-724 848.

Met name de hieruit voortkomende uitgaven op artikel 03.02 «Onderhoudsbijdragen en kapitaallasten t.b.v. spoorwegen» zijn de oorzaak van de hogere realisatie van f 175 mln. op dat artikel.

04 Met name de snelle realisatie van projecten met betrekking tot het stad-streek programma (ondermeer Beneluxmetro en de Amsterdamse IJ-burgprojecten Piet Heintunnel/ Oostertoegang) is de oorzaak van de hogere uitgaven op dit beleidsterrein.

05 Vertragingen ten aanzien van het Start-programma Duurzaam Veilig (U05.06) en bij de uitvoering van bodemsaneringsactiviteiten, hebben uiteindelijk geleid tot lagere uitgaven.

1.2.4 Financieel beheer

Voor een toelichting hierbij wordt, om een herhaling van overeenkomstige toelichtingen te voorkomen, verwezen naar het hieromtrent gestelde in de Financiële Verantwoording 1997 van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (XII).

Hoofdstuk1.3 Artikelsgewijze toelichting bij de Rekening

1.3.1 Uitgaven/verplichtingen

1.3.1.1 RIJKSWEGEN

Artikel 01.01 Investeringen rijkswegen

a. Grondslag

Ten laste van dit artikel komen investeringen inzake aanleg, verbetering en benutting van rijkswegen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr.Real.Verschil Begr. Real.Verschil 
01.01Investeringen rijkswegen2 097,22 180,5– 83,3– 4%1 261,71 395,5–  133,8– 11%
 Aanleg en verbetering1 760,21 618,9141,38%944,9934,310,61%
 Benutting337,0560,3– 223,3– 66%282,1434,5– 152,4– 54%
 Wijkertunnel0,01,3– 1,3n.v.t.34,726,78,023%

c. Onderbouwing

Aanlegprogramma hoofdwegennet

Voor een onderbouwing van het voor 1997 geraamde- en gerealiseerde aanlegprogramma, wordt verwezen naar bijlage 1.

Met uitzondering van de rijkswegen 4 «Prins Clausplein-Harnaschknooppunt» en 8 «Knooppunt Zaandam reconstructie», zijn de in de begroting 1997 in de tabel «Aanlegprojecten die naar verwachting in 1996 en 1997 gereedkomen» ook daadwerkelijk gerealiseerd.

In 1997 zijn verder de volgende projecten gereed gekomen:

Wegnr.WegvakDatumaantal:    
   km.rijstrokenrijbanenverbreding
32Havelterberg-Bergwegmei-976,742  
37Hoogeveen (klaverblad)–Asl.Mr. Kramerwegsep-974,542  
27Stichtse brug- Hoge vaartnov-97642  
31Nijega-Drachtennov-9710,342 
9Schoorldam-Stolpen, parallelwegdec-9713    
10Aansluiting IJ-boulevarddec-97   Verbreding

In 1997 is tevens gestart met de uitvoering van de volgende projecten:

Wegnr.Project
15Bouw Dintelhavenbrug
50Kampen-Ramspol-Emmeloord

Benuttingsmaatregelen

Output BenuttingsmaatregelenEenheid1997
Verkeerssignaleringkm192
Toeritdoseerinstallaties (TDI's)aantal5
Dynamische route-informatiepanelen (DRIP's)aantal24
Monitoring (incl. verkeerssignalering)km227
Verkeers-Management-Centralesaantal1
Output BenuttingsmaatregelenVer.sign. (km)Monitor. (km)DRIP's (aantal)TDI's (aantal)VM-centrales
– Stadsgewest Amsterdam 8,0    
– Stadsgewest Rotterdam22 2,05 
– Stadsgewest Den Haag29     
– Stadsgewest Utrecht24 5,0  
– Corridor Randstad-N-Duitsland14     
– Corridor Randstad-M/Z-Duitsland54 3,0   
– Corridor Randstad-België27 5,0  
– Overig hoofdwegennet2235,01,0 1
Totaal192352451

d. Toelichting

De hogere realisatie komt met name voort uit het versneld uitvoeren van het verkeersbeheersingsprogramma, zoals opgenomen in de nota Meer Benutting, Minder Files. Het gaat om het nemen van extra verkeersbeheersingsmaatregelen gericht op de reductie van de structurele en incidentele files en het aanleggen van verkeerssignalering (DRIPs, TIPs, inhaalverboden voor vrachtwagens en spitsstroken).

Voor de uitvoering van het amendement van Heemst inzake het Verkeersveiligheidsbeleid, wordt verwezen naar het gestelde onder uitgavenartikel 05.06.

Artikel 01.03 Apparaatsuitgaven Rijkswegen

a. Grondslag

Op dit artikel worden de uitgaven zichtbaar gemaakt die samenhangen met de personeelskosten, de apparaatskosten en uitbesteding van aanleg, verbeteringen, onderhoud en benutting van het hoofdwegennet. De personele en materiële uitgaven komen ten laste van de begroting van V&W (XII); de kosten voor uitbesteding ten laste van Infrastructuurfonds.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr.Real.Verschil Begr. Real. Verschil 
01.03App.uitgaven rijkswegen101,6172,1– 70,5– 69%102,7140,2– 37,5– 37%

c. Toelichting

Door V&W zijn in 1996 diverse acties ondernomen ter voorkoming van dreigende onderuitputting in dat jaar. Daartoe zijn zoveel mogelijk projecten in voorbereiding genomen, ook verkenning- en planstudieprojecten, waarvoor veel inzet van ingenieursbureaus nodig was. In 1997 heeft dit geleid tot extra produktie, en daarmee tot meer uitbesteding. Dit geldt met name voor de projecten in het kader van de nota Samen Werken Aan Bereikbaarheid (SWAB).

1.3.1.2 RIJKSVAARWEGEN

Artikel 02.01 Investeringen Rijksvaarwegen

a. Grondslag

Ten laste van dit artikel komen investeringen voor de aanleg en verbetering van vaarwegen en havens.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
02.01Investeringen rijksvaarwegen288,1174,7113,439%230,9199,831,113%

c. Onderbouwing

Voor een onderbouwing van het voor 1997 geraamde- en gerealiseerde aanlegprogramma wordt verwezen naar bijlage 2.

In 1997 zijn de volgende projecten gereed gekomen:

– Waal: uitwijkhaven IJzendoorn, bochtkanteling Erlecom;

– Amsterdam-Rijnkanaal, afbouw verruiming;

– Zuid-Willemsvaart/Wessem-Nederweert, fase 1;

– Vernieuwen Oostersluis;

– Vervanging brug Lemmer.

d. Toelichting

De volgende ontwikkelingen liggen (per saldo) voornamelijk ten grondslag aan de lagere realisaties op dit artikel:

1. overboekingen naar artikel 03.41 «Uitkeringen herstructurering binnenvaart» in de begroting van V&W (XII), ter financiering van de tranches van de nieuwe sloopregeling (verplichtingen: f 94,6 mln., uitgaven: f 40,6 mln.);

2. ten behoeve van de uitbesteding Nat is f 20 mln. op dit artikel in mindering gebracht;

3. door een betalingsachterstand bij de aanleg van de 2e sluis Lith en doordat er in 1997 minder uitgaven voor aansluitingen voor de binnenscheepvaart hebben plaatsgevonden, is er f 8 mln. doorgeschoven naar 1998;

4. de in 1996 uit dit artikel voor-gefinancierde uitgaven ten behoeve van de overdracht van het Apeldoornskanaal en de Westerscheldetunnel, zijn weer teruggevloeid naar dit artikel (totaal f 38,7 mln).

Wat betreft de lagere verplichtingenrealisatie geldt verder dat de aanbestedingssom van een bestek voor de verdieping Westerschelde hoger is uitgevallen en er bovendien nog een goedkeuring van België moet komen. Hierdoor is dit bestek niet meer in 1997 aanbesteed; de aanbesteding zal in 1998 plaatsvinden (f 20 mln.)

Verder was nog niet duidelijk of de sluizen bij het gemaal Oosterhout vervangen of gerenoveerd moesten worden. Hierdoor heeft ook hier de aanbesteding niet in 1997 plaatsgevonden, en is de verwachting dat dit in 1998 zal gaan plaatsvinden.

Artikel 02.02 Onderhoud Rijksvaarwegen

a. Grondslag

Het betreft uitgaven die nodig zijn voor de instandhouding van de bestaande infrastructuur voor de scheepvaart, alsmede het beheer van deze infrastructuur.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
02.02Onderhoud rijksvaarwegen400,0340,060,015%322,8431,7– 108,9– 34%

c. Onderbouwing

Voor de beleidseffecten (normen voor de toegankelijkheid van vaarwegen) op het gebied van het beheer en onderhoud van vaarwegen wordt verwezen naar het hieromtrent gestelde in de begroting voor het jaar 1997 en de nota Beheer op Peil.

d. Toelichting

De hogere realisatie kent een 3-tal oorzaken:

1. Niet voorziene maatregelen;

Genoemd kunnen worden het herstellen van een grote afslag van de zand(dijk) bij de Slufter en het bestrijden van ijs op de vaarwegen.

2. Duurder geworden projecten;

Het gaat onder andere om: het baggeren in de Maasgeul, het kanaal Gent-Terneuzen, de Maasmond/Nieuwe Waterweg en Hollandsche IJssel en de werkzaamheden ten behoeve van het buitenhavencomplex IJmuiden.

3. Sneller betaalde rekeningen;

Dit betreft de bouw van het Ketelmeerdepot, de monitoring open Beerdam en de doorstart ontwerp depot Hollandsch Diep.

Wat betreft de verplichtingen geldt verder dat een verschuiving van 1997 naar 1998 is ontstaan doordat er een langere bestuurlijke voorbereiding nodig was voor de grondaankoop voor het regionaal baggerspeciedepot Koegorspolder en het onderhoud aan de elektrische installatie in Zeeland pas in 1998 wordt gegund.

Ten behoeve van de indexering van de overgedragen objecten en het beheer en onderhoud aan de Fries-Groningse kanalen is tenslotte (meerjarige) verplichtingenruimte opgeboekt.

Artikel 02.03 Apparaatsuitgaven Rijksvaarwegen

a. Grondslag

Op dit artikel worden de uitgaven zichtbaar gemaakt die samenhangen met de personeelskosten, de apparaatskosten en uitbesteding van investeringen en onderhoud van de rijksvaarwegen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
02.0302.03 App.uitgaven rijksvaarwegen13,627,1– 13,5– 99%13,628,8– 15,2– 112%

c. Toelichting

De in 1996 in gang gezette acties om de dreigende onderuitputting dat jaar te voorkomen (operatie Task-force), hebben in 1997 geleid tot extra produktie en daarmee uitbesteding. Het gaat vooral om de projecten uit de nota Transport in Balans. Zo zijn in 1996 al zoveel mogelijk projecten in voorbereiding genomen, ook de zogeheten planstudie – en verkenningsprojecten waarvoor veel inzet van ingenieursbureaus nodig is.

1.3.1.3 NATIONALE RAILWEGEN

Artikel 03.01 Investeringsbijdragen ten behoeve van spoorwegen

a. Grondslag

Ten laste van dit artikel worden rijksbijdragen toegekend aan openbaar vervoerbedrijven en overheidslichamen voor infrastructuur voor openbaar- en goederenvervoer voor het landelijk spoorwegennet.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
03.01INVEST.BIJDRAGEN SPOORW. 4 271,64 181,690,02%1 848,01 619,7228,312%
 01 Personenvervoer1 536,0725,9810,153%841,2690,5150,718%
 02 Goederenvervoer16,619,9– 3,3– 20%44,847,8– 3,0– 7%
 04 Betuweroute1 700,02 553,9– 853,9– 50%792,0361,6430 ,454%
 05 HSL-Zuid923,0865,058,06%111,0513,7– 402,7– 363%
 06 Intermodaal vervoer96,016,979,182%59,06,152,990%

c. Toelichting

In de bijlagen 3 t/m 7 is voor de artikelonderdelen een specificatie van de geraamde en gerealiseerde uitgaven op projectniveau verstrekt. Onderstaand worden hierbij de verklaringen gegeven.

01 Personenvervoer

Als algemene oorzaken voor de lagere realisaties op dit onderdeel kunnen worden genoemd:

1. Vertragingen in de voorbereiding door Ruimtelijke Ordeningsproblematiek/langdurig overleg met gemeenten;

2. Vertragingen in de uitwerking van projecten met als gevolg het later c.q. nog niet afkomen van beschikkingen;

3. Verschuivingen in de planning van de werkzaamheden;

4. Meevallende aanbestedingen en niet benodigde (gereserveerde) bedragen voor schadeloosstellingen;

5. Afwijkende inschattingen als gevolg van a. afwijkende facturering door aannemers en b. een andere verdeling over de jaren van het door RIB als separaat totaal opgenomen bedrag voor onvoorziene uitgaven.

Onderstaand is in tabelvorm de opbouw van de geraamde en gerealiseerde verplichtingen naar projecten aangegeven (bedragen in mln.).

ProjectBegr.Real.Verschil.
– A'dam-Bijlmer-Loenen434 – 434
– Loenen-Maarssen54420– 524
– Maarssen-Utrecht323 – 323
– Nieuwe Halten990
– A'dam Zuid/WTC67 – 67
– AKI-plan8152– 29
– Mer/corridor31– 2
– kleine projecten7413– 61
– Indexering pp.'96 naar pp.'97 6060
– Utrechtboog 427427
– Energievoorziening 2e tranche 110110
– Voorinvesteringen 55
– Halten 66
– Diversen 2222
Totaal1 535725– 810

Zichtbaar is dat de lagere verplichtingenvastlegging zich met name voordoet bij de projecten Adam-Bijlmer-Loenen, Loenen-Maarssen en Maarssen-Utrecht.

Van het project Utrechtboog was de verwachting dat dit al in 1996 zou worden vastgelegd; door vertraging in de onderhandelingen met Amsterdam over de financiering, is dit echter pas in 1997 gebeurd.

Wat betreft de voorbereiding van de 2e tranche Energievoorziening geldt dat die sneller is afgerond om er zorg voor te dragen dat in het gehele bovenleidingnet een minimale spanning van 1050 Volt aanwezig is.

De lagere uitgaven worden voor een groot deel verklaard door de vertragingen die zich hebben voorgedaan bij de projecten Liempde-Eindhoven: 4-sporig (ca. f 108 mln.) en Riekerpolder-Schiphol-Hoofddorp: 4/6/4-sporig (f 47 mln.).

Bereikte mijlpalen

a. Algemene ontwikkelingen

Aan de voorbereiding en uitvoering van de projecten uit het Tweede Tactisch Pakket spoorweginfrastructuur (TTP) is in 1997 in belangrijke mate gevolg gegeven.

b. In 1997 in dienst gestelde projecten

– Rotterdam Zuid – Dordrecht 4-sp (grotendeels),

– Gouda West (brug met 5e spoor en perronaanpassing),

– Gaasperdammerweg – Weesp 4-sp,

– Opweg (tunnel met toeleidende wegen op het traject Woerden Gouda).

c. Effect van de maatregelen

Successievelijk zijn verbeteringen van de treindienst mogelijk geworden door betere aansluitingen, snellere of meer treinen.

Voorbeelden hiervan zijn de groei van het aantal treinen op de lijn Amsterdam-Leiden -Den Haag-Rotterdam in 1997, de versnelling van de treindienst op de lijn Nijmegen-Roermond en de geplande uitbreiding van de dienstregeling van NS Reizigers in 1998.

Bovendien worden binnen het NS-concern afspraken gemaakt en maatregelen genomen om de kwaliteit van het treinproduct te verbeteren.

In 1996 was sprake van 14,1 miljard reizigerskilometers (inclusief studentenkaart).

In 1997 zijn 14,7 miljard reizigerskilometers inclusief studentenkaart genoteerd (voorlopige schatting).

04 Betuweroute

Het kasoverschot is hoofdzakelijk een gevolg van het uitblijven van de publicatie van het Tracébesluit. Hierdoor hebben de grondaankopen door NS-RIB vertraging opgelopen. Een deel van dit overschot, t.w. f 258 mln., betreft gelden uit het Fonds economische structuurversterking (Fes); deze zijn in 1997 teruggeboekt naar het fonds.

Medio november 1997 heeft een versnelling plaatsgevonden van het Sophia Tracé, dat tussen het rangeerterrein Kijfhoek en Papendrecht ligt. Hierdoor moest een forse verplichtingenverschuiving worden aangebracht.

05 HSL-Zuid

In 1997 is de PKB 4 en het Ontwerp Tracebesluit vastgesteld en is de voorbereiding van de uitvoeringsorganisatie voortgezet. Dit heeft niet geleid tot hogere kosten.

De hogere uitgaven 1997 zijn een gevolg van het (eerder dan verwacht) overmaken van het tweede deel van de vergoeding aan Belgie voor het langere tracé op Belgisch grondgebied. In 1996 was al f 427 mln. aan België betaald; het resterende deel van f 395 mln is in 1997 voldaan.

06 Intermodaal Vervoer

Over 1997 was sprake van vertragingen op een aantal projecten, waaronder: de railservicecentra (rsc) Twente, Waalhaven en Maasvlakte en de regionale terminals Born en Terneuzen.

Wat betreft het rsc Maasvlakte heeft de discussie over de lokatie (gezien in relatie tot de Betuweroute) meer tijd gevergd dan voorzien. Hierdoor is ook vertraging ontstaan in de ontwikkeling van concrete bouwplannen.

Bij het rsc Waalhaven is demping van de Margriethaven noodzakelijk. De toestemming van de gemeente Rotterdam heeft evenwel langer op zich laten wachten dan verwacht. Doordat bovendien de inklinkingstijd 1,5 jaar bedraagt, kan pas eind 1999 gestart worden met de bouw.

Het rsc Twente is teruggezet naar de planstudiefase.

Artikel 03.02 Onderhoudsbijdragen en kapitaallasten ten behoeve van spoorwegen

a. Grondslag

Op grond van richtlijn nr. 94/440/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 29 juli 1991 wordt de taakorganisatie NS Railinfrabeheer (RIB) belast met het beheer van railinfrastructuur. Uit dit artikel wordt de bijdrage voor kapitaallasten en onderhoudskosten bekostigd. Omdat NS Railinfrabeheer ook het infrabeheer van de sneltram Utrecht-Nieuwegein verzorgt, worden deze onderhoudskosten hier ook verantwoord.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
03.02Onderh.bijdragen/kap.lasten spoorw. 1 200,01 597,3– 397,3– 33%1 224,01 399,3– 175,3– 14%

c. Toelichting

In de overeenkomst «Over de Wissel Tussen Markt en Overheid» ligt de wens besloten om te komen tot meerjarige budgetafspraken en een daarop afgestemd output georiënteerd bekostigingsmodel.

Eind 1997 is overeenstemming bereikt over het meerjarige budget. Dit heeft ertoe geleid dat de beschikkingen voor 1996 en 1997 zijn herzien. De gemaakte afspraken hebben ook aan de basis gelegen van de beschikking voor 1998. Om hieraan te kunnen voldoen, is de verplichtingenraming 1997 uiteindelijk met f 397,3 mln. omhoog bijgesteld.

Met de overeenkomst is tevens overeenstemming bereikt over de kosten voor:

a. beheer en onderhoud van het net;

b. de rente en afschrijving van de aangegane leningen ten behoeve van het uitbreidingsprogramma;

c. de loon- en prijsbijstellingen ten opzichte van 1995, en

d. sociale veiligheid en veiligheid en veilig werken.

Na aftrek van de overeengekomen efficiëntie-taakstelling, zijn de hogere uitgaven hiermee verklaard.

De Kamer is hierover schriftelijk geïnformeerd met mijn brief van 19 december 1997, met kenmerk DGP/IB/SR/V-724 848.

Mijlpaal

Afspraken inzake meerjarig budget naar aanleiding van de overeenkomst «Over de Wissel Tussen Markt en Overheid»

Artikel 03.05 Garanties voor de aflossingen en rentebetalingen op aangegane geldleningen ten behoeve van het openbaar vervoer

a. Grondslag

De NS kan vanaf 1994 gebruik blijven maken van de staatsgarantie voor leningen voor het beheer van landelijke railinfrastructuur. Dit staat aangegeven in het kabinetsstandpunt naar aanleiding van het advies van de commissie Wijffels (Kamerstukken 1992–1993, 18 986, nr. 4).

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
03.05Garanties OV60,0230,0– 170,0– 283%mem.0,00,0n.v.t.

c. Onderbouwing

Garantie-overzicht

 Real.'97Begr.'9719961995
Garantieplafond3 449,03 406,93 187,4 
1. uitstaand risico3 187,43 350,33 266,8 
2. vervallen/te vervallen– 31,63,479,4 
3. Verleende/te verlenen230,060,00,0  
4. uitstaand risico 31/123 449,03 406,93 187,43 266,8

d. Toelichting

Aan NS Railinfrabeheer is toestemming verleend om maximaal f 231 mln. te lenen onder staatsgarantie. Deze leningen waren benodigd voor het herfinancieren van schulden waarvan de looptijd afliep en voor het REF/GEF (Reizigers Eigen Financiering/ Goederen Eigen Financiering)-uitbreidingsprogramma. Uiteindelijk is voor f 230 mln. geleend op de kapitaalmarkt. Hiervoor is ook staatsgarantie gegeven.

1.3.1.4 BIJDRAGEN TEN BEHOEVE VAN REGIONALE/LOKALE WEGEN, VAARWEGEN EN STADS- EN STREEKVERVOER

Artikel 04.01 Investeringsbijdragen ten behoeve van wegen, fiets- en verkeersveiligheidsvoorzieningen

a. Grondslag

Op grond van het Besluit Infrastructuurfonds kunnen lagere overheden een bijdrage aanvragen voor hoofdinfrastructurele voorzieningen in de stad en aansluitingen op het hoofdwegennet, voor fietsinfrastructuur en voor de aanpak van verkeersonveilige situaties en de herinrichting tot 30 km/uur-zones.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
04.01Invest.bijdragen92,018,373,780%119,463,955, 546%

c. Toelichting

In bijlage 8 is voor de OWN (Onderliggend Wegen Net)-projecten (= artikelonderdeel 01) een specificatie verstrekt van de geraamde en gerealiseerde uitgaven op projectniveau.

Na enkele jaren van vrijwel volledige uitputting van het budget in deze sector, is er in 1997 een kentering gekomen. In zijn algemeenheid is de oorzaak toe te schrijven aan vertragingen in de besluitvorming en afhandeling van enkele nieuwe projecten en ook door een te trage indiening van declaraties door de subsidie-ontvangers.

Het kasoverschot is met name zichtbaar bij het project Amsterdam IJ-boulevard-Oost (ca. f 15 mln.), waar enerzijds sprake is van het niet tijdig indienen van de declaraties voor de kosten van de OWN-component voor de Piet Heintunnel en anderzijds voor het resterende deel van de IJ-boulevard niet tijdig een beschikking is afgegeven.

Andere noemenswaardige oorzaken zijn a. de gunstige aanbesteding van het project Leiden Stationsplein (f 7,5 mln.) en b. de N470 1e fase Delfgauw (provincie Zuid-Holland), waar de voorbereiding van de subsidie-aanvraag meer tijd in beslag nam (verplichtingen f 20 mln.; uitgaven f 5 mln.). Bij de overige projecten gaat om afwijkingen kleiner dan f 5 mln.

Wat betreft de (lagere) verplichtingen, kunnen verder de volgende projecten worden genoemd: Provincie Overijssel N348 (f 17 mln), Den Bosch Zuid-West-Tangent (f 10 mln.) en Sittard Transferium-pilot (f 6 mln.).

Bereikte mijlpalen

Ten opzichte van het MIT-realisatieprogramma zijn in 1997 de volgende projecten van een (aanvullende) beschikking voorzien:

– Arnhem Centraal;

– Nijmegen Spoorzone;

– Twente doorstroomas Almelo;

– Haarlemmermeer/Amsterdam T106/A9(ROA);

– Hoorn Transferium-pilot;

– Rotterdam Kop van Zuid.

Artikel 04.03 Onderhoudsbijdragen ten behoeve van vaarwegen

a. Grondslag

Het betreft bijdragen die het Rijk geeft aan de provincies Friesland en Groningen voor het onderhoud van de primaire vaarwegen in deze provincies en de overdracht van het beheer en onderhoud van waterstaatswerken door het Rijk aan provincies, gemeenten en waterschappen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
04.03Onderhoudsbijdr. tbv vaar- wegen8,676,0– 67,4– 784%63,561,32,23%

c. Toelichting

De hogere verplichtingenrealisatie is het gevolg van de jaarlijkse indexering van het convenant met betrekking tot het beheer en onderhoud van de Fries-Groningse kanalen en de indexering van de overgedragen vaarwegen in het kader van Brokx-nat.

Artikel 04.04 Investeringbijdragen ten behoeve van stads- en streekvervoer

a. Grondslag

Op dit artikel worden bijdragen gefinancierd aan openbaar vervoerbedrijven en wegbeherende overheidslichamen ten behoeve van de infrastructuur voor het regionale en lokale openbaar vervoer.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
04.04Invest.bijdr. tbv stad/streekvv. 52,51 940,6– 1 888,1– 3 596%283,9390,0– 106,1– 37%

c. Toelichting

In bijlage 9 is voor deze projecten een specificatie verstrekt van de geraamde en gerealiseerde uitgaven op projectniveau

Gedurende de laatste jaren is in deze sector een aanmerkelijke prestatie geleverd. Het investeringsniveau is substantieel toegenomen van f 52 mln. in 1988 tot f 392 mln. in 1997. De uitgaven zijn ten opzichte van de begroting 1997 met f 106 mln. toegenomen (37%).

Er is hoofdzakelijk meer/versneld betaald aan de Beneluxmetro in Rotterdam (f 62 mln.), de Amsterdamse IJ-burgprojecten Piet Heintunnel/Oostertoegang (f 51 mln.), de Tramtunnel Grote Marktstraat (f 22 mln.) en de Steenvoordelijn in Den Haag (f 18 mln.).

De reden van de verplichtingenoverschrijding is gelegen in het feit dat het moment van vastleggen van een aantal projecten, met een substantiële kasomvang, door vertraagde besluitvorming van 1996 naar 1997 is verschoven. Het gaat naast de hierboven bij de uitgaven genoemde projecten (totaal: f 1 550 mln., waarvan Beneluxmetro: f 1 372 mln.) voornamelijk om het HOV-Utrecht (Vredenburg/Uithof) voor f 118 mln., Twente (doorstroomassen Enschede en Almelo) voor f 56 mln. en de Kop van Zuid (tram Erasmusbrug/KvZ) voor f 73 mln.

Artikel 04.05 Onderhoudsbijdragen en kapitaallasten ten behoeve van stads- en streekvervoer

a. Grondslag

Enerzijds betreft het de bijdrage voor het onderhoud en de instandhouding van de railinfrastructuur in de gemeenten A'dam, R'dam en Den Haag. Anderzijds gaat het om een bijdrage voor de afkoop oude kapitaallasten metro en tram.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
04.05Onderh.bijdr./kap.lasten stad/streek233,46,1227,397%380,2390,1– 9,9– 3%

c. Toelichting

De verantwoording van de onderhoudsbijdragen vindt met ingang van 1998 niet langer op het Infrastructuurfonds plaats, maar op de V&W-begroting (XII). Dit omdat de onderhoudsuitgaven voor (rail-) infrastructuur een integraal onderdeel vormen van de exploitatie.

Door een wijziging in het Besluit Personenvervoer is de grondslag voor betaling van onderhoud van railinfrastructuur uit het fonds komen te vervallen en derhalve ook de vastlegging van de verplichting voor het jaar 1998 die in 1997 was voorzien.

Artikel 04.07 Investeringsbijdragen aan provincies en kaderwetgebieden

a. Grondslag

In de AMvB die is gebaseerd op de Wet Infrastructuurfonds, is de mogelijkheid gecreëerd om investeringsbijdragen aan lagere overheden te verstrekken door een bijdrage aan grote projecten en door een gebundelde doeluitkering voor kleine infrastructuur op het gebied van openbaar vervoer, verkeersveiligheid, stedelijke wegen en fietspaden.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
04.07Invest.bijdr. aan prov./kaderw.geb. 0,0231,3– 231,3n.v.t.213,0212,01,00%

c. Toelichting

De gewijzigde (verplichtingen-)inzichten hebben in de eerste plaats te maken met het feit dat met de Provincies en de Kaderwetgebieden, de projecten over 1995 zijn afgerekend.

Daarnaast zijn aan de Kaderwetgebieden al in 1997 meerjarige budgetten ter beschikking gesteld, zodat de investeringen daar beter op konden worden afgestemd. Tenslotte zijn enkele lopende verplichtingen van de nog af te wikkelen projecten aangepast (voor nog te betalen BTW en prijsbijstellingen).

1.3.1.5 ALGEMENE UITGAVEN

Artikel 05.01 Te saneren uitgaven

a. Grondslag

Het gaat om uitgaven die verband houden met diverse bijdragen aan derden.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
05.01Te saneren uitgaven0,40,20,250%0,40,10,375%

c. Toelichting

De Nederlandse Spoorwegen heeft geen rekening ingediend voor de betaling van de bijdrage aan de bediening van de spoorbrug over de Oude Maas bij Dordrecht.

Artikel 05.03 Overige uitgaven

a. Grondslag

Het betreft een bijdrage van het Rijk aan de gemeente R'dam voor infrastructurele voorzieningen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
05.03Overige uitgaven117,00,0117,0100%19,50,019,5100%

c. Toelichting

Overeenkomstig het gestelde in de oorspronkelijke begroting voor het jaar 1997 (Kamerstukken II, 1996/1997, 25 000, hoofdstuk A, nr. 2, blz. 73) is deze bijdrage overgeboekt naar uitgavenartikel 03.01 «Investeringsbijdragen t.b.v. spoorwegen».

Artikel 05.05 Bodemsanering

a. Grondslag

Het gaat om bodemsanering voortvloeiende uit de aanleg van infrastructuurprojecten uit de investeringsimpuls (i.h.k.v. ontsluiting van VINEX-lokaties) en voor bodem-verontreiniging in NS-percelen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
05.05Bodemsanering35,02,532,593%61,028,932,153%

c. Toelichting

De gereserveerde verplichtingenruimte voor bodemsanering behoefde in 1997 (vrijwel) niet te worden aangesproken. Veelal als gevolg van het feit dat, de investeringsprojecten/ VINEX-locaties later van start gaan dan gepland, dat er nog geen concrete projectvoorstellen zijn ontvangen of, dat er bij de projecten geen vervuilde grond werd aangetroffen.

Het feit dat er geen projectvoorstellen zijn ontvangen, is ook de reden van het kasoverschot van f 32 mln.; hiervan was f 6 mln. geraamd voor het schoonmaken van vervuilde grond bij het project Beneluxmetro.

De in de begroting voorziene f 25 mln. ten behoeve van het Bodemsaneringsfonds van de NS is overigens geheel gerealiseerd.

Artikel 05.06 Bevordering verkeersveiligheid

a. Grondslag

Het Start-programma Duurzaam Veilig bestaat uit een pakket maatregelen ter verhoging van de verkeersveiligheid. De gemeenten en provincies dragen de helft van de kosten van het programma.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingVerplichtingen Uitgaven
  Begr. Real.Verschil Begr.Real.Verschil 
05.06Bevord. verkeersveiligheid25,00,025,0100%25,00,025,0100%

c. Toelichting

Het amendement van Heemst – dat gericht was op een start per 1997 – kon niet worden uitgevoerd, omdat de besprekingen met het IPO en de VNG over het programma nog gaande zijn, waardoor pas in 1998 kan worden gestart. De gelden zijn om deze reden teruggeboekt naar het Rijkswegenprogramma, waar deze oorspronkelijk vandaan kwamen.

1.3.2 Ontvangsten

1.3.2.1 RIJKSWEGEN

Artikel 01.01 Ontvangsten ten behoeve van investeringen Rijkswegen

a. Grondslag

Op dit artikel worden bijdragen van derden in de kosten van projecten voor aan te leggen en te verbeteren wegen en oeververbindingen opgenomen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
01.01Ontv'n tbv investeringen rijkswegen101,991,410,510%

c. Toelichting

De lagere ontvangsten hebben voornamelijk betrekking op een aantal projecten waarvan om diverse redenen de (start van de) uitvoering is vertraagd; bijgevolg zijn minder bijdragen van derden hierin verkregen.

Het gaat om de projecten:

– rijksweg 50 Eindhoven-Oss (bijdrage begin 1998 verkregen);

– rijksweg 58 knooppunt De Baars (Raad van State procedure);

– rijksweg 50 Kampen-Emmeloord (grondwerkzaamheden zijn eind 1997 gestart en zullen voorjaar 1998 gereed zijn, waarna gedeclareerd kan worden);

– rijksweg 37, ombouw naar 2x2. Van de provincie Drenthe is f 5 mln. ontvangen in plaats van f 9 mln.

Artikel 01.02 Ontvangsten ten behoeve van onderhoud Rijkswegen

a. Grondslag

Het gaat om bijdragen van derden in de kosten van onderhoud (onder andere tunnel de Noord en Wijkertunnel) alsmede om vergoedingen in verband met schades aan het wegmeubilair en door aannemers teruggestorte bedragen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
01.02Ontvangsten tbv onderhoud rijksw. 36,041,4– 5,4– 15%

c. Toelichting

Het gaat hier nagenoeg geheel om vergoedingen die van derden zijn verkregen in verband met schade aan het wegmeubilair.

1.3.2.2 RIJKSVAARWEGEN

Artikel 02.01 Ontvangsten ten behoeve van investeringen Rijksvaarwegen

a. Grondslag

Ten gunste van dit artikel komen de bijdragen van derden in projecten van het overeenkomstige uitgavenartikel 02.01.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
02.01Ontv. tbv investeringen rijksvaarw. 45,415,629,866%

c. Toelichting

Doordat er minder wrakopruimings-werkzaamheden in de Westerschelde zijn verricht, heeft België ook minder bijgedragen in de kosten voor die werkzaamheden.

Artikel 02.02 Ontvangsten ten behoeve van onderhoud Rijksvaarwegen

a. Grondslag

Op dit artikel worden de inkomsten verantwoord uit de bijdragen voor activiteiten die door het Rijk voor derden worden uitgevoerd. Daarnaast gaat het om de opbrengsten uit de verkoop van zandwinning.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
02.02Ontv. tbv onderhoud rijksvaarw. 13,440,8– 27,4– 204%

c. Toelichting

Met ingang van 1997 zijn de ramingen voor de exploitatie-uitgaven van de in de regionale Rijkswaterstaat geïntegreerde nautische beheerstaken in de begroting van het Infrastructuurfonds opgenomen. Als gevolg daarvan zijn tevens de daarmee samenhangende inkomsten (de bijdrage van België in de exploitatiekosten van de Schelderadarketen) ten gunste van het fonds verantwoord (ruim f 8 mln.).

De resterende meerontvangsten hebben nagenoeg geheel betrekking op vergoedingen van Rotterdam in verband met a. de levering van zand, uit een als proef aangelegde zandvangtrog (ca. f 14 mln.) en b. de kosten voor het vervoer naar en de verwerking van het ontgraven van zeezand op de Noordzeewesthoek van de Europahaven (ca. f 5 mln.).

1.3.2.3 NATIONALE RAILWEGEN

Artikel 03.01 Ontvangsten ten behoeve van investeringsbijdragen spoorwegen

a. Grondslag

Op dit artikel worden de bijdragen van derden voor railinfrastructuur verantwoord.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
03.01Ontv. tbv invest.bijdr. spoorwegen3,1104,6– 101,5– 3274%

c. Toelichting

De ontvangsten hebben voor het grootste deel betrekking op EU-bijdragen in de kosten van HSL-Zuid, HST-Oost en Betuweroute.

Het resterende bedrag heeft voornamelijk betrekking op twee extra ontvangen TEN-gelden van de EU (totaal f 22 mln.); een achterstallige bijdrage over 1996 en een tranche die eerst in 1998 werd geraamd.

Artikel 03.07 Verrekening voorschotten openbaar vervoer en goederenvervoer per spoor

a. Grondslag

Indien in voorgaande jaren een te hoge bijdrage is verstrekt voor infrastructuur openbaar vervoer of goederenvervoer per spoor, dan worden de ontvangsten op dit artikel verantwoord.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
03.07Verrekening voorschottenmem. 50,6– 50,6n.v.t.

c. Toelichting

De ontvangsten betreffen afrekeningen van teveel betaalde voorschotten over 1996 voor de aanleg van NS-personenvervoer.

1.3.2.4 ALGEMENE ONTVANGSTEN

Artikel 05.03 Overige ontvangsten

a. Grondslag

Het betreft ontvangsten die niet onder de andere ontvangstartikelen van het fonds vallen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
05.03Overige ontvangsten3,063,9– 60,9– 2 030%

c. Toelichting

Voor bijna f 45 mln. betreft dit de vaststelling van de bijdrage 1995 van NS Railbeheer, waarover de Kamer reeds is geïnformeerd met mijn brief van 19 december 1997, met kenmerk DGP/IB/SR/V-724 848.

Het overige wordt verklaard door de verkoop van meer overhoeken (niet meer benodigde percelen grond) en vanwege de administratieve verwerking van de pilot bij de Meetkundige Dienst (voor een uitvoeriger verklaring wordt verwezen naar de tweede begrotingswijziging over 1997).

Artikel 05.04 Voordelig saldo van de afgesloten rekeningen

a. Grondslag

Op dit artikel wordt het voordelig saldo van het Infrastructuurfonds verantwoord.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
05.04Voordelig saldo afgesl. rekeningenmem. 455,4– 455,4n.v.t.

c. Toelichting

Het voordelig saldo 1996, dat wordt gevormd door de saldering van de in dat jaar gerealiseerde uitgaven en inkomsten, bedroeg ruim f 455 mln. en is in 1997 als ontvangst ten gunste van dit artikel gebracht.

1.3.2.5 BIJDRAGEN TEN LASTE VAN ANDERE BEGROTINGEN VAN HET RIJK

Artikel 07.02 Bijdragen ten laste van de begroting van Economische Zaken

a. Grondslag

Ten gunste van dit artikel worden bijdragen van EZ voor de rijkswegeninfrastructuur in het kader van het Integraal Structuurplan Noorden des Lands (ISP) en de Bijzondere Regionale Toeslag (BRT) ontvangen.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
07.02Bijdragen tlv begroting EZ3,00,03,0n.v.t.

c. Toelichting

In de begroting was ten onrechte rekening gehouden met een bijdrage van EZ voor rijksweg 7 Rondweg Sneek (planstudieproject) en één voor een klein verbeteringswerk (reconstructie Dalweg, rijksweg 33), waarvan de bijdrage echter al in een voorgaand jaar is ontvangen.

Artikel 07.04 Bijdragen ten laste van het Fonds Economische Structuurversterking

a. Grondslag

Op dit artikel wordt de bijdrage ten laste van het Fes aan het Infrastructuurfonds verantwoord.

b. Realisatiecijfers

Tabel: Begroting versus Realisatie (in mln.)

Art.OmschrijvingOntvangsten
  Begr.Real.Verschil 
07.04Bijdragen tlv Fes1 632,01 393,9238,115%

Onderbouwing

In onderstaande tabel is de bijdrage uit het Fes uitgesplitst naar de verschillende categoriën van projecten (in mln.).

OmschrijvingReal.'97Begr.'971996
– Investeringsimpuls1 026991877
– Betuweroute337595113
– HSL-Zuid170181
– Bodemsanering144612
Totaal1 3941 6321 183

d. Toelichting

Voor een nadere toelichting op de afwijkingen wordt verwezen naar artikel 03.01 (Betuweroute en HSL-Zuid) en artikel 04.04 (investeringsimpuls/Beneluxmetro) en artikel 05.05 (Bodemsanering).

BIJLAGEN

Projectoverzichten (bedragen in mln.) kst-26025-15-1.gif

1. Realisatieprogramma Hoofdwegennet (artikel 01.01)

Project:Uitgaven 1997:
WegOmschrijvingBegrootReal.Verschil
Stadsgewest Amsterdam   
2Aansluiting Meibergdreef15 – 15
8Knpt. Zaandam; reconstructie2116– 5
10IJ-boulevard: aanleg aansluiting3227– 5
Stadsgewest Rotterdam   
42e Beneluxtunnel, incl. aansl.wegen asw 2x2 wordt asw 2x2 + 2x2 en aanpassing B.ster4035– 5
15Europaweg (Dintelhavenbrug; Calandtunnel en aansluitingen*354611
15Vaanplein (rw29)-Ridderster (rw16) Breiwerken/parallel-banen/2fly-overs5547– 8
20Giessenplein; reconstructie90– 9
29R'dam (rw15)-Heinenoord asw 2x2 wordt 2x3, incl. aanleg langzaamverkeerstunnel *)50544
Stadsgewest Den Haag   
4Leiden(rw 11-oost)-Pr.Clausplein (rw12) asw 2x2 wordt 2x35648– 8
4Pr.Clausplein (rw12)-Knpt.Ypenburg (rw13)-Harnasch Knpt. (rw54)-Delft (Kruithuisweg) Breiwerken, aw 1x2 wordt asw 2x3/aanleg asw 2x3 en aanleg asw 2x27059– 11
11Leiden(rw4)-Alphen a/d Rijn; aanleg aw 1x2, incl. Alphen aquaduct395415
Stadsgewest Utrecht   
2Knpt. Oudenrijn (rw12)-Knpt. Everdingen (rw27), incl. 2e brug o/d Lek bij Vianen en verzorgingsplaats: asw 2x3/2 wordt 2x4/34122– 19
12Lunetten-Bunnik; asw 2x2 wordt 2x323241
Corridor Randstad-Midden-Zuid-Duitsland   
22e Brug o/d Waal bij Zaltbommel incl. aansluitende wegen: Aanleg asw 2x32413– 11
15Reconstructie Wijngaarden *)21816
Corridor Randstad-België-Frankrijk   
4Knpt. Badhoevedorp-aansluiting Hoofddorp, incl. 2e Schipholtunnel: asw 2x4 wordt 2x3+2x26228– 34
     
Overig Hoofdwegennet   
9Heiloo-Alkmaar32– 1
9Alkmaar-Den Helder, lokale aanpassingen *)6148
27Knpt. Eemnes-Almere, incl. 2e brug Aanleg asw 2x2 *)4037– 3
30Rw12-Postweg (omlegging Ede) asw 2x2 *)308– 22
32Havelterberg-Bergweg aw 1x2 wordt asw 2x21513– 2
32Wolvega Noord-Heerenveen (rw7), incl. Knpt. H'veen: aw 1x2 wordt asw 2x220299
37Hoogeveen-Holsloot-Emmen (rw34)-Duitse grens: aw 2x2/asw 2x22114– 7
50Eindhoven-Oss asw 2x2 *)6027– 33
54Rijswijk (rw4)-Wateringen, aw 2x21510– 5
58Omlegging om Etten Leur, aw 2x2 wordt asw 2x2209– 11
Kleine projecten17820931
Automatisering en huisvesting152914
Voorbereiding uitvoering7043– 27
Totaal Realisatieprogramma incl. overplanning1 067935– 132
Overplanning– 97 97
Totaal Realisatieprogramma excl. overplanning970935– 35

* Investeringsimpuls (deels)

* Het totaal van f 970 mln. is inclusief amendement van Heemst inzake Verkeersveiligheidsbeleid (f 25 mln.)

2. Realisatieprogramma Hoofdvaarwegennet (artikel 02.01)

OmschrijvingUitgaven 1997:
 BegrootReal.Verschil
renovatie Noordzeesluizen IJmuiden2415– 9
Amsterdam-Rijnkanaal, afbouw verruiming *110
Waal, realisatie toekomstvisie *2726– 1
Oranjesluizen, renovatie bestaand complex *1811– 7
Z-Willemsvaart/Wessem-Nederweert * FASE 1781
Z-Willemsvaart, renovatie middendeel tot kl. II2108
Vaarweg Lemmer-Delfzijl1912– 7
– verruimen kanalen   
– vernieuwen Oostersluis   
– vervanging brug Lemmer   
– verbreding van Starkenborghkanaal tot kl. V   
Maasroute, modernisering FASE 1354914
– brugverhogingen Julianakanaal   
– voorhavens/wachthavens   
– nieuwe 2e sluis Lith   
Twenthekanalen, verruiming; excl. kunstwerken*51– 4
IJsselm., A'dam-Lemmer; verbreding/verdieping kl.V* 90– 9
Verdrag Verdieping Westerschelde6418– 46
Kleine realisatieprojecten (<25Mf.)33418
Voorbereidingskosten Planstudie incl. Verkenn.98– 1
Totaal realisatieprogramma253200– 53
Overplanning– 2323  
Begroting (= art. IF02.01)230200– 30

* Investeringsimpuls

3. Realisatieprogramma Spoorwegennet Personenvervoer *1 (p.p. 1996) (art. 03.01.01)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrotingRealisatieVerschil
A'dam-Den Haag – R'dam- Dordrecht *2   
1 010A'dam CS-Zaanstraat: 6-sporig6,57,30,8
1 020Riekerpolder-Schiphol-Hoofddorp:4/6/4-sporig153,7107,0– 46,7
1 040Leiden-Den Haag Mariahoeve:4-sporig14,011,0– 3,0
1 050Den Haag-Rijswijk: 4-sporig *313,08,1– 4,9
1 080Delfhavense Schiebruggen: hoog en 4-sporig5,53,3– 2,2
1 090Willemspoortunnel (incl.4e spoor) *44,90,2– 4,7
1 011R'dam Zuid-Dordrecht:4/6-sporig55,073,118,1
R'dam/Den Haag – Utrecht *2   
2 020Moordrecht-Gouda: hoge brug en 4-sporig8,80,4– 8,4
2 030Gouda westzijde: 5e spoor17,020,13,1
2 040Gouda-Gouda Oost: 4-sporig7,53,1– 4,4
2 050Gouda oost-Woerden 1e fase (kunstweg Opweg)5,04,4– 0,6
2 060Woerden-Harmelen: 4-sporig fase 120,63,7– 16,9
2 080Utrecht Noord capaciteitsvergroting12,76,5– 6,2
A'dam – Utrecht – Maastricht/Heerlen   
3 012Utrechtboog17,0– 17,0 
3 101Amsterdam Bijlmer-Loenen: 4-sporig 0,0  
3 011Loenen- Maarssen: 4-sporig15,03,2– 11,8
3 013Maarssen-Utrecht CS: 4-sporig 0,0  
3 020Den Bosch: wijziging emplacement + 3e spoor40,031,4– 8,6
3 032Boxtel-Liempde: 4-sporig + vk. 50,046,3– 3,7  
3 033Liempde-Eindhoven: 4-sporig *5150,042,1– 107,9
A'dam/Schiphol – Den Helder/Hoorn   
4 010Heerhugowaard-Schagen: 2-sporig4,09,35,3
4 030Hoorn-Hoorn kersenboogerd0,10,1  
A'dam/Amersfoort – Zwolle – Groningen   
5 010Gaasperdammerweg aansl.-Weesp: 4-sporig15,013,8– 1,2
5 020Amersfoort-Amersfoort aansl.: 4-sporig37,043,86,8
Utrecht- Arnhem -Zevenaar   
6 010Arnhem Westzijde29,024,5– 4,5
Stations en stationsaanpassingen   
9 110A'dam CS spoor 1510,35,3– 5,0
9 111A'dam CS spoor 16 fase 135,0– 35,0  
9 130Utrecht CS 7e perron5,0– 5,0  
9 900Nieuwe Halten (incl. OLAN)12,87,3– 5,5
Overige lijndelen   
9 510Zuidelijk tak A'dam0,50,5 
9 511Amsterdam Zuid/WTC: 4-sporig1,0– 1,0 
9 520Flevolijn Oostboog10,0– 10,0 
9 540Groningen-Leeuwarden: 2-sporig *660,069,09,0
Overige projecten enz.   
9 910AKI-plan en veiligheidsknelpunten56,518,3– 38,2
9 930Afloop/slotbetaling aflopende lijnen/halten0,10,1  
9 950Kleine projecten18,5– 18,5 
9 960Uitbreidingsinvesteringen 0,0  
9 970Verbetering energievoorziening 1500V20,087,667,6
Voorbereidingsuitgaven Planstudie- Verkenningenprogr.   
9 920Bijdr. corridorstudies en MER3,00,8– 2,2
9 930Voorinvestering realisatie- en planstudieprojecten10,0– 10,0  
9850Voorbereiding HSL-oost2,010,88,8
Afrekening 4e kwartaal 199628,128,1 
Totaal realisatieprogramma925,3690,5– 234,8
Overplanning– 84,1 84,1
Totaal budget841,2690,5– 150,7

* 1 Realisatie van het project met eindonderhandelingen inzake verwerving en aanbesteding, kostenmarge 5%.

* 2 De versnelde uitvoering van projecten uit deze corridor wordt deels gefinancierd via bijdragen uit de Investeringsimpuls.

* 3 Projectkosten incl. gemeentelijke bijdrage.

* 4 Excl. PM voor nog te betalen schadeclaims.

* 5 De bedragen zijn incl. de bijdragen uit de investeringsimpuls en de geraamde bijdrage van de regio ad f 35 mln.

* 6 De bedragen zijn incl. de bijdragen uit de investeringsimpuls.

4. Realisatieprogramma Spoorwegennet Goederenvervoer (art. 03.01.02)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrootReal.Verschil
141 259Lombardijen vrije kruising118– 3
141 257Lombardijen-Barendrecht: aanleg goed.spoor   
320 174Aslasten cluster I20255
 Voorbereidingskosten NO-verbinding BR1410– 4
930 508Bijdrageregeling spooraansluitingen54– 1
Totaal realisatieprogramma5047– 3
Overplanning– 5  
Totaal budget 03.01.0245472

5. Programma Betuweroute (art. 03.01.04)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrootReal.Verschil
 * reguliere SVV-middelen19725– 172
 * Fes-middelen595337– 258
Totaal realisatieprogramma792362– 430

6. Realisatieprogramma Hogesnelheidslijn-Zuid (art. 03.01.05)

Project:Uitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrootReal.Verschil
9800Voorbereiding HSL-Zuid111497386
 * Fes-middelen 1717
Totaal realisatieprogramma111514403

7. Realisatieprogramma Intermodaal Vervoer (art. 03.01.06)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrootReal.Verschil
320 124Veendam (spooraansluiting)  0
 Twente17 – 17
 RSC Maasvlakte20 – 20
 RSC Waalhaven20 – 20
 Regionale terminals86– 2
Totaal realisatieprogramma656– 59
Overplanning– 6  
Totaal budget 03.01.06596– 53

8. Realisatieprogramma Onderliggend Wegennet (art. 04.01.01)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrootReal.Verschil
EnschedeZuidelijke invalsweg4,02,6– 1,4
HengeloCentrumring/Velourtunnel3,0 – 3,0
ArnhemCentraal3,0 – 3,0
KampenStadsbrug2,0 – 2,0
NijmegenSpoorzone2,00,1– 1,9
Prov.OverijsselN 3481,0– 1,0  
AmersfoortGroeistad2,00,9– 1,1
AmersfoortCentraal Stadsgebied, 1e fase3,00,5– 2,5
UtrechtTransferium-pilot Westraven3,0 – 3,0
A'damIJ-boulevard-oost (BPR205)16,51,9– 14,6
H'meer/A'damT 106/A9 (ROA)3,0 – 3,0
A'damTransferium-pilot AZO1,03,22,2
Heemskerkspoorviaduct T540,3 – 0,3
Hoorntransferium-pilot1,7 – 1,7
Heerhugowaardtransferium-pilot0,2 – 0,2
Almeretransferium-pilot0,7 – 0,7
R'damKop van Zuid (BPR 230/234)6,62,0– 4,6
R'damStructuurschema Zeehavens2,90,5– 2,4
CapelleA.v. Rijkevorselweg0,31,41,1
EemhavenA15, aansl.1,0 – 1,0
R'damParklane fase 1, Giess.pl. 1,00,1 – 0,9
BarendrechtRondweg3,03,10,1
LeidenStationsplein8,00,6– 7,4
KwintsheulOmleiding Kwintsheul (N222)2,00,9– 1,1
Den HaagZuidelijke randweg (N 211)3,05,12,1
Den HaagVaillantlaan1,6 – 1,6
Den HaagDoorstroming Parkeerruit3,0 – 3,0
Den HaagKoningstunnel7,89,51,7
Prov.Zuid-HollandN 470 1e fase, Delfgauw c. 5,0– 5,0   
Prov.Z-H/Leidentransferium A44/S41,70,2– 1,5
Prov.Zuid-HollandWestland, duurzaam veilig  0,0
BodegravenTransferium-pilot1,6 – 1,6
TilburgN.O. tangent/A65 Tilburg5,05,50,5
TilburgZuid-West Tangent3,1 – 3,1
GeldropGrijzenrooijseweg1,22,81,6
RaamsdonkveerTransferium-pilot1,0 – 1,0
Heerlen CDZwart 15,59,23,7
SittardTransferium-pilot3,5 – 3,5
RenesseTransferium-pilot0,30,80,5
Diversen  1,41,4
Totaal realisatieprogramma114,552,3– 62,2
Overplanning– 10,1 10,1
Totaal budget104,452,3– 52,1

9. Realisatieprogramma Stads- en streekvervoer (artikel 04.04)

ProjectUitgaven 1997
Proj.IDOmschrijvingBegrotingRealisatieVerschil
 Stadsregio A'dam (ROA)   
a.010ringtram3723– 14
a.020Gebiedsgewijze aanpak Schiphol73– 4
a.030Gebiedsgewijze aanpak Zuid-Oost3 – 3
a.040Zuidtangent kerntraject fase 1 (VINEX)3529– 6
a.040Zuidtangent kerntraject fase 215 – 15
a.050busbaan Ilpendam- 't Schouw561
a.060Tram Amstelveen Westwijk1 – 1
a.502IJrail PH-tunnel 77
a.502IJrail PH-oostertoegang 5151
a.504Nood-Zuidlijn N-WTC 99
a.900diverse projecten < f 25 mln. (GDU)  0
 Stadsregio R'dam (SRR)   
r.021Kop van Zuid metrostation1514– 1
r.022Kop van Zuid ov-deel stadsbrug1810– 8
r.023TramPlus (Kop van Zuid/Erasmusbrug tram)15238
r.023TramPlus (CS-Lombardijen)8 – 8
r.032NZ-metro, station Beurs64– 2
r.504NZ-metro upgrading693
r.040station Lombardijen52– 3
r.060busbaan Groene kruisweg 2e fase83– 5
r.501Beneluxmetro (*1)3810062
r.900diverse projecten < f 25 mln. (GDU)  0
 Stadsregio Haaglanden   
h.030verlengen tramlijn 1 Delft Zuid81– 7
h.040tramtunnel Hollands spoor102– 8
h.050Tramlijn Steenvoorde52318
h.060tramtunnel Grote Marktstraat254722
h.065Koningstunnel (vh Rijn/Lekstraat)54– 1
h.070Trambaan HS-Rijswijkseplein2 – 2
h.900diverse projecten < f 25 mln. (GDU)  0
 Stadsregio Utrecht (RBU)   
 diverse projecten < f 25 mln. (GDU)  0
 Overig Nederland   
o.010Leiden Centraal project (ov deel)85– 3
o.501Arnhem Nijmegen (Arnhem Centraal)330
o.501Arnhem Nijmegen (Nijmegen spoorzone)2 – 2
o.505VINEX Twente (doorstroomas Enschede)363
o.502Eindhoven87– 1
o.503VVR-s buiten de Randstad (tzt deels GDU)  0
o.800MER-en planstudies5 – 5
o.900diverse projecten < f 25 mln.7 – 7
Totaal realisatieprogramma31339178
Overplanning– 29  
Totaal budget284391107

(*1) Oude benaming: metro Marconiplein-Schiedam-Hoogvliet

HOOFDSTUK 2

Saldibalans per 31 december 1997 van het Infrastructuurfonds, voorzien van toelichting

Activa 
Begrotingsuitgavenf 7 378 057.278
Extra-comptabele vorderingen84 926 101
Leningen u/g5 770 718
Voorschotten975 253 634
Tegenrekening openstaande verplichtingen21 213 606 884
Tegenrekening garantieverplichtingen3 448 973 015
Sluitrekening met Verkeer & Waterstaat (XII)334 036 254
Totaal-activaf 33 440 623 884
Passiva: 
Begrotingsontvangstenf 7 712 093 532
Openstaande verplichtingen21 213 606 884
Openstaande garantieverplichtingen3 448 973 015
Tegenrekening extra-comptabele vorderingen84 926 101
Tegenrekening leningen u/g5 770 718
Tegenrekening voorschotten975 253 634
Totaal-passivaf 33 440 623 884

2.1 Inleiding

Samenstelling

Bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat is géén sprake van een afzonderlijk beheer en daarmee gepaard gaande afgezonderde administratie met betrekking tot de begrotingen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (XII) en het Infrastructuurfonds. Vanuit het geautomatiseerde systeem is een uitsplitsing naar twee saldibalansen dan ook niet mogelijk.

Om toch aan de wens van afzonderlijke saldibalansen tegemoet te komen is een tweetal overzichten opgesteld. Daarbij is gebruik gemaakt van de in de verplichtingen-administratie van het Financieel Administratief Informatie Systeem (FAIS) vastgelegde gegevensstructuur, waarin voor iedere begroting afzonderlijk een hoofdstuknummer is opgenomen. Posten die niet zonder meer toewijsbaar zijn aan een bepaalde begroting, zijn opgenomen in de saldibalans van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (XII).

Daarmee is de saldibalans volgens het gestelde in de Regeling Departementale Begrotingsadministratie (RDB) samengesteld.

2.2 Activa

2.2.1 Begrotingsuitgaven f 7 378 057 278,81

Grondslag

De begrotingsuitgaven van het Infrastructuurfonds sluiten aan op de rekening. Ze zijn artikelsgewijs verdeeld in kolom 2 (realisatie) van de rekening van het fonds, onderdeel uitgaven en verplichtingen, welke rekening als staat bij de financiële verantwoording behoort.

2.2.2 Extra-comptabele vorderingen f 84 926 101,16

De cijfers

De openstaande aantallen en totaalbedragen van de extra-comptabele vorderingen zijn in tabel 1 gespecificeerd.

Tabel 1: Extra-comptabele vorderingen (bedragen x f 1 000,00)

Openstaand199719961995
 aantalbedragaantalbedragaantalbedrag
posten < 1 jaar1 61043 4031 47038 4151 71036 202
posten > 1 jaar82041 5231 01033 5821 03015 096
Totaal2 43084 9262 48071 9972 74051 298

Toelichting

De extra-comptabele vorderingen kunnen grotendeels als direct opeisbare vorderingen worden beschouwd. Daar waar sprake is van dubieuze vorderingen of op termijn opeisbare vorderingen, is dit expliciet vermeld.

Tabel 1 vertoont een toename van de bedragen. Dit is mede het gevolg van een toename van de begrotingsuitgaven en projecten in uitvoering

Uit hoofde van investeringen in de aanleg, verbetering en benutting van rijkswegen, zijn vorderingen ontstaan. Twee zijn vermeldenswaardig.

Zo bestaat er een vordering op de provincie Noord-Brabant van f 11 mln. voor een bijdrage aan rijksweg A50. Deze vordering – ontstaan in 1997 – zal naar verwachting in 1998 worden afgewikkeld. Tevens moet Gedeputeerde Staten van Friesland f 8 mln. bijdragen voor de ombouw van rijksweg A31 van een enkelnaar een dubbelbaansweg.

Dit bedrag zal naar verwachting in de jaren 1998 en 1999 worden ontvangen.

Voor het instandhouden van de bestaande infrastructuur staan er nog vorderingen open. Het grootste deel is ontstaan door diverse schadevaringen op de Westerschelde. Dit voor een bedrag van circa f 20 mln..

2.2.3 Leningen u/g f 5 770 717,54

Grondslag

De door het ministerie van Verkeer en Waterstaat verstrekte geldleningen (niet zijnde voorschotten) worden afzonderlijk weergegeven. Deze leningen kunnen, gezien het specifieke karakter, zowel als op korte termijn opeisbare vorderingen, als op lange termijn opeisbare vorderingen worden beschouwd.

De cijfers

Tabel 2 geeft inzicht in de openstaande bedragen van de verstrekte geldleningen per geldnemer weer.

Tabel 2: Leningen u/g (x mln. guldens)

Naambedrag
Gemeente Rotterdam4,2
Overige1,6
Totaal5,8

Toelichting

De lening aan de gemeente Rotterdam betreft de bouw van de Maastunnel.

De aflossing ligt op schema en de ontvangst van de laatste termijn zal in het jaar 2005 plaatsvinden.

2.2.4 Voorschotten f 975 253 633,83

De cijfers

Tabel 3 geeft inzage in de aantallen en totaalbedragen van de openstaande voorschotten, die in het dienstjaar 1997, alsmede in voorgaande jaren zijn verstrekt. Dit verdeeld in posten die korter dan een jaar openstaan en posten die langer dan een jaar openstaan.

Tabel 3: Voorschotten (bedragen x f 1 000,00)

Openstaand199719961995
 aantalbedragaantalbedragaantalbedrag
posten < 1 jaar200761 863100587 527180684 588
posten > 1 jaar130213 391110285 5679077 404
Totaal330975 254210873 094270761 992

In tabel 4 wordt, conform de gewijzigde regelgeving, met ingang van het jaar 1996 informatie verstrekt over de in 1997 afgerekende voorschotten.

Tabel 4: Afgerekende voorschotten (x mln. guldens)

Stand per 31 december 1996873,1
In 1997 vastgelegde voorschotten875,5
 1 748,6
In 1997 afgerekende voorschotten– 773,3
Openstaand per 31 december 1997975,3

Toelichting

De opgenomen voorschotten betreffen betalingen waarvan nog niet is vastgesteld dat aan alle relevante voorwaarden is voldaan. Het gaat met name om subsidies en bijdragen.

Tabel 4 vertoont een toename van de bedragen. Dit is mede het gevolg van een toename van de begrotingsuitgaven en projecten in uitvoering.

Voor de wet op het Infrastructuurfonds zijn op tal van lopende infrastructuurprojecten voorschotten verstrekt. Dit voor investeringen in aanleg, verbetering en benutting van rijkswegen. Daaronder bevindt zich een aantal voorschotten (verstrekt in de jaren 1995 tot en met 1997); f 24 mln. aan de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond (ANWB) voor bewegwijzering en een vergoeding van circa f 12 mln. aan het Elektriciteitsbedrijf Zuid-Holland voor een onteigening voor de Dintelhavenbrug. Tevens is een voorschot verstrekt aan de Gedeputeerde Staten van Friesland van f 5 mln. voor de bouw van een brug over de Prinses Margriet-sluis te Lemmer, die naar verwachting in 1998 wordt afgerekend. Als laatste kan in dit kader worden vermeld dat een voorschot van f 6 mln. is verstrekt aan Van Ommeren tank terminal, voor de Calandtunnel.

Aan de N.V. Nederlandse Spoorwegen is een aantal voorschotten betaald in verband met het onderhoud en verbetering van spoorwegovergangen en -onderdoorgangen.

Zo is voor een spoorweg-onderdoorgang in het traject Rotterdam-Den Haag een bedrag van circa f 12 mln. aan voorschotten verstrekt en voor het traject Elst-Dordrecht bij rijksweg A15 ongeveer f 6 mln..

In verband met de overname van rijksweg A48/N48, gedeelte Arnhem-Deventer, zal de komende drie jaar, elk jaar een voorschot worden verstrekt van f 4 mln. Momenteel is al f 20 mln. aan voorschotten verstrekt aan de provincie Gelderland voor het onderhoud van rijkswegen.

In de jaren 1994 tot en met 1996 zijn voor f 6 mln. aan voorschotten verstrekt aan de Stichting Scheepsafvalstoffen Binnenvaart oliebestrijding (SAB) voor de bestrijding van afvalstoffen en oliebestrijding op de Nederlandse binnenwateren. Dit voor investeringen in de aanleg en verbetering van vaarwegen en havens. Deze voorschotten zullen naar verwachting in 1998 worden afgewikkeld.

Ook zijn voorschotten verstrekt aan lagere overheden voor hoofdinfrastructurele voorzieningen in de stad en aansluitingen op het hoofdwegennet, voor fietsinfrastructuur, alsmede voor de aanpak van verkeersonveilige situaties en de herinrichting tot 30 km/uurzones. Zo heeft de gemeente Heerlen in de jaren 1994 tot en met 1997 voorschotten van f 20 mln. ontvangen voor het project Variant Zwart 1 (afrekening in het jaar 2000), het gemeentelijk vervoerbedrijf Amsterdam ontving f 5 mln., Schiphol Area Development Company ontving bijna f 6 mln. voor rijksweg A9, en de gemeente Hengelo ontving voor de Velourtunnel een bedrag van f 9 mln..

Daarnaast zijn voorschotten aan openbaar vervoer bedrijven en wegbeherende overheidslichamen verstrekt, voor de infrastructuur van het regionale en lokale openbaar vervoer. Zoals aan vervoermaatschappij Noord-Zuid-Hollandse (NZH) f 48 mln., het gemeentelijk vervoerbedrijf Amsterdam en aan de gemeente Amsterdam gezamenlijk f 19 mln., de gemeente Haarlemmermeer f 5 mln. en f 8 mln. aan het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA) voor de zogenoemde Noord-Zuidlijn.

Bij de N.V. Nederlandse Spoorwegen zijn voor de infrastructuur diverse projecten gefinancierd. De in dit kader verstrekte voorschotten over het vierde kwartaal 1997 van ruim f 204 mln. moeten nog worden afgerekend.

Aan de N.V. Nederlandse Spoorwegen zijn ook in het derde en vierde kwartaal van 1997 voorschotten verstrekt voor de voorbereidingskosten HSL-zuid en HSL-oost voor een totaalbedrag van circa f 32 mln..

Door de GDU zijn aan erkende vervoerregio's uitkeringen verstrekt voor investeringen in infrastructuurprojecten. Dit betreffen projecten kleiner dan f 25 mln. en dienen ter realisering van het regionaal en lokaal verkeers- en vervoerbeleid. Zo zijn in 1996 voor een gezamenlijk bedrag van f 104 mln. negentien voorschotten verstrekt, onder meer aan de Stadsregio Rotterdam en het ROA. In het jaar 1997 is voor een totaalbedrag van circa f 169 mln. aan voorschotten verstrekt.

De definitieve afwikkeling van de in 1996 verstrekte voorschotten wordt binnenkort verwacht.

Voor het project Betuweroute worden er per kwartaal voorschotten verstrekt aan NS Railinfrabeheer. Per 31 december 1997 stond nog voor een bedrag van f 164 mln. aan voorschotten open.

2.2.5 Tegenrekeningen f 24 662 579 899,33

Grondslag

Voor de extra-comptabele rekeningen aan de passiva-zijde worden uit het oogpunt van het evenwichtsverband verschillende tegenrekeningen gehanteerd.

Deze tegenrekeningen behoeven geen nadere toelichting.

2.2.6 Sluitrekening met V&W (XII) f 334 036 253,64

Grondslag

Deze rekening dient als sluitrekening met de saldibalans, behorend tot de begroting van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (XII), omdat géén gescheiden administratie wordt gevoerd voor deze begroting.

2.3 Passiva

2.3.1 Begrotingsontvangsten f 7 712 093 532,45

Grondslag

De begrotingsontvangsten van het Infrastructuurfonds sluiten aan op de rekening en zijn artikelsgewijs verdeeld in kolom 2 (realisatie) van de rekening van het fonds, onderdeel ontvangsten, welke rekening als staat bij de financiële verantwoording behoort.

2.3.2 Openstaande verplichtingen f 21 213 606 884,33

Grondslag

Het saldo van de openstaande betalingsverplichtingen per 31 december 1997 is opgebouwd uit de in het jaar 1997 aangegane verplichtingen, alsmede de in voorgaande jaren aangegane en nu nog lopende verplichtingen, die niet tot een kaseffect in het dienstjaar 1997 hebben geleid.

Toelichting

Opgemerkt wordt dat onder deze verplichtingen voor het directoraat-generaal Personenvervoer, onder meer een overeenkomst is opgenomen die een financieringskarakter kent. Het betreft een verplichting van de Staat der Nederlanden aan de N.V. Nederlandse Spoorwegen voor het versneld uitvoeren van infrastructuurprojecten in de periode 1991 tot en met 1993 voor een totaalbedrag (inclusief rente-bestanddeel) van f 641 mln..

Deze lening met een oorspronkelijke grootte van f 540 mln. wordt vanaf 1994 op annuïteitenbasis in 15 jaarlijkse termijnen afgelost. De restschuld per 31 december 1997 bedraagt f 437 mln..

Een negatieve bijstelling van ruim f 567 mln. op het artikelonderdeel Betuweroute, houdt verband met het op- en afboeken in de verplichtingen-administratie. Dit als gevolg van een reorganisatie binnen het departement.

De cijfers

In tabel 5 wordt de samenstelling van de openstaande betalingsverplichtingen binnen begrotingsverband weergegeven.

Tabel 5: Openstaande verplichtingen binnen begrotingsverband (x mln. guldens)

Stand per 31 december 199617 528,9
Aangegaan in 199711 882,5
 29 411,4
Tot betaling gekomen in 1997– 7 378,1
Negatieve bijstellingen op verplichtingen uit eerdere begrotingsjaren– 819,7
Openstaand per 31 december 199721 213,6

2.3.3 Openstaande garantieverplichtingen f 3 448 973 015,00

Grondslag

In die gevallen waarbij geen bijdrage wordt verleend voor ondersteuning van op zichzelf wel wenselijk geachte activiteiten, verleent het ministerie garanties aan instellingen of particulieren. Met deze staatsgarantie achter zich, zijn deze in staat leningen af te sluiten en kunnen bepaalde zaken worden gefinancierd.

Toelichting

De toename ten opzichte van 1996 wordt voornamelijk veroorzaakt door een verstrekte garantie in 1997 van f 230 mln. aan NS Railinfrabeheer. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de artikelsgewijze toelichting bij de Rekening (artikel 03.05).

De cijfers

Tabel 6 geeft de samenstelling van het uiteindelijke risico weer, door de uitstaande garantieverplichtingen per 31 december 1997.

Tabel 6: Garantieverplichtingen (x mln. guldens)

Stand per 31 december 19963 187,4
Nieuw verstrekt en herwaardering in 1997265,0
 3 452,4
Afname van het risico in 1997– 3,4
Openstaand per 31 december 19973 449,0

2.3.4 Tegenrekeningen f 1 065 950 452,53

Grondslag

Voor de extra-comptabele rekeningen aan de activa-zijde worden uit het oogpunt van het evenwichtsverband verschillende tegenrekeningen gehanteerd, zoals de tegenrekeningen extra-comptabele vorderingen, leningen u/g en voorschotten. Deze tegenrekeningen behoeven geen nadere toelichting.


XNoot
1

Het rapport van de Algemene Rekenkamer betreffende de financiële verantwoording is ter inzage gelegd bij de afdeling Parlementaire Documentatie.

Naar boven