25 883 Arbeidsomstandigheden

Nr. 349 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 juni 2019

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de voortgang van het overleg tussen rijkswerkgevers en vakbonden over een overkoepelende chroom-6 aanpak. Ik organiseer dit overleg vanuit mijn verantwoordelijkheid als coördinerend Minister voor het rijk als werkgever. De sector Rijk draagt zorg voor een gezonde en veilige werkomgeving en wil zich ook hier een goed werkgever tonen.

De inzet van BZK richt zich zowel op consistent en zorgvuldig onderzoek van situaties in het verleden, als op het voorkomen van risico’s in de toekomst:

• Blootstelling in het verleden: het ontwikkelen van een overkoepelende aanpak binnen de sector Rijk als het gaat om onderzoek, communicatie en nazorg in geval van mogelijke gezondheidsrisico’s die (oud-)medewerkers gelopen hebben.

• Voorkomen van blootstelling in de toekomst: het opstellen van een toekomstgerichte veilige werkwijze voor het werken met chroom-6 binnen de sector Rijk.

Overkoepelende aanpak mogelijke blootstelling

Het Ministerie van BZK is in gesprek met rijkswerkgevers en vakbonden over een overkoepelende aanpak binnen de sector Rijk als het gaat om onderzoek, communicatie en nazorg in geval van mogelijke risico’s die medewerkers gelopen hebben. Het is de wens van de vakbonden om tot rijksbrede processtappen te komen en tot één uitkeringsregeling. De sector Rijk bestaat uit ruim 113.000 medewerkers en is één van de kabinetssectoren, naast defensie, politie en de rechterlijke macht.

Net als in andere sectoren zijn sommige medewerkers binnen de sector Rijk op hun werk in aanraking gekomen met chroom-6. Verschillende departementen doen daar momenteel onderzoek naar of hebben dat afgerond. Inzet is om tot een overkoepelende aanpak te komen. Uitgangspunt daarbij is dat onderzoek en nazorg zorgvuldig, transparant en consistent gebeurt, zodat (oud-)medewerkers van verschillende Rijkswerkgevers kunnen rekenen op eenduidige processtappen en informatie over mogelijke blootstelling en gezondheidsrisico’s.

Om tot een overkoepelende aanpak te komen is eerst geïnventariseerd welke departementen op welke wijzen onderzoek doen of hebben gedaan. Recent zijn de verschillende werkwijzen besproken met betrokken departementen, RIVM en vakbonden. Het Ministerie van Defensie was aanwezig om ervaringen te delen vanuit de onderzoeken die daar lopen of reeds zijn afgerond.

Op basis hiervan wordt met rijkswerkgevers en vakbonden gewerkt aan een rijksbrede werkwijze voor onderzoek, communicatie en nazorg in geval van mogelijke blootstelling aan chroom-6. Daarin staan processtappen beschreven die alle departementen gaan volgen. Onderwerp van gesprek bij de onderhandelingen is ook in hoeverre centraal voorzieningen worden ingericht waar departementen gebruik van maken, zoals een centraal meld- en informatiepunt. Inzet is om na de zomer overeenstemming te hebben over een rijksbrede werkwijze.

De vormgeving van een eventuele rijksbrede uitkeringsregeling hangt samen met het nog op te stellen advies door de commissie «Vergemakkelijking Schadeafhandeling bij Beroepsziekten». Deze commissie doet in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid eind 2019 aanbevelingen voor een betere organisatie van het proces van schadeafhandeling bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Onderdeel van de opdracht is het formuleren van uitgangspunten voor werkgevers bij tegemoetkoming en de uitvoering daarvan. Het advies van de commissie zal worden betrokken bij de gesprekken over de vormgeving van een eventuele uitkeringsregeling voor de sector Rijk.

Veilige werkwijze chroom-6 sector Rijk

Mits alternatieven beschikbaar zijn, wordt chroom-6 niet meer toegepast bij huidige werkzaamheden. Aangezien chroom-6 houdende verven en verduurzamende middelen in het verleden op verschillende plaatsen zijn toegepast, kan bij onderhoud nu en in de toekomst chroom-6 stof vrijkomen. Bij werkzaamheden waarbij de kans bestaat dat chroom-6 vrijkomt en blootstelling kan optreden, is het verplicht dat werkgevers beheersmaatregelen nemen. De werkgever moet zeker stellen dat de medewerker het werk gezond en veilig kan uitvoeren. Departementen nemen daartoe de nodige maatregelen, zoals het plaatsen van afscherming of afzuiginstallaties, taakroulatie of het beschikbaar stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen.

Overheidspartijen Rijksvastgoedbedrijf en Rijkswaterstaat hebben samen met ProRail een beheersregime opgesteld voor de sector Rijk als het gaat om chroom-6. Deze wordt beschikbaar gesteld aan departementen ter aanscherping van de beheersmaatregelen. Via het SZW-programma Preventie Beroepsziekten zal het ook beschikbaar komen voor andere partijen. Ook uw Kamer zal worden geïnformeerd.

De veilige werkwijze is tevens relevant bij uitbesteding van werkzaamheden door de sector Rijk. Opdrachtgevers hebben de plicht om opdrachtnemers op de hoogte te stellen van de aanwezige risico’s zoals de aanwezigheid van chroom-6 en andere gevaarlijke stoffen.

De verplichting voor opdrachtnemers om beschermende maatregelen voor hun werknemers te treffen wordt, vanwege het mogelijk vrijkomen van schadelijke stoffen bij onderhoudswerkzaamheden, standaard in contracten opgenomen.

Ten slotte

De problematiek van chroom-6 staat niet op zichzelf en past in een bredere context van werken met gevaarlijke stoffen en beroepsziekten in het algemeen. Mogelijk kan de in deze brief besproken overkoepelende werkwijze bij blootstelling aan chroom-6 op termijn ook breder toegepast worden binnen de sector Rijk.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K.H. Ollongren