25 764 Reisdocumenten

Nr. 98 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 april 2016

Met mijn brief van 11 maart jl. (Kamerstuk 25 764, nr. 96) heb ik u geïnformeerd over het feit dat sinds de ingebruikname van nieuwe vingerafdrukopnameapparatuur (uitrol september-december 2015) circa 10 à 15% van de vingerafdrukken omgekeerd in de chip op het paspoort zijn opgenomen. Ik heb u daarbij toegezegd u nader te informeren.

Voorkomen verkeerd om opname

Zoals ik in mijn eerdere brief heb gemeld (Kamerstuk 25 764, nr. 96), zijn alle gemeenten direct gewezen op het juiste gebruik van de apparatuur. Dat heeft geleid tot aanzienlijk minder omgekeerd opgenomen vingerafdrukken. Gebleken is evenwel dat ondanks deze instructies (die ik meermalen onder de aandacht van gemeenten heb gebracht) het verkeerd om opnemen nog steeds voorkomt (in circa 5% van de gevallen). Op basis van deze steekproeven is mijn inschatting dat op dit moment in circa 70.000 paspoorten de vingerafdrukken verkeerd om zijn opgenomen. Mede omdat de structurele oplossing nog enige tijd op zich zal laten wachten, heb ik besloten een tussenoplossing te implementeren die tot doel heeft het percentage significant verder terug te brengen, hopelijk zelfs tot nul te reduceren. Hiertoe worden alle aanvraaglocaties deze week voorzien van een hulpmiddel. Voor uw begrip voeg ik bij deze brief een afbeelding van dit hulpmiddel¹. Gebruikstesten voorafgaand aan de uitrol stemmen mij op dit punt hoopvol.

Hoewel met het tussentijds hulpmiddel het aantal omgekeerd opgenomen vingerafdrukken aanzienlijk zal verminderen, heb ik ook besloten tot een andere, definitieve, oplossing. Deze zal bestaan uit het aanbrengen van een omhulsel om het vingerafdrukopnameapparaat. Deze oplossing maakt het praktisch onmogelijk de vingerafdruk verkeerd om op te nemen. Ook hiervoor verwijs ik u naar de bijgevoegde afbeelding². Gezien de tijd die nodig is om de desbetreffende omhulsels te produceren, te testen en te installeren, verwacht ik dat deze oplossing eind juni op alle aanvraaglocaties beschikbaar zal zijn.

Vooralsnog geen gevolgen burger

Zoals ik in mijn eerdere brief al heb gemeld (Kamerstuk 25 764, nr. 96), zijn er geen directe gevolgen voor de burger, omdat de vingerafdrukken op het paspoort nog niet worden gebruikt voor controle bij grenspassage en omdat in de Europese verordening op grond waarvan de vingerafdrukken worden opgenomen voor verificatie expliciet is gemeld dat een negatief resultaat van de vergelijking geen afbreuk doet aan de geldigheid van het paspoort voor overschrijding van de buitengrenzen.

Het onderzoek naar de gevolgen voor de burger heeft zich daarom geconcentreerd op de vraag in hoeverre het uitlezen van omgekeerd op de chip opgenomen vingerafdrukken tot een «misser» bij verificatie leidt. Voor de apparatuur waarover de gemeenten beschikken voor het aanvraagproces geldt dat deze in staat is een omgekeerd aangeboden vinger te verifiëren. Om na te gaan hoe dit elders ligt, zijn twee sporen bewandeld. Er is nagegaan of de apparatuur die wordt gebruikt in het kader van de grensbewaking in staat is om te gaan met verkeerd om opgenomen vingerafdrukken. Het doen van uitspraken op dit punt wordt bemoeilijkt doordat de vingerafdrukken op paspoorten aan de grenzen nog niet (kunnen) worden uitgelezen. Wel heb ik kunnen vaststellen dat de in Nederland bij de grensbewaking in gebruik zijnde uitleesapparatuur voor vingerafdrukken in Schengenvisa in staat is een omgekeerde opgeslagen vingerafdruk te herkennen door deze 180 graden te draaien. Ook Duitsland en de EU-grensbewakingsorganisatie Frontex hebben bevestigd dat hun apparatuur hiermee om kan gaan.

Het tweede spoor dat ik heb bewandeld, is richting leveranciers om na te gaan of de uitleesapparatuur die zij leveren in staat is een omgekeerd opgenomen vingerafdruk te verifiëren. Inmiddels heb ik op dit punt bevestiging van twee van vier leveranciers die door overheden veel worden gebruikt.

Op basis van deze eerste indicaties zie ik nog geen aanleiding voor de veronderstelling dat de burger hiervan last gaat ondervinden. Weliswaar kan hieruit nog niet worden geconcludeerd dat in alle gevallen (elk land en elke leverancier, bij elke grenspassage) het verifiëren van omgekeerd opgenomen vingerafdrukken mogelijk zal zijn. Ik zet mijn onderzoek evenwel voort en zal u hiervan op de hoogte houden. In combinatie met het feit dat de Europese verordening expliciet stelt dat een mislukte verificatie niet leidt tot ongeldigheid van het paspoort voor grenspassage, zie ik op dit moment geen aanleiding om een voor de burger tijdrovende hersteloperatie te starten.

Monitoring

Ik blijf de ontwikkelingen op het gebied van het uitlezen van vingerafdrukken aan de buitengrenzen intensief volgen. In dit verband breng ik mijn brief van 20 augustus 2014 (Kamerstuk 25 764, nr. 84) in herinnering waarbij ik u heb geïnformeerd dat ik JustID heb aangewezen als Single Point of Contact voor het verstrekken en ontvangen van de certificaten die nodig zijn voor het kunnen uitlezen. De vingerafdrukken zijn immers versleuteld in de chip opgeslagen en kunnen alleen met het juiste certificaat worden uitgelezen. Met het oog het daadwerkelijk uitwisselen van deze certificaten wordt momenteel een testprogramma uitgevoerd. Voordat tot daadwerkelijke uitwisseling wordt overgegaan, zal in EU-verband een audit plaatsvinden op dit proces in elk van de EU-landen waaraan de certificaten worden verstrekt. In dat kader zal Nederland nagaan of de uitleesapparatuur in het desbetreffende land in staat is om omgekeerd opgenomen vingerafdrukken te verifiëren. De Kamer zal uiteraard, zoals ook toegezegd in mijn brief van 20 augustus 2014 (Kamerstuk 25 764, nr. 84), worden geïnformeerd zodra er concrete voornemens zijn om tot het daadwerkelijk uitlezen van vingerafdrukken uit de chip in het paspoort bij grenspassage over te gaan.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl