24 400 VIII
Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (VIII) voor het jaar 1996

nr. 105
VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 3 september 1996

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen¹ heeft een aantal vragen voorgelegd aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, mw. Netelenbos, naar aanleiding van haar brief van 20 mei 1996 inzake de subsidie Fries.

De staatssecretaris heeft deze vragen beantwoord bij brief van 1 juli 1996.

De brief van de staatssecretaris en de vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De ondervoorzitter van de commissie,

Van Gelder

De griffier van de commissie,

Roovers

BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAPPENAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-GeneraalZoetermeer, 20 mei 1996

Bij brief van 19 maart 1996 zond u mij een afschrift van een brief van Gedeputeerde Staten van Friesland d.d. 4 maart 1996 over de subsidie Fries. Naar aanleiding hiervan heb ik op 9 april opnieuw met de heer Walsma, gedeputeerde van Friesland, gesproken. Daarbij zijn enkele misverstanden uit de weg geruimd en een aantal onduidelijkheden nader toegelicht.

Een en ander heb ik vastgelegd in een brief aan Gedeputeerde Staten van Friesland; een afschrift van deze brief stuur ik u hierbij.¹

In een aan u gerichte brief van 20 maart 1996 heeft de Christelijke Hogeschool Noord-Nederland, mede namens de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, haar bezwaren tegen de doeluitkering aan de provincie Friesland kenbaar gemaakt. De bijdrage aan de noordelijke hogescholen ten behoeve van kwaliteitsverbetering scholing en nascholing Fries zal voor een deel aan de doeluitkering worden toegevoegd. Het betreft hier slechts een deel van de middelen, omdat uit de tussentijdse evaluaties van dit project door de hogescholen is gebleken dat de middelen wegens gebrek aan belangstelling, nagenoeg niet worden gebruikt voor nascholing Fries. Inmiddels heb ik hierover contact opgenomen met de noordelijke hogescholen.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen,

T. Netelenbos

VRAGEN EN ANTWOORDEN

1

Waarom wordt de doeluitkering teruggebracht van één miljoen naar f 900 000?

De subsidie aan de in Friesland werkzame schoolbegeleidingsdiensten voor begeleiding Fries stopt met ingang van 1 augustus 1996; in plaats daarvan ontvangt de provincie Friesland een doeluitkering ten behoeve van Fries in het primair en voortgezet onderwijs. Met ingang van 1 januari 1997 wordt aan deze doeluitkering toegevoegd de beschikbare middelen voor ontwikkeling en stimulering van scholing Fries van komend personeel in primair en voortgezet onderwijs. Aangezien er veel minder belangstelling is voor nascholing Fries dan werd geraamd wordt het bedrag dat voor ontwikkeling en stimulering hiervan beschikbaar was (f 100 000,–) niet bij de doeluitkering gevoegd. De doeluitkering zal in totaal f 900 000,– bedragen. In tegenstelling tot de tot nu toe gegeven subsidies zal dit bedrag jaarlijks worden geïndexeerd.

2

Wat wordt verstaan onder de additionele activiteiten Fries die bekostigd moeten worden uit de doeluitkering Fries aan Gedeputeerde Staten in Friesland?

Met additonele activiteiten worden activiteiten bedoeld die niet op grond van wettelijke bepalingen worden uitgevoerd. Het gaat daarbij vooral om initiërende, stimulerende en ontwikkelingsactiviteiten.

3

Welke activiteiten Fries zullen in de toekomst van rijkswege bekostigd worden?

– Alle wettelijk voorgeschreven activiteiten.

– De doeluitkering ten behoeve van de activiteiten die de provincie de komende vier jaar aanvullend nodig acht.

4

Waarom is de bijdrage aan de noordelijke hogescholen ten behoeve van de kwaliteitsverbetering scholing en nascholing Fries betrokken bij de gesprekken met het provinciaal bestuur van Friesland over de doeluitkering voor het Fries?

Het is gewenst dat zo veel mogelijk alle activiteiten ter bevordering van het Fries op provinciaal niveau worden gecoördineerd en afgestemd. Ook de bevordering van scholing en nascholing Fries behoort hiertoe.

5

Zijn de besturen van beide hogescholen bij die gesprekken betrokken en zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

De beide hogescholen zijn op de hoogte gebracht na de gesprekken met de provincie; de hogescholen ontvangen hun subsidie immers op basis van de bestuursafspraak die is gemaakt met de provincie Friesland.

6

Waarom grijpt de staatssecretaris in op de nascholingsgelden voor het Fries ten behoeve van het hbo terwijl dit niet is gebeurd bij de andere nascholingsgelden vanuit de doelstelling dat nascholing bevorderd zou moeten worden?

De scholen voor primair en voortgezet onderwijs ontvangen zelf de middelen voor nascholing; met deze middelen kunnen zij nascholing kopen bij de hogescholen, waaronder nascholing Fries; op deze gelden wordt niet ingegrepen. Nascholing Fries wijkt af van de nascholing van andere vakken, omdat voor Fries een extra subsidie aan de hogescholen werd verstrekt bestemd voor initiëring, ontwikkeling en stimulering.

7

Welk deel van de subsidie voor kwaliteitsverbetering van scholing en nascholing Fries zal opgaan in de doeluitkering? Kan de staatssecretaris een nadere financiële onderbouwing van dit bedrag geven?

De helft van de subsidie voor kwaliteitsverbetering scholing en nascholing Fries gaat op in de doeluitkering. De subsidie was bestemd voor twee onderscheiden activiteiten. Dit bedrag was in gelijke mate bestemd voor beide activeiten.

8

Wat zijn de gevolgen van deze beleidsombuiging voor de betrokken hogescholen?

Rechtstreeks gevolg zal zijn dat de hogescholen overleg kunnen voeren met de provincie Friesland over de bekostiging van additionele activiteiten voor het vak Fries.

9

Is het juist, dat de gelden tot nu toe door de hogescholen zijn besteed op basis van door het ministerie goedgekeurde plannen?

Neen

10

Waaruit blijkt dat de Friese hogescholen de nascholingsgelden niet gebruiken?

Uit het evaluatieverslag «Project Kwaliteitsverbetering Fries in de lerarenopleiding basisonderwijs en de nascholing 1991–1993» van de Christelijke Hogeschool Noord-Nederland en het Evaluatieverslag «Project Kwaliteitsverbetering Fries in het basisonderwijs» blijkt dat er nagenoeg geen belangstelling is voor nascholing Fries.

11

Dat nascholingsgeld niet helemaal wordt besteed, geldt niet uitsluitend voor het Fries. Waarom wordt het beleid op dit punt geïsoleerd en gewijzigd?

De besteding van de nascholingsgelden is (binnen de wettelijke bepalingen hieromtrent) een zaak van de scholen. De rechtstreekse subsidie aan de hogescholen was bestemd voor initiëring, ontwikkeling en stimulering.

12

Waar heeft het contact met de noordelijke hogescholen toe geleid?

De sectordirecteuren van de PABO's van beide hogescholen zijn in een informatief gesprek op de hoogte gebracht van de besprekingen met de provincie Friesland. De Colleges van Bestuur van beide hogescholen hebben een schriftelijke bevestiging ontvangen van hetgeen hierin is besproken.

13

Betekent de stopzetting van de middelen ten behoeve van nascholing Fries dat er geen nascholing Fries in de toekomst gegeven kan worden?

Neen, zie ook de antwoorden op de vragen 6 en 10.

14

Heeft de staatssecretaris de hogescholen formeel op de hoogte gesteld van het besluit dat de nascholingsgelden niet langer uitgekeerd zullen worden?

Ja.

15

Op welke wijze moeten de hogescholen in de toekomst voldoen aan de verplichting om een opleidingstraject voor de bevoegdheid Fries aan te bieden?

Een hogeschool met een lerarenopleiding Basisonderwijs heeft de mogelijkheid om in het algemene deel van de opleiding Fries aan te bieden en/of om een specialisatie Fries in te richten. De beslissing of en zo ja op welke wijze Fries in het curriculum wordt opgenomen is aan de instelling. Gewenst is uiteraard dat dit gebeurt in goed verstaan met alle betrokkenen, het afnemend veld en overige lerarenopleidingen, teneinde een zo groot mogelijke doelmatigheid te bereiken.

In het Primair Onderwijs kan Fries ook door een vakleerkracht worden gegeven, dat wil zeggen o.a. iemand die bevoegd is tot het geven van Fries in het Voortgezet Onderwijs. Die bevoegdheid kan worden verkregen aan een lerarenopleiding. Aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden worden lerarenopleidingen Fries op tweede- en eerstegraadsniveau verzorgd die regulier worden bekostigd.

16

Zijn er onderzoeksgegevens beschikbaar waaruit de kosten blijken voor een opleidingstraject Fries?

Neen.

---

1 Samenstelling: Leden: Beinema (CDA), Van der Vlies (SGP), Van Nieuwenhoven (PvdA), M.M.H. Kamp (VVD), voorzitter, De Cloe (PvdA), Janmaat (CD), Van Gelder (PvdA), ondervoorzitter, Van de Camp (CDA), Mulder-van Dam (CDA), Hendriks (HDRK), Rabbae (GroenLinks), Jorritsma-van Oosten (D66), De Koning (D66), Koekkoek (CDA), J.M. de Vries (VVD), Liemburg (PvdA), Stellingwerf (RPF), Lambrechts (D66), Rijpstra (VVD), Cornielje (VVD), Cherribi (VVD), Dijksma (PvdA), Sterk (PvdA), Van Vliet (D66) en Bremmer (CDA).

Plv. leden: Reitsma (CDA), Schutte (GPV), Lilipaly (PvdA), Klein Molekamp (VVD), Valk (PvdA), Poppe (SP), Duivesteijn (PvdA), Ten Hoopen (CDA), Van der Hoeven (CDA), Verkerk (AOV), Oedayraj Singh Varma (GroenLinks), Bakker (D66), Van 't Riet (D66), Deetman (CDA), Van Heemskerck Pillis-Duvekot (VVD), Van der Ploeg (PvdA), Leerkes (Unie 55+), Versnel-Schmitz (D66), Essers (VVD), Korthals (VVD), Passtoors (VVD), Huys (PvdA), Van Zuijlen (PvdA), Verhagen (CDA) en Lansink (CDA).

1 Ter inzage gelegd bij de afdeling Parlementaire Documentatie.