22 054 Wapenexportbeleid

36 045 Situatie in de Oekraïne

Nr. 377 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 december 2022

In vervolg op de vorige update van leveringen van militaire goederen aan Oekraïne (Kamerstuk 22 054, nr. 375, van 16 november 2022), informeer ik u, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, in bijgaande vertrouwelijke bijlage¹ over de laatste stand van zaken omtrent de levering van militaire goederen aan Oekraïne. De bijlage bevat een totaaloverzicht van de tot en met 13 december 2022 door Defensie geleverde goederen. Zoals gebruikelijk zijn op dit moment lopende trajecten hier niet in meegenomen.

Stand van zaken levering van militaire goederen

De totale waarde van de militaire steun aan Oekraïne bedroeg op 15 december 987 miljoen euro. De Nederlandse steun bestaat uit:

• Directe levering: tot en met 15 december 2022 is voor 404,5 miljoen euro aan materiële steun geleverd. Dit bedrag betreft de boekwaarde van het geleverde materieel. In de vorige Kamerbrief (Kamerstuk 22 054, nr. 375, van 16 november 2022), stond de boekwaarde van het geleverde materieel op ruim 322 miljoen euro. Defensie wil het geleverde materieel waar nodig zo spoedig mogelijk aanvullen of vervangen. De vervangingswaarde van de materiële steun bedroeg op 15 december 2022 697 miljoen euro. In de vorige Kamerbrief stond de totale vervangingswaarde van het geleverde materieel op 526 miljoen euro, met als peildatum 9 augustus 2022.

• Trilateraal steunpakket en commerciële levering: het kabinet blijft zich met bondgenoten inzetten voor (alternatieve) mogelijkheden om voortdurende militaire steun aan Oekraïne te leveren. Eerder informeerde ik uw Kamer in dat kader over het samenwerkingsproject tussen Nederland, de VS en Tsjechië om 90 gemoderniseerde en gereviseerde T72 tanks te leveren aan Oekraïne, als onderdeel van een breder militair steunpakket ter waarde van 120 miljoen euro aan zwaar materieel voor Oekraïne (Kamerstuk 22 054, nr. 374, van 4 november 2022). De waarde van de overige commercieel verworven militaire goederen ten behoeve van Oekraïne bedraagt op dit moment rond de 45 miljoen euro.

• Bijdrage International Fund for Ukraine: Nederland heeft een bijdrage voorzien van 100 miljoen euro voor het International Fund for Ukraine (IFU). Het IFU biedt een belangrijke aanvullende steunmethode voor de deelnemende landen, zonder dat het ten koste gaat van de eigen gereedheid en inzetbaarheid.

• NAVO-trustfund: Nederland draagt 25 miljoen euro bij aan het NAVO Ukraine Comprehensive Assistance Package (UCAP) hieruit wordt niet-letale steun als brandstof, medische voorzieningen, winteruitrusting en drone jammers bekostigd.

Veldhospitaal

Op 1 december heeft Defensie bekend gemaakt dat Nederland, samen met Estland en Noorwegen, een veldhospitaal doneert aan Oekraïne. Het veldhospitaal bestaat uit een aantal containers, waarin een intensive care en operatiekamer worden geplaatst. Hierbij worden ook de benodigde ondersteuning, voertuigen en medische middelen geleverd. Met dit mobiele ziekenhuis kunnen de Oekraïense strijdkrachten dichtbij het front levens van gewonde militairen redden. De Nederlandse bijdrage aan het veldhospitaal bedraagt 3,5 miljoen euro.

Toetsing

Voor deze leveringen is, net als bij eerdere leveringen, een zorgvuldige, maar gezien de uitzonderlijke omstandigheden versnelde, toetsing aan de EU-wapenexportcriteria verricht door de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Ook bij eventuele nieuwe leveringen zal deze zorgvuldige en versnelde toetsing plaatsvinden.²

Effecten gereedheid

De effecten van de al geleverde steun op de gereedheid van de Nederlandse strijdkrachten zijn, gezien de huidige omstandigheden, door Defensie als acceptabel beoordeeld. Het kabinet houdt ook bij toekomstige verzoeken aandacht voor de effecten op de gereedheid, en stelt ook vast dat additionele leveringen uit (operationele) voorraden consequenties kunnen hebben voor de eigen gereedstelling en inzet. De leveringen kunnen er in beperkte mate toe leiden dat de voorziene groei van voorraden minder snel gerealiseerd wordt. Defensie werkt daarom aan een plan over de wijze waarop het de militaire steun aan Oekraïne op de langere termijn gaat vormgeven en het effect op de nationale militaire slagkracht minimaliseert. Uw Kamer wordt hierover separaat nader geïnformeerd.

Europese Vredesfaciliteit

Op 12 december jl. bereikte de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) een politiek akkoord over het ophogen van financieringsplafond van de Europese Vredesfaciliteit (European Peace Facility – EPF). In het verslag van deze RBZ wordt uw Kamer hier nader over geïnformeerd. Het kabinet blijft waar mogelijk declaraties indienen bij de EPF. In totaal is er vanuit dit fonds momenteel 3,1 miljard euro beschikbaar gemaakt voor de levering van militair materieel vanuit de EU-lidstaten. Voor leveringen tot en met 20 juli krijgt Nederland ongeveer 62,9 miljoen euro gecompenseerd. De derde tranche declaraties die geldt voor leveringen vanaf 21 juli jl. loopt nog. Nederland heeft in deze tranche, vooralsnog ongeveer 211 miljoen euro gedeclareerd. Hoeveel daarvan daadwerkelijk wordt gecompenseerd, is nog niet duidelijk. Uw Kamer wordt via de reguliere leveringenbrieven op de hoogte gehouden van declaraties en compensatie via de EPF.

De Minister van Defensie, K.H. Ollongren

---

1 Ter vertrouwelijke inzage gelegd, alleen voor de leden, bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

2 De toetsing van specifieke transacties aan de EU wapenexportcriteria kan op verzoek vertrouwelijk worden ingezien.