22 026 Nederlands deel van een hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam–Brussel–Parijs en Utrecht–Arnhem–Duitse grens

Nr. 371 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 december 2012

Gedurende het Algemeen Overleg van 11 oktober 2012 en per brief van 9 oktober 2012 (Kamerstuk 22 026, nr. 366) is uw Kamer geïnformeerd over de verschillende ontwikkelingen betreffende de treinverbindingen tussen België en Nederland. In de afgelopen weken zijn deze gesprekken voortgezet. Ik ben vandaag tot een akkoord gekomen met HSA en NMBS over de treinverbindingen tussen Nederland en België. Hierdoor is nu ook zeker gesteld dat de Fyra Amsterdam–Brussel per 9 december kan starten. Het definitieve plaatje voor internationale HSL-verbindingen tussen Nederland en België ziet er nu als volgt uit:

Verbinding	Frequentie	Start	Volledige realisatie	Bijzonderheden
Amsterdam–Parijs (Thalys)	10x per dag	december 2009	reeds in dienst	Zitplaatsgarantie door reservering
Amsterdam–Brussel (Fyra)	16x per dag	december 2012	in 2013	Zitplaatsgarantie door reservering
Antwerpen–Breda (Fyra)	8x per dag	april 2013	april 2013	Geen toeslag, geen reservering

Naast de internationale HSL-verbindingen, zal er voor reizigers uit Zeeland en Noord-Brabant ook ieder uur een stoptrein blijven rijden tussen Roosendaal en Antwerpen. Vervoerders zullen proberen deze stoptrein een kortere reistijd te geven met ingang van dienstregeling 2014.

Door het vervallen van de Beneluxtrein kan NS nu een tweede intercityverbinding tussen Zeeland en Amsterdam via Roosendaal opzetten, waardoor de binnenlandse reizigers van de Beneluxtrein een betere treinverbinding krijgen. Tevens zal dit betekenen dat Zeeland vanaf 9 december 2012 een rechtstreekse verbinding met Schiphol krijgt.

De afspraken: een treindienst Breda–Antwerpen

Ik ben met de vervoerders NMBS en HSA overeengekomen dat zij een treindienst zullen aanbieden over de hogesnelheidslijn tussen Breda en Antwerpen met een frequentie van acht keer per dag. Deze treinverbinding zal 8 april 2013 in gebruik worden genomen en uiterlijk eind april in volledige dienst zijn genomen , gebruikmakend van een V250-hogesnelheidstrein.

Tevens is vastgesteld dat het tarief voor deze treindienst Breda–Antwerpen gelijk zal zijn aan het huidige (toeslagvrije) tarief voor het traject Breda–Antwerpen.

Ook zullen reizigers niet hoeven te reserveren voor de Fyra Breda–Antwerpen, waardoor tegemoet wordt gekomen aan de wens van uw Kamer om een snelle treinverbinding tussen Noord-Brabant en België te realiseren, zonder toeslag en zonder reserveringsplicht. De reistijd van treinreizigers tussen Breda en Antwerpen zal worden verkort van 1 uur en 8 minuten tot 29 minuten.

Verbinding Roosendaal–Antwerpen

Onderdeel van de totaalafspraken is dat de partijen overeengekomen zijn de reistijd tussen Roosendaal en Antwerpen te verbeteren vanaf december 2013.

NMBS zal trachten te zorgen dat de huidige stoptreindienst Roosendaal–Antwerpen meer dan 5 minuten sneller wordt dan in de huidige dienstregeling (reistijd van 44 minuten). De verwachting is dat de treinverbinding Roosendaal–Antwerpen vanaf december 2013 een kortere reistijd krijgt.

Abonnementen voor internationale reizigers

Tevens zijn NMBS en NS overeengekomen om abonnementformules aan te gaan bieden voor de frequente internationale reizigers. Deze abonnementsformules voor Fyra zullen in 2013 door beide vervoerders worden gepresenteerd. Voor de eerste periode zal er een overbrugging komen voor bestaande abonnements-houders.

Geen Den Haag–Brussel

Er zal geen directe hogesnelheidstrein gaan rijden tussen Den Haag en Brussel omdat deze financieel niet haalbaar is. Ik heb met NS afgesproken dat de reizigers uit Den Haag een cross-platform overstap krijgen op Rotterdam Centraal. Hierdoor kunnen reizigers eenvoudig overstappen. Tussen Rotterdam Centraal en Den Haag rijden met ingang van de nieuwe dienstregeling zes intercity’s plus vier sprinters per uur per richting zodat er veel mogelijkheden zijn om van Den Haag naar Rotterdam Centraal te reizen.

De huidige rechtstreekse verbinding Den Haag–Brussel met de Beneluxtrein doet er 2 uur en 15 minuten over. Dezelfde reis duurt – met overstap op Rotterdam Centraal – met de Thalys 1 uur en 34 minuten en met de Fyra (vanaf 9 december 2012) 1 uur en 44 minuten.

Geen juridische procedures meer

In ruil voor bovenstaande afspraken heb ik besloten dat ik de juridische procedure tegen NMBS inzake het vervoeraanbod en de reistijdenclaim zal staken en niet meer zal herstarten. Dit betekent dat ik definitief af zal zien van de reistijdenclaim en de ministeriële afspraak uit 2005 waarin een verbinding Den Haag–Breda–Brussel werd voorzien. In het belang van de reiziger heb ik ervoor gekozen om dit geschil dat al elf jaar duurde met deze oplossing te beslechten.

De financiering van de onrendabele treindienst Breda–Antwerpen zal evenwichtig worden gedeeld door Nederland en België. De Nederlandse overheid steekt voor het totaal aan afspraken een bedrag tussen de € 2,5 tot € 3,5 miljoen per jaar in de grensoverschrijdende verbindingen. Exacte hoogte van dit bedrag is afhankelijk van de te realiseren reistijdwinst op Roosendaal–Antwerpen. Van de € 2,5 à € 3,5 miljoen per jaar wordt € 0,25 miljoen per jaar meegefinancierd door de provincie Noord-Brabant.

Terugblik

Sinds 2000 hebben de Nederlandse Staat en de vervoerder HSA vele pogingen ondernomen om HSL-verbindingen voor de steden Breda en Den Haag af te spreken met België. In 2005 leek een doorbraak te zijn bereikt toen ministers Peijs en Vande Lanotte overeenkwamen dat er een HSL-verbinding Den Haag–Breda–Brussel opgezet diende te worden. Deze afspraak is echter in België nooit geëffectueerd, waardoor de verbinding Den Haag–Breda–Brussel niet werd gerealiseerd. Achtereenvolgens hebben minister Peijs, minister Eurlings en minister Schultz van Haegen gepoogd alsnog tot een afspraak te komen om deze verbinding te realiseren.

Minister Schultz van Haegen heeft op 18 september 2012 mede vanwege deze discussie de Samenwerkingsovereenkomst tussen HSA en NMBS niet goedgekeurd (Kamerstuk 22 026, nr. 365). Daardoor mochten HSA en NMBS niet starten met de Fyra-dienst Amsterdam–Brussel en zijn de partijen om tafel gegaan. Nu er een totaalakkoord is bereikt kunnen alle internationale Fyra-diensten van start gaan.

Gelet op het verleden van dit dossier, denk ik dat met de gemaakte afspraken het maximale resultaat is bereikt voor de reiziger.

Vervolgproces

Door het komen tot een akkoord met de vervoerders zal ik de Samenwerkingsovereenkomst tussen HSA en NMBS goedkeuren. Ik zal de aangepaste Samenwerkingsovereenkomst op korte termijn vertrouwelijk ter inzage bij uw Kamer aanbieden.

Door het goedkeuren van de Samenwerkingsovereenkomst mogen NMBS en HSA vanaf 9 december 2012 starten met de Fyra-treindienst Amsterdam–Brussel. Zij zullen dan starten met een frequentie van 10x per dag en deze frequentie in de loop van 2013 uitbouwen naar 16x per dag. En vanaf april 2013 rijdt dan ook 8x per dag een trein tussen Breda en Antwerpen.

De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, W.J. Mansveld