21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie

Nr. 605 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 juni 2016

Hierbij informeer ik u, mede namens de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, over de uitkomsten van de transportraad op 7 juni in Luxemburg gehouden onder Nederlands voorzitterschap.

Namens Nederland waren de Minister en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu aanwezig. Eurocommissaris Violeta Bulc (Transport) en Eurocommissaris Elzbieta Bienkowska (Industrie, Interne Markt, MKB & Ondernemerschap) namen namens de Europese Commissie deel.

NO_x-emissies bij dieselauto’s

Oriënterend debat

De Transportministers spraken over het beperken van NO_x-emissies van dieselauto’s. Het Nederlands voorzitterschap plaatste dit op de agenda in lijn met de Motie Visser. ¹ Ook Duitsland had verzocht om agendering. Aanleiding vormde het inzicht dat meerdere autofabrikanten de emissie-nabehandelingsapparatuur in dieselauto’s onder normale rijomstandigheden geheel of gedeeltelijk uitschakelen, zich daarbij beroepend op de uitzonderingsmogelijkheid in artikel 5, lid 2 van de Europese Euro 5/6-verordening². Dit artikel bepaalt dat uitschakeling van de emissie-nabehandelingsapparatuur mogelijk is om de motor tegen schade te beschermen.

Het Nederlandse Voorzitterschap stelde voor om de Europese Commissie te verzoeken zo snel mogelijk voor verduidelijking van de toepassing van artikel 5, lid 2, van de Euro 5/6-verordening te zorgen. Dit voorstel kreeg steun van een grote meerderheid van de lidstaten en de Europese Commissie zegde toe om nog dit najaar deze verduidelijking te geven.

Daarnaast benadrukten veel lidstaten het belang van de nieuwe RDE-testprocedure (Real Driving Emission test procedure). Hierbij zal de uitstoot van motorvoertuigen worden gemeten met mobiele apparatuur op de weg. De Europese Commissie onderkende het belang van een snelle aanpassing en implementatie van de nieuwe RDE-testprocedure om NO_x-emissies verder te reduceren.

Vervolgens pleitte de Europese Commissie voor snelle aanname van het voorstel voor een nieuwe kaderverordening voor typegoedkeuring en markttoezicht van motorvoertuigen en waarschuwde zij de lidstaten het ambitieniveau van het voorstel niet te verlagen. Dit voorstel heeft namelijk tot doel om de reeds bestaande typegoedkeuringsprocedures te verbeteren om zo in de toekomst binnen de Europese Unie een eenduidige uitvoering en handhaving te realiseren. Dit heeft zowel betrekking op voertuigen die nog op de markt moeten komen (typegoedkeuring) als ook voertuigen die al op de weg toegelaten zijn (markttoezicht).

Het Nederlands Voorzitterschap zal tijdens de Milieuraad van 20 juni aanstaande verslag uitbrengen van de discussie in de Transportraad over NO_x-emissies van dieselauto’s.

Richtlijn erkenning van beroepskwalificaties in de binnenvaart

Algemene Oriëntatie

De Raad stelde een Algemene Oriëntatie vast op de richtlijn inzake erkenning van beroepskwalificaties in de binnenvaart. Deze richtlijn heeft tot doel de binnenvaartsector te verstevigen door het werken als bemanningslid van een binnenvaartschip aantrekkelijker te maken en de arbeidsmobiliteit in deze sector te verhogen. Landen die geen of weinig binnenvaart hebben benadrukten blij te zijn met de opgenomen uitzonderingen op het toepassingsgebied. De Europese Commissie benadrukte dat deze Algemene Oriëntatie van de Raad een belangrijke stap voorwaarts is en hoopte op een snel akkoord met het Europees Parlement.

Luchtvaartmandaten

Raadsbesluit

De Raad heeft de Europese Commissie mandaten verleend om onderhandelingen te openen over luchtvaartakkoorden met Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), Turkije en ASEAN (Associatie van Zuidoost-Aziatische Staten). De mandaten geven de basis om te onderhandelen over luchtvaartovereenkomsten met daarin concrete afspraken over eerlijke concurrentie in ruil voor beperkte wederzijdse marktopening op EU niveau zonder onderscheid tussen de lidstaten. Daarnaast richten de mandaten zich op een verbeterde samenwerking en convergentie van regelgeving op gebieden als safety, security en economische regelgeving in de luchtvaartsector. De Europese Commissie zal namens de EU en haar 28 lidstaten de onderhandelingen opstarten. De lidstaten blijven tijdens de onderhandelingen nauw betrokken. De onderhandelingen zullen naar verwachting enkele jaren in beslag nemen. Nederland is daar nauw bij betrokken. Gedurende de onderhandelingen kunnen geen mededelingen worden gedaan over de voortgang; dit zou namelijk de Europese onderhandelingspositie kunnen schaden. Het kabinet zal er voor zorgen dat de onderhandelingen tot evenwichtige akkoorden leiden, inclusief goede afspraken over eerlijke concurrentie. Nadat de Europese Commissie een akkoord heeft bereikt, dienen de lidstaten daar nog mee in te stemmen. Het getekende akkoord wordt bij ratificatie ter goedkeuring voorgelegd aan de nationale parlementen.

Voorbereidingen van ICAO Assembly

Uitwisseling van gedachten

Tijdens COP21 zijn in Parijs mondiale klimaatafspraken gemaakt. Luchtvaart is nu verantwoordelijk voor ongeveer 2% van de totale CO₂-uitstoot. Vanwege de verwachte groei in deze sector zal de uitstoot zonder aanvullende maatregelen aanzienlijk kunnen stijgen. De Raad voerde een debat over de voorbereiding van de besluitvorming over een mondiale op marktwerking gebaseerde maatregel op de ICAO Algemene Vergadering dit najaar om CO₂ emissies in de luchtvaart te beperken en te komen tot klimaatneutrale groei vanaf 2020. De Raad onderstreepte de noodzaak van een mondiaal akkoord. Er was eensgezindheid dat heldere doelen, flexibiliteit en goede samenwerking tussen lidstaten en de Europese Commissie en tussen transport- en milieuministers vereist is. De inzet moet zijn gericht op een effectief en uitvoerbaar systeem. Europa zal ambitie moeten tonen, maar ook bruggen moeten bouwen naar derde landen om met succes tot een akkoord te komen. De voorzitter dankte de Raad voor de politieke sturing voor de verdere voorbereiding van de Assembly.

EASA Verordening

Voortgangsrapportage

De Raad verwelkomde de voortgangsrapportage over luchtvaartveiligheid (EASA, inclusief drones). De Commissie benadrukte het belang van deze voorstellen voor de industrie en voor het mogelijk maken van innovatie.

Diversenpunt EGNOS/Galileo

De Europese Commissie informeerde de Raad over de voortgang op de Europese satellietnavigatieprogramma’s EGNOS en Galileo. In de afgelopen periode zijn flinke stappen gezet met het oog op het aanbod van de eerste diensten aan het eind van dit kalenderjaar, dankzij de 18 satellieten die tot dan toe succesvol zullen zijn gelanceerd. In 2020 zullen alle diensten volledig operationeel zijn met verbeterde nauwkeurigheid van de positionerings-, navigatie- en tijdsinformatie van deze systemen. Verschillende landen complimenteerden de Europese Commissie met de voortgang en spraken het vertrouwen uit dat er veel nieuwe toepassingen gevonden zullen worden, die het belang van de ruimtevaartsector voor economische groei en innovatie verder zullen versterken.

Diversenpunt Veiligheid passagiersschepen

De Europese Commissie informeerde de Raad over de op 6 juni uitgekomen voorstellen om de veiligheid van passagiers op schepen te verbeteren. Deze voorstellen komen voort uit het «fitness check» REFIT initiatief. De regels zullen duidelijker worden, waarbij de doelstellingen niet worden gewijzigd. De Europese Commissie wil nationale experts graag goed betrekken bij de onderhandelingen en nauw samenwerken met lidstaten en IMO. De Raad nam kennis van de informatie van de Europese Commissie.

Diversenpunt Verkeersveiligheid

De Europese Commissie informeerde de Raad over het gestegen aantal ernstig gewonden en verkeersdoden in 2015. Nog steeds is Europa het meest verkeersveilige werelddeel, echter na jaren van dalende trends vindt de Europese Commissie deze stijging zorgwekkend. De Europese Commissie ziet een belangrijke rol voor het delen van kennis tussen lidstaten onderling, maar ook met NGO’s. Tsjechië verwees naar de Verklaring van Praag over samenwerking op het terrein van verkeersveiligheid, die de Visegrad landen (Hongarije, Polen, Slowakije en Tsjechië) Oostenrijk en Slovenië op 13 mei jl. zijn overeengekomen en riep lidstaten op om deze verklaring te steunen. De Raad nam kennis van de informatie van de Europese Commissie en Tsjechië.

Diversenpunt gevolgen van nationale regelgeving op de EU transport sector

Polen vroeg aandacht voor recent aangenomen regelgeving in Frankrijk en Duitsland over sociale aspecten op het terrein van wegvervoer en de binnenvaart. Polen, daarbij gesteund door een aantal andere lidstaten, vraagt zich of deze unilaterale nationale regelgeving verenigbaar is met EU recht. Dit soort regels hebben volgens deze lidstaten negatieve gevolgen voor de werking van de interne markt, schaden het concurrentievermogen en leiden tot extra administratieve lasten. Veel lidstaten noemden het belang van naleving van bestaande regels. De Europese Commissie kondigde aan in het kader van de herziening van de Detacheringsrichtlijn te zullen komen met specifieke voorstellen voor de transportsector.

Diversenpunt Informele Transport- en Milieuraad 14 en 15 april Amsterdam

Het Voorzitterschap gaf een terugkoppeling van de Informele Transport- en Milieuraad op 14 en 15 april 2016. Het Voorzitterschap ging hierbij in het bijzonder in op de Verklaring van Amsterdam over zelfrijdende voertuigen. Deze verklaring is een belangrijke stap om binnen afzienbare tijd te komen tot de invoering van «connected and automated driving» in de EU, op basis van een gezamenlijke agenda en een «learning-by-experience» benadering. Nederland organiseert als vervolgstap een hoogambtelijke bijeenkomst hierover in november.

Naar aanleiding van de Informele Transportraad onder Luxemburgs Voorzitterschap in oktober 2015, meldde de Europese Commissie ten aanzien van fietsbeleid dat er onder meer binnen de Europese Commissie een contactpunt is ingesteld en een Europese website over fietsbeleid is opgezet. De Raad nam kennis van de informatie van het Voorzitterschap en Europese Commissie.

Diversenpunt Aviation Strategy

Het Voorzitterschap presenteerde de voorzitterschapsconclusies over de European Aviation Summit (Amsterdam, 20−21 januari 2016). De Europese Commissie verwelkomde de conclusies met de positieve reactie op de Aviation Strategy en duidelijke richting die de lidstaten aangaven voor de Europese prioriteiten. De Raad nam kennis van de informatie van het voorzitterschap.

Diversenpunt EASA Taskforce in conflictgebieden

De Europese Commissie presenteerde het rapport van de European High Level Task Force on Conflict Zones. De Europese Commissie sprak daarbij haar steun uit om de aanbevelingen ter hand te nemen. De Staatssecretaris benadrukte namens Nederland het belang van het delen van informatie, gezamenlijke risk assessments, het bevorderen van risk assessments bij vliegtuigmaatschappijen en een efficiënte informatieverspreiding door EASA en verwelkomde dat EASA haar rol op dit gebied voortvarend oppakt.

Diversenpunt laatste ontwikkelingen luchtvaartbeveiliging

De Europese Commissie gaf over luchtvaartbeveiliging een korte stand van zaken volgend op de aanslagen in België en Frankrijk. Zij benadrukte verder dat ICAO actief aan de slag is met het onderwerp flight recorders en onderstreepte dat voor beveiliging een risico-gebaseerde aanpak effectief en noodzakelijk is. De Europese Commissie kondigde verder aan dat haar studie over beveiliging bij spoor deze zomer verschijnt en vroeg het inkomende voorzitterschap dit te agenderen.

Diversenpunt inkomend voorzitterschap Slowakije

Als inkomend Voorzitter van de Raad presenteerde Slowakije haar werkprogramma op Transport. Het Slowaakse voorzitterschap streeft naar één Europese Transportmarkt. Slowakije richt zich op de volgende dossiers:

Luchtvaartveiligheid, vergroten van het concurrentievermogen en het bevorderen van innovaties. Daarnaast het volgen van de onderhandelingen Europese Commissie met derden laden over de luchtvaartakkoorden, het opstarten van onderhandelingen met het Europees Parlement over de richtlijn beroepskwalificaties binnenvaart en EMSA, komen tot een gecoördineerde EU positie op een mondiaal markt gebaseerd emissie systeem voor CO₂ reductie in de luchtvaart voor de 39^ste vergadering van ICAO. Het Slowaakse voorzitterschap streeft daarnaast naar raadsconclusies ter voorbereiding van de vergaderingen in IMO verband om emissies in de scheepvaart te verminderen en ook bij de nieuwe conventie voor samenwerking tussen spoorwegen (OSJD). De volgende transportraad zal op 1 december 2016 in Brussel plaatsvinden.

De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus

---

1 Kamerstuk 31 209, nr. 194

2 Verordening (EG) nr. 715/2007 betreffende de typegoedkeuring van motorvoertuigen met betrekking tot emissies van lichte personen- en bedrijfsvoertuigen (Euro 5 en Euro 6) en de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie