21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

Nr. 1272 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 januari 2021

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de agenda van de Landbouw- en Visserijraad van 25 januari aanstaande te Brussel. Op het moment van schrijven is er nog geen definitieve agenda beschikbaar. Tevens informeer ik uw Kamer, over de betaaldoelstelling van het GLB en het visserijakkoord met Noorwegen.

I. AGENDA RAAD

Werkprogramma van het voorzitterschap

Sinds 1 januari 2021 is Portugal voorzitter van de Raad van de EU. Het voorzitterschap zal de Raad informeren over zijn plannen en prioriteiten. Er is nog weinig bekend over de prioriteiten op landbouwgebied. Nederland kijkt uit naar de presentatie en de prioriteiten van het Portugese voorzitterschap.

Internationale handel in landbouwgoederen

De Europese Commissie zal de Raad informeren over de stand van zaken van haar werkzaamheden op het gebied van internationale handel in landbouwgoederen en de onderhandelingen over handelsakkoorden. Nederland is voorstander van ambitieuze en gebalanceerde handelsakkoorden die vasthouden aan de EU-normen ter bescherming van mens, dier, plant en milieu en die een gelijk speelveld bevorderen.

Studie impact van toekomstige handelsakkoorden op de landbouwsector

De Europese Commissie zal informatie geven over de studie naar de effecten van toekomstige handelsakkoorden op de landbouwsector, die door het Joint Research Centre verricht wordt, en er zal een eerste gedachtewisseling plaatsvinden.Het is nog niet bekend wanneer de studie verschijnt. Nederland zal de presentatie aanhoren en benadrukken dat het monitoren van de gecombineerde effecten van afgesloten handelsakkoorden op de landbouwsectoren belangrijk is, en met een zekere regelmaat zou moeten worden uitgevoerd.

(Voorlopig agendapunt) Bilaterale consultaties Verenigd Koninkrijk (VK) vangstmogelijkheden 2021

Naar verwachting zal de Raad ook stilstaan bij de bilaterale onderhandelingen met het VK over de gedeelde bestanden. Op 5 januari 2021 heeft de Europese Commissie middels een non-paper de inzet voor de bilaterale consultaties met het VK gedeeld. Omdat de EU 76 visbestanden bilateraal deelt met het VK, wordt deze inzet in algemene termen vastgelegd. Concreet betekent dit dat de Europese Commissie zich in deze consultaties zal baseren op de regelgeving zoals onder andere vastgelegd in het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) en de meerjarenplannen die van kracht zijn.

Zoals uw Kamer weet, steun ik ook de uitgangspunten in het GVB en de meerjarenplannen waar van toepassing. Wel zal ik aangeven, dat doen we ook op ambtelijk niveau, dat voor een aantal bestanden die voor de Nederlandse visserij van belang zijn, concrete getallen wenselijk zijn. Daarom zal ik aangeven dat het zogenoemde Maximum Sustainable Yield (MSY) punt advies (dus geen brandbreedtes) gevolgd moet worden voor zeebaars, tong, tarbot, en horsmakreel. Waar geen MSY advies beschikbaar is zal ik pleiten voor het volgen van wetenschappelijk advies op basis van de voorzorgsbenadering. Dat is het geval voor griet, zeeduivel, Noorse kreeft en roggen. Voor zeebaars blijft daarnaast de inzet zoals aan uw Kamer aangegeven in de geannoteerde agenda van 4 december 2020 (Kamerstuk 21 501–32, nr. 1268).

Daarnaast zal ik aangeven dat een goed werkend ruilmechanisme met het VK, waarmee gedurende het jaar door de lidstaten eigenstandig met het VK geruild kan worden, voor de Nederlandse vloot van groot belang is. Dit biedt flexibiliteit aan de vloot en kan daarnaast verstikkingsproblematiek, waarbij er niet genoeg bijvangstquotum meer is om op doelsoorten te kunnen vissen, voorkomen.

AOB: Post-2020 GLB Hervormingspakket

Het Portugees voorzitterschap zal de Raad informeren over de stand van zaken van de triloog over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (2023–2027). Op dit moment worden de onderhandelingen in de triloog tussen de Raad en het Europees parlement, in aanwezigheid van de Europese Commissie, gevoerd over de drie GLB-verordeningen: de verordening inzake de Strategische Plannen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, de Horizontale Verordening en de Gemeenschappelijke Marktordening (GMO)-wijzigingsverordening. Bij de start van de trilogen in november zijn er werkafspraken gemaakt. Iedere verordening heeft een eigen triloogtraject, waar zowel technische trilogen als politieke trilogen plaatsvinden. De inzet van de Raad in de trilogen wordt voorbereid in het Speciaal Comité voor Landbouw (CSA) en na afloop geeft het voorzitterschap de lidstaten in het CSA een terugkoppeling over de voortgang van de besprekingen. Tot nu toe hebben er enkele trilogen plaatsgevonden, maar zijn er geen discussiepunten beslecht. In het verslag van deze Raad zal ik uw Kamer nader informeren.

AGRIFIN

Sinds het laatste overzicht dat uw Kamer op 4 december jl. via de geannoteerde agenda voor de Landbouw- en Visserijraad van 15 en 16 december ontving (Kamerstuk 21 501–32, nr. 1268), is alleen de Raadswerkgroep AGRIFIN éénmaal bijeen geweest. Het voorzitterschap heeft tijdens de bijeenkomst een korte terugkoppeling gegeven van de organisatie van de triloog over de Horizontale Verordening.

II. Betaaldoelstelling GLB 2020 gehaald

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) is per 1 december 2020 gestart met het uitbetalen van de directe betalingen van het GLB. De betaaldoelstelling van 95% is op 10 december gehaald. Per 23 december heeft 99,6% van de landbouwers (totaal 44.240 aanvragers) een besluit ontvangen. Daarvan heeft 98,0% ook al een volledige betaling ontvangen, waaronder ook meerdere complexe aanvragen zoals bijvoorbeeld «jonge landbouwers». Er is € 625,0 miljoen aan betalingen overgemaakt. Bij degenen die een voorschot ontvingen is waar mogelijk (het overgrote deel) hun betaling daarmee verrekend.

De dienstverlening is ten opzichte van vorig jaar wederom verbeterd. Er werden meer aanvragen in december al volledig beschikt, de betaaldoelstelling is een week eerder behaald en het aantal landbouwers dat nog geen beschikking ontving, bijvoorbeeld omdat er nog controles openstaan, is lager dan vorige jaren. Deze aanvragers hebben wel een statusbrief ontvangen en worden, zodra de dossiers zijn afgehandeld alsnog betaald. Het aantal aanvragen uit de Nationale Reserve (daaruit kunnen rechten worden toegekend aan startende of jonge landbouwers of op percelen die eerder nog geen rechten kenden) was dit jaar beperkt (705). Ook deze zijn bijna allemaal beschikt en betaald (98%).

III. Onderhandelingen nieuw akkoord Noorwegen

Op 7 oktober 2020 heb ik uw Kamer geïnformeerd over het feit dat Noorwegen een nieuw visserijakkoord wil sluiten met de EU (Kamerstuk 21 501–32, nr. 1254). Voordat deze onderhandelingen kunnen starten heeft de Europese Commissie een inhoudelijk mandaat nodig. Daarom is er een onderhandelingsmandaat gepubliceerd door de Europese Commissie op 9 december 2020, welke is besproken in de Raadswerkgroep visserij op 7 januari 2021.

De Europese Commissie zet met dit onderhandelingsmandaat in op een raamwerkakkoord waarmee het management van gedeelde visbestanden en toegang tot de wateren tot op zekere hoogte worden vastgelegd. Daarbij zet de Europese Commissie ook in op samenwerking ten behoeve van duurzaam beheer van visbestanden en non-discriminatie bij eventuele maatregelen. Ook het volgen van het wetenschappelijk advies als basis bij het visserijbeheer is opgenomen in dit mandaat. Daarnaast is in dit mandaat opgenomen dat deze overeenkomst zowel de bilaterale consultaties (tussen alleen de EU en Noorwegen) en de trilaterale consultaties (met zowel het VK als Noorwegen) in ogenschouw zal nemen. Deze inzet is in lijn met het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) en het eerdere akkoord met Noorwegen en zal ik steunen.

De onderhandelingen moeten dit voorjaar starten, het streven is dat deze onderhandelingen leiden tot een nieuw akkoord in 2023. Dit nieuwe akkoord zal zoals gezegd naar verwachting een raamwerk zijn. Dat betekent dat de jaarlijkse onderhandelingen met Noorwegen over concrete onderwerpen zoals de vangstmogelijkheden, toegang tot wateren en ruilen niet in dit akkoord zelf worden geregeld. Uiteraard informeer ik uw Kamer over het verloop van deze onderhandelingen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten