21 501-12
Industrieraad

21 501-14
Energieraad

nr. 70
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

's-Gravenhage, 21 mei 2001

Bijgaand tref u aan het verslag van het energiegedeelte van de gecombineerde energie- en industrieraad

1 Groenboek Voorzieningszekerheid

Commissaris De Palacio toonde zich zeer tevreden met de reacties die het Groenboek had losgemaakt en kondigde aan dat de Commissie op basis van haar analyse voorstellen met maatregelen zal doen. Alle delegaties waren het erover eens dat meer Europese coördinatie gewenst is, maar gemeenschappelijke doelstellingen behoeven niet noodzakelijk gemeenschappelijke oplossingen te zijn. Relatie met het klimaatprobleem, beperking van de vraag naar energie, stimulering duurzame energie, en diversificatie werden door alle delegaties genoemd. Beïnvloeding van de prijs met behulp van de olievoorraden werd niet aanbevolen. Harmonisatie van een energiebelasting werd bepleit door de meeste delegaties. Enekele delegaties hielden een pleidooi voor een zogenaamde energiesokkel. Dat wil zeggen dat een bepaald gedeelte (genoemd werd 15%) van de brandstofinzet buiten de interne markt wordt gehouden, waardoor nationale subsidies buiten de communautaire afspraken zouden vallen.

Ik heb aangegeven dat voor de continuïteit van de energievoorziening gewerkt dient te worden aan de volgende punten: in de eerste plaats een versteviging van de mondiale vrijhandel voor energiedragers via WTO en het energiehandvestverdrag. Daarnaast is het belangrijk de interne energiemarkt te verstevigen, waarbij het noodzakelijk is ook milieubeleid meer te harmoniseren. Ik heb daarbij verwezen naar onze discussie m.b.t. importen van «vuile» stroom. Een goed en betrouwbaar investeringsklimaat is essentieel in de Lidstaten en in derde landen. Daarbij horen adequate prikkels voor private investeringen, zoals lange termijn gascontracten. Duurzame energie en energiebesparing dient krachtig gestimuleerd te worden. Tot slot heb ik aangegeven dat het huidige crisisinstrumentarium, georganiseerd in IEA-verband gehandhaafd moet blijven. Ik heb aangegeven geen behoefte te hebben aan een gascrisisbeleid.

2 Interne markt voor elektriciteit en gas

Allereerst gaf Commissaris De Palacio een uiteenzetting van de voorstellen van de Commissie, waarbij zij algemeen inging op de voortgang van de openstelling van de markt, de gemeenschappelijke normen ten aanzien van de distributienetwerken, de universele dienstverlening en de noodzaak van leveringszekerheid.

Ik heb het belang onderstreept van een spoedige voortgang van de vrijmaking van de markten en dus een snelle besluitvorming. Besluitvorming zou daarbij over het gehele pakket moeten plaatsvinden. Ik heb voorgesteld – en dat werd door verschillende lidstaten en de commissie omarmd – te zoeken naar een mogelijkheid om het overlegproces over de voorstellen te versnellen. Ik heb aangegeven dat de kwantitatieve voorstellen over de openstelling van de markten één geheel vormen met de voorstellen voor kwalitatieve verbetering van de werking van de markten. Daarbij moet evenwel gewaakt worden voor overregulering. Ook moet bezien worden of voor elektriciteit en gas op bepaalde onderdelen een verschillende aanpak nodig is. Frankrijk en Duitsland gaven aan dat marktopening eerst grondig moet worden bestudeerd en geëvalueerd (feitelijke marktopening en economische gevolgen) alvorens een afweging voor verdere marktopening te kunnen maken. De meeste delegaties konden zich vinden in de voorstellen met betrekking tot unbundling en de toegang voor derden tot het net voor elektriciteit. Voor gas is door mij aangegeven dat de huidige situatie in Nederland goed functioneert, qua nettoegang voor derden, zodat ik vooralsnog geen reden zie om daar wijziging in aan te brengen. Alle delegaties m.u.v. Duitsland waren het eens over het belang van een onafhankelijke, nationale toezichthouder. Ten aanzien van het punt van openbare dienstverlening en continuïteit van de voorziening heb ik gewezen op de noodzaak van een transparante markt met echte keuzemogelijkheden voor de klanten. Ik heb gewaarschuwd voor maatregelen die ingaan tegen de interne markt en in dat verband mijn twijfels uitgesproken over het plaatsen van tenders door overheden voor produktiecapaciteit. Tot slot heb ik de Commissie opgeroepen om de implementatie van de bestaande richtlijnen voor elektriciteit en gas nauwlettend te volgen en daarover te rapporteren en zonodig actie te nemen.

3 Strategie voor de integratie van milieuaspecten en duurzame ontwikkeling in het energiebeleid

Het voorzitterschap gaf aan dat het onderwerp ook voor de Europese Raad in Göteborg op de agenda staat met als doel om daar de strategie goed te keuren. De ontwerpresolutie werd aangenomen

4 Voorstel voor een richtlijn betreffende energie-efficiëntie van gebouwen

Commissaris De Palacio gaf een toelichting op de voorstellen, waarin zij benadrukte dat omwille van toenemende afhankelijkheid van externe energiebronnen, CO₂-uitstoot en de beperkte mogelijkheden van de EU om het energie aanbod te beïnvloeden het van belang is om zo efficiënt mogelijk met energie om te gaan. Een groot deel van energie wordt gebruikt in gebouwen. Commissie wil dan ook voorstellen uitwerken om gelijke berekening van energieprestatienormen in te voeren, minimale standaarden op te leggen waaraan nieuwe en enkele bestaande gebouwen moeten voldoen, een certificatiesysteem voor nieuwe en bestaande gebouwen in te voeren alsmede het verplicht aangeven van aanbevolen binnentemperatuur en enkele andere klimaatgegevens en een certificatiesysteem voor boilers en verwarmingssystemen. Commissaris De Palacio benadrukte dat het van belang is dat de EU adequaat inspeelt op de Kyoto afspraken. Het voorzitterschap gaf aan dat het hier een toelichting betrof en dat het onderwerp t.z.t. terug zal komen.

5 Regionale samenwerking

a. Euromediterrane samenwerking

Commissaris De Palacio benadrukte het belang, ook mede in het kader van de discussie met betrekking tot het groenboek voorzieningszekerheid, van verdere samenwerking met de mediterrane landen. Zowel op het gebied van energie-efficiency als op het gebied van investeringen.

b. Noordelijke dimensie; energiesector

Het voorzitterschap benadrukte het belang van het onderwerp voor verdere discussie.

6 Energiehandvest

Het verslag is zonder nader commentaar voor kennisgeving aangenomen.

7 Lunch

Na de lunch zette de nieuwe Amerikaanse Secretary of Energy Spencer Abrahams uiteen dat bij ongewijzigd beleid de Amerikaanse groei aan energiebehoefte voor niet minder dan 62% door gas zou moeten worden gedekt. Daarmee zou de importbehoefte ongekend stijgen. Dit laatste was niet realistisch, zodat een groter deel door nucleaire energieproductie zou moeten worden voorzien. Daarnaast zullen energiebesparing en duurzame energie krachtig bevorderd worden. In Abrahams overleg met de Commissie was dan ook met name gesproken over samenwerking op het terrein van duurzame energie en kernenergie.

De Minister van Economische Zaken,

A. Jorritsma-Lebbink