Vragen van het lid Lodders (VVD) aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
over de aanhoudende droogte in Nederland (ingezonden 2 augustus 2018).
Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 10 augustus
2018).
Vraag 1
Hoe beoordeelt u de huidige weersomstandigheden in relatie tot de landbouw?
Antwoord 1
De droogte treft iedereen, maar vooral onze boeren en tuinders. Ik volg de situatie
om die reden op de voet en er wordt nauw contact onderhouden met de verschillende
sectororganisaties.
Vraag 2, 3
Bent u bekend met het feit dat verschillende landbouwgewassen inmiddels geoogst zijn,
of op korte termijn geoogst worden en dat boeren op dit moment voor het dilemma staan
om de verplicht gestelde groenbemesters al dan niet te zaaien? Ziet u het dilemma
voor boeren waarin zij aan de ene kant aan de verplichting willen voldoen en de kosten
hiervoor maken, maar zij tegelijkertijd weten dat het te droog is om een goed gewas
te telen?
Aangezien de groenbemesters worden geteeld om de organische stof in de bodem te vergroten,
het stikstofgehalte in de bodem te verhogen en/of als vanggewas voor de opvang van
meststoffen, deelt u de mening dat de huidige droogte op veel percelen tot problemen
leidt omdat de zaadjes niet of nauwelijks kiemen en er geen gedegen gewas zal groeien?
Zo nee, kunt u voorbeelden geven van plekken waar dit gewas onder deze extreme omstandigheden
wel tot wasdom komt?
Antwoord 2, 3
Ik onderken deze problematiek en ik heb daarover overlegd met de Europese Commissie
en een formeel derogatieverzoek ingediend met het oog op een versoepeling van de vergroeningsvoorwaarden
voor het inzaaien van vanggewassen. (Zie ook de beantwoording van vragen van het lid
Lodders, Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2840).
Vraag 4
Kunt op korte termijn (binnen twee weken) aangeven of u een ontheffing zal verlenen
op de inzaai van deze gewassen in relatie tot de extreme droogte, in de wetenschap
dat niet bekend is hoe het verloop van de weersomstandigheden de komende maanden eruit
zal zien? Zo nee, op basis van welke argumenten vindt u het rechtvaardig dat groenbemesters
gezaaid moeten worden, de kosten hiervoor gemaakt moeten worden – en dat in de extreem
droge omstandigheden waar Nederland nu mee te kampen heeft?
Antwoord 4
Ik streef ernaar op zo kort mogelijke termijn definitief uitsluitsel te kunnen geven,
maar kan dat niet eerder dan dat de Europese Commissie heeft ingestemd met het Nederlandse
derogatieverzoek. Ik dring er bij de Europese Commissie op aan om zo snel mogelijk
duidelijkheid te geven. Ondertussen heeft de Europese Commissie gevraagd om meer informatie.
Ik zal deze uiteraard zo spoedig mogelijk aanleveren in Brussel met de benodigde input
vanuit de sector.
Vraag 5
Kunt u aangeven hoe u omgaat met de controle op deze gewassen als u de ontheffing
niet afgeeft en het gewas niet of slechts ten dele opkomt? Vindt u het gerechtvaardigd
dat boeren kosten moeten maken terwijl de omstandigheden dusdanig zijn dat het gewas
niet of nauwelijks tot wasdom zal komen?
Antwoord 5
In het licht van mijn inzet bij de Europese Commissie, ga ik er vooralsnog van uit
dat deze situatie niet aan de orde zal zijn en dat een landbouwer ook geen beroep
zal hoeven te doen op overmacht om te rechtvaardigen dat hij niet heeft kunnen voldoen
aan de vergroeningsmaatregelen vanwege uitzonderlijke omstandigheden.
Vraag 6
Heeft u overleg gehad met de Europese Commissie over de huidige omstandigheden? Zo
ja, wat is de uitkomst van deze gesprekken?
Antwoord 6
Ja, hierover is op 27 juli jl. een gesprek geweest met de Europese Commissie. De reactie
van de Europese Commissie was in beginsel welwillend, waarna onmiddellijk het formele
verzoek voor derogatie is gedaan. Uit de nadere toelichting van het persbericht van
de Europese Commissie van 2 augustus jl. over maatregelen om boeren te hulp te schieten,
kan worden opgemaakt dat de Europese Commissie het verzoek serieus in overweging neemt.
Vraag 7
Bent u bereid om deze vragen zo snel mogelijk te beantwoorden zodat boeren kunnen
anticiperen op mogelijke besluiten?