Vragen van het lid Gesthuizen (SP) aan de minister van Economische Zaken over het niet aanbestedingsplichtig zijn van vertaaldiensten (ingezonden 30 september 2010).

Antwoord van minister Verhagen (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) (ontvangen 17 november 2010).

Vraag 1

Wat is uw reactie op de brief van het Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) betreffende Europese aanbestedingen in de sector tolken en vertalers?1

Antwoord 1

Uit de brief blijkt dat het Platform Zelfstandige Ondernemers verzoekt om in het wetsvoorstel voor een nieuwe Aanbestedingswet de IIB-diensten buiten de reguliere werkingssfeer van het wetsvoorstel te houden, bijvoorbeeld door een motiveringsplicht op te nemen in het wetsvoorstel voor het Europees aanbesteden van IIB-diensten. Het Platform Zelfstandige Ondernemers geeft verder aan dat overheidsopdrachten worden geclusterd en slechts aan enkele grote bemiddelingsbureaus worden gegund.

Het verbeteren van de toegang van ondernemers, met name het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel, tot overheidsopdrachten heeft mijn aandacht. In het Regeerakkoord is opgenomen dat het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel meer kansen verdienen bij aanbestedingen van de overheid. Dit is ook één van de ambities van het wetsvoorstel voor een nieuwe Aanbestedingswet. Voor het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel is het van belang dat geen onredelijke eisen worden gesteld aan de opdracht, maar ook dat opdrachten niet onnodig groot zijn door samenvoeging, en de lasten niet onnodig hoog zijn. Het wetsvoorstel bevat daartoe een aantal maatregelen. In het wetsvoorstel is een bepaling over het clusteren van opdrachten opgenomen. In dit artikel staat dat de aanbestedende dienst bij de keuze omtrent het al dan niet samenvoegen van opdrachten acht slaat op de marktverhoudingen op de relevante markt. Daarnaast is in het wetsvoorstel een proportionaliteitsbeginsel opgenomen, waarmee de eisen, criteria en voorwaarden die aan een onderneming worden gesteld in redelijke verhouding moeten staan tot het voorwerp van de opdracht. Tenslotte wordt in het wetsvoorstel een aantal lastenverminderende maatregelen voorgesteld. Al deze maatregelen zullen de toegang van het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel tot deelname aan aanbestedingen vergroten.

Zoals het Platform Zelfstandige Ondernemers in haar brief ook schrijft, is het daarnaast belangrijk dat gewerkt wordt aan een cultuuromslag bij de aanbestedende diensten. Om dit te bereiken zet ik ook in op aanvullend beleid dat is bedoeld om de toegang van kleine bedrijven en zelfstandigen zonder personeel tot aanbestedingen te vergroten. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een handreiking die de aanbestedende diensten bij de invulling van het proportionaliteitsbeginsel richting moet gaan geven.

Naar aanleiding van het Regeerakkoord bezie ik momenteel in hoeverre ik het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel nog betere kansen kan geven om deel te nemen aan overheidsopdrachten.

Voor IIB-diensten geldt volgens de Europese aanbestedingsrichtlijnen in beginsel een licht regime, waardoor aanbestedende diensten zelf kunnen bepalen op welke wijze zij deze opdrachten in de markt zetten. Dit is alleen anders als er sprake is van opdrachten met een duidelijk grensoverschrijdend belang. In dat geval moet de aanbestedende dienst in ieder geval een passende mate van openbaarheid hanteren.

Het opnemen van een verbod op het Europees aanbesteden van IIB-diensten in het wetsvoorstel vind ik niet wenselijk. Vanzelfsprekend moeten aanbestedende diensten het overheidsgeld zorgvuldig besteden. Aanbesteden is maatwerk en het is de verantwoordelijkheid van aanbestedende diensten om goed na te denken op welke wijze zij een opdracht in de markt zetten. De keuze voor een bepaalde procedure moet wat mij betreft dan ook ter beoordeling van de aanbestedende dienst gelaten worden. Dat is een beslissing waar ik niet in wil treden. In sommige gevallen zullen aanbestedende diensten kiezen voor een Europese aanbestedingsprocedure en in andere gevallen voor een onderhandse gunning. PIANOo, het expertisecentrum aanbesteden, dat als doel heeft om de aanbestedingspraktijk verder te professionaliseren, kan aanbestedende diensten ondersteunen in deze afweging.

Vraag 2

Bent u bereid om het werk dat verricht moet worden door tolken en vertalers niet langer aan te besteden, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om dit toch te doen, zoals een duidelijk grensoverschrijdend belang? Zo neen, bent u dan tenminste bereid om in deze sector geen aanbestedingen meer te organiseren waarin eisen zijn opgenomen waardoor zelfstandigen op voorhand worden uitgesloten?

Antwoord 2

Gezien mijn antwoorden onder vraag 1 vind ik het niet nodig maatregelen in het wetsvoorstel voor een nieuwe Aanbestedingswet te nemen om het Europees aanbesteden van tolk- en vertaaldiensten te verbieden.

Wel neem ik in het kader van het wetsvoorstel Aanbestedingswet maatregelen om de toegang van het midden- en kleinbedrijf en zelfstandigen zonder personeel tot aanbestedingen te verbeteren, zoals het tegengaan van onnodig disproportionele eisen en het onnodig clusteren van overheidsopdrachten.


XNoot
1

Brief PZO aan de leden van de vaste commissie Economische Zaken.

Naar boven