Doel
Deloitte Accountants B.V. heeft de opdracht aanvaard om de accountantscontrole 2023 voor de Gemeenschappelijke Regeling Geul en Maas (hierna: GR) uit te voeren. Deloitte Accountants B.V. geeft hierbij een oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening. De rechtmatigheid wordt beoordeeld door de manager/directeur van de GR (hierna: manager/directeur). Om hierover een oordeel te kunnen vellen voert zij (verbijzonderde) interne controles uit.
Het controleprotocol heeft als doel nadere aanwijzingen te geven aan de accountant over de reikwijdte van de accountantscontrole en aan het management wat betreft de rechtmatigheidsverantwoording. Dit inclusief de daarvoor geldende normstellingen en de daarbij te hanteren goedkeurings- en rapporteringtoleranties.
Wettelijk kader
De gemeentewet schrijft voor dat de gemeenteraad één of meerdere accountants aanwijst voor de controle van de jaarrekening en het daarbij verstrekken van een controleverklaring en het uitbrengen van een verslag van bevindingen (Art. 213 lid 2, Gemeentewet).
In Art. 213 lid 3 wordt weergegeven wat er hierbij verwacht wordt van de accountant. Het wetgevingstraject om de rechtmatigheidsverantwoording (en bijbehorende verklaring) over te hevelen van de accountant naar het college van B&W (bij gemeenten), is afgerond. Als gevolg waarvan lid 3 is gewijzigd, de formulering is nu als volgt:
- -
de baten en lasten, alsmede de balansmutaties met betrekking tot specifieke uitkeringen als bedoeld in artikel 17 van de Financiële-verhoudingswet rechtmatig tot stand zijn gekomen.
De uitspraak met betrekking tot rechtmatigheid tot de accountant beperkt zich dus enkel tot specifieke uitkeringen. Hiervan is bij de GR geen sprake. De rechtmatigheid van de totale jaarrekening wordt beoordeeld door de manager/directeur van de GR.
Verantwoordelijkheden
Al geruime tijd is sprake van de wens om tot invoering van een rechtmatigheidsverantwoording bij de jaarrekening van gemeenten (en gemeenschappelijke regelingen) te komen. Dit impliceert dat de manager/directeur zich verantwoordt over de rechtmatigheid van de jaarrekening. Het wetsvoorstel ‘versterking decentrale rekenkamers’ is op 31 mei 2023 aangenomen door de Tweede Kamer. De invoering van de rechtmatigheidsverantwoording is ook een onderdeel van dit wetsvoorstel. Vanaf de jaarrekening 2023 geeft het college van Burgemeester en Wethouders geeft een rechtmatigheidsverantwoording in de jaarrekening. Daarmee valt de rechtmatigheidsverantwoording onder het getrouwheidsoordeel van de accountant en kijkt dus of de rechtmatigheidsverantwoording ‘juist’ is.
In de rechtmatigheidsverantwoording verantwoordt de manager/directeur zich aan het bestuur in hoeverre de in de jaarrekening opgenomen baten en lasten en de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Dit houdt in dat deze in overeenstemming zijn met de (door het bestuur vastgestelde) kaders, zoals de begroting, de lokale verordeningen en met de bepalingen uit relevante 'hogere' wet- en regelgeving. Voorheen was dit onderdeel van de accountantscontrole.
Dit controleprotocol bevat de relevante kaders voor de rechtmatigheidsverantwoording door het opnemen van een verantwoordingsgrens en rapportagegrens.
Bij de inwerkingtreding van de rechtmatigheidsverantwoording verbreedt de kaderstellende werking van het controleprotocol van enkel accountant naar accountant en de manager/directeur. In dit controleprotocol zijn er kaders voor de accountant wat betreft de getrouwheid en voor de manager/directeur wat betreft de rechtmatigheid.
De manager/directeur is verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarrekening, het jaarverslag, de uitvoering van de werkzaamheden met toepassing van de geldende regelgeving én dient zich te verantwoorden over de rechtmatigheid van de jaarrekening. Het bestuur stelt het controleprotocol vast, waarin de kaders van de controle zijn vastgelegd. De accountant is verantwoordelijk voor de controle op getrouwheid van de jaarrekening.